بهبود سیستم حمل ونقل همگانی که بخش مهمی ازسیستم حمل ونقل است، اثر بسیارزیادی دربهبود مشکلات ساختاری وعملکردی سیستم حمل ونقل شهرهای بزرگ جهان خواهد داشت. بررسی اجمالی وضعیت حمل ونقل کشورهای پیشرفته موید این مطلب است که یکی از ویژگیهای عمده اینگونه کشورها در بخش حمل ونقل، برخورداری از شبکه حمل ونقل عمومی گسترده، ایمن و با قابلیت دسترسی آسان می باشد که در مقایسه با وسایل نقلیه شخصی با هزینه های واقعی از مزیتهای بالاتری نسبت به سایر سیستمهای حمل ونقل درون شهری برخوردار است. اکثر مردم برای استفاده از وسایل نقلیه شخصی در سفرهای داخل شهری دلایل مختلفی را بیان می دارند که برخی از آنها شامل: زمان سفر طولانی در وسایل نقلیه همگانی، عدم وجود سرویسهای کافی، عدم رضایت از خدمت دهی سیستم حمل و نقل همگانی، نارضایتی ناشی از ازدحام داخل وسایل نقلیه همگانی، عدم احساس اطمینان در داخل وسیله نقلیه همگانی ناشی از توانایی راننده و مسیر حرکتی و در نهایت عدم وجود سیستم های مناسب اطلاع رسانی در داخل و یا خارج وسیله نقلیه همگانی می باشد. نیاز به یک سیستم حمل و نقل همگانی با کیفیت بالا به منظور از بین بردن نتایج فوق باعث شده است تا در شهرهای توسعه یافته گرایش به استفاده از سیستمهای حمل ونقل با سرعت و کیفیت بالا افزایش یابد. با توجه به قانون توسعه حمل ونقل عمومی و مدیریت سوخت، دولت موظف است سهم حمل ونقل درون شهری را تا پایان برنامه پنجم به 75% برساند. احداث تراموا، قطار سبک شهری و حتی احداث شبکه مترو، توسعه و احداث بزرگراهها از جمله راهکارهای بلندمدت بهبود سیستم حمل و نقل هستند. اما با توجه به وضعیت موجود و هزینه بسیار بالای سیستمهای حمل ونقلی فوق الذکر، از راهکارهای کوتاه مدت و با هزینه ای پایینتر نیز می توان استفاده کرد. یکی از راهکارهای کوتاه مدت بهسازی ناوگان اتوبوسرانی و افزایش بهره وری آن است. سیستم حمل و نقل اتوبوسی سریع یک سیستم حمل و نقل با کیفیت بالا است که امکان جابجایی سریع، راحت و ایمن مسافران با درنظر گرفتن حق تقدم اتوبوس به سایر وسایل نقلیه، سرعت بالای بهره برداری، بازاریابی و خدمات رسانی مناسب به مسافران درحد عالی، فراهم می آورد. در اصل اتوبوس سریع از نظر سطح کارایی و مشخصه های رضایت مسافر قابل رقابت با سیستم حمل و نقل ریلی است اما از نظر هزینه بسیار ارزان تر از آن است. با توجه به عدم وجود سیستم حمل ونقل جایگزین مناسب مانند مترو، قطار شهری و... اتوبوسرانی مهمترین و اساسی ترین وسیله حمل ونقل عمومی در شهر ساری بوده و تا سالهای آینده نیز این موقعیت را حفظ خواهد کرد. در این مطالعه برآنیم امکان سنجی استفاده از سیستم اتوبوس سریع در شهر ساری را مورد بررسی قرار دهیم.

چکیده در حال حاضر، شبکه معابر درون شهرها سطوحی پیوسته و متناسب جهت حرکت وسایل نقلیه موتوری فراهم می سازند. استفاده کنندگان از این وسایل نقلیه، اغلب تمایل به حرکت با سرعت های بالا داشته و این امر در کنار عوامل دیگری مانند افزایش روزافزون مالکیت خودرو در شهرها، موجب کاهش ایمنی و تمایل شهروندان به پیاده روی می گردد. در حالت کلی، خصوصیات متفاوت شبکه معابر از جمله طول مسیرهای پیاده، تراکم و الگوی قرارگیری معابر و نقاط تداخل شبکه پیاده و سواره، باعث تفاوت در تعداد عبور عابرین از عرض خیابان، مدت زمان پیاده روی و محدودیت راه رفتن کودکان به نظارت و مراقبت دائمی والدین شان شده و در نهایت ایمنی عابرین پیاده را تحت تاثیر قرار می دهند. ساختار شبکه معابر موجود در شهرها، به مرور زمان و همراه با رشد و توسعه شهر و در تعامل با نیاز مردم به دسترسی به انواع کاربری ها شکل می گیرد. الگوهای ساختاری گوناگون شبکه معابر به عوامل متعددی نظیر ویژگی های جغرافیایی، فرهنگی و حتی تاریخی شهر بستگی داشته و عموماً در چهار دسته شعاعی با بافت حلقوی، شعاعی با بافت ستاره ای شطرنجی و خطی توصیف می-شوند. پرسشی که در این تحقیق مطرح می شود این است که چگونه ساختار شبکه معابر شهری بر ایمنی عابرین پیاده اثر گذار بوده و چه خصوصیاتی یک شبکه ارتباطی را برای تشویق پیاده روی مناسب می سازد؟ در این تحقیق انواع مختلف شبکه معابر در چهار گروه مذکور، از نظر ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته و روش-های بهبود شبکه معابر پیاده به گونه ای هماهنگ با شبکه معابر وسایل نقلیه موتوری بررسی می گردد. نتایج بررسی ها نشان می دهند که با درنظر داشتن عواملی مانند گسستگی معابر پیاده، قابلیت دسترسی و وجود تقاطع های خطرناک، ساختار معابر ستاره ای از نظر ایمنی برای عابرین پیاده مناسب تر بوده و نیز اجرای تمهیدات ایمنی برای اصلاح شبکه معابر مطابق با نیازهای پیاده در آن مناسب تر می باشد. کلمات کلیدی: عابر پیاده، ساختار شبکه معابر، ایمنی، راه درون شهری

مشکلات ترافیکی از جمله پدیده هائیست که عموم شهروندان بویژه ساکنان شهرهای بزرگ کم و بیش با آن روبرو هستند. علت اصلی این مشکلات افزایش تعداد وسایل نقلیه موتوری بویژه وسایل نقلیه موتوری شخصی و کاربرد آن و یا به عبارت دیگر تعداد بیش از حد معقول سفرهای شهری با وسایل نقلیه موتوری است. در این میان تعداد قابل توجهی از سفرهای روزانه شهری را سفرهای آموزشی تشکیل می دهند، که حجم قابل ملاحظه ای از ترافیک روزانه به همین منظور می باشد. استفاده از سیستم های پیاده روی و دوچرخه سواری برای انجام سفرهای آموزشی دانش آموزان مزایای زیادی دارد که از جمله ی آن می توان به افزایش سلامتی و شادابی آنها و ارزانی و مصرف انرژی کمتر و کاهش حجم ترافیک در ساعاتی از روز اشاره کرد. اما در سالهای اخیر با روند کاهش پیاده روی در سفر دانش آموزان به مدرسه رو به رو بودیم. والدین به دلیل نگرانی های ناشی از فقدان ایمنی مناسب ترجیح می دهند فرزندشان به تنهایی حتی در راه خانه تا مدرسه رها نشود از اینرو استفاده از وسایل نقلیه ی شخصی جایگزین سفر پیاده دانش آموزان به مدرسه شده است. از جمله دلائل نگرانی های والدین می توان به مسائل اجتماعی و وجود خطرات ترافیکی اشاره نمود. هدف از این تحقیق اولویت بندی تسهیلات عابر پیاده ای که نقش موثرتری در میزان پیاده روی دانش آموزان دارند می باشد. از اینرو با بررسی تحقیقات انجام شده در سطح جهان پارامترهایی که تاثیرشان شناخته شده است مورد آزمون قرار گرفته اند. در این تحقیق از پرسشنامه به عنوان ابزار گردآوری اطلاعات استفاده شده است. همچنین برای بررسی ارتباط بین تسهیلات و پیاده روی دانش آموزان از آزمون رگرسیون استفاده می شود و در ادامه اولویت بندی ویژگی های تسهیلات عابر پیاده پرداخته شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که متغیر راحتی مسیر بیشترین تاثیر را در میزان پیاده روی دانش آموزان داشته و به ترتیب پیوستگی مسیر، کوتاهی مسیر، زیبایی مسیر و ایمنی مسیر در اولویت های بعدی قرار دارند. در صورت تامین تسهیلاتی مناسب پیاده روی در این بخش ها، احتمال انتخاب پیاده روی به جای سایر شیوه های سفر به میزان قابل ملاحظه ای افزایش می یابد.