تخم مرغ یک ترکیب بسیار مقوی و سرشار از انواع ترکیبات مختلف می باشد، به نحوی که تمام نیازهای یک موجود زنده از قبیل مواد پروتئینی و ویتامینی در این ماده ارزشمند تأمین شده است. با توجه به اهمیت تخم-مرغ در تغذیه، یکی از پژوهشهای انجام شده روی تخم مرغ ایجاد تخم مرغهائی با کیفیت بالا است. در این پژوهش هدف کلی مطالعه عملکرد مرغان بومی آذربایجان غربی، تخمین پارامترها و روند ژنتیکی صفات کمی وکیفی، محاسبه مولفه های واریانس وضرایب وراثت پذیری بود. برای این منظور 2000 تخم مرغ ایستگاه اصلاح نژاد و تکثیر مرغ بومی آذربایجان و صفات عملکرد 43180 قطعه مرغان بومی آذربایجان (14 نسل) مورد ارزیابی قرارگرفت. تجزیه و تحلیل داده ها و برآورد مولفه های واریانس- کوواریانس برای محاسبه پارامترهای ژنتیکی با استفاده از روش بیزی ((bayesian و مدل حیوانی تک صفتی و چند صفتی صورت گرفت. برای آنالیز با روش بیزی از تکنیک نمونه گیری گیبس بوسیله نرم افزار gibbs3f- 90صورت گرفت که تعداد دورهای نمونه گیری گیبس 200000 دور انتخاب شدو در هر آنالیز 10000 دور اول بعنوان دور های قلق گیری در نظر گرفته شد و داده های مربوط به آن کنار گذاشته شد، همچنین فواصل نمونه گیری 100 انتخاب گردید. محدوده وراثت پذیری در حالت تک صفتی صفات عملکردی شامل سن بلوغ جنسی ، وزن بدن دربلوغ جنسی، تعداد تخم مرغ، وزن بدن در12 هفتگی، میانگین وزن تخم-مرغ (28، 30، 32 هفتگی) از 047/0 تا 565/0 و برای صفات کیفیت تخم مرغ از جمله وزن تخم مرغ، طول تخم مرغ، عرض تخم مرغ، استحکام پوسته تخم مرغ، ارتفاع آلبومین، وزن آلبومین ، واحد هاو، وزن پوسته، وزن زرده، ضخامت پوسته تخم مرغ از 037/0 تا 397/0 بدست آمد. بالاترین همبستگی ژنتیکی برای صفات مربوط به کیفیت تخم مرغ در وزن تخم مرغ با وزن سفیده (925/0) برآورد گردید.