تحلیل داده های تحقیق نشان می دهد که نقش استعاره بازنمایی و بازتولید ایدئولوژی و برجسته سازی و حاشیه رانی ایدئولوژی در رسانه هاست.همچنین تحلیل داده های تحقیق نشان می دهد که راهبردهای ایدئولوژیک استعاره نظام مند در گفتمان شامل قطبی سازی، برجسته سازی نقاط قوت خودی ها و نقاط ضعف غیر خودی ها، توصیف کنشگر، غیریت سازی، مثال و تشریح، گواه نمایی، مقایسه، مقوله بندی، خود بزرگ منشی ملی، اجماع، تکرار، تلویحات ، استدلال منطقی، تاریخ به مثابه درس، قانونگرایی و ... است. و استعاره نظام مند و خوشه های استعاری در حقیقت به مثابه گفتمان در نظر گرفته شده و این استعارات نظام مند و خوشه های استعاری بازنمایی کننده ایدئولوژی محسوب می شوند .در این تحقیق فرضیه اول یعنی نقش استعاره در بازنمایی و بازتولید ایدئولوژی و برجسته سازی و حاشیه رانی ایدئولوژی در رسانه ها تایید شده است و فرضیه دوم یعنی کاربرد بیشتر استعاره در روزنامه کیهان نیز تایید شده است که در حقیقت بار ایدئولوژیک این روزنامه بیشتر از روزنامه دیگر است.فرضیه سوم یعنی کاربرد بیشتر استعارات وجودی در روزنامه نسبت به انواع دیگر انواع استعاره تایید شده است که در حقیقت نقش استعاره در وضوح پیام و تسهیل درک مخاطبان را نشان می دهد و اما بخش دوم فرضیه سوم یعنی کاربرد بیشتر استعاره نظام مند نسبت به بقیه انواع استعارات رد شده است.فرضیه چهارم یعنی کاربرد بیشتر استعارات در بخش سیاسی نسبت به بخش فرهنگی روزنامه ها نیز تاید شده است که این نکته نشانه پیچیدگی مفاهیم در بخش ساسی است.

هدف ازاین رساله توصیف ساختمان واژه در گویش ظفراباد استان فارس می باشد.ظفراباد از توابع شیراز واقع در استان فارس است.گویش ظفراباد در مجموعه گویش های جنوب غربی ایران قرار دارد.در این رساله پس از معرفی موقعیت تاریخی,جغرافیایی,فرهنگی و اقتصادی منطقه به بررسی پیشینه تحقیقات گو یش شناسی در ایران وسپس به روش تحقیق پرداخته شده است.تحقیق میدانی از طریق انجام مصاحبه,پخش پرسش نامه وضبط صدای گویشوران انجام گرفته است.سپس این گویش در سطح صرف یا ساخت واژه مورد بررسی قرار گرفته است.به عبارتی به بررسی اسم,ضمیر,صفت,قید,حروف و فعل پرداخته شده.نهایتا فصل پنجم به نتیجه گیری اختصاص داده شده است.

گویش شناسی به عنوان یکی از شاخه های مهم علم زبان شناسی، امروزه توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. گویش سمنانی یکی از زبان های ایرانی است که بررسی آن می تواند نتایج نظری و عملی بسیاری در برداشته باشد. گویش سمنانی به علت قدمت و حضور نسبتاً بیشتر در متون علمی و تخصصی و زبان شناسی و ساختمان ویژه ی دستوری همواره توجه محققان را به خود معطوف کرده است. بررسی ساختار فعل در هر زبان و گویش می تواند کلید و راهنمایی برای شناخت بهتر و دقیق تر دستور زبان باشد، زیرا دیگر عناصر جمله برگرد فعل می گردند. در این تحقیق توصیفی، سعی بر آن شده است که با دیدگاه علمی، ساخت فعل به لحاظ صوری و تصریفی بررسی شود. ساخت فعل، حتی در ساخت واژه ی اشتقاقی، نیز در مواردی با نحو آمیخته است و به همین دلیل بررسی آن با دیدگاه واژ نحوی ضروری به نظرمی رسد. تعریف فعل، نیز بخش قابل توجهی از ساخت فعل را به خود اختصاص می دهد و ارتباط آن را با نحو نمی توان انکار کرد. در تعریف فعل، نحو نقش بسیار تأثیرگذار و مهمی دارد و بخش چهارم این تحقیق تا حد امکان به بررسی آن پرداخته شده است. ساخت صوری فعل، که در واقع جنبه اشتقاقی فعل را بیش از همه در نظر دارد، به ساخت های مختلف فعل ازجمله ساده و مرکب، عبارت فعلی، پیشوندی پسوندی، لازمه یک شناسه، افعال کمکی، ساخت های مجهول و مواردی از این قبیل پرداخته است. در بخش تصریف فعل، شناسه های شخص، شمار، نظام زمان، وجه، نمود، حالت و جهت بیش از همه مورد توجه قرارگرفته اند. مطابقه فاعل با فعل از جمله موارد اصلی است که در بخش شناسه، شخص، شمار و حالت مورد توجه قرارگرفته است.

چکیده: در این پژوهش ضمن بررسی کلی ساختار جملات اسنادی1، تحلیل جامعی از کارکردهای این ساختارها بر مبنای نظریات مطرح در رویکرد زبانشناسی نقش گرا2 مخصوصا ساختار اطلاع3 جملات ارائه می دهیم. در این تحقیق سعی شده است تا به بررسی پیکره داده ها که از میان گفتمان شفاهی گویشوران بومی گویش مطرح شده در این تحقیق و بر پایه شم زبانی این گویشوران انتخاب شده است، ساختار اطلاع و نظام مبتدا و خبر این پیکره را مورد بررسی قرار دهیم. داده های این تحقیق شامل 200 مورد جمله اسنادی و 100 مورد جمله شبه اسنادی است. بر اساس این تحقیق مشخص می شود که این جملات در گویش مذکور دارای کارکردهای گفتمانی بوده و بر ساختار اطلاع و نظام مبتدا و خبر4 جملات تاثیر می گذارند و چینش مبتدا- خبر را به هم ریخته و همچنین بر ساختار اطلاع کهنه و نو و یا همان پیش انگاره و ابراز لمبرکت موثرند . کلمات کلیدی: جملات اسنادی ، رویکرد نقش گرایی ، ساختار اطلاع ، مبتدا و خبر، پیش انگاره و ابراز.

رساله حاضر به بررسی خطا¬های دستوری بیماران زبان پریش بروکا (دستورپریش) در تولید مقولات دستوری فعل (وجه، مطابقه، زمان، نمود و گذرایی) و مقولات دستوری اسم (شمار، معرفگی و حالت) می پردازد. به این منظور از آزمون گفتار خودانگیخته استفاده شده است. در این آزمون از بیماران خواسته شد تا در مورد کارهای روزمره، سفر، ترافیک و خاطراتشان صحبت کنند. داده¬های این پژوهش بصورت گفتاری جمع آوری شده اند و نمونه گفتار بیماران بصورت نوشتاری بازنویسی شده اند. از میان 100 بیمار دارای سکته مغزی مراجعه کننده به مرکز گفتار درمانی تبسم شهر تهران، تنها 8 بیمار دارای زبان پریشی بروکا واجد شرایط شرکت در پژوهش حاضر بودند. داده های بدست آمده از شرکت کنندگان با توجه به ملاحظات نظری موجود در این پژوهش بررسی و تحلیل شد. نتایج حاصل از تحلیل داده های زبانی شرکت کنندگان مبتلا به زبان پریشی بروکا نشان می دهد که بیشترین آسیب به فعل وارد شده است. علاوه بر این، در میان مقولات مورد بررسی بیشترین اختلال مربوط به مقوله های مطابقه و زمان بوده است. از آنجایی که میان میزان خطاهای دستوری مقوله¬های زمان و مطابقه اختلاف معنادار آماری¬ای وجود نداشت، می توان نتیجه گرفت که این یافته ی پژوهش همسو با برنامه ی کمینه¬گرای چامسکی می باشد که در آن این دو مقوله زیر یک گره واحد قرار می گیرند. از طرفی می¬توان گفت، این یافته مغایر با فرضیه تصریف دوجزئی است که در آن مقوله های زمان و مطابقه در درخت نحوی در دو فرافکن بیشینه و مستقل از یکدیگر قرار دارند. به طور کلی می توان گفت که مقوله¬های نقشی مطابقه، زمان، حالت وجه و نمود به ترتیب بیشترین آسیب را دیده اند و در قالب فرضیه ی هرس درختی شاید بتوان جایگاه این مقولات را در نمودار درختی نحوی بالاتر از سایر فرافکن ها دانست. همچنین، زمان مضارع اخباری و گذشته ساده نسبت به زمان¬های دیگر کمتر دچار اختلال شده اند که به دلیل سهولت ساخت این دو زمان است. می توان نتیجه گرفت که زمان های فعلی که در محاوره و گفتگو بیشتر استفاده می شوند، کمتر دستخوش آسیب می-شوند. یافته مهم دیگر این پژوهش این است که بیماران زبان پریش در کاربرد حرف اضافه نیز دچار اختلال شده اند که بیانگر این مسئله است که دسترسی به این مقوله نقشی نیز برای دستورپریش ها مشکل است.

در این پژوهش، سعی بر آن است که بسامد و شیوه ی به کارگیری استعاره های اسم سازی و وجهیت را و همچنین نقش آن ها را در متون سیاسی فارسی و انگلیسی، از منظر’ تحلیل گفتمان انتقادی ‘ و با توجه به رویکرد’ ون دایک ‘، بررسی کنیم. داده های پژوهش حاضر به شیوه ی کتابخانه ای جمع آوری شده اند. با مقایسه ی کاربرد استعاره ها ی دستوری وجهیت و اسم سازی در روزنامه های انگلیسی(’ نیورک تایمز ‘ ، ’ واشینگتن پست ‘ ، ’ تلگراف ‘ ، کریستین ساینس مانیتور ‘ ، ’ یو اس ای تودی ‘ و’ گاردین ‘) و فارسی( کیهان، حمایت، قدس آنلاین، رسالت، شرق و مردم سالاری) و با موضوع مذاکرات هسته ای ایران، قصد داریم این فرضیه ها را تائید و یا رد کنیم: اینکه استعاره ی اسم سازی در برجسته سازی و پنهان سازی و همچنین در’ انسجام ‘ و’ پیوستگی ‘ متن نقش اساسی ایفا می کند. دومین فرضیه آن است که استعاره ی وجهیت در عینیت سازی’ ایدئولوژی ‘ در گفتمان سیاسی نقش اساسی ایفا می کند. فرضیه ی سوم بیان می کند که بسامد استعاره های دستوری اسم سازی و وجهیت در گفتمان سیاسی فارسی بیشتر از انگلیسی است.

با بررسی گفتار افراد سالم و زبان پریش در کاربرد عناصرزماندار و افزوده های وجهی از منظر فرانقش بینافردی هلیدی دریافتیم که تفاوت های زیادی در گفتار این دو گروه وجود دارد و عنصر زماندار گذشته ساده در افراد زبان پریش دستخوش آسیب کمتری شده است و کاربرد افزوده های وچهی هم در افراد سالم بیشتر از افراد زبان پریش می باشد.

در این پژوهش بر آن بودیم تا به ایجاد ساز و کارهایی در رابطه با تهیه و تدوین مواد درسی برای فارسی آموزان خارجی در سطح مقدماتی بپردازیم. بدین منظور بر پایه ی مقاله ی زبان بنیاد هلیدی به ثبت و ضبط گفتار و نوشتار بیست کودک در سنین پیش از دبستان تا 9 سالگی، و از منظر فرانقش بینافردی و فرا نقش اندیشگانی به بررسی عنصر زماندار، انواع فرایندها و انواع افزوده ها در کودکان پرداختیم. در این پایان نامه مقوله ی فراگیری زبان مخصوصا چند پیوستار فراگیری زبان فارسی نیز مورد بررسی قرار گرفت.

در پایان نامه ی حاضر به بررسی میزان و شیوه ی کاربرد استعاره ی مفهومی از منظر زبان شناسی شناختی در هر یک از متون ورزشی و آشپزی پرداخته شده است. دو شماره از مجله ی آشپزی «هنر آشپزی» و دو شماره از مجله ی ورزشی «دنیای ورزش» به طور تصادفی انتخاب شد و کلیه ی جملات حاوی استعاره های مفهومی از خلال این چهار مجله استخراج گردید. نتایج و یافته ها از تعدد و تنوع چشمگیر استعاره ها در حوزه ی ورزشی و نیز بسامد و تنوع اندک آن در حوزه ی آشپزی حکایت داشت. همچنین بر اساس شواهد به دست آمده، حوزه ی مبارزه بیشترین میزان فراوانی و حوزه ی کتابت کمترین میزان فراوانی را در مجلات ورزشی به خود اختصاص داده اند. در مجلات آشپزی نیز بیشترین میزان فراوانی به حوزه ی شکل و کمترین میزان فراوانی به حوزه ی اندازه و جهت تعلق داشت.

این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است و شامل پنج فصل می باشد. فصل اول به توضیح موضوع و اهمیت پژوهش، سوال ها و فرضیه های پژوهش، محدویت ها، هدف تحقیق، روش تحقیق و سازماندهی پژوهش می پردازد. فصل دوم به بیان مطالعات و تحقیقات پیشین که در ایران و خارج در این زمینه انجام شده است، اشاره می نماید. در فصل سه به مبانی نظریه نقش گرای نظام مند هلیدی، توضیح فرانقش ها، فرایند ها، روابط انسجامی و تداومی و نیز استعاره اختصاص دارد. در فصل چهار بر اساس نکات مطرح در فصل سوم، به بررسی سوالات تحقیق در متون کتب هفتم و هشتم و نیز تحلیل آن ها می پردازد. در این فصل برای بررسی هر مبحث، جداول و نمودار هایی نمایش داده شده اند. فصل پنجم به مقایسه نتایج داده ها در متون کتب مذکور پرداخته تا تطابق یا عدم تطابق این متون، با نظریه یادگیری زبان – بنیاد هلیدی را بررسی نماید. نتایج کلی پژوهش حاضر عبارتند از : 1 – مطابق با نظریه هلیدی، کودکان همواره با کنش های معنایی سر و کار دارند و نشانه های زبانی درتعامل با دیگران و تبدیل تجربه به معنا، در فرا نقش اندیشگانی شکل می گیرند. در این فرانقش، فرایند ها در هر بند و در هر دو پایه بررسی گردید. در متن های این کتاب ها 177 فرایند وجود داشت که به شرح زیر می باشند: 85 فرایند ربطی با 48/02 درصد بیشترین، 45 فرایند مادی با 25/42 درصد، 19 فرایند کلامی با 10/73 درصد، 15 فرایند ذهنی با8/77 درصد، 8 فرایند رفتاری با 4/51 درصد و فرایند وجودی با 2/81 درصد کمترین فرایند ها را به خود اختصاص داده اند. 2- در این کتاب ها، تصاویری را می بینیم که بین هر واژه و معنای آن رابطه طبیعی وجود دارد و این با نظریه هلیدی و آموزش زبان در سطح مبتدی کاملا ً مطابقت دارد. بنابراین فرضیه دوم درست می باشد. 3 – در این کتاب ها روابط انسجامی و تداومی وجود دارند که موارد مختلف آن در زیر لیست شده اند: الف ) تعداد کل ارجاع ها 119 مورد است که 48 مورد برون متنی و 71مورد درون متنی است که از این تعداد 58 ارجاع پیش مرجعی و 13 ارجاع پس مرجعی می باشند. ب ) تعداد کل حذف 47 مورد است که 23 حذف از نوع اسمی ، 23 حذف از نوع بندی و 1حذف فعلی وجود دارد. ج ) تعداد 17 جایگزینی در این پیکره وجود دارد که 5 مورد از نوع جایگزینی اسمی و 12 جایگزینی از نوع بندی می باشند. د ) در این متون، تعداد 26 ادات ربط وجود دارد که شامل 10 مورد ادات ربط افزایشی، 6 ادات ربط تقابلی، 3 ادات ربط علی، 6 ادات ربط از نوع تداومی و یک ادات ربط زمانی می باشند. ه ) در بررسی انسجام واژگانی به این نتایج دست یافتیم: درکل پیکره مورد پژوهش 242 واژه تکرار، 9 واژه مترادف، 38 واژه عام، 13 واژه شامل و 25 واژه هم آیی وجود دارند. 4 – در کتاب انگلیسی پایه هفتم هیچ استعاره ای یافت نشد. در کتاب انگلیسی پایه هشتم نیز تعداد اندکی استعاره وجود دارد که بیشتر متعلق به استعاره اندیشگانی است. وجود تعداد کم استعاره و یا عدم آن، درکتب مبتدی آموزش زبان انگلیسی، با نظریه یادگیری زبان – بنیاد هلیدی مطابقت دارد.

رمزگردانی دو زبانه های کردی کرمانشاهی مورد بررسی قرار گرفته است. بجز جنسیت سایر عوامل در رمزگردانی تاثیر ندارد. رمزگردانی در کلام هدفدار می باشد.