نام پژوهشگر: محسن رودپیما

بررسی اثرات منبع تغییر نیتروژن (نیترات/ آمونیوم) بر محتوای ترکیبات بیوشیمیایی و میزان احیا نیترات بالنگو
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده علوم کشاورزی 1392
  آرزو کیایی   حشمت امیدی

تنش شوری یکی از عوامل مهّم کاهش رشد و عملکرد گیاهان زراعی به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. از سوی دیگر نیتروژن نیز به عنوان یکی از مهمترین عناصر غذایی پرمصرف، اصلی ترین عامل محدود کننده تولید محصولات زراعی بوده و کمبود آن در مناطق خشک و نیمه خشک احساس می شود. این مطالعه به منظور ارزیابی تحمّل به شوری و تأثیر منابع مختلف کودهای نیتروژنه و نحوه اعمال آن بر گیاه دارویی بالنگو در دو آزمایش جداگانه در سال 1391-1392 صورت گرفت. آزمایش اول در قالب طرح کامل تصادفی در سه تکرار با 5 تیمار شوری (شاهد، 40، 80، 120 و 150 میلی مولار) در آزمایشگاه گیاهان دارویی و آزمایش دوَم به صورت فاکتوریل با دو عامل منبع نیتروژنی (هوگلند، 0: 100، 25 : 75، 50 :50، 75 :25 و 0 : 100 نیترات به آمونیوم) و شوری (شاهد، 40، 80، 120و 150 میلی مولار) و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار و به صورت گلخانه ای انجام گرفت. اثر شوری بر صفات درصد و سرعت جوانه زنی، میانگین مدت زمان جوانه زنی و واریانس جوانه زنی، تعداد گیاهچه نرمال و غیر نرمال، طول ریشه چه و ساقه چه، وزن تر و خشک ریشه چه و ساقه چه بنیه بذر معنی دار شد. با افزایش شدت شوری تعداد گیاهجه های نرمال و بیوماس کل گیاهچه به ترتیب 23/9 و 91/78 درصد کاهش یافت. همچنین وزن خشک ریشه چه و ساقه چه و طول گیاهچه به ترتیب 4/76، 79 و 8/42 درصد کاهش یافت. صفات محتوای پرولین، قند، رنگیزه های فتوسنتزی، محتوای عناصر سدیم و پتاسیم اندام هوایی و فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز و خصوصیات مورفولوژیکی وزن تر و خشک اندام زمینی و وزن تر و خشک اندام هوایی تحت تاثیر شوری و منبع تغذیه نیتروژن بودند.از سوی دیگر افزایش نسبت نیتروژن آمونیومی باعث کاهش وزن تر و خشک اندام زمینی و اندام هوایی گیاه بالنگو شد. با افزایش نسبت نیتروژن آمونیومی وزن خشک اندام هوایی معادل 9/64 و وزن خشک اندام زمینی معادل 37/38 درصد و وزن خشک کل گیاه معادل 59/57 درصدکاهش یافت که این نشان دهنده ثر سوء آمونیوم بر روی گیاه بالنگو بوده است.

بررسی پراکنش مکانی آلودگی کل هیدروکربن های نفتی (tph) در منطقه بختیاردشت اصفهان
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده علوم کشاورزی 1393
  نسرین سعادتی   ناصر دواتگر

حضور ترکیبات نفتی در خاک می تواند سبب بروز سمیت برای انسان و سایر موجودات زنده و نیز آلودگی آب های زیر زمینی شود. هیدروکربن های نفتی به دلیل قابلیت زیست تخریبی شان یکی از شایع ترین گروه های آلوده کننده آلی در محیط زیست می باشند. بنابراین پالایش مکان های آلوده به ترکیبات نفتی امری ضروری و مهم می باشد. از این رو دستیابی به تصویر کلی از توزیع آلاینده های نفتی و ارتباط بین آلودگی و ویژگی های شیمیایی و فیزیکی خاک برای بازسازی و احیای منطقه آلوده مهم می باشد. زمین آمار یکی از روش هایی است که امروزه در جهت بررسی تغییر پذیری مکانی ویژگی های خاک به کار می رود. هدف این مطالعه تعیین شدت و توزیع آلودگی نفتی منطقه 100 هکتاری بختیاردشت اصفهان واقع در نزدیکی پالایشگاه اصفهان و ارتباط آلودگی نفتی با برخی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک با استفاده از روش زمین آماری و پهنه-بندی می باشد. بدین منظور از عمق 0-30 سانتی متری در 100 مکان با توزیع جغرافیایی یکنواخت به فاصله 100 متر 100 متر نمونه برداری انجام و نمونه ها جهت آنالیز به آزمایشگاه منتقل شدند. متغیرهای هیدروکربن های نفتی کل (tphs) به روش تکان دادن مکانیکی، تنفس میکروبی به روش اندازه گیری دی اکسیدکربن حاصل از تنفس و تیتراسیون برگشتی سود باقی مانده، آب گریزی خاک به روش زمان نفوذ قطر آب ((wdpt، و برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی نمونه ها اندازه گیری شد. در این تحقیق از تخمین گر زمین آماری کریجینگ در برآورد تغییرات مکانی استفاده گردید. بر اساس نتایج به دست آمده، تمام متغیرهای مورد بررسی به علت پیروی از مدل کروی دارای ساختار مکانی شدند. دامنه تأثیر متغیرهای کربن آلی، tphs و آب گریزی خاک که دارای منشأ مشابهی بودند (ترکیبات نفتی)، بیش ترین مقدار و نزدیک به هم شد. تغییر پذیری و توزیع مکانی متغیرهای هیدروکربن های نفتی کل، تنفس میکروبی، کربن آلی و آب گریزی خاک عمدتاً به وجود ترکیبات نفتی در منطقه وابسته و متوسط tphs در منطقه مورد مطالعه یک درصد شد. توزیع مکانی tphs نشان داد، آلودگی نفتی منطقه در بخش های جنوب، مرکز و غرب نسبت به سایرقسمت ها بیش تر شد. درصد tphs خاک کل منطقه مورد مطالعه به جز بخش کوچکی در شمال منطقه، بیش تر از حد مجاز جهانی tphs در خاک، شد و خاک منطقه حجم بیش تری از پسماندهای نفتی را از میانه به طرف جنوب دارا هستند. توزیع مکانی آب گریزی خاک نشان داد، در بخش های جنوب، مرکز و غرب به علت غلظت بیش تر tphs آب گریزی خاک نسبت به سایر قسمت ها بیش تر است. نقشه توزیع مکانی تنفس میکروبی نشان داد، بیش ترین تنفس میکروبی منطقه در قسمت جنوب و بخش کوچکی در مرکز منطقه است، که این مناطق تقریباً منطبق با غلظت زیاد tphs در خاک شدند. مقدار تنفس میکروبی در سرتاسر منطقه به نسبت غلظت آلاینده هاکم شد، به نظر می رسد علت آن نبود رطوبت، اقلیم خشک منطقه، نبود کربن آلی سهل الوصول به علت پدیده مسن شدن ترکیبات نفتی و مصرف کربن سهل التجزیه ترکیبات نفتی توسط میکروارگانیزم ها در خاک بوده است. با توجه به نتایج به دست آمده مبنی بر شدت بالای آلودگی در برخی قسمت های منطقه و اثر این آلودگی بر سلامتی انسان و سایر موجودات زنده، لازم است خاک این منطقه با روش های مختلف پالایش شیمیایی و بیولوژیکی مانند گیاه پالایی و روش های نوین استفاده از میکروارگانیزم های تجزیه کننده ترکیبات نفتی احیا شود.