نام پژوهشگر: محمدحسن وکیل پور

ارزیابی پتانسیل های تجاری صادرات میگوی ایران در کشورهای عضو اتحادیه ی اروپا (eu) و عوامل موثر بر آن
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده کشاورزی 1391
  رویا جوادی یانبلاغ   سید ابوالقاسم مرتضوی

هدف از این تحقیق، بررسی پتانسیل های تجاری صادرات میگوی ایران به کشورهای عضو اتحایه ی اروپا و برآورد عوامل تعیین کننده ای است که بر این جریان تأثیرگذارند. در این مطالعه از سه روش برآورد پتانسیل تجاری شامل روش برآورد ساده ، معیار کسینوس و مدل جاذبه استفاده شده است.این مطالعه برای عمده کشورهای واردکننده ی میگوی ایران طی دوره ی زمانی 1370 تا 1390 و با استفادهاز داده های ترکیبیانجام شده است. طبق نتایج برآورد ساده، ظرفیت های بلااستفاده ی بسیاری در صادرات میگو به اکثر کشورهای مورد مطالعه وجود داشته و ایران تنها در صادرات میگو به اسپانیا موفق عمل نموده است و طی سال های اخیر بازار کشورهای آلمان و فرانسه را از دست داده است. نتایج روش معیار کسینوسی حاکی از مشابهت کامل جریان تجارت میگو میان کشور ایران و کشورهای عضو اتحادیه ی اروپا بود.در روش سوم تحقیق، طی مدل های جاذبه-ی استاندارد و تعمیم یافته، عوامل تأثیرگذار بر حجم صادرات میگوی ایران به کشورهای عضو اتحادیه ی اروپا مشخص شد. نتایج نشان داد تولید ناخالص داخلی سرانه ی کشور ایران، فاصله ی جغرافیایی میان دو کشور طرف تجاری، نرخ ارز کشورهای واردکننده و مقررات فنی و بهداشتی اعمال شده از جانب کشورهای واردکننده اثر منفی و معنی داری بر جریان صادرات میگوی ایران به این کشورها دارند. تولید ناخالص داخلی سرانه ی کشورهای واردکننده و نرخ ارز کشور ایران نیز دارای اثر مثبت بر حجم صادرات میگو هستند. هم-چنین با استفاده از مدل جاذبه ی استاندارد، مقدار پتانسیل تجاری و موفقیت تجاری در صادرات میگو به کشورهای عضو اتحادیه ی اروپا برآورد شد. ایران در صادرات میگو به کشور اسپانیا با صادراتی چهار برابر ظرفیت های موجود، بالاترین موفقیت تجاری و در کشورهای آلمان و فرانسه با صادراتی کمتر از 10 درصد ظرفیت ها، کمترین موفقیت تجاری را داشته است. هم چنین در صادرات میگو به کشورهای انگلستان، پرتغال و ایتالیا موفقیت تجاری متوسط داشته است(20 تا 30 درصد). پیشنهاد می شود برای استفاده از ظرفیت های بلااستفاده در صادرات میگوی ایران، به عوامل تأثیرگذار بر آن به ویژه رعایت مقررات فنی و بهداشتی در زمینه ی تولید، بسته بندی و نگهداری میگو توجه گردد.