در پژوهش حاضر زیرساخت های مدیریت دانش و فرآیند تبدیل دانش در مرکز منطقه ای اطّلاع رسانی علوم و فناوری به عنوان یکی از مراکز ملّی و منطقه ای اطلّاعاتی مورد بررسی قرار گرفته است. هدف اصلی این پژوهش بررسی وضعیت موجود مرکز منطقه ای اطّلاع رسانی علوم و فناوری از نظر دارا بودن مشخصه های یک سازمان دانش محور می-باشد. روش پژوهش پیمایشی از نوع توصیفی-تحلیلی است جامعه آماری این تحقیق شامل 87 نفر از کارکنان سازمان مورد نظر می باشد. جهت گردآوری داده ها از پرسش نامه، مشاهده، و مصاحبه استفاده گردید. نتایج پژوهش حاکی از آن است که وضعیت زیرساخت های مدیریت دانش در جامعه مورد پژوهش به طور کلی در وضعیت مناسبی قرار دارد و از این میان بودجه سازمانی در وضعیت بهتری بوده است .بررسی ها نشان داد که مرکز منطقه ای دارای استراتژی مدیریت دانش می باشد و از لحاظ فراهم آوری فرآیندهای مدیریت دانش، واحد فناوری اطلّاعات و ارتباطات و شبکه دانش بیشتر مورد توجه سازمان قرار گرفته است. همچنین در مرکز منطقه ای بر روی یادگیری و بها دادن به ارزش منابع انسانی به عنوان تولیدکنندگان و منبع دانش تأکید شده است. فرهنگ سازمانی در این سازمان از جایگاه پایین تری نسبت به دیگر زیرساخت های مدیریت دانش قرار دارد. علاوه بر این، در این مرکز اولویت دادن مدیران رده بالا به فعالیت های مربوط به اشتراک گذاری و تبادل دانش، یکی از تأثیرگذارترین عواملِ ارتقاءدهند? فرهنگ سازمانی است. در سازمان مذکور بین جنسیت و استفاده از امکانات فناوری اطلّاعات و ارتباطات در به اشتراک گذاری و تبادل دانش و همچنین بین سطح تحصیلات و هر یک از زیرساخت های مدیریت دانش (فرهنگ سازمانی، منابع انسانی، فناوری اطّلاعات و ارتباطات) رابطه معنی داری وجود دارد. یافته های این پژوهش نشان داد، در مرکز منطقه ای از میان سازوکارهای به کار رفته در فرآیندهای تبدل دانش (بر طبق مدل نوناکا و تاکه اوچی) فرآیند "ترکیب" از جایگاه بالاتری برخوردار است؛ سپس به ترتیب برونی سازی، اجتماعی سازی و درونی سازی در اولویت های بعدی بوده است. در پایان ضمن ارائه پیشنهادهایی برای سازمان، پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی نیز ارائه شده است.

پژوهش حاضر به مطالعه ی نیاز های اطلاعاتی و رفتار اطلاع یابی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه کاشان در محیط اطلاعاتی پیوسته (اینترنت و پایگاه های اطلاعاتی) می پردازد، تا از این رهگذر به سوالاتی مانند هدف دانشجویان از جستجوی اطلاعات در محیط پیوسته؛ میزان استفاده ی آنان از این محیط اطلاعاتی؛ میزان آشنایی دانشجویان با این محیط و روش های جستجوی اطلاعات در آن؛ معناداری تفاوت دانشجویان در دانشکده ها، مقاطع مختلف، و گروه های جنسیتی از نظر میزان آشنایی با منابع اطلاعاتی پیوسته و روش های جستجو در آنها، میزان استفاده از این محیط؛ و مشکلات دانشجویان در استفاده از این منابع اطلاعاتی پاسخ گوید. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای محقق ساخته است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی، و نیز آزمون های تی، تحلیل واریانس یکطرفه، و آزمون ضریب همبستگی پیرسون انجام شد. یافته ها بیانگر آن است که انگیزه ی اصلی دانشجویان از جستجوی اطلاعات دسترسی به اطلاعات روزآمد جهت انجام کار های پژوهشی است، و جهت این امر از منابع چاپی اطلاعاتی بیش از منابع الکترونیکی استفاده می-کنند. از میان انواع محمل های اطلاعاتی، مقالات در اولویت قرار دارد. پست الکترونیکی و موتور های کاوش، شناخته شده ترین مجرا های کسب اطلاعات؛ و موتور های کاوش نمایه ای، و پایگاه اطلاعاتی science direct، به ترتیب پراستفاده ترین موتور های کاوش و پایگاه ها در بین دانشجویان در این مقاطع هستند. از سوی دیگر، میزان آشنایی دانشجویان با امکانات و خدمات منابع اطلاعاتی پیوسته، روش های جستجوی اطلاعات در این محیط، و نیز میزان رضایت آنان از نتایج جستجوی خود در آن کم است. مقایسه ی دانشجویان در دانشکده ها، مقاطع مختلف، و گروه های جنسیتی نشان داد که دانشجویان دانشکده ی علوم پایه، و مقطع دکتری بیشترین میزان آشنایی با منابع اطلاعاتی پیوسته، و جستجوی اطلاعات در این محیط را دارند. امّا رابطه ی میزان آشنایی با منابع اطلاعاتی پیوسته، و استفاده از آنها معنادار نیست.

پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه میزان رضایت دانشجویان رشته های فنی و مهندسی دانشگاه های دولتی استان خوزستان شامل دانشگاه جندی شاپور دزفول، دانشگاه صنعت نفت اهواز، دانشگاه صنعت نفت آبادان، دانشکده مهندسی دانشگاه شهید چمران اهواز از کتابخانه و اینترنت دانشکده های محل تحصیل آنان انجام شده است. روش پژوهش، پیمایشی، پژوهش از نوع توصیفی- مقایسه ای و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. جامعه پژوهش کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی رشته های فنی و مهندسی دانشگاه های دولتی خوزستان می باشند. یافته های این پژوهش نشان داد که دانشجویان دانشگاه های مورد پژوهش، از خدمات ارائه شده، مجموعه چاپی، مجموعه الکترونیکی و ساختمان و تجهیزات کتابخانه، به میزان متوسطی رضایت دارند و این در حالی است که از خدمات الکترونیکی، اینترنت و پایگاه های اطلاعاتی، تنها به میزان کمی رضایت دارند. در هر چهار دانشگاه، میزان رضایت دانشجویان از کتابداران، در حد مطلوبی بوده است، در حالی که دانشجویان، از کتابداران کتابخانه بیشتر از کارمندان سایت، احساس رضایت کرده اند. در اکثر بخشها و خدمات کتابخانه، دانشجویان دانشگاه های صنعت نفت آبادان و اهواز، میزان رضایت بالاتری را نسبت به دانشجویان سایر دانشگاه ها داشته اند. دانشجویان به طور کلی، در هر چهار دانشگاه از کتابخانه و سایت اینترنت دانشکده خود، به میزان متوسطی راضی بوده اند. بیشترین میزان رفع نیازهای اطلاعاتی دانشجویان، به ترتیب توسط کتاب چاپی و اینترنت و پایگاه های اطلاعاتی صورت گرفته، در حالی که مجله چاپی، مجموعه الکترونیکی و پایان نامه، تا حد کمی، نیازهای اطلاعاتی دانشجویان را مرتفع ساخته است. مهم ترین موانع و مشکلات از دیدگاه دانشجویان، پایین بودن سطح خدمات اینترنتی، کمبود تعداد پایگاه های اطلاعاتی تخصصی و مجموعه الکترونیکی، پایین بودن سطح ارائه خدمات جنبی و مناسب نبودن وضعیت ساختمان و تجهیزات کتابخانه ای عنوان شده است. بین میزان رضایت دانشجویان از کتابخانه و سایت اینترنت از نظر جنسیت، رشته تحصیلی و طول مدت حضور در دانشگاه تفاوت معناداری مشاهده نشده است، در حالی که بین میزان رضایت از کتابخانه و سایت اینترنت از نظر نوع دانشگاه تفاوت معناداری وجود دارد. به عنوان یک نتیجه گیری می توان گفت که کتابخانه ها و سایت های اینترنت دانشگاه های فنی و مهندسی دولتی خوزستان، در وضعیت زیاد مطلوبی به ویژه از لحاظ خدمات اینترنت و پایگاه های اطلاعاتی قرار ندارند.

هدف از پژوهش حاضر، ارائه الگویی مناسب جهت مدیریت منابع الکترونیکی برای کتابخانه های مرکزی دانشگاههای دولتی ایران بر اساس خط مشی های جهانی و نظرسنجی از مدیران کتابخانه های مرکزی دانشگاههای دولتی ایران است. بدین منظور پژوهشی در دو مرحله صورت گرفت. در مرحله اول خط مشی های مدیریت منابع الکترونیکی 126 وب سایت انگلیسی زبان کتابخانه های دانشگاهی جهان به منظور تهیه پرسشنامه پژوهش، به روش وب سنجی و تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله دوم، پرسشنامه تهیه شده جهت نظرسنجی در اختیار 112 کتابخانه مرکزی وابسته به دانشگاههای دولتی ایران قرار داده شد. نوع پژوهش در مرحله اول و دوم از نوع توصیفی و روش پژوهش پیمایشی می باشد. ابزار پژوهش، پرسشنامه ای محقق ساخته است و جامعه پژوهش کلیه مدیران کتابخانه های مرکزی وابسته به دانشگاههای دولتی ایران می باشد (112n=). روایی پرسشنامه از طریق روایی محتوایی (صوری) و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ تعیین شد (92/0 ? =). نتایج نشان داد که در تحلیل محتوای خط مشی های کتابخانه های دانشگاهی جهان، حداقل 14 عامل وجود دارد. اما از نظر مدیران کتابخانه های مرکزی دانشگاههای دولتی ایران، حداقل وجود 9 عامل در تدوین خط مشی مدیریت منابع الکترونیکی برای کتابخانه های مورد بررسی ضروری است و بایستی در آن لحاظ شود. این 9 عامل به ترتیب واریانس تبیین شده عبارتند از: مسائل مربوط به دسترسی، مباحث فنی و تخصصی، نیازسنجی از کاربران، بیان رسالت، اهداف و مسائل مالی، اجرا و بازنگری در خط مشی، مسائل مربوط به دیجیتال سازی، معیارهای انتخاب منابع الکترونیکی، مقدمه و تعاریف مربوط به انواع منابع الکترونیکی، و نیروی انسانی. از نتایج مهم این پژوهش می توان به روابط درونی بین عوامل نه گانه اشاره کرد که در مدلی عینی تأثیرگذاری و تأثیرپذیری آنان بر همدیگر ترسیم شده است. پیشنهاد می شود تهیه کنندگان خط مشی مدیریت منابع الکترونیکی در تدوین خط مشی به این عوامل و تأثیر آنان بر همدیگر و و تأثر آنان از یکدیگر توجه خاصی بنمایند. در پایان، الگویی جهت تدوین خط مشی مدیریت منابع الکترونیکی در کتابخانه های مرکزی دانشگاههای دولتی ایران به دو صورت متنی و تصویری پیشنهاد شد.

هدف از پژوهش حاضر ترسیم نقشه علم نگاری (ساختار علم) تولیدات علمی حوزه نفت در نمایه استنادی علوم طی سال-های 1990 تا 2009 و تعیین جایگاه کشورهای اُپک و ایران در این میان است. این پژوهش با استفاده از روش تاریخ نگاری و تحلیل استنادی که از روش های علم سنجی است، صورت پذیرفته است. جامعه مورد پژوهش را تمامی مدارک حوزه نفت نمایه شده در نمایه استنادی علوم که از طریق پایگاه "وب آو ساینس" قابل دسترسی است تشکیل می دهد. داده ها با استفاده از پایگاه "وب آو ساینس" و وارد کردن واژه petroleum در فیلد جستجوی موضوع و انتخاب نمایه استنادی علوم و اعمال محدوده زمانی 1990 تا 2009 جمع آوری شده است. سپس داده ها در فایل های 500 رکوردی ذخیره و به منظور انجام تحلیل های لازم به نرم افزار "هیست سایت" افزوده شد و نقشه علم نگاری هم بر اساس نمره استنادی محلی (lcs) و هم بر اساس نمره استنادی جهانی (gcs) توسط این نرم افزار ترسیم و خروجی های لازم در نرم افزار صفحه گسترده اکسل ذخیره شد. مجموع مدارک حوزه نفت نمایه شده در نمایه استنادی علوم، طی سال های 1990 تا 2009 برابر با 22226 مدرک بود. در این بین کشور آمریکا با 6296 مدرک (32/28%) پرتولیدترین کشور در میان کشورهای جهان بود. در میان کشورهای اُپک نیز نیجریه با 286 مدرک در رتبه اول کشورهای اُپک و رتبه 18 جهانی از نظر میزان تولید مدارک علمی این حوزه قرار دارد. ایران با 169 مدرک (76/0% از کل مدارک جهان و 15% از مدارک کشورهای اُپک) در رتبه 25 جهانی و رتبه 3 کشورهای اُپک قرار دارد. نتایج نشان داد که هرچند ایران به لحاظ تولید جایگاه نسبتاً مناسبی دارد اما به لحاظ استناد از جایگاه مناسبی برخوردار نیست. larter از کشور کانادا با 81 مدرک در رتبه اول پرتولیدترین نویسندگان حوزه نفت معرفی شد. در سطح کشورهای اُپک "ریاضی" دانشمند ایرانی الاصل ساکن کشور کویت با 28 مدرک در رتبه نخست قرار دارد. در سطح ایران نیز "مدرس" از دانشگاه صنعتی امیرکبیر و "موسوی دهقانی" از پژوهشگاه صنعت نفت هرکدام با 5 مدرک پرتولیدترین نویسندگان در سطح ایران در حوزه نفت بوده اند. در میان موسسات و دانشگاه ها، russian academy of science با 321 مدرک در رتبه اول قرار دارد. در میان موسسات و دانشگاه های کشورهای عضو اُپک، kuwait university با 81 مدرک در رتبه اول و در رتبه 21 جهانی قرار دارد. در میان موسسات و دانشگاه ها در سطح ملی، دانشگاه صنعتی امیرکبیر با 19 مدرک در رتبه اول قرار دارد. این دانشگاه در میان موسسات و دانشگاه های کشورهای اُپک رتبه 9 را در اختیار دارد. به طور کلی دانشگاه ها و موسسات ایران از جایگاه مناسبی برخوردار نیستند. سه مجله organic geochemistry، energy & fuels وbulletin of the american association of petroleum geologists هم از لحاظ میزان تولید و هم نمره استناد محلی و جهانی از مهمترین مجله های این حوزه می-باشند. مجله petroleum science and technology با منتشر کردن 58 مدرک از نویسندگان حوزه نفت کشورهای عضو اُپک در رتبه اول قرار دارد و نویسندگان ایرانی بیشترین مدارک خود را در مجله fluid phase equilibria (11مدرک) به چاپ رسانده اند که این مجله از جایگاه مناسبی به لحاظ تولید و استناد قرار ندارد. همچنین نقشه علم نگاری 6 خوشه موضوعی را نشان داد. خوشه اول در سال های 1990 تا 2000 شکل گرفته است. مدارک این خوشه به موضوع "تجزیه و بررسی ترکیبات و ساختمان مولکولی عناصر نفت " می پردازند. خوشه 2 که از خوشه 1 منشعب شده از سال 2000 شروع شده و تا سال 2004 ادامه یافته است. مدارک این خوشه به "بررسی خواص و عناصر ترکیبات نفتی با استفاده از روش طیف سنجی جرمی" پرداخته اند. خوشه 3 طی سال های 1990 تا 1997 شکل گرفته و به موضوع "بررسی و مدل سازی شرایط تولید و تشکیل نفت از سنگ منشاء" پرداخته است. خوشه 4 که بیشترین مدارک را در خود دارد از سال 1990 شروع شده و تا سال 2003 ادامه یافته است. این خوشه به موضوع "بررسی تجزیه زیستی نفت و ترکیبات آن توسط باکتری ها و جلبک ها" اختصاص دارد. خوشه 5 از سال 1991 شروع و تا 1997 ادامه یافته است. مدارک این خوشه به "بررسی ویژگی ها و تاریخچه مخزنی نفت" پرداخته اند. خوشه 6 که کوچکترین خوشه این نقشه علم نگاری است، طی سال های 1998 تا 2003 شکل گرفته است و به موضوع "بررسی هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای" اختصاص دارد.

تحقیق حاضر فرایند جستجوی اطلاعات در اینترتت توسط دانشجویان را مورد بررسی قرار می دهد. " فرایند جستجوی اطلاعات isp?)"، نوعی روش یادگیری مبتنی بر سازندگی است که توسط کارول کولثاو، با هدف بهبود درک کاربران از فرایند جستجوی اطلاعات تدوین یافته است. الگوی کولثاو از شش مرحله: شروع، انتخاب، کاوش، تدوین، گردآوری و ارائه تشکیل شده است. هدف تحقیق حاضر تبیین میزان آشنایی و بهره گیری دانشجویان از مراحل مدل کولثاو و تعیین مرحله مداخله کتابداران می باشد، تا از این طریق الگوی جستجوی اینترنتی آنان ترسیم شود. نوع پژوهش حاضرکاربردی و روش پژوهش آن پیمایشی بوده و داده های لازم طی دو مرحله جمع آوری گردیده است. جامعه آماری این تحقیق شامل دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران به تعداد 961 نفر بوده که با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای، تعداد نمونه ها 424 نفر تعیین و پرسشنامه ها میان آنها توزیع گردید. تحلیل داده ها نشان داد که از میان مراحل مدل کولثاو، دو مرحله " تمرکز" و " کاوش"، به ترتیب با میانگین (96/6) و (81/6) درصد، در اولویت استفاده اعضاء نمونه قرار داشته و مرحله " کاوش" با میانگین (75/3) درصد، بهترین مرحله ای است که کتابداران می توانند در فرایند جستجو مداخله نمایند. همچنین تحلیل داده ها آشکار کرد که دانشجویان از "پایگاههای اطلاعاتی" با میانگین (17/2) درصد، بیش از موتورکاوش و راهنمای موضوعی و همچنین از دو ابزار جستجو نظیر" موضوع" و "عنوان" به ترتیب با میانگین (06/7) و (62/6) درصد، نسبت به سایر ابزارهای جستجو، استفاده بیشتری به عمل می آورند. نتایج پژوهش نشان داد که الگوی مورد استفاده دانشجویان، برخلاف تعداد و ترتیب مدل کولثاو، از یک فرایند 5 مرحله ای تشکیل شده و مرحله " کاوش" به عنوان بهترین مرحله مداخله ی کتابدار در فرایند جستجوی اطلاعات می باشد. در نهایت با استناد به نتایج تحقیق، الگوی جدید جستجوی اینترنتی دانشجویان، شناسایی و ارائه گردید.

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه سرسختی روان شناختی با فرسودگی شغلی و رضایت شغلی در کتابداران دانشگاهی شهر اهواز می باشد. نوع این پژوهش، توصیفی- همبستگی و روش به کار رفته در آن پیمایشی است. جامعه ی پژوهش را کلیه ی کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاهی شهر اهواز، شامل کتابخانه های دانشگاه شهیدچمران، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه پیام نور، دانشگاه صنعت نفت، دانشگاه غیرانتفاعی و دانشگاه علمی-کاربردی تشکیل دادند که جمعاً 118 نفر بودند. داده ها با استفاده از ابزار پرسشنامه جمع آوری و وارد نرم افزار اس. پی. اس. اس شدند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، ابتدا با استفاده از آمار توصیفی شامل فراوانی و درصد فراوانی، ویژگی های جمعیت شناختی جامعه ی مورد مطالعه ارائه شده است. سپس به منظور بررسی میزان سرسختی روان شناختی، فرسودگی شغلی و رضایت شغلی کتابداران از میانگین، انحراف معیار، کمترین و بیشترین مقدار داده ها استفاده شد. همچنین جهت بررسی رابطه ی بین سرسختی روان شناختی با متغیرهای فرسودگی شغلی و رضایت شغلی از آزمون همبستگی ساده پیرسون و برای مقایسه ی گروه های مختلف از نظر سرسختی روانشناختی، فرسودگی شغلی و رضایت شغلی از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری (مانووا) و تک متغیری (آنووا) استفاده شده است. نتایج نشان داد که بین سرسختی روان شناختی با فرسودگی شغلی کتابداران دانشگاهی شهر اهواز رابطه منفی و معناداری وجود دارد. همچنین یافته های پژوهش نشان داد که بین سرسختی روان شناختی با رضایت شغلی کتابداران دانشگاهی شهر اهواز رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه مربوط به مولفه های سرسختی روان شناختی (تعهد،‏ کنترل و مبارزه جویی) با فرسودگی شغلی و رضایت شغلی نشان داد که بین مولفه های سرسختی روان شناختی با فرسودگی شغلی و رضایت شغلی کتابداران دانشگاهی شهر اهواز همبستگی چندگانه وجود دارد.

هدف پژوهش حاضر ارزیابی سطح سواد اطلاعاتی و اضطراب کتابخانه ای و بررسی رابطه بین این دو متغیر در دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران میباشد. این پژوهش از نوع توصیفی است که به روش پیمایشی انجام شده است. نمونه پژوهش شامل 335 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران بود، و از بین 269 پاسخ دهنده به ترتیب 39/03 و 60/96 درصد را زنان و مردان و نیز 86/6و 13/38 درصد را مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا تشکیل داده اند. داده های مورد نیاز بر اساس دو پرسشنامه طراحی شده مبتنی بر استاندارد قابلیت های سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی و مقیاس اضطراب کتابخانه ای باستیک، گردآوری شد. نتایج بررسی نشان می دهد که وضعیت سواد اطلاعاتی جامعه پژوهش با میانگین 100/1بالاتر از حد متوسط می باشد. همچنین میزان اضطراب کتابخانه ای در جامعه مذکور با میانگین 68/48 کمتر از حد متوسط می باشد. نتایج حاصل از آزمون تی مستقل نشان داد که بین میانگین نمرات اضطراب کتابخانه ای دانشجویان حوزه های تحصیلی مورد مطالعه تفاوت معناداری وجود ندارد. همچنین بین میانگین نمرات سواد اطلاعاتی دانشجویان زن و مرد، و نیز دانشجویان حوزه های تحصیلی پنج گانه اختلاف معناداری یافت نشد. اما میانگین اضطراب کتابخانه ای به صورت معناداری در دانشجویان زن نسبت به مرد (p<0/02) و دانشجویان کارشناسی ارشد نسبت به دکترا بالاتر بود (p<0/001). در عین حال مشخص شد که میانگین سواد اطلاعاتی به طور معناداری در دانشجویان دکترا نسبت به دانشجویان کارشناسی ارشد بالاتر است (p<0/01). همچنین یافته ها حاکی از این است که بین میزان اضطراب کتابخانه ای با میزان مهارت در زبان انگلیسی رابطه ی معناداری وجود ندارد، اما بین میزان اضطراب کتابخانه ای و میزان مهارت در استفاده از کامپیوتر، رابطه ای منفی و معنادار وجود دارد. همچنین بین سطح سواد اطلاعاتی و میزان مهارت در استفاده از کامپیوتر و زبان انگلیسی، رابطه ای مثبت و معنادار وجود داشت. سطح سواد اطلاعاتی و میزان اضطراب کتابخانه ای، رابط? معنادار و منفی با هم داشتند. در پایان پیشنهادهایی جهت ارتقاء سواد اطلاعاتی و کاهش اضطراب کتابخانه ای در جامعه دانشگاهی مورد مطالعه ارائه گردید.

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی عوامل موثر بر جست وجوی اطلاعات سلامت در وب توسط زنان شاغل در سازمان آب و برق خوزستان است. روش پژوهش توصیفی، و از نوع پیمایشی و همبستگی می باشد. جامع? آماری شامل 207 زن شاغل در سازمان آب و برق خوزستان است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه است. نتایج نشان داد در حدود 83 درصد زنان از وب برای جست وجوی اطلاعات سلامت استفاده می کنند. مهم ترین انگیز? زنان از جست وجوی اطلاعات سلامت در وب، تصمیم گیری برای چگونگی مقابله با بیماری ها، گردآوری اطلاعات عمومی پزشکی و بهداشتی، و آگاهی از موضوعات و گرایش های جدید پزشکی و بهداشتی است. اکثر زنان نگرش مثبتی نسبت به اطلاعات سلامت در وب داشتند. در بررسی وجود رابطه بین متغیرهای جمعیت شناختی با قصد استفاده زنان از اطلاعات سلامت در وب، نتایج نشان داد که تنها بین درآمد و قصد استفاده فرد رابطه معناداری وجود دارد. درخصوص روابط میان سایر متغیرها، نتایج نشان داد که بین قصد استفاده و تجرب? گذشته فرد در استفاده از اطلاعات سلامت در وب؛ بین قصد استفاده و نگرش نسبت به اطلاعات سلامت در وب؛ و هم چنین بین قصد استفاده و انگیز? استفاده رابط? معنی داری به دست آمد، اما بین موانع استفاده و قصد استفاده رابط? معنی داری وجود نداشت. مهم ترین موانع در استفاده از اطلاعات سلامت در وب، کمبود وقت، کندی سرعت اینترنت، و عدم توانایی ارزیابی کیفیت اطلاعات بیان شد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چندگانه با روش ورود مکرر، نشان داد که حدود 20 درصد واریانس قصد استفاده توسط متغیرهای پیش بین تبیین شده است. در روش مرحله ای، به ترتیب انگیزه استفاده و تجرب? گذشته فرد بیشترین اهمیت را در تبیین واریانس قصد استفاده داشتند. با توجه به حذف متغیر نگرش از معادله رگرسیون، این متغیر در پیش بینی قصد استفاده فرد نقشی ایفا نمی کند. در کل، نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه با روش مرحله ای نشان داد مجموع متغیرها، 19درصد ضریب متغیر وابسته (قصد استفاده) را پیش بینی می کنند. این نشان می دهد عوامل دیگری برای پیش بینی قصد استفاده زنان برای جست وجوی اطلاعات سلامت در وب دخیل می باشد که نیاز به پژوهش بیشتر دارد.

ارزیابی مجموعه، کوششی برای تعیین توانائی مجموعه در نیل به هدف های از قبل مشخص شده، تعیین هماهنگی مجموعه با خط مشی مجموعه سازی، و تعیین توانائی مجموعه در رفع نیازهای مراجعان است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی منابع مرجع چاپی تخصصی کتابخانه های مجموع? علوم انسانی دانشگاه شهید چمران اهواز و مقایس? آن با معیارهای ملاک و نیازهای دانشجویان، با دو روش اسنادی و پیمایشی انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات، سیاه? وارسی از منابع مرجع چاپی تخصصی کتابخانه های پنج دانشکده مجموعه علوم انسانی دانشگاه شهید چمران و نیز پرسشنامه نظرخواهی از دانشجویان در حال تحصیل در این دانشکده ها بوده است. سیاه? مراجع تخصصی فارسی با پایگاه «خانه کتاب ایران» و «کتابشناسی ملی ایران»، سیاه? مراجع تخصصی انگلیسی با آخرین ویرایش موجود از کتابشناسی «والفورد» (2000)، و سیاه? مراجع تخصصی عربی با کتابشناسی «الدلیل الشامل لمراجع العرب: ببلیوجرافیه حصریه بما صدر من الاوعیه المرجعیه العربیه و المعربه حتی سنه 1421/2000» مقایسه شد. برای جمع آوری نظرات دانشجویان، پرسشنامه ای در 370 نسخه توزیع و نتایج آن تحلیل شد. نتایج تحقیق نشان داد: دانشکده های مجموعه علوم انسانی دانشگاه شهید چمران از نظر داشتن تعداد منابع مرجع تخصصی فارسی، انگلیسی و عربی از غنای لازم برخوردار نیستند، منابع مرجع تخصصی فارسی، عربی و انگلیسی از روزآمدی لازم برخوردار نیستند. میان منابع مرجع چاپی تخصصی این دانشکده ها با تعداد دانشجویان در حال تحصیل تناسبی وجود ندارد، تعداد منابع مرجع تخصصی انگلیسی در مقایسه با منابع مرجع تخصصی فارسی اندک است، میان دانشکده ها از نظر میزان مطابقت منابع مرجع تخصصی فارسی با منبع ملاک تفاوت معنادار وجود ندارد، از نظر میزان مطابقت منابع مرجع تخصصی انگلیسی و عربی با منایع ملاک تفاوت معنادار وجود دارد، میان دانشکده ها به لحاظ داشتن منابع مرجع تخصصی اطلاعی و ارجاعی تفاوت معنادار وجود دارد، میان دانشجویان پنج دانشکده از نظر میزان استفاده از منابع مرجع چاپی تخصصی و نیز میزان استفاده از منابع مرجع الکترونیکی تفاوت معناداری وجود دارد. از نظر تناسب مجموعه با نیازهای اطلاعاتی دانشجویان و استفاده از منابع مرجع تخصصی الکترونیکی میان دانشجویان از لحاظ جنسیت تفاوت معنادار وجود دارد. بین دانشجویان مقاطع کارشناسی و تحصیلات تکمیلی از نظر میزان استفاده منابع مرجع چاپی تخصصی تفاوت معناداری وجود ندارد.

هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی رابطه ی بین میزان استفاده ی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران از منابع الکترونیکی پیوسته و خودکارآمدی آن هاست. روش پژوهش حاضر پیمایشی از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه ی آماری شامل کلیه ی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران مشغول به تحصیل در نیم سال دوم سال تحصیلی 90-1389 و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه است. روایی پرسش نامه را اساتید گروه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه شهید چمران و جندی شاپور تأیید کردند. به منظور سنجش میزان پایایی پرسش نامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ برای متغیرها به این شرح بود: میزان استفاده از منابع الکترونیکی پیوسته 77/، خودکارآمدی 82/، تعداد مراجعه ی دانشجویان 76/، میزان دسترسی به منابع الکترونیکی پیوسته 75/، علاقه به یادگیری استفاده از منابع الکترونیکی پیوسته 74/، تجربه ی رایانه ای 78/. نتایج نشان داد که حدود 63 درصد دانشجویان از منابع الکترونیکی پیوسته استفاده می کنند. مهم ترین محدودیت در استفاده از منابع الکترونیکی پیوسته سرعت کم اینترنت است. بیش ترین استفاده ی دانشجویان از منابع الکترونیکی پیوسته جهت انجام تکالیف درسی و تألیف و ترجمه ی مقاله می باشد. از بین پایگاه های اطلاعاتی بیش ترین میزان استفاده و برآوردن نیاز اطلاعاتی مربوط به پایگاه اطلاعاتیscience direct است. در بررسی وجود رابطه بین متغیرهای جمعیت شناختی با متغیرهای پژوهش، نتایج نشان داد که رابطه ی معناداری به این شرح بین این متغیرها وجود دارد: جنسیت با میزان استفاده از منابع الکترونیکی پیوسته، جنسیت با میزان مراجعه به کتابخانه، جنسیت با تجربه ی رایانه ای، مقطع تحصیلی با میزان مراجعه به کتابخانه، و مقطع تحصیلی با میزان دسترسی به منابع الکترونیکی پیوسته. درخصوص روابط میان سایر متغیرها، نتایج نشان داد که بین "میزان استفاده از منابع الکترونیکی پیوسته" با "خودکارآمدی، تجربه ی رایانه ای، میزان دسترسی به منابع الکترونیکی پیوسته، علاقه به یادگیری درباره ی منابع الکترونیکی پیوسته و تعداد مراجعه به کتابخانه" و هم چنین بین "خودکارآمدی" با "تجربه ی رایانه ای، میزان دسترسی به منابع الکترونیکی پیوسته، علاقه به یادگیری درباره ی منابع الکترونیکی پیوسته و تعداد مراجعه به کتابخانه" رابطه ی معنی داری وجود دارد.

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و مقایسه ی وضعیت سواد اطلاعاتی کتابداران دو دانشگاه تبریز و علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تبریز و شناسایی عوامل موثر بر آن به انجام رسید. جامعه ی آماری این پژوهش را کلیه ی کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاه های تبریز و علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تبریز که با مدرک تحصیلی کارشناسی یا بالاتر در رشته های کتابداری یا غیرکتابداری در کتابخانه های این دو دانشگاه به فعالیت مشغول می باشند، تشکیل می دهد. روش پژوهش، پیمایشی از نوع توصیفی- تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه ای از پیش ساخته حاوی 51 سوال با طیف لیکرت است. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی و با استفاده از نسخه 19نرم افزار آماری اس. پی. اس. اس صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که سواد اطلاعاتی کتابداران هر دو دانشگاه از نظر شناخت کتابخانه های محل خدمت و منابع موجود در آن ها؛ آشنایی با ابزارهای جست وجوی اطلاعات؛ آگاهی از ارزیابی نتیجه فرایند جستجو در رابطه با رفع نیاز اطلاعاتی خود؛ آگاهی از درک درست نیاز اطلاعاتی؛ آگاهی از چگونگی ترکیب اطلاعات جدید با دانسته های قبلی خود؛ آگاهی از چگونگی استفاده از اطلاعات؛ و کل مهارت های سواد اطلاعاتی در حد مطلوبی قرار دارد. نتایج آزمون t مستقل برای مقایسه ی وضعیت سواد اطلاعاتی کتابداران دو دانشگاه نشان داد که به طور کلی از نظر سواد اطلاعاتی و تمامی مولفه های آن بین کتابداران دو دانشگاه تفاوت معنی داری وجود ندارد. یافته ها نشان داد که سواد اطلاعاتی کتابدارانی که دارای مدرک تحصیلی کتابداری و اطلاع رسانی بودند، در مولفه های شناخت کتابخانه محل خدمت و منابع موجود در آن، و آشنایی با ابزارهای جست وجوی اطلاعات؛ همچنین سواد اطلاعاتی کتابداران مرد هر دو دانشگاه در مولفه های شناخت کتابخانه محل خدمت و منابع موجود در آن، و درک درست نیاز اطلاعاتی؛ و بالاخره سواد اطلاعاتی کتابداران دارای مدرک کارشناسی ارشد نسبت به کتابداران دارای مدرک کارشناسی در سطح مطلوب تری قرار دارد. در پایان پیشنهادهایی برای ارتقاء سواد اطلاعاتی این قشر ارائه گردید.

پژوهش حاضر وضعیت مطالعه ی آزاد و عوامل موثر بر آن را در بین دانش آموزان دبیرستان های استان خوزستان بررسی می کند. روش پژوهش، پیمایشی و داده های پژوهش از طریق پرسشنامه گردآوری شده است. جامعه ی مورد بررسی دانش آموزان دبیرستان های استان خوزستان می باشند. در این پژوهش، از دو سطح آمار توصیفی (شامل جدول های توزیع فراوانی، درصدها و میانگین) و آمار استنباطی (شامل آزمون تی و مجذور خی) و همچنین تحلیل عوامل برای مشخص کردن عوامل موثر بر میزان مطالعه ی آزاد دانش آموزان مورد مطالعه استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که میانگین مطالعه ی آزاد دانش آموزان دو ساعت و بیست و چهار دقیقه در هفته می باشد. تفاوت معناداری بین میزان مطالعه ی آزاد دانش آموزان دختر و پسر وجود ندارد. دانش آموزان قالب چاپی را بر الکترونیکی ترجیح می دهند. مطالعه ی کتاب با 14/47 درصد به عنوان اولویت اول مطالعاتی دانش آموزان تعیین شد. بیشترین انتخاب دانش آموزان در مورد عضویت در کتابخانه ها، مربوط به کتابخانه های عمومی(6/30 درصد) می باشد. بهترین راه دسترسی به منابع مورد مطالعه ی آنان، خریداری و بعد از آن از طریق دوستان اظهار شده است. بین فناوری های مختلف، تلفن همراه بیشترین استفاده را در جهت مطالعه ی دیجیتالی دانش آموزان دارد. دین، بیشترین و کلیات کمترین درصد فراوانی موضوعات مورد علاقه ی دانش آموزان را تشکیل دادند. در موضوعات فلسفه و روانشناسی، دین، ادبیات، علوم عملی، هنر و تاریخ و جغرافیا تفاوت معناداری بین انتخاب موضوع مورد علاقه توسط دختران و پسران مشاهده شد. در زمینه عوامل موثر بر میزان مطالعه از دیدگاه این دانش آموزان تحلیل عوامل منجر به کشف پنج عامل در مولفه های بازدارنده و سه عامل در مولفه های ترغیب کننده شد. بیشترین بار عاملی در مورد مولفه بازدارنده متعلق به حجم زیاد تکالیف مدرسه و در مولفه ترغیب کننده تشویق والدین به مطالعه آزاد می باشد. نتایج حاصل از پژوهش تصویری از وضعیت مطالعاتی این دانش آموزان، گرایش های موضوعی و عوامل موثر بر میزان مطالعه آنان در اختیار مسئولین امر در آموزش و پرورش، کتابخانه ها و غیره ارائه داد. در پایان، پیشنهادهایی برای بهبود وضعیّت مطالعه ی آزاد این دانش آموزان ارایه شده است.

اطلاع یابی در زندگی روزمره، شاخه ای نسبتاً جدید در مطالعات حوزه رفتار اطلاعاتی است. این حوزه بر نوع خاصی از اطلاع یابی تمرکز دارد که ارتباطی با کار و تحصیل ندارد و اطلاعات مورد نظر این گونه اطلاع یابی، اطلاعاتی است که در زندگی روزمره مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به اهمیت رفتار اطلاع یابی در زندگی روزمره، پژوهش حاضر در حوزه یاد شده و در میان دو قوم عرب و بختیاری ساکن شهرستان اهواز انجام شده است. پژوهش حاضر در زمره تحقیقاتی است که در حوزه "اتنوانفورماتیک " قرار می گیرد. روش این پژوهش پیمایشی و ابزار مورد استفاده برای گردآوری داده ها دو پرسش نامه مجزا برای دو قوم مورد بررسی بود. روایی پرسشنامه ها با استفاده از نظرات صاحبنظران و پایایی آن ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ سنجیده شد که برای پرسشنامه عرب ها 862/0 و برای پرسشنامه بختیاری ها 867/0 بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر آمار توصیفی از آماره های استنباطی نظیر ضریب همبستگی پیرسون، ضریب همبستگی تفکیکی، رگرسیون چندمتغیره و آزمون تی گروه های مستقل استفاده شد. ابزارهای تجزیه و تحلیل، نرم افزار اس پی اس اس نسخه 19 و نیز صفحه گسترده مایکروسافت اکسل بودند. یافته های پژوهش نشان داد که رابطه هویت ملی، هویت قومی و احساس تبعیض با فرایند اطلاع یابی در بافت زندگی روزمره معنادار است، اما جهت رابطه ها و نیز نتایج آزمون تی نشان داد که بین عرب ها و بختیاری ها در زمینه اطلاع یابی در بافت زندگی روزمره تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین نتیجه تحلیل رگرسیون چندمتغیره برای هر دو قوم نشان داد که هویت ملی، هویت قومی و احساس تبعیض پیش بینی کننده های تعیین کننده ای برای اطلاع یابی در بافت زندگی روزمره منسوبین به اقوام مورد مطالعه بود. تفاوت مشاهده شده در رفتار اطلاع یابی در بافت زندگی روزمره بین افراد منسوب به دو قوم نشان داد، احتمالاً این تفاوت رفتار اطلاع یابی در بافت زندگی روزمره این دو قوم می تواند با تفاوت بین موقعیت ها، نگرش ها، باورها، آداب، سنن، مناسک و نظایر آن ها به طور کلی آن چه که تحت عنوان شیوه زندگی و بافت و زمینه محیطی از آن یاد می شود در ارتباط باشد.

نیازسنجی اطلاعاتی یکی از راه های پاسخ گویی و ارائه خدمات بهتر به مخاطبین کتابخانه های عمومی است. هدف از این پژوهش شناخت نیاز اطلاعاتی اعضای کتابخانه های عمومی استان خوزستان بر اساس قومیت شان بوده است. پژوهش از نوع توصیفی بوده و از روش پیمایشی و کتابخانه ای در انجام آن استفاده شده است. جامعه نمونه به صورت تصادفی از بین 5 قومیت عرب، بختیاری، شوشتری، دزفولی و بهبهانی انتخاب شده اند. داده های مربوط به اعضاء با استفاده از پرسشنامه ای که به همین منظور ساخته شد، گردآوری شدند. در بخش دیگر تحقیق، منابع ارسالی نهاد کتابخانه های عمومی کشور توسط نرم افزار نمایه شناسایی و تعداد عناوین هر رده مشخص شدند. تحلیل آماری داده ها مشخص کرد که گسترش های موضوعی اسلام، هنر و ادبیات فارسی از اقبال بیشتری بین کاربران کتابخانه های عمومی برخوردارند. همچنین مشخص شد که نیاز اطلاعاتی 5 قومیت ذکر شده در 8 رده از رده های ده گانه رده بندی دیویی با هم تفاوت معناداری دارند. علاوه بر این مشخص شد که نهاد توجه بالایی به ارسال منابعی با موضوع ادبیات و مذهب و تاریخ دارد، در حالی که بیشترین نیاز اطلاعاتی این 5 قومیت مذهب اسلام، هنر و ادبیات فارسی اظهار شده است. قابل ذکر است که در این میان هنر در میان منابع ارسالی در جایگاه نهم این ده رده قرار دارد.

قانون برادفورد (1934)، قانون لوتکا (1926) و قانون زیف (1936، 1949) سه قانون برجسته علم اطلاع رسانی و سه قانون کشف شده حوزه اطلاع سنجی هستند (چِن و لایم کیولر، 1986، ویلسون، 1999). قانون برادفورد بر مبنای شمارش ارجاع به نشریات در دو حوزه موضوعی ارائه گردید. لوتکا میزان بهره وری نویسندگان را با شمارش تعداد انتشارات هر یک از نویسندگان در حوزه شیمی و در یک دوره پنج ساله مورد سنجش قرار داد و قانون خود را ابداع کرد. زیف رخداد واژه ها در متن های نویسندگان را مورد بررسی قرار داد، در نتیجه قانون زیف و سپس اصل کمترین کوشش ارائه گردید. این سه قانون در زمره قوانین توان قرار می گیرند که مشخصه اصلی آن ها شکل توزیع داده ها در واحد تحلیل اطلاعات است. منحنی توزیع این قوانین خمیدگی شدیدی در بخش راست خود دارند که این نحوه توزیع مختص قوانین توان است و این شکل در مقابل توزیع نرمال قرار می گیرد (بوک استین، 1990، 1997). سه قانون حوزه اطلاع سنجی بیان ریاضی یک قاعده و نظم در دنیای واقعی هستند. به عبارت دیگر قوانین بیان ریاضی قاعده ای هستند که از آن سرچشمه گرفته اند در جایی که یک قاعده بر وجود یک الگو در پدیده های اجتماعی و طبیعی دلالت دارد (ویلسون، 1999). آن چه تحت عنوان الگوی استفاده از نشریات نویسندگان توسط بیگدلی و گزنی (2012) مورد بررسی قرار گرفت بر وجود یک قاعده دلالت می کند که برای اولین بار و به صورت منحصربفرد در سطح بین المللی ارائه گردیده است. بیان ریاضی این قاعده، یک قانون جدید را به حوزه اطلاع رسانی می افزاید. قانون برادفورد (1934) در شمارش تعداد نشریات و تعیین مناطق هسته، میانه و حاشیه با پژوهش حاضر مشترک است، امّا در پژوهش حاضر واحد تحلیل اطلاعات نویسندگان بودند. در جایی که برادفورد ارجاعات نشریات دو حوزه موضوعی را بررسی و بر حسب رخداد استفاده از این نشریات آن ها را طبقه بندی کرد، در تحقیق حاضر الگوی استفاده از نشریات هر نویسنده مورد بررسی قرار گرفت. شکل توزیع داده ها در قانون برادفورد از شکل توزیع قوانین توان تبعیت می کند یا به عبارت دیگر دارای یک شکل "j" وارونه است که این دسته از قوانین را بنام قوانین 20/80 نیز می شناسند. قانون برادفورد همانند همانند سایر قوانین 20/80 نشان داد که تعداد اندکی از نشریات در یک حوزه موضوعی بیشترین میزان استفاده را داشته اند و تعداد زیادی از نشریات به صورت اندک و پراکنده مورد استفاده قرار گرفته اند (تنوپیر، 1982، لنکستر، 1985، هود و ویلسون، 2001). بنابراین در این دسته از قوانین 80% اقلام توسط 20% جامعه و 20% اقلام توسط 80% جامعه پوشش داده می شوند. در پژوهش حاضر بر مبنای تحقیق بیگدلی و گزنی (2012) می خواهیم بدانیم که آیا توزیع نشریات از شکل قانون برادفورد تبعیت می کند. اگر چنین است آیا شکل توزیع نشریات مورد استفاده نویسندگان بر حسب عوامل مختلف تغییر نمی کند؟ به همین جهت نویسندگان بر حسب وابستگی سازمانی، کشور، مناطق جغرافیایی، حوزه موضوعی، سطح علمی و اقتصادی کشور نیز تفکیک و به صورت جداگانه مورد بررسی قرار گرفتند تا مشخص گردد آیا شکل توزیع استفاده از نشریات توسط این نویسندگان تغییر می کند؟ و امّا اگر الگوی استفاده از نشریات توسط نویسندگان از یک قاعده در سطح بین المللی تبعیت می کند آیا رفتار بازیابی اطلاعات آن ها می تواند در شکل گیری این پدیده موثر بوده باشد؟

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر در فرایند پیاده سازی نظام مدیریت روابط با مشتری در کتابخانه های دانشگاه شهید چمران اهواز صورت گرفت. روش پژوهش توصیفی- پیمایشی است. جامعه ی آماری آن را کل مدیران و کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاه شهید چمران اهواز تشکیل می دهند که شامل 10 نفر مدیر و 40 نفر کتابدار می باشند. با توجه به محدود بودن جامعه ی پژوهش، نمونه گیری انجام نشد و کل جامعه ی آماری به صورت سرشماری مورد مطالعه قرار گرفت. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه است. روایی پرسشنامه با سه روش مورد بررسی قرار گرفت که عبارتند از: روایی صوری، روایی محتوایی و روایی با روش تحلیل عامل تأییدی. جهت تعیین پایایی ابزار پژوهش با استفاده از نرم افزار spss از ضریب آالفای کرونباخ استفاده شده است که ضریب بدست آمده برابر با 96/0 بود که نشان دهنده ی پایایی بالای ابزار پژوهش می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی مانند فراوانی، میانگین، انحراف معیار، کم ترین و بیش ترین و از آمار استنباطی مانند آزمون t مستقل استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که در فرایند پیاده سازی نظام مدیریت روابط با مشتری، بالاترین میانگین مربوط به ساختار سازمانی و پایین ترین میانگین مربوط به عامل فرهنگ سازمانی می باشد. بنابراین برای موفقیت در فرایند پیاده سازی نظام مدیریت روابط با مشتری، کتابخانه های دانشگاه شهید چمران اهواز، آنچه که باید بیش از همه مورد توجه جدی قرار گیرد، عامل فرهنگ سازمانی است.

کتابخانه ها در طول تاریخ حیات خود همواره دست خوش دگرگونی های بسیار بوده و تنها راه بقای خود را از طریق همگام شدن با پدیده های جدید دانسته اند. از جمله پدیده های نوظهور در قرن بیست و یکم، پدیده "کتابخانه2" است. "کتابخانه 2" شامل تغییرات مستمر و هدفمند و مشارکت کاربران در ایجاد و حفظ خدمات با هدف عمده‎ی گسترش طیف کاربران بالقوه کتابخانه است. با وجود مطرح شدن این پدیده و کاربردهای آن، تحقیقات اندکی در این زمینه در میان کتابداران دانشگاهی انجام گرفته است. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان شناخت، پذیرش، و استفاده کتابداران دانشگاهی از ابزارهای "کتابخانه 2" و نیز تعیین میزان مهارت های کامپیوتری و نیازهای آموزشی کتابداران، و عوامل موثر در استفاده از این ابزارها توسط آنان انجام گرفته است. جامعه مورد پژوهش، 96 نفر از کتابداران دانشگاهی شهر اهواز و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه ای محقق ساخته مبتنی بر پژوهش های پیشین بوده است. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که میزان شناخت کتابداران نسبت به ابزارهای کتابخانه 2 با میانگین 0214/2 در حد کم، میزان پذیرش آن ها با میانگین 8138/3 در حد زیاد، میزان استفاده آن ها از ابزارها برای ارائه خدمات به کاربران با میانگین 7540/0 در حد خیلی کم و در مورد استفاده شخصی آن ها از ابزارها نیز در حد خیلی کم می باشد. میزان مهارت های کامپیوتری کتابداران با میانگین 8712/2 در حد متوسط و بیش ترین استفاده از ابزار "کتابخانه 2" توسط کتابداران " گروه بحث" و کم ترین آن "پادکست" بوده است. هم چنین کتابداران در دسته بندی عوامل تأثیرگذار در استفاده از این ابزارها "عوامل سازمانی" و به صورت جزئی عامل" آگاهی کتابداران از ابزارها و فناوری های نوین" را تأثیرگذارترین عامل دانسته اند.

هدف از پژوهش حاضر تحلیل ساختار جریان دانش میان شبکه مخترعان حوزه برق و الکترونیک و نیز سنجش و شناسایی چگونگی الگوی جریان دانش، تعاملات میان مخترعان و اهمیت و تأثیر پروانه های ثبت اختراع در توسعه فناوری است. روش پژوهش حاضر تحلیل شبکه اجتماعی و تحلیل استنادی است. جامعه پژوهش حاضر کلیه پروانه های ثبت اختراعی است که در بازه زمانی 1987-2006 در حوزه موضوعی برق و الکترونیک در پایگاه اداره ثبت اختراع آمریکا دخیره شده اند، است. نتایج حاصل از تحلیل شبکه اجتماعی جریان دانش میان مخترعان بر اساس ارتباطات کشورها نشان داد که تفاوت بالایی میان جایگاه کشورها بر اساس نمره مرکزیت وجود دارد و نحوه دسترسی کشورها به دانش موجود در شبکه هم بر همین اساس متفاوت است. نتایج پژوهش نشان داد که دانش برای کشورهای با نمره مرکزیت بالا بدون واسطه قابل دسترسی است، ضمن اینکه این کشورها از قدرت کنترل جریان دانش نیز برخوردار هستند. همچنین نتایج نشان داد که به واسطه عدم حضور فعال اغلب کشورهای حاضر در شبکه، انسجام شبکه ضعیف و ارتباطات پایینی بین اعضاء شبکه حاکم است. در خصوص ارتباطات بین موضوعی، نتایج نشان داد که پروانه های ثبت اختراع این حوزه بیشترین ارتباط را با موضوعات هم گروه خود داشته و بعد از آن با حوزه های "پزشکی"، "شیمی" و " رایانه" دارند. نتایج در خصوص مقایسه الگوی شبکه جریان دانش با انواع شبکه ها نشان داد که ارتباطات میان کشورهای دارای نمره مرکزیت بالا از الگوی شبکه ستاره ای تبعیت می کند، الگوی کشورهای در حال توسعه الگوی ستاره ای و خطی است و کشورهای ایزوله شده الگوی شبکه خطی مستقیم را دارا هستند. نتایج بررسی الگوی جریان دانش در میان کشورهای حاضر نشان داد که سه گروه کشورها با مرکزیت بالا، متوسط و ایزوله شده در چگونگی جریان دانش دخیل هستند. بیشترین انتقال و کنترل جریان دانش در اختیار کشورهای با مرکزیت بالا است. کمترین سهم جریان دانش مربوط به کشورهای ایزوله شده است. نتایج بررسی وقفه زمانی نشان داد که بین وقفه زمانی و جریان دانش رابطه معنی دار وجود داشته و با بالا رفتن وقفه زمانی، جریان دانش ضعیف تر می شود. نتایج پژوهش نشان داد که 50 درصد از جریان دانش میان پروانه های ثبت اختراع زمانی اتفاق می افتد که حداکثر 5 سال از تاریخ کسب اعتبار پروانه های ثبت اختراع مورد استناد واقع شده در پایگاه مذکور سپری شده باشد. نتایج بررسی اهمیت پروانه های ثبت اختراع در فرایند جریان دانش و تأثیر گذشته و آینده پروانه های ثبت اختراع در توسعه فناوری نشان داد که حداقل 10 سال از زمان انتشار این منابع بایستی سپری شده باشد تا تأثیر واقعی آنها در فناوری مشخص شود. میانگین نمره کلیت برای تعیین میزان تأثیر و کاربرد پروانه های ثبت اختراع در حوزه های موضوعی نشان داد که علاوه بر تأثیر پروانه های ثبت اختراع در حوزه خود، گرایش زیادی به برقراری ارتباط با سایر حوزه های موضوعی دیگر است. نتایج پژوهش نشان داد که بین سنجه های نگاه به آینده و گذشته رابطه معنی دار وجود دارد و این نشان از وابستگی تأثیر آینده یک پروانه ثبت اختراع به گذشته استنادی آن دارد.

با فرض این که منابع الکترونیکی و اعضای هیأت علمی گروه های علم اطلاعات و دانش شناسی، نقش ارزنده ای در فرایند آموزش و پژوهش بر عهده دارند، در پژوهش حاضر به بررسی وضعیت پذیرش این منابع توسط اعضای هیأت علمی گروه های علم اطلاعات و دانش شناسی ایران بر اساس نظریه اشاعه نوآوری «راجرز» پرداخته شد. روش پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی بوده است. بر اساس جدول تعیین حجم نمونه ی کوکران، از بین 170 نفر عضو هیأت علمی، 122 نفر به صورت طبقه ای تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. با استفاده از پرسش نامه ی الکترونیکی محقق ساخته، که روایی آن به تأیید 7 نفر از استادان رشته ی علم اطلاعات و دانش شناسی و علوم اجتماعی رسیده بود و با توزیع آزمایشی پرسش نامه بین 25 نفر از اعضای جامعه که در مطالعه نهائی شرکت نداشتند قابلیت اعتماد (پایایی) آن با استفاده از آلفای کرونباخ برای بخش های مختلف پرسشنامه، محاسبه شد و سپس گردآوری داده ها صورت گرفت. داده ها به وسیله ی آمار توصیفی و تحلیلی با نرم افزارهای lisrel و ibm spss20 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج آزمون t نشان داد که بین میانگین آهنگ پذیرش اعضای هیأت علمی بر اساس متغیّرهای سن، سابقه کار، مدرک تحصیلی (کارشناسی ارشد و دکتری) و محل اخذ آن، تفاوت معنی داری وجود دارد. نتایج حاصل از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف نیز نشان داد که منحنی آهنگ پذیرش منابع الکترونیکی در میان نمونه مورد مطالعه، نرمال است و بر همین اساس، آهنگ پذیرش این منابع در طول زمان، s شکل است. تحلیل عامل اکتشافی سه مانع عمده "روانشناختی"، "پشتیبانی" و"دسترسی" را مشخص ساخت. فقط بین موانع روانشناختی و آهنگ پذیرش رابطه معنی داری وجود داشت. آهنگ پذیرش منابع الکترونیکی در بین اعضای هیات علمی انواع دانشگاه ها (دولتی، پزشکی و آزاد اسلامی) تفاوت معنی داری مشاهده نشد. میانگین آهنگ پذیرش اعضای هیأت علمی برحسب رتبه علمی آن ها معنی دار بوده و آهنگ پذیرش اعضای هیأت علمی با مرتبه مربی در پایین ترین سطح و با مرتبه استادی در بالاترین سطح پذیرش قرار داشت. همچنین تحلیل عامل اکتشافی مهمترین ویژگی های منابع الکترونیکی یعنی "مزیت نسبی"، "آزمون پذیری"، "سازگاری"، "پیچیدگی"، "مشاهده پذیری" و "فرصت آزمون" را مشخص ساخت. نتایج نشان داد که ویژگی های فوق رابطه معنی داری با آهنگ پذیرش منابع الکترونیکی دارند و می توانند در پذیرش آن ها موثر باشند. نتایج رگرسیون چند متغیّره نیز نشان داد که ویژگی های فرصت آزمون، سن، مشاهده پذیری، مهارت های اطلاع یابی و موانع پشتیبانی پیش بین های معنی داری در پذیرش منابع الکترونیکی هستند و در مجموع 45 درصد از واریانس متغیّر وابسته را تبیین می کنند. به طور کلی یافته ها، نظریه اشاعه نوآوری «راجرز» (2003) را در زمینه درک ویژگی های منابع الکترونیکی، دسته های پذیرندگان نوآوری و منحنی s شکل، تائید کرد. استفاده و پذیرش منابع الکترونیکی توسط اعضای هیأت علمی گروه های علم اطلاعات و دانش شناسی ایران در دهه های گذشته به سرعت رشد کرده، اما هنوز دوران طفولیت خود را سپری می کند. این رشد ادامه خواهد داشت و سبک کاری و تدریس اعضای هیأت علمی را در توسعه پایدار شکل خواهد داد.

کلیدواژه ها: وب کیو.ای.ام.، ارزیابی کیفی، پورتال های شرکت های تابعه ی وزارت نفت ایران، وزارت نفت ایران پژوهش حاضر به منظور ارزیابی کیفی پورتال های شرکت های تابعه ی وزارت نفت ایران با استفاده از «وب کیو. ای. ام.» انجام گرفته است. روش پژوهش مورد استفاده، پیمایشی توصیفی بوده است. جامعه پژوهش شامل 130 پورتال شرکت های تابعه ی وزارت نفت ایران می باشد. داده های مورد نیاز برای انجام پژوهش با استفاده از سیاهه وارسی که بر مبنای روش ارزیابی کیفی وب کیو.ای.ام. طراحی شده، گردآوری شده است. این سیاهه شامل چهار متغیر اصلی "قابلیت استفاده"، "قابلیت اطمینان"، "قابلیت عملکرد" و "کارایی" است که در واقع معیارهای اصلی برای ارزیابی وب سایت تلقی می شوند. در این امتیازدهی، نمره یک بالاترین امتیازی است که به پورتال ها از نظر هر کدام از معیارهای اصلی، معیارها و معیارهای فرعی اختصاص می یابد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اس. پی. اس. اس. نسخه 21 صورت گرفته است. یافته های ارزیابی پورتال های مورد مطالعه نشان می دهند که این پورتال ها از لحاظ معیارهای اصلی «قابلیت استفاده» با میانگین 542/0 در وضعیت متوسط رو به بالا و «قابلیت عملکرد» با میانگین 422/0 در وضعیت متوسط رو به پایین قرار دارند. هم چنین از لحاظ معیارهای «قابلیت اطمینان» و « کارائی» به ترتیب با میانگین های 719/0 و 758/0 در وضعیت مطلوب قرار دارند. نتایج نشان می دهند که پورتال های مورد پژوهش از نظر معیارهای اصلی «قابلیت استفاده» و «قابلیت عملکرد» نسبت به معیارهای دیگر نقاط ضعف بیشتری دارند. طراحان این پورتال ها باید تمرکز خود را معطوف به این نقاط ضعف نموده و با توجه به نتایج و پیشنهادهای این بررسی سعی در برطرف کردن این نقاط ضعف نمایند. در مورد معیارهای اصلی «کارائی» و «قابلیت اطمینان» هر چند میانگین امتیازات وضعیت بهتری دارند، اما در هرحال برخی از پورتال های جامعه مورد پژوهش از نظر این دو معیار اصلی در وضعیت بسیار مطلوب قرار ندارند.

یکی از اساسی ترین دغدغه های آموزش عالی تربیت نیروی انسانی متخصص است. تحقیق حاضر به بررسی و مقـایسـه ی وضعیت توانمندی شغلی کتابداران دانشگاهی شهر شیـراز با انتظـارات مدیـران کتابخـانه ها از آن ها می پردازد. روش پژوهش پیمایشی از نوع توصیفی می باشد. جامعه ی پژوهش شامل دو گروه مرکب از کلیه ی کتابداران دانشگاهی شهر شیراز (175 نفر) و مدیران بلافصل آن ها (55 نفر) می باشد. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش دو پرسشنامه برای کتابداران مذکور و مدیران بلافصل آن ها می باشد. پس از گردآوری اطلاعات، داده ها از طریق روش های آمار توصیفی شامل: میانگین، انحراف معیار، فراوانی و درصد فراوانی و آمار استنباطی شامل: t َگروه های مستقل، تحلیل واریانس یک راهه و تحلیل واریانس چند متغیری در نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که بین توانمندی شغلی کتابداران دانشگاهی شهر شیراز و انتظارات شغلی مدیران از آن ها به طور کلی تفاوت معنی داری وجود دارد (001/0p= و 40/5-t= ) و کتابداران تا رسیدن به سطح مطلوب انتظارات مدیران فاصله زیادی دارند. بیش ترین اختلاف، مربوط به خرده مقیاس مهارت های فنی و عملی کتابداران (04/8-t=) می باشد. یافته ها نشان داد که کتابداران در بحث تعهد و مسئولیت در مقابل انتظار مدیران از آن ها بهتر عمل کرده اند (56/6). همچنین بین توانمندی شغلی دو گروه کتابداران دارای مدرک کتابداری و کتابداران دارای مدرک غیرکتابداری، تفاوت معنی داری وجود دارد (62/3t= ) که نشان می-دهد کتابداران با مدرک کتابداری در همه ی زمینه ها از کتابداران دارای مدرک غیرکتابداری بهتر عمل کرده اند.

چکیده: هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ی بین مدیریت دانش و هوش فرهنگی و هم چنین مولفه های هر کدام از این متغیرها با عملکرد شغلی کتابداران کتابخانه های عمومی استان خوزستان است. جامعه ی آماری این پژوهش شامل کلیه ی کتابداران شاغل در کتابخانه های عمومی استان خوزستان (جمعاً 230 نفر) است که از این تعداد، بر اساس جدول کرجسی- مورگان نمونه ای 145 نفری به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده است. برای سنجش هر کدام از متغیرهای پژوهش از پرسشنامه ی جداگانه ای استفاده شد. ابزار اندازه گیری مدیریت دانش پرسشنامه ای است که سوالات آن از پرسشنامه ی موجود در پژوهش خرقانی و سلسله (1385) با تغییراتی به منظور برآورده کردن اهداف این پژوهش استخراج شده است. هم چنین به منظور سنجش هوش فرهنگی و عملکرد شغلی به ترتیب پرسشنامه ها ی ون داین و انگ (2004) و فرج پهلو، نوشین فرد و حسن زاده (1391) مورد استفاده قرار گرفته است. روایی پرسشنامه ها به دو طریق روایی محتوایی (صوری) و تحلیل عامل تأییدی و پایایی آن ها به روش تنصیف و آلفای کرونباخ تعیین گردید. پایایی هر یک از پرسشنامه ها در پژوهش حاضر به روش آلفای کرونباخ برای پرسشنامه ی مدیریت دانش 90/0، برای پرسشنامه ی هوش فرهنگی 93/0 و برای پرسشنامه ی عملکرد شغلی 97/0 به دست آمد. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است و برای آزمون فرضیه های پژوهش روش رگرسیون چندگانه ی گام به گام مورد استفاده قرار گرفته است. هم چنین داده های به دست آمده به وسیله ی نرم افزارspss20 تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که از بین دو متغیر مدیریت دانش و هوش فرهنگی، تنها متغیر مدیریت دانش با عملکرد شغلی کتابداران رابطه ی مثبت و معنی داری دارد. هم چنین از بین مولفه های مدیریت دانش (خلق دانش، ذخیره ی دانش، نشر دانش و به کارگیری دانش) دو مولفه ی به کارگیری دانش و ذخیره ی دانش و از میان مولفه های هوش فرهنگی (فراشناختی، شناختی، انگیزشی و رفتاری) تنها مولفه ی شناختی هوش فرهنگی با عملکرد شغلی کتابداران رابطه ی مثبت و معنی داری دارند. علاوه بر این، نتایج نشان داد که از نظر مدیریت دانش 3/63% از کتابداران در وضعیت خوب، به لحاظ هوش فرهنگی 2/60% در وضعیت متوسط و از نظر عملکرد شغلی 3/88% ازآن ها در وضعیت خوبی قرار دارند. در پایان نیز راهکارهایی جهت ارتقای عملکرد شغلی کتابداران مورد بررسی ارائه شده است.

هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه ی دیدگاه دبیران و دانش آموزان دبیرستان های شهر اهواز در رابطه با ضرورت وجود کتابخانه های آموزشگاهی و کتابدار متخصص بوده که به روش پیمایشی، و بنیادی- کاربردی انجام شده است. جامعه ی آماری این پژوهش کلیه ی دبیران و دانش آموزان دبیرستان های شهر اهواز می باشند (47204 نفر) که با استفاده از جدول کرجسی- مورگان، 381 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 312 دانش آموز و 69 دبیر به عنوان افراد تشکیل دهنده ی گروه نمونه مورد تحقیق قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای محقق ساخته بوده که روایی آن از طریق روایی صوری و پایایی آن از طریق فرمول آلفای کرونباخ (82/0) مورد تایید قرار گرفت. بعد از توزیع پرشنامه ها در بین افراد نمونه، 313 پرسشنامه (15/82 درصد) برگردانده شد. در این پژوهش برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و برای تعیین معنی داری تفاوت ها از آمار استنباطی (آزمون تی و آزمون تحلیل واریانس) استفاده شده است. در این پژوهش خرده مقیاس های ضرورت وجود کتابخانه های آموزشگاهی، ضرورت وجود کتابدار متخصص در کتابخانه های آموزشگاهی، میزان ارتباط برنامه های درسی دانش آموزان با ایجاد انگیزه جهت استفاده از منابع و خدمات کتابخانه ی مدرسه، و میزان توانایی کتاب یاران در پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی دبیران و دانش آموزان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که از دیدگاه دبیران میانگین های ضرورت وجود کتابخانه های آموزشگاهی، ضرورت وجود کتابدار متخصص در کتابخانه های آموزشگاهی، میزان ارتباط برنامه های درسی دانش آموزان با ایجاد انگیزه جهت استفاده از منابع و خدمات کتابخانه ی مدرسه، و میزان توانایی کتاب یاران در پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی آن ها به ترتیب برابر با 12/4، 13/4، 11/3، و 71/2 بوده و از دیدگاه دانش آموزان نیز برابر با 69/3، 84/3، 75/2، و 13/2 می باشند. میانگین های به دست آمده نشان داد که از نظر دبیران و دانش آموزان وجود کتابخانه های آموزشگاهی و کتابدار متخصص ضروری است. نتایج حاصل از بررسی دیدگاه دبیران نشان داد که بین دیدگاه دبیران از لحاظ جنسیت تفاوت معناداری وجود نداشته ولی از لحاظ ناحیه، بین دیدگاه دبیران ناحیه های دو و سه در خرده مقیاس ضرورت وجود کتابخانه های آموزشگاهی اختلاف معناداری وجود دارد. نتایج حاصل از بررسی دیدگاه دانش آموزان نیز نشان داد که بین دیدگاه دانش آموزان از لحاظ جنسیت و ناحیه تفاوت معناداری وجود نداشته، ولی از لحاظ پایه، بین پایه اول و سوم در خرده مقیاس ضرورت وجود کتابخانه های آموزشگاهی اختلاف معنادار می باشد. نتایج همچنین نشان داد که بین دیدگاه دبیران و دانش آموزان در خرده مقیاس های ضرورت وجود کتابخانه های آموزشگاهی، میزان ارتباط برنامه های درسی دانش آموزان با ایجاد انگیزه جهت استفاده از منابع و خدمات کتابخانه ی مدرسه، و میزان توانایی کتاب یاران در پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی آن ها تفاوت معناداری وجود دارد.

هدف از انجام این پژوهش بررسی میزان اضطراب کتابخانه ای دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز با استفاده از مقیاس اضطراب کتابخانه ای چندبعدی ون کمپن بوده که به روش پیمایشی، و توصیفی- تحلیلی انجام شده است. جامعه ی آماری این پژوهش کلیه ی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز هستند. با تعیین تعداد کل دانشجویان تحصیلات تکمیلی (4422 نفر) و با استفاده از جدول کرجسی-مورگان، تعداد تقریبی نمونه 354 نفر تعیین شد. از میان 354 پرسشنامه ی پخش شده در بین نمونه آماری، 287 پرسشنامه برگردانده (نرخ پاسخ 07/81 درصد) و کار تجزیه و تحلیل یافته ها بر اساس تعداد مذکور انجام و برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد) و برای تعیین معنی داری تفاوت ها از آمار استنباطی (آزمون تی و تحلیل واریانس) استفاده شد. یافته های توصیفی منتج از پژوهش نشان داد که میزان اضطراب کتابخانه ای برابر با 69/151 و در سطح متوسط می باشد. در این پژوهش به نقش متغیرهای اعم از: جنسیت، سن، دانشکده محل تحصیل، مقطع تحصیلی،تعداد دفعات استفاده از کتابخانه، مدت زمان استفاده از کتابخانه، استفاده یا عدم استفاده از کتابخانه های دیگر، استفاده یا عدم استفاده از کتابخانه جهت انجام پژوهش، تکالیف درسی و مطالعه بر میزان اضطراب کتابخانه ای دانشجویان پرداخته و مشخص شد که از میان این عوامل، مقطع تحصیلی و تعدات دفعات استفاده از کتابخانه از جمله متغیر های هستند که روی "میزان اضطراب کتابخانه ای" دانشجویان تأثیر دارند.

چکیده: هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی و بررسی عوامل موثر بر نوع و میزان استفاده از منابع الکترونیکی از نگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم پزشکی جندی¬شاپور اهواز می¬باشد. روش پژوهش، پیمایشی از نوع توصیفی- تحلیلی و ابزار گردآوری داده¬ها پرسشنامه محقق¬ساخته است. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته¬های بالینی دانشگاه علوم پزشکی جندی¬شاپور در سال تحصیلی 92-1391 هستند. روایی پرسشنامه با استفاده از روایی صوری و همچنین روش تحلیل عوامل تأییدی مورد تأیید قرار گرفت. به منظور سنجش میزان پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که پایایی کلی آن برابر با 86/0، و تک¬تک عوامل نیز از پایایی مطلوبی برخوردار بودند. از نسخه 18 نرم¬افزار spss و نسخه 20 نرم افزار amosبرای تجزیه و تحلیل داده¬ها استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که حدود نیمی از دانشجویان در طول یک هفته به میزان 1 تا 5 ساعت از منابع الکترونیکی استفاده می¬کنند. کمک به اهداف، مهم¬ترین عامل ترغیب¬کننده، و مشکلات رایانه¬ای و اینترنتی مهم¬ترین عامل بازدارنده موثر بر استفاده دانشجویان از منابع الکترونیکی بودند. بین میزان استفاده از منابع الکترونیکی و عوامل بازدارنده عدم تجربه کافی، ضعف در مهارت¬های زبان انگلیسی، عدم آشنایی با مهارت¬های جستجو، عدم آگاهی از وجود منابع الکترونیکی، عدم آشنایی با منابع الکترونیکی، عدم آشنایی با مهارت¬های پایه رایانه، و رایانه¬گریزی رابطه منفی معنی¬داری وجود دارد. بین نوع استفاده از منابع الکترونیکی و عامل¬های بازدارنده ضعف در مهارت¬های زبان انگلیسی و عدم آشنایی با مهارت¬های پایه رایانه رابطه مثبت معنی¬داری وجود دارد. عامل¬های ترغیبی دسترسی مناسب به منابع الکترونیکی و سودمندی منابع الکترونیکی در میان دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری دارای تفاوت معنی¬داری بودند. عامل¬های عدم احساس نیاز و مشکلات رایانه¬ای و اینترنتی در میان دانشجویان دانشکده¬های مختلف از تفاوت معنی¬داری برخوردار بودند.

پژوهش حاضر رفتار اطلاع یابی زندگی روزمره و محیط های اطلاعاتی ارامنه تهران را مورد بررسی قرار می دهد. رفتار اطلاع یابی زندگی روزمره، نوعی رفتار اطلاع یابی است که بر اطلاع یابی بر شغل، پژوهش، تحصیل یا دانشگاه متمرکز نیست بلکه بر اطلاع یابی در زندگی روزمره متمرکز است که اولین بار توسط ریجیو ساولینن مطرح شد. محیط های اطلاعاتی محیط هایی هستند که به وسیله ی افراد به طور گذرا ایجاد می شوند و پس از مدتی زمینه ی اشتراک خود به خودی اطلاعات را فراهم می سازند؛ اولین بار محیط اطلاعاتی توسط کارن فیشر مطرح شد. هدف پژوهش حاضر شناسایی رفتار اطلاع یابی زندگی روزمره و میزان آشنایی و بهره گیری از اطلاعات و محیط های اطلاعاتی در ارامنه تهران می باشد. نوع پژوهش حاضر پیمایشی از نوع توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش شامل افراد بالاتر از 15 سال ارامنه تهران می باشد. تعداد کل جامعه آماری، در حدود 30000 نفر بود، از این تعداد حدود 20000 نفر بیشتر از 15 سال داشتند که از بین آنان، با استفاده از جدول کرجسی-مورگان، به تعداد 377 نفر به عنوان نمونه تعیین گردید. تحلیل داده ها نشان داد که محیط های اطلاعاتی و میزان استفاده از این محیط ها به ترتیب عبارتند از منزل اقوام و دوستان 5/55%، محل کار 8/47% و کلیسا 5/47%. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که ارامنه نگرش مثبتی نسبت به اطلاعات و نقش مهم آن در زندگی روزمره دارند. بیشترین استفاده از وب سایت های فارسی و شبکه های ماهواره ای فارسی زبان خارج از کشور و کمترین مورد مربوط به استفاده از برنامه های فارسی زبان رسانه ی ملی بود. بیشترین میزان کسب اطلاعات از رسانه های مختلف مربوط به کتاب، مجله و شبکه های ماهواره ای بود. تمایل بیشتر به برقراری ارتباط با هم زبانان خود در شبکه های اجتماعی نیز از دیگر یافته های پژوهش بود.

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی وضعیت جو سازمانی در کتابخانه های دانشگاهی شهر اهواز و میزان فرسودگی شغلی و رضایت شغلی کتابداران و همچنین رابطه ی بین متغیر جو سازمانی با دو متغیر دیگر است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و همبستگی است که به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه پژوهش حاضر متشکل از کلیه¬ی کتابداران دانشگاهی شهر اهواز است که با سمت کتابدار مشغول به فعالیت می¬باشند. تعداد کل جامعه¬ی مورد نظر 125 نفر می¬باشد و پرسشنامه میان کل جامعه پژوهش توزیع گردید که از این میان تعداد 110 نفر (88%) پاسخ¬گو بودند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه ¬ای شامل پرسش های مربوط به ویژگی های جمعیت شناختی و پرسش هایی با مقیاس 5 درجه¬ای لیکرت برای جو سازمانی( هالپین و کرافت، 1963)، فرسودگی شغلی( مسلاچ، 1981) و رضایت شغلی (حریری و اشرفی¬ریزی، 1381) استفاده شده است. در این پژوهش برای تحلیل داده¬های جمعیت¬شناختی ازآمارتوصیفی (فراوانی،درصدفراوانی،میانگین) استفاده شده است و در بخش آمار استنباطی برای تعیین رابطه¬ی جو سازمانی با فرسودگی شغلی و رضایت شغلی کتابداران از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. همچنین برای بررسی وضعیت جو سازمانی کتابخانه¬های دانشگاهی شهر اهواز و بررسی وضعیت فرسودگی شغلی و رضایت شغلی کتابداران از آزمون تی تک نمونه¬ای و برای تعیین وجود یا عدم وجود تفاوت معنادار در میان کتابداران در هر یک از سه متغیّر اصلی با توجه به ویژگی¬های جمعیت شناختی آنان، از آزمون تی دو نمونه مستقل و تحلیل واریانس یک راهه( آنووا) استفاده شده است. یافته¬ها نشان داد که جو سازمانی کتابخانه های دانشگاهی شهر اهواز در سطح مطلوبی قرار دارد. همچنین، بین جو سازمانی با فرسودگی شغلی و رضایت شغلی کتابداران دانشگاهی شهر اهواز رابطه وجود دارد. در ارتباط با فرسودگی شغلی کتابداران، یافته ها نشان داد که فرسودگی شغلی کتابداران در سطح بالائی است و آنان از شغل خود رضایت ندارند. در پایان پیشنهادهایی درجهت کاهش فرسودگی شغلی و بهبود رضایت شغلی کتابداران ارائه گردیده است.

هدف از انجام این پژوهش، بررسی و مقایسه¬ی محتوای دروس مرجع برنامه آموزشی رشته¬ی علم اطلاعات و دانش-شناسی با مهارت¬های مورد نیاز کتابداران مرجع از نظر استادان، دانشجویان و کتابداران شاغل است که این مهارت¬ها در قالب هفت محور: آشنایی با مبانی نظری مرجع، آگاهی کتابدار مرجع از منابع مرجع، آگاهی کتابدار مرجع از مسئولیت¬های خود، آگاهی کتابدار مرجع از خدمات مرجع، اطلاعاتی و الکترونیکی، آینده¬ی مرجع و کتابدار مرجع، آگاهی کتابدار مرجع از میز مرجع دیجیتال، آشنایی کتابدار مرجع با نقش آموزشی کتابدار مرجع ارزیابی شده¬اند. این پژوهش به دو روش پیمایشی و تحلیل محتوا انجام شده است. ابزار پژوهش دو پرسشنامه¬¬ی محقق¬ساخته است که روایی پرسشنامه¬ها از طریق روایی محتوایی (صوری) و پایایی آن¬ها از طریق ضریب آلفای کرونباخ سنجیده شد. جامعه¬ی آماری این پژوهش کلیه استادان، دانشجویان سال آخر کارشناسی و کارشناسی ارشد و کتابداران شاغل مربوط به سه دانشگاه شهید چمران، فردوسی و تهران می¬باشند. تعداد استادان سه دانشگاه 22 نفر، تعداد دانشجویان 146 نفر و تعداد کتابداران شاغل 151 نفر محاسبه شد. این تعداد به حد نصاب نمونه¬گیری نرسید و پرسشنامه بین همه¬ی اعضا توزیع گردید که تعداد 19 پرسشنامه (نرخ پاسخ 86%) از استادان، 104 پرسشنامه (نرخ پاسخ 5/71%) از دانشجویان و تعداد 107 پرسشنامه (نرخ پاسخ 71%) از کتابداران دریافت گردید. برای تحلیل داده¬ها از آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی ، میانگین و انحراف استاندارد) و برای تعیین معنی¬داری تفاوت¬ها از آمار استنباطی (تحلیل واریانس یک¬راهه و چندراهه) استفاده شد. یافته¬های حاصل از تحلیل واریانس نشان داد که بین مهارت¬های مورد نیاز کتابدار مرجع از دیدگاه استادان، دانشجویان، و میزان پوشش این مهارت¬ها در محتوای دروس مرجع تفاوت معنی-داری وجود دارد. همچنین یافته¬ها نشان داد، محتوای دروسی که برای آموزش مهارت¬ها به کتابداران مرجع مورد استفاده قرار می¬گیرند از لحاظ هفت محور پژوهش دارای ضعف و کاستی است که بیشترین ضعف شامل محور مبانی نظری مرجع، میز مرجع دیجیتال، نقش آموزشی کتابدار مرجع و آینده¬ی مرجع می¬شود. در آخر نیز پیشنهادهایی برای بالا بردن کیفیت آموزش مرجع داده شده است.

مدیریت دانش یکی از دستاوردهای عصر اطلاعات و دانش است و با توجه به ویژگی های آن، امروزه سازمان ها برای کسب موفقیت احساس نیاز به بهره مندی از آن دارند. از این نظر بررسی وضعیت مدیریت دانش در شرکت ها از جمله شرکت های پتروشیمی از اهمیت خاصی برخوردار است. این پژوهش با هدف مطالعه ی دیدگاه مدیران و کارشناسان پتروشیمی شیراز نسبت به امکان پیاده سازی مدیریت دانش در این سازمان بر اساس چرخه ی چهارحلقه ای جاشپارا انجام شده است تا دریابد که آیا از دید مدیران و کارشناسان شرکت مذکور بستر مناسبی برای پیاده سازی مدیریت دانش در این شرکت وجود دارد یا خیر. این مطالعه، یک پیمایش توصیفی-تحلیلی بوده و وضعیت چهار مولفه ی خلق، ذخیره و سازماندهی، اشتراک و به کارگیری دانش را در پتروشیمی شیراز مورد بررسی قرار داده است. جامعه ی آماری این پژوهش کل کارشناسان و مدیران پتروشیمی شیراز می باشند (835 نفر) که از میان آنان با استفاده از جدول کرجسی- مورگان، 265 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ی مدیریت دانش پژوهش دانایی فرد و سلسله (2010) بوده که روایی آن از طریق روایی صوری و پایایی آن از طریق فرمول آلفای کرونباخ (93/0) مورد تأیید قرار گرفت. بعد از توزیع پرسشنامه ها در بین افراد نمونه، 240 پرسشنامه (56/90%) برگردانده شد. در این پژوهش برای توصیف اطلاعات جمعیت شناختی از آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی) و برای تعیین دیدگاه مدیران و کارشناسان و مقایسه ی گروه های مختلف با توجه به سن، سابقه ی خدمت، و مدرک تحصیلی از آمار استنباطی (آزمون تی تک نمونه ای و آزمون تحلیل واریانس چند متغیره) استفاده شده است. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که از دیدگاه کارشناسان و مدیران پتروشیمی شیراز زمینه های مدیریت دانش در هیچ یک از چهار مولفه ی خلق، ذخیره و سازماندهی، اشتراک و به کارگیری دانش در سطح مطلوبی نیست. به عبارت دقیق تر، از نظر کارشناسان زمینه ی دو مولفه ی خلق و به کارگیری دانش در سطح "نسبتاٌ مطلوب" و دو مولفه ی ذخیره و سازماندهی و اشتراک دانش در سطح "متوسط" است. هم چنین از نظر مدیران زمینه ی دو مولفه ی ذخیره و سازماندهی و به کارگیری دانش در سطح "نسبتاً مطلوب" و دو مولفه ی خلق و اشتراک دانش در سطح "متوسط" است. بنابراین در مجموع زمینه ی لازم برای پیاده سازی مدیریت دانش در شرکت مذکور بر پایه ی مدل چهارحلقه ای جاشپارا در سطح "متوسط " فراهم است. در پایان پیشنهادهایی در خصوص چگونگی بهبود وضعیت پتروشیمی شیراز در زمینه ی مدیریت دانش ارائه گردیده است.

هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین وضعیت تولیدات علمی اعضای هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین و دانشکده منابع طبیعی بهبهان در سطوح ملی و بین المللی طی سال های1368 تا 1387 شمسی به تفکیک نوع مدرک و روند رشد است. این پژوهش از نوع توصیفی است که با روش پیمایشی و با استفاده از شاخص های علم سنجی انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها سیاهه وارسی، کارنامه ی پژوهشی، وهمچنین استفاده از داده های پایگاه وب آو ساینس می باشد. جامعه ی مورد مطالعه شامل 128 نفر عضو هیأت علمی شاغل در هر سه موسسه ی مورد مطالعه بود. یافته های پژوهش نشان دهنده ی روند صعودی تولیدات علمی طی دوره ی مورد بررسی بود و بیش ترین میزان مدرک علمی در سال 1387 تولید شد. از مجموع تعداد 5715 عنوان مدرک تولیدشده، مقالات با 3531 عنوان (7/61 درصد) در رتبه ی اول و پایان نامه های دوره های تحصیلات تکمیلی، طرح های پژوهشی و کتاب به ترتیب با 1700 (7/29 درصد)، 399 (9/6 درصد) و 85 (7/1 درصد) عنوان در رتبه های بعدی قرار گرفتند. قالب مدرک برتر تولیدی در هر سه موسسه مقاله ، و تولیدات علمی جامعه ی پژوهش به طور وسیع به زبان فارسی بود. مقایسه ی میزان تولیدات علمی بین موسسه ها، گروه های آموزشی و رشته های جامعه ی پژوهش بیانگر آن بود که دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین، موسسه ی برتر از لحاظ تولیدات علمی و گروه آموزشی "زراعت و اصلاح نباتات" و رشته ی "زراعت" همین دانشگاه به ترتیب گروه آموزشی برتر و رشته ی برتر هستند. اینترنت، مجله ی لاتین و کتاب لاتین در هر سه موسسه به ترتیب، اولویت اول تا سوم منابع مورد جستجوی اطلاعات بودند و بین منابع چاپی و الکترونیکی، منابع الکترونیکی اولویت اول جستجوی اطلاعات توسط جامعه ی پژوهش بودند. از مجموع تعداد مقاله های تولیدشده، بیش ترین تعداد با 850 عنوان مقاله (3/70 درصد) در مجله های معتبر داخلی و کم ترین تعداد با 359 عنوان مقاله (7/29 درصد) در مجله های معتبر خارجی منتشر گردید. نتایج همچنین نشان داد که بین میزان تولیدات علمی، با سابقه ی خدمت و رتبه ی علمی اعضای هیأت علمی رابطه ی مثبت و بسیار معناداری وجود دارد. بررسی میزان تولیدات علمی جامعه ی پژوهش در پایگاه وب آو ساینس در دوره زمانی مورد بررسی حاکی از آن بود که تعداد 86 عنوان مدرک در این پایگاه نمایه شد. به تدریج و با نزدیک شدن به سال های انتهایی دوره، تعداد مدارک نمایه شده رو به افزایش گذاشت به طوری که بیش ترین تعداد مدرک در سال 2009 میلادی تولید شد که معادل 8/62 درصد مجموع تولیدات نمایه شده بود، که بیانگر روند رو به رشد تولیدات است. دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران با تولید 46 عنوان، موسسه ی برتر گردید. مقاله قالب مدرک برتر، و تمامی مدارک نمایه شده در این پایگاه، به زبان انگلیسی بود.

این پژوهش به منظور بررسی نیازهای اطلاعاتی و رفتار اطلاع یابی کارشناسان سازمان آب و برق خوزستان انجام شد. پژوهش پیمایشی بوده و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد. داده های گردآوری شده با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی و با بهره گیری از نرم افزار spss (ویرایش 16) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش کلی? کارشناسان سازمان می باشند. در نهایت 225 نفر از کارشناسان در 5 معاونت سازمان به صورت نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه نهایی انتخاب شدند. از مجموع پرسشنامه های توزیع شده تعداد 184 فقره (77/81 درصد) عودت داده شد. یافته های توصیفی پژوهش بیانگر آن است که مهمترین انگیزه و هدف کارشناسان سازمان آب و برق خوزستان از جستجوی اطلاعات روزآمد کردن اطلاعات تخصصی، و پژوهش است. پاسخگویان برای تأمین نیازهای اطلاعاتی خود در میان منابع چاپی، بیشتر از نقشه ها، متون پایه، استانداردها و گزارش های فنی و مجلات استفاده می کنند و در میان منابع الکترونیکی بیشترین استفاده از اینترنت و موتورهای جستجوی عمومی می باشد. از میان مجراهای رسمی کسب اطلاعات، پاسخگویان ترجیح می دهند که در درجه اول نیاز خود را از طریق مجموعه های شخصی خود و همکاران برطرف کنند و پس از آن به کتابخانه مرکزی سازمان مراجعه کنند و از میان مجراهای غیررسمی کسب اطلاعات تماس با همکاران و مدیران سازمان متبوع و مشاوره با متخصصان خارج از سازمان در اولویت قرار دارند. همچنین در این پژوهش مشخص شد که جستجو از طریق موتورهای جستجو عمومی و شبکه داخلی اینترانت سازمان مهم ترین ابزار جستجوی منابع اطلاعاتی توسط پاسخگویان است و برای جستجوی اطلاعات بیشتر از شیوه جستجوی ساده استفاده می کنند. عمده ترین مشکلات کارشناسان در عدم دستیابی به اطلاعات، سرعت پایین شبکه اینترنت، موجود نبودن منابع در کتابخانه و به روز نبودن منابع اطلاعاتی موجود و کمبود وقت است. یافته های تحلیلی پژوهش نشان داد که برخی از عوامل نظیر جنسیت، مدرک تحصیلی، سن، سابقه فعالیت، تعداد کارهای پژوهشی، و معاونت محل فعالیت کارشناسان بر رفتار اطلاع یابی آنان تأثیرگذار می باشد.

هدف از انجام پژوهش حاضر تدوین الگوی شایستگی کانونی در سطح تخصصی و سنجش آن در میان دانشجویان علم اطلاعات و دانش¬شناسی بوده که به روش پیمایشی، و سندی – تحلیلی انجام شده است. جامعه¬ی آماری این پژوهش کلیه¬ی دانشجویان علم اطلاعات و دانش¬شناسی در ترم¬های 7،6،5 و 8 دانشگاه¬های تهران، شهید چمران، شیراز و فردوسی مشهد در سال 1392-1393 می¬باشد. بعد از مرور گسترده متون، الگوی شایستگی کانونی تخصصی دانشجویان، در این پژوهش شامل 11 شایستگی می¬باشد. ابزار گردآوری داده¬ها پرسشنامه¬ای محقق ساخته بوده که روایی آن از طریق روایی صوری و همچنین از طریق محاسبه¬ی ضریب همبستگی هر یک از عامل¬ها با نمره¬ی کل پرسشنامه مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن به 4 روش آلفای کرونباخ (82/0)، تنصیف اسپیرمن براون (77/0)، تنصیف گاتمن (67/0) و بازآزمایی (82/0) محاسبه شده است. علت استفاده از 4 روش برای تأیید پایایی محقق ساخته بودن پرسشنامه¬ی پژوهش می¬باشد. در نهایت تجزیه و تحلیل داده¬ها روی 143 پرسشنامه¬ی برگشتی انجام شد. در این پژوهش برای تحلیل داده¬ها از آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و کمترین و بیشترین داده) و برای تعیین معنی داری تفاوت¬ها از آمار استنباطی ( آزمون تی، آزمون تحلیل واریانس یک راهه و چند راهه) استفاده شده است. یافته¬های پژوهش حاکی از آن بود که در تمامی موارد دانشجویان نیم سال هشتم نسبت به دانشجویان نیم سال پنجم وضعیت بهتری دارند و اختلاف بین آن¬ها معنی دار است. همچنین نتایج آزمون تی اهمیت این تفاوت را تأیید می¬کند. بنابراین آموزش بر ارتقا سطح شایستگی¬های کانونی تخصصی طی نیم سال¬های مختلف تحصیلی اثر گذار بوده است. بررسی میانگین شایستگی¬ها، در دانشجویان دانشگاه¬های مورد پژوهش نشان می¬دهد که دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد در خدمات اطلاعاتی و الکترونیکی، کاربران و کاربردهای اطلاعات، فراهم آوری و مدیریت مجموعه، فناوری اطلاعات، سواد اطلاعاتی، نیازها و رفتارهای اطلاعاتی و ابعاد شناختی و نظری رشته¬علم اطلاعات و دانش¬شناسی از سایر دانشگاه¬ها بهتر بوده¬اند و میانگین دانشجویان دانشگاه شیراز در سازماندهی و بازیابی اطلاعات، اقتصاد اطلاعات، مدیریت دانش و علم¬سنجی و اطلاع¬سنجی از سه دانشگاه دیگر بیشتر است. نتایج حاصل از بررسی شایستگی¬های کانونی تخصصی دانشگاه¬های مختلف نشان می-دهد که از لحاظ حداقل یکی از خرده مقیاس¬های شایستگی تخصصی تفاوت معنی داری وجود دارد اما بین سطح شایستگی¬ کانونی تخصصی دانشجویان و معدلشان اختلاف معنی داری وجود ندارد. در نهایت طرح برنامه¬¬ی درسی بر اساس مدل مارپیچ مضاعف و با در نظر گرفتن شایستگی¬ها در دو سطح عمومی و تخصصی، به عنوان مبنایی برای برنامه درسی در دوره¬ی کارشناسی علم اطلاعات و دانش¬شناسی پیشنهاد شده است.

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی مقایسه ای رفتار اطلاع یابی دانشجویان کارشناسی ارشد رشته‏های پرستاری و مامایی دانشگاه های علوم پزشکی تیپ یک در استفاده از منابع الکترونیکی پیوسته و رابطه ی آن با ویژگی های فردی آنان می باشد. روش پژوهش پیمایشی از نوع توصیفی- تحلیلی، و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای محقق ساخته بود. جامعه ی آماری پژوهش دانشجویان کارشناسی ارشد رشته های پرستاری و مامایی دانشگاه های علوم پزشکی تیپ یک در سال تحصیلی 93-1392 بودند. روایی پرسشنامه با استفاده از روایی صوری و همچنین روش روایی سازه ای مورد تأیید قرار گرفت. به منظور سنجش میزان پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که پایایی کلی آن برابر با 9/0 بود، و تک تک عوامل نیز از پایایی مطلوبی برخوردار بودند. از نسخه 20 نرم افزار spss برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بیش از نیمی از دانشجویان میزان آشنایی خود را با محیط و منابع الکترونیکی در حد متوسط اعلام کرده اند. مهم ترین هدف دانشجویان از جستجو در منابع الکترونیکی پیوسته، نگارش پایان نامه بوده است. از میان موتورهای جستجو، موتور جستجوی googleدر اولویت استفاده قرار داشت. دانشجویان از پایگاه اطلاعاتی pubmed بیشترین میزان استفاده را جهت جستجوی اطلاعات داشتند و همچنین این پایگاه بالاترین میزان پاسخ گویی به نیاز دانشجویان را به خود اختصاص داده بود. دانشجویان به ترتیب از روش جستجوی واژه ای ساده و بعد از آن روش جستجوی واژه ای ترکیبی با استفاده از عملگرهای بولی برای جستجوی اطلاعات در منابع الکترونیکی پیوسته استفاده می کردند. دانشجویان مهم ترین مانع و مشکل در مسیر دستیابی به اطلاعات را فیلتر شدن بعضی پایگاه ها و سپس عدم اشتراک بعضی پایگاه ها عنوان کردند. بین رفتار اطلاع یابی دانشجویان از لحاظ متغیرهای جمعیت شناختی (سن، جنس، رشته ی تحصیلی، و دانشگاه) رابطه ی معنی داری وجود نداشت.

استفاده از فناوری اطلاعات در کتابخانه ها به ویژه کتابخانه های تحقیقاتی و دانشگاهی سبب ارتقاء سواد اطلاعاتی کاربران، کارکرد کتابخانه ها و قابلیت اطلاع رسانی و ارائه خدمت آن ها گشته است. به همین منظور هدف پژوهش حاضر، سنجش میزان آمادگی الکترونیکی کتابخانه های دانشگاهی شهر شیراز به منظور اطلاع از وضعیت به کارگیری و بهره مندی این کتابخانه ها از فاوا (فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی) بر اساس مدل طراحی شده برای ارزیابی آمادگی الکترونیکی کتابخانه های دانشگاهی توسط نورافروز، حریری و حنفی زاده (1389) و ارائه رهنمودهایی جهت ارتقاء موقعیت این کتابخانه ها بود. پژوهش حاضر کاربردی و از نوع توصیفی-تحلیلی و روش مورد استفاده در این پژوهش پیمایشی بوده است. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ارزیابی آمادگی الکترونیکی کتابخانه های دانشگاهی طراحی شده در سال 1389 توسط افراد ذکر شده در بالا ، استفاده شد. جامعه آماری 50 نفر از مدیران کتابخانه های دانشگاهی شیراز بودند و این پژوهش در 8 دانشگاه شیراز انجام شد. این 8 دانشگاه شامل دانشگاه علوم پزشکی شیراز، دانشگاه شیراز، دانشگاه آزاد شیراز، دانشگاه های غیرانتفاعی شیراز، دانشگاه های جامع علمی کاربردی شیراز، دانشگاه پیام نور شیراز، دانشگاه صنعتی شیراز و دانشگاه علوم قرآنی شیراز بودند. در این پژوهش از روش های آمار توصیفی شامل توزیع فراوانی، محاسبه میانگین و انحراف معیار با رسم جدول و نمودار، با استفاده از نرم افزار excel و spss استفاده شد. بدین منظور ابتدا ارزش های کیفی، به منظور ایجاد قابلیت تجمیع با شاخص های کمی، از طریق مقیاس دوقطبی فاصله ای به مقادیر کمی تبدیل شدند و سپس با استفاده از فرمول نرمال سازی، ارزش های کیفی و مقادیر کمی یکسان سازی شده و با در نظر گرفتن وزن هر شاخص، مولفه و بعد، امتیازهای هر کتابخانه محاسبه شده است. یافته های پژوهش نقاط قوت و ضعف کلیه کتابخانه های دانشگاهی شهر شیراز را با توصیف وضعیت شاخص ها، مولفه ها و ابعاد نشان می دهد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد که کتابخانه دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز با امتیاز 86/0 بیشترین میزان آمادگی الکترونیکی را بین کتابخانه های دانشگاهی شهر شیراز دارد و کتابخانه دانشکده پزشکی با امتیاز 79/0 در رتبه دوم قرار دارد، اما در مقابل کتابخانه دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد با امتیاز 09/1- پایین ترین میزان آمادگی الکترونیکی را دارد و پس از آن نیز کتابخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد با امتیاز 73/0- در وضعیت ضعیف تری نسبت به سایر کتابخانه های دانشگاهی شهر شیراز است. بیشترین ضعف در مولفه سرمایه گذاری در امور توسعه فناوری های اطلاعاتی است و مولفه نگرش کارکنان به مسائل فناوری اطلاعات نسبت به دیگر مولفه ها وضعیت بهتری دارد. در بین 4 بُعد نیز، ضعیف ترین وضعیت مربوط به بُعد برنامه ها و خدمات شبکه ای و بیشترین امتیاز را بُعد منابع انسانی کسب کرده است، اما در مجموع یافته های پژوهش نشان می دهند که اکثر کتابخانه های دانشگاهی شهر شیراز آمادگی الکترونیکی در سطح متوسط به پایین دارند که نشان از این است که این کتابخانه ها آمادگی الکترونیکی اندکی دارند.

هدف اصلی این پژوهش عبارت است از تعیین وضعیت تولید اطلاعات علمی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در سطوح ملی و بین المللی طی سالهای 1385-1365. در این پژوهش، میزان تولیدات علمی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور به تفکیک نوع مدرک (کتاب، مقاله، پایان نامه و طرحهای تحقیقاتی) و روند رشد آنها مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش پیمایشی از نوع توصیفی و نیز با استفاده از شاخصهای علم سنجی می باشد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه، کارنامه پژوهشی و پایگاه web of science می باشد. جامعه مورد پژوهش شامل 445 نفر عضو هیأت علمی شاغل در دانشگاه است. تولیدات علمی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور در قالب 56 گروه و 8 دانشکده مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که از مجموع 6546 مدرک علمی تولید شده، 2865 عنوان به صورت پایان نامه (43/7 درصد)، 2807 عنوان مقاله (42/9 درصد)، 731 عنوان طرح تحقیقاتی (11/1 درصد) و 143 عنوان کتاب (2/2 درصد) می باشد. تعداد مدارک منتشر شده از دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز که در پایگاه web of science به ثبت رسیده 128 مورد است که از این میان بیشترین تعداد مدارک مربوط مقالات است. روند رشد و تولید اطلاعات علمی در طی سالهای مورد مطالعه از نوساناتی برخوردار بوده و با وجود اینکه در برخی سالها کاهشی در رشد تولیدات علمی مشاهده می شود، اما در نهایت رشد تولیدات علمی سیر صعودی داشته به طوری که بیش از نیمی از مدارک طی سالهای 1385-1381 تولید شده است. دانشکده های پزشکی، داروسازی و بهداشت، هرکدام به ترتیب با تولید 4268، 854 و45 مدرک بیشـترین میزان تولید اطلاعـات علمی را طی سالهای مورد پژوهش به خود اختصـاص داده اند.

چکیده ندارد.