نام پژوهشگر: بهزاد آقابالایی طاهری

شبیه سازی سیستم منابع آب سد علویان با رویکرد پویایی سیستمها
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز 1390
  بهزاد آقابالایی طاهری   محمد تقی اعلمی

برنامه ریزی و مدیریت منابع آب یکی از زمینه های مهم مطالعات منابع آب است که به منظور دستیابی به یک مدیریت یکپارچه و توسعه پایدار منابع آب در سطح حوضه های آبریز صورت می گیرد . اثر پذیری و اثر گذاری طرحهای توسعه منابع آب یک حوضه آبریز از و بر یکدیگر ایجاب مینماید موضوع تخصیص طرحهای توسعه منابع آب در سطح حوضه آبریز مورد بررسی قرار گیرد . بدین معنی که با شبیه سازی کل طرحهای توسعه منابع آب حوضه آبریز وضعیت اثرات طرحها بر یکدیگر بخصوص اثرات طرحهای مطالعاتی بر طرحهای در حال بهره برداری و اجرا مورد بررسی قرار بگیرد. با توجه به پیچیدگی سیستم منابع آب و وجود بازخورد در اجزای سیستم از رویکرد پویایی سیستمها که با نگرشی سیستمی و تفکر دینامیک و در نظر داشتن تعامل دینامیکی بین اجزا درون سیستم درکی عمیق از منشاء مشکلات سیستم را موجب می گردداستفاده شده است. در این پژوهش سیستم منابع آب سد علویان به عنوان زیر مجموعه ای از حوضه آبریز مربوط به خود با استفاده از مدل پویایی سیستم ها مدلسازی و شبیه سازی شده است و با توجه به اینکه ساختار تهیه شده جهت شبیه سازی سیستم منابع آب این سد با اندکی تغییر قابل استفاده برای سدهای دیگر با سیستم منابع آب مشابه با این سد میباشد لذا میتوان در تحقیقات دیگر به سادگی کل زیر حوضه را شبیه سازی کرد و در واقع این مدل قابلیت پذیرش هر ترکیب اختیاری از مخازن و تاثیر سیستمهای موازی و متوالی بر یکدیگر را دارد. پس از جمع آوری و تحلیل داده ها و مدل سازی مخزن سد نحوه تخصیص منابع آب این سد با رویکرد پویایی سیستم ها مورد بررسی قرار گرفت و نحوه رفتار مخزن سد در مقابله با سناریو های مختلف مورد تحلیل قرار گرفت. در سناریوی اول تاثیر کاهش حجم آب ورودی به مخزن سد در 10 سال آینده برنحوه تخصیص منابع آب سد مورد بررسی قرار گرفت و مشخص گردید که در این شرایط مقادیر تامین درصد حجمی هر یک از نیازهای برنامه ریزی سد نسبت به 10 سال گذشته کاهش می یابد. در سناریوی دوم نیز تاثیر حفظ حجم مشخصی از آب در پشت مخزن سد در جهت اهداف تفریحی و در سناریوی سوم نیز تاثیر تغییر دراولویت و یا مقادیر نیازهای برنامه ریزی سد برنحوه تخصیص منابع آب سد مورد بررسی قرار گرفتند.