نام پژوهشگر: حمیدرضا اولیایی
محمدجواد فریدونی حمیدرضا اولیایی
این آزمایش به منظور بررسی تاثیر پساب تصفیه شده ی شهری و نیتروژن بر عملکرد کمی و کیفی ذرت شیرین و برخی از ویژگی های خاک به صورت طرح آزمایشی کرت های دوبار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در یاسوج در سال 1388 اجرا گردید. عامل اصلی آزمایش شامل آبیاری در 5 سطح [آبیاری کامل مزرعه با آب معمولی (1i)؛ نیمه ی اول فصل رشد گیاه، آبیاری با پساب تصفیه شده و بقیه ی فصل رشد گیاه، آبیاری با آب معمولی (2i)؛ نیمه ی اول فصل رشد گیاه، آبیاری با آب معمولی و بقیه ی فصل رشد گیاه، آبیاری با پساب تصفیه شده (3i)؛ آبیاری یک در میان با آب معمولی و پساب تصفیه شده (4i)؛ آبیاری کامل مزرعه با پساب تصفیه شده (5i)] و عامل فرعی شامل نیتروژن در سه سطح (0=0n، 80=80n و 160=160n کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) بود. نتایج نشان داد که آبیاری با پساب تصفیه شده، موجب افزایش معنی دار عملکرد و اجزای عملکرد ذرت شیرین گردید. بیشترین میانگین عملکرد بلال تر و عملکرد دانه ی کنسروی به ترتیب معادل 2362 و 1074 گرم در متر مربع، در سطح آبیاری 5i و کمترین میانگین عملکرد بلال تر و عملکرد دانه ی کنسروی به ترتیب معادل 1572 و 650 گرم در متر مربع، در سطح آبیاری 1i بدست آمد. تاثیر نیتروژن بر عملکرد بلال تر و عملکرد دانه ی کنسروی معنی دار شد. بیشترین عملکرد بلال تر و عملکرد دانه ی کنسروی به ترتیب معادل 2205 و 999 گرم در متر مربع در سطح کودی 80n و کمترین عملکرد بلال تر و عملکرد دانه ی کنسروی به ترتیب معادل 1681 و 642 گرم در متر مربع در سطح کودی 0n بدست آمد. برهمکنش آبیاری و نیتروژن بر عملکرد بلال تر و عملکرد دانه ی کنسروی معنی دار گردید. بیشترین عملکرد بلال تر و عملکرد دانه ی کنسروی به ترتیب معادل 2548 و 1246 گرم در متر مربع در تیمار 80n5i و کمترین عملکرد بلال تر و عملکرد دانه ی کنسروی به ترتیب معادل 1090 و 360 گرم در متر مربع در تیمار 0n1i بدست آمد. در سطح آبیاری 5i، مصرف نیتروژن، 50 درصد کاهش یافت. تاثیر آبیاری بر غلظت عناصر پرمصرف و کم مصرف در علوفه و دانه ی ذرت شیرین معنی دار گردید. بیشترین و کمترین غلظت عناصر پرمصرف و کم مصرف در علوفه و دانه ی گیاه به ترتیب در آبیاری 5i و 1i بدست آمد. تاثیر کود نیتروژن بر غلظت عناصر نیتروژن، فسفر، آهن و منگنز در علوفه و غلظت عنصر نیتروژن در دانه ی گیاه معنی دار گردید. بیشترین و کمترین غلظت عناصر ذکر شده، به ترتیب در سطح کودی 160n و 0n بدست آمد. برهمکنش آبیاری و نیتروژن بر غلظت عنصر نیتروژن و میزان پروتئین دانه معنی دار گردید. بیشترین غلظت عنصر نیتروژن و میزان پروتئین دانه در تیمار 160n5i به ترتیب معادل 17/2 و 43/13 درصد و کمترین غلظت عنصر نیتروژن و میزان پروتئین دانه در تیمار 0n1i به ترتیب معادل 2/1 و 53/7 درصد بدست آمد. غلظت عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم موجود در خاک، تحت آبیاری 5i، بیشتر از سایر سطوح آبیاری بود و اختلاف معنی داری با سایر سطوح نشان داد. تاثیر آبیاری بر مقدار کربن آلی و ec خاک معنی دار گردید. بیشترین مقدار کربن آلی خاک در سطح آبیاری 5i معادل 45/0 درصد و کمترین مقدار کربن آلی خاک در سطح آبیاری 1i معادل 33/0 درصد بدست آمد. بیشترین مقدار ec خاک در سطح آبیاری 5i معادل 0/2 دسی زیمنس بر متر و کمترین مقدار ec خاک در سطح آبیاری 1i معادل 4/1 دسی زیمنس بر متر مشاهده شد. تاثیر آبیاری بر ph خاک معنی دار نگردید. تاثیر آبیاری و برهمکنش آبیاری و نیتروژن بر غلظت عناصر آهن، روی، مس و منگنز در خاک معنی دار نشد. تاثیر کود نیتروژن بر غلظت عناصر نیتروژن و فسفر خاک معنی دار گردید. بیشترین و کمترین غلظت عنصر نیتروژن در خاک به ترتیب در سطوح کودی 160n و 0n، معادل 034/0 و 030/0 درصد بدست آمد. بیشترین و کمترین غلظت عنصر فسفر در خاک به ترتیب در سطوح کودی 160n و 0n، معادل 8/27 و 4/25 میلی گرم بر کیلوگرم بدست آمد.
سحر گرگری بهمن پاسبان اسلام
نام: سحر مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد استاد راهنما: دکتر هوشنگ فرجی و دکتر بهمن پاسبان اسلام نام خانوادگی: گرگری رشته و گرایش: کشاورزی- زراعت تاریخ دفاع: 5/07/1390 تاثیر تنش خشکی بر عملکرد و برخی خصوصیات زراعی سه رقم برتر آفتابگردان (.helianthus annuus l) در تبریز به منظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژیک سه رقم برتر آفتابگردان، آزمایشی در سال 1388 در مرکز تحقیقات کشاورزی واقع در تبریز به صورت کرتهای یک بار خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گردید. عامل های آزمایشی عبارت از: تنش خشکی به عنوان عامل اصلی در چهار سطح شامل بدون تنش (شاهد)، تنش در مرحله ساقهروی، تنش در مرحله گلدهی و تنش در مرحله رسیدگی و پر شدن دانه و رقم به عنوان عامل فرعی در سه سطح شامل: مستر، آرماویرسکی و لاکومکا بودند. نتایج نشان داد که اثر تنش خشکی و رقم بر صفات تعداد دانه در طبق، وزن هزاردانه، عملکرد دانه و عملکرد روغن معنیدار بود. همچنین برهمکنش بین تنش خشکی و رقم بر وزن هزار دانه، عملکرد دانه و عملکرد روغن معنی دار بود. بیش ترین و کم ترین تعداد دانه در طبق معادل 89/904 و 67/699 به ترتیب در سطح شاهد و تنش در مرحله گلدهی به دست آمد. رقم مستر چه در شرایط آبیاری کامل و چه در شرایط تنش دارای بیش ترین تعداد دانه در طبق و رقم لاکومکا دارای کم ترین تعداد دانه در طبق بود. برهمکنش تنش و رقم نشان داد که بیشترین عملکرد دانه به میزان 76/5487 کیلوگرم در هکتار در سطح شاهد و در رقم مستر به دست آمد. کم ترین میزان عملکرد دانه معادل 11/2423 کیلوگرم در هکتار در تنش در مرحله گلدهی و در رقم لاکومکا به دست آمد. برهمکنش تنش و رقم نشان داد که بیش ترین میزان وزن هزار دانه معادل 53/71 گرم در تیمار شاهد و در رقم لاکومکا و کم ترین میزان وزن هزار دانه معادل 6/34 گرم در تیمار تنش در مرحله گلدهی و در رقم آیرماویرسکی به دست آمد و همچنین بیش ترین میزان عملکرد روغن معادل 4/2458 کیلوگرم در هکتار در تیمار شاهد و در رقم مستر و کم ترین میزان عملکرد روغن معادل 7/1017 در تیمار تنش در مرحله گلدهی و در رقم لاکومکا به دست آمد.
محمد روشن قصرالدشتی حمیدرضا اولیایی
آگاهی از میزان فرسایش حوضه های آبخیز امکان مقایسه ی آنها و شناسایی حوضه های بحرانی و اجرای طرح های آبخیزداری را فراهم می سازد. بخصوص در حالی که سازه ها و تأسیسات مختلف ذخیره سازی و سایر تجهیزات احداثی در پائین دست رودخانه ها و حوضه های آبخیز با افزایش آورد رسوبی از بالا دست حوضه تهدید می شوند، حفاظت از این تأسیسات در مقابل اثرات منفی این رویداد ضروری می نماید. علی رغم محدود بودن منابع آب و خاک، متأسفانه به دلایل مختلف از جمله بهره برداری های غیر اصولی، این منابع در حال کاهش است. برای کاهش اثرات زیان بار فرسایش خاک، ممانعت از کاهش قدرت تولیدی اراضی، پر شدن مخازن سطحی ذخیره ی آب، کاهش مخازن زیر زمینی، مشکلات تهیه ی آب های مشروب، صنعتی و غیره، شناخت عوامل موثر در فرآیند فرسایش ضرورت کامل دارد. از این رو این تحقیق بر آن بوده است که با مطالعه ی عوامل موثر در تخریب منابع تولیدی بویژه خاک که بستر تولید است، سیمای فرسایش حوضه ی آبخیز مورد نظر را بررسی کند. در این تحقیق توانایی سامانه ی اطلاعات جغرافیایی (gis) و دورسنجی (rs) به منظور ارزیابی روند خطر فرسایش آبی در نتیجه ی تغییر کاربری اراضی با استفاده از مدل فرسایشی icona در قالب یک مطالعه ی موردی در منطقه ی تنگ بستانک در استان فارس بررسی شد. ارزیابی خطر فرسایش آبی با استفاده از داده های ماهواره ای tm-landsat4 و irs به ترتیب مربوط به سال های 1988 و 2007 مقایسه گردید تا اثر تغییر کاربری بر تغییر فرسایش آبی تعیین گردد. فاز ارزیابی خطر فرسایش این مدل شامل 7 مرحله می باشد که مراحل مهم شامل اطلاعات شیب، زمین شناسی، کاربری و پوشش اراضی می باشد. نقشه ی پتانسیل خطر فرسایشی (مرحله ی 3) با استفاده از لایه های شیب (مرحله ی 1) و سطوح زمین شناسی (مرحله ی 2) با استفاده از مدل رقومی ارتفاع (dem) و نقشه ی زمین شناسی رقومی به دست آمد. در نهایت نقشه ی خطر فرسایش با نقشه ی تغییرات کاربری مقایسه گردید. بر اساس نتایج در طی این مدت از وسعت مناطقی با خطر فرسایش بسیار کم و کم کاسته (از 3/65 به 4/53 درصد) و به وسعت مناطقی با خطر فرسایش متوسط، زیاد و بسیار زیاد افزوده شده است ( از 7/34 به 6/46 درصد). این مطالعه نشان داد که فن آوری های rs و gis نقش مهمی را در مطالعات ارزیابی خطر فرسایش ایفا می نمایند
علی شریفی حمیدرضا اولیایی
به منظور بررسی تغییرات ویژگی های شیمیایی پساب شهری غنی شده با سرب و کادمیم در اثر عبور از ستون-های خاک با سطوح مختلف ورمی کمپوست به صورت طرح بلوک کاملاً تصادفی در دانشکده کشاورزی شهر یاسوج آزمایشی در سال 1390 اجرا گردید. ستون های پلی اتیلنی با طول 80 و قطر 8 سانتی متر از خاک لوم رسی پر گردیدند. پساب غنی شده با سرب و کادمیم در 8 دوره ی 10 روزه به ستون های خاک اضافه گردید و پس از اتمام هر دوره ی آبیاری، تغییرات کیفیت شیمیایی در زه آب خروجی اندازه گیری شد. در پایان این مرحله نمونه های خاک موجود در ستون های خاک از دو عمق 20-0 و 60-40 سانتی متر انتخاب و تجزیه های لازم بر روی آنها صورت گرفت. تیمارهای آزمایش شامل ورمی کمپوست در 3 سطح وزنی (سطح 0=1v، 2=2v و 4=3v درصد وزنی) و زمان در 8 دوره ی 10 روزه بود که در 3 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که ورمی کمپوست و زمان در سطح 1% تاثیر معنی داری بر خصوصیات شیمیایی زه آب خروجی از ستون های خاک داشت. در بین تیمارهای ورمی کمپوست، تیمار 3v بدلیل تجزیه ی مواد آلی و حل شدن نمک های خنثی موجود در ورمی کمپوست تاثیر معنی داری بر تغییرات ph، هدایت الکتریکی، کاتیون ها، آنیون ها، فسفر-فسفاتی، نیتروژن-نیتراتی، کربن آلی کل، سرب و کادمیم در زه آب ستون های خاک داشت. روند تغییرات عوامل فوق به جز ph در زه آب ستون های خاک با گذشت زمان کاهش یافت. غلظت کلر و نیترات در زهاب تیمار 1v در دو مرحله آخر افزایش چشم گیری نشان داد. ph زه آب تیمارهای خاک تا مرحله ششم کاهش و پس از آن افزایش مختصری نشان داد. غلظت کادمیم اندازه گیری شده در در زه آب خروجی در مراحل اول و دوم عبور پساب، در مقایسه با سرب بیشتر بود (بخصوص در تیمار 3v). نتایج تجزیه خاک در دو عمق نشان داد که عمق خاک بر مقدار خصوصیات شیمیایی خاک اثر معنی داری دارد. ورمی کمپوست نیز بر مقدار سدیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، کلر، بی کربنات، ph (ستون خاک سرب)، فسفر، ماده ی آلی و کادمیم معنی دار شد. کاتیون-های سدیم و پتاسیم (تیمار های 2v و 3v)، آنیون کلر (تیمار 1v)، نیترات و فسفات (تیمار های 1v و 3v)، ماده ی آلی (تیمار 3v ستون خاک کادمیم)، کادمیم و سرب (تیمار 1v) افزایش معنی داری در عمق 20-0 سانتی متری سطح خاک در مقایسه با عمق 60-40 سانتی متری نشان دادند. ph، کلر (تیمار 3v) و بی کربنات (تیمار 3v ستون خاک کادمیم) نیز در عمق 60-40 سانتی متری افزایش معنی داری در مقایسه با عمق 20-0 سانتی متری از لحاظ آماری داشتند. در مجموع به نظر می رسد که حضور ماده آلی بر افزایش تحرک کادمیم، سرب و سایر ویژگی های مطالعه شده اثر مهمی داشته که این امر در مدیریت کاربری استفاده از پساب در خاک های با ماده آلی زیاد اهمیت زیادی دارد.