نام پژوهشگر: بهرام فتحی آچاچلویی

تولید پنیر فرآسودمند با اصلاح ترکیب چربی آن
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده کشاورزی 1391
  بهرام فتحی آچاچلویی   صدیف آزادمرد دمیرچی

پنیر پر چرب حاوی مقادیر زیادی از اسید های چرب اشباع و کلسترول بالا می باشد که ممکن است برای سلامتی افراد بویژه بیماران قلبی- عروقی مضر باشد. به دلایل فوق، تقاضای مصرف کننده برای غذای سالم منجر به گسترش تعدادی از پنیر های کم چرب یا بدون چرب شده است، اما پنیر های کم چرب مشکلاتی از قبیل طعم، بافت و ویژگی های حسی نامطلوب دارند. لذا با توجه به ویژگی های تغذیه ای و سلامتی اصلاح معایب آن امری ضروری به نظر می رسد. در این مطالعه، پنیر سفید کم چرب فرآسودمند از شیر پس چرخ گاو با اضافه کردن پودر های گردو (در مقادیر 5، 10 یا 15 درصد وزنی-وزنی از دلمه پنیر) یا بزرک (در مقادیر 1، 2 یا 3 درصد وزنی- وزنی از دلمه پنیر) و همچنین پنیر سفید دارای چربی جایگزین شده با روغن های گیاهی زیتون و کانولا به نسبت های 50 % و یا 100 % تولید گردید و یک نمونه کنترل نیز برای مقایسه تولید شد. ویژگی های فیزیکی-شیمیایی، شاخص لیپولیز، شاخص پروتئولیز، شمارش باکتری های لاکتیکی استارتر، ویژگی های حسی، پروفیل آنالیز بافتی، پروفیل اسیدهای چرب، توکوفرول ها و اسید های چرب آزاد نمونه های پنیر تولید شده در طول نگهداری و رسیدن پنیر تا 80 روز تعیین گردید. نتایج نشان داد که چربی پنیرهای جایگزین شده با روغن های زیتون و کانولا در سطوح مختلف و نیز چربی پنیرهای تلفیق شده با پودر های گردو یا بزرک بطور معنی داری (05/0> p) دارای اسیدهای چرب ضروری و غیر اشباع بیشتر و اسیدهای چرب اشباع کمتری در مقایسه با چربی نمونه کنترل داشت، بطوری که مهمترین و بیشترین اسیدهای چرب شاخص در این پنیرها اسید اولئیک، لینولئیک و لینولنیک بودند. مقادیر توکوفرول ها نیز بطور معنی داری (05/0> p) در نمونه کنترل و سایر نمونه ها متفاوت بود و در نمونه کنترل نسبت به سایر تیمار های پنیر کمتر بود. نتایج بدست آمده نشان داد که مقادیر ? و ? توکوفرول ها در تمام نمونه های پنیر بطور معنی داری (05/0> p) بیشتر از نمونه کنترل بودند. پنیرهای تلفیق شده با روغن های زیتون و کانولا و پنیرهای تلفیق شده با پودرهای گردو یا بزرک مقدار رطوبت بیشتری (05/0> p) نسبت به پنیر کنترل داشتند. همچنین شاخص لیپولیز پنیرهای محتوی روغن های گیاهی، پنیرهای محتوی پودرهای گردو یا بزرک و پنیر کنترل بطور معنی داری (05/0> p) در طول رسیدن پنیر افزایش را نشان دادند و در روز آخر رسیدن پنیر مقدار آن در نمونه کنترل بیشتر از دیگر نمونه های پنیر محتوی روغن های گیاهی بود، ولی مقدار آن در نمونه کنترل کمتر از دیگر نمونه های پنیر حاوی پودرهای گردو یا بزرک بود. مقدار اسید های چرب آزاد نیز بین نمونه کنترل و سایر نمونه های پنیر بطور معنی داری (05/0> p) متفاوت بود. مقدار ph 4.6-sn/tn% و npn/tn% در طول رسیدن پنیر بطور معنی داری (05/0> p) در تمام نمونه ها افزایش یافت و مقدار ph4.6-sn/tn% در نمونه شاهد بطور معنی داری (05/0> p) کمتر از بقیه نمونه ها ی دارای پودرهای گردو یا بزرک بود. نتایج tpa تفاوت معنی داری را بین پارامترهای بافتی در نمونه کنترل و نمونه های دارای پودر یا روغن های گیاهی نشان ندادند به غیر از سختی و صمغیت که در نمونه کنترل بطور معنی داری (05/0> p) بیشتر از نمونه های دارای روغن های گیاهی بودند و نیز سختی و پیوستگی که در نمونه کنترل به ترتیب بطور معنی داری (05/0> p) کمتر و بیشتر از نمونه های دارای پودر بودند. تعداد و نحوه رشد باکتری های لاکتوکوکوس در طول نگهداری و رسیدن پنیر تا روز 40 افزایش و بعد از آن تا روز آخر کاهش را نشان دادند ولی تعداد و نحوه رشد باکتری های لاکتوباسیلوس در طول رسیدن پنیر بین تمام نمونه های پنیر متفاوت بودند و در اکثر تیمارهای پنیر تا روز 40 کاهش و بعد از آن تا روز آخر افزایش را نشان دادند. ویژگی های حسی این پنیرها نیز نشان دادند که پنیر تولید شده با روغن های گیاهی و پنیر تولید شده با پودر های گردو یا بزرک در مقایسه با پنیر کنترل دارای تفاوت معنی داری (05/0> p) می باشند و پنیر های جایگزین شده با روغن های زیتون و کانولا با 100 % جایگزینی نمره مقبولیت کلی بیشتری نسبت به دیگر نمونه ها و پنیر کنترل داشت. پنیر های تلفیق شده با پودر های گردو در سطح 15درصد یا بزرک در سطح 1 درصد دارای نمره مقبولیت کلی بیشتری نسبت به دیگر نمونه ها و پنیر کنترل بودند. این مطالعه برای اولین بار محصول جدید لبنی فراسودمند را معرفی می کند که می تواند گامی در جهت اصلاح معایب پنیر پرچرب و افزایش اسیدهای چرب ضروری و آنتی اکسیدان ها در رژیم غذایی بوده و ممکن است در سلامتی و کاهش بیماری های قلبی و عروقی نیز مفید واقع شود و امکان عملی شدن جایگزینی روغن های گیاهی، پودرهای گردو یا بزرک با چربی پنیر در پنیر سفید ایرانی برای تولید محصولات لبنی فرآسودمند و سالمتر از لحاظ تغذیه ای به خاطر افزایش اسیدهای چرب غیر اشباع را نشان داد.

فعالیت حشره کشی عصاره برگی برخی از گیاهان و سم گیاهی پالیزین روی شته جالیز (aphis gossypii (hemiptera: aphididae
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده علوم کشاورزی 1393
  رسول محمودی مللو   بهرام فتحی آچاچلویی

شته جالیز، aphis gossypii یکی از مهم ترین آفات گیاهان جالیزی و به ویژه خیار می باشد. در این تحقیق از ترکیبات با منشا گیاهی به جای ترکیبات شیمیایی استفاده شد. بدین ترتیب اثرات کشندگی و زیر کشندگی عصاره آبی برگ گیاهان گردو، زیتون، عرعر و سم گیاهی پالیزین بر روی شته جالیز مورد استفاده قرار گرفت. برای بررسی اثرات کشندگی این ترکیبات، آزمایشات مقدماتی برای تعیین lc20 و lc80 در دمای 3±25 درجه سانتی گراد و رطوبت 5±60 و دوره نوری 16ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد و سپس آزمایشات اصلی با استفاده از غلظت های به دست آمده از آزمایشات اصلی ادامه یافت به این صورت که آزمایشات اصلی بر روی شته های بالغ هم سن و با همان شرایط آزمایشات مقدماتی انجام شد و مشخص شد که عصاره گردو فاقد خاصیت کشندگی می باشد و lc50 محاسبه شده برای عصاره عرعر و زیتون به ترتیب 7/5 و 0/6 درصد و برای سم پالیزین ppm70 به دست آمد. برای بررسی اثرات زیر کشندگی عصاره ها و سم پالیزین ونیز بررسی جدول زیستی شته جالیز از lc25 این ترکیبات بر روی شته های بالغ هم سن استفاده شد . برای انجام این آزمایشات از 30 عدد شته بالغ هم سن به صورت هر شته یک تکرار در داخل یک پتری و بر روی دیسک های برگی خیار در دمای 3±25 درجه سانتی گراد و رطوبت 5±60 و دوره نوری 16ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی استفاده شد و میزان مرگ و میر شته ها تا مرگ آخرین شته برای بررسی اثرات زیرکشندگی و میزان پوره زایی شته ها برای بررسی جدول زیستی به صورت روزانه ثبت گردید و با بررسی داده های به دست آمده مشخص گردید که عصاره گردو فاقد خاصیت زیر کشندگی بر روی شته جالیز می باشد ولی عصاره های عرعر و زیتون و سم پالیزین دارای خاصیت زیرکشندگی بوده و نیز پارامتر های جدول زیستی را نیز به طور معنی داری تحت تاثیر قرار می دهد به طوری که rm محاسبه شده برای تیمار های تحت تاثیر عرعر، زیتون و پالیزین به ترتیب 377/0، 385/0 و 342/0 بر روز را نشان داد که با مقایسه این اعداد با rm محاسبه شده برای تیمار شاهد که عدد 464/0 بر روز را .نشان می دهد تفاوت معنی داری مشاهده می شود

تأثیر مکمل کنسانتره ای بر عملکرد رشدی در بره های شیرگیری شده نژاد قزل در شرایط چرا
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده علوم کشاورزی 1393
  محمد شاهی   فرزاد میرزایی آقجه قشلاق

این پژوهش با استفاده از 32 رأس بره از نژاد قزل در قالب طرح کاملا تصادفی با4 تیمار و8 تکرار (بره) در هر تیمار انجام خواهد شد. 1) تیمار شاهد شامل دسترسی آزاد به چرای مرتعی 2) دسترسی آزاد به چرای مرتعی به همراه 150 گرم در روز به ازای هر بره مخلوط کنسانتره 3) دسترسی آزاد به چرای مرتعی به همراه 250 گرم در روز به ازای هر بره مخلوط کنسانتره 4) دسترسی آزاد به چرای مرتعی به همراه 350 گرم در روز به ازای هر بره مخلوط کنسانتره. شد.کنسانتره شامل مواد خوراکی جو، سبوس گندم، سویا، گاودانه و همچنین افزودنی هایی شامل دی کلسیم فسفات، جوش شیرین، نمک و مکمل معدنی و ویتامینه خواهد بود. به منظور بررسی تاثیر جیره های مصرفی بر روی غلظت برخی متابولیت های خونی از قبیل گلوکز، ، نیتروژن اوره ای خون (bun)، کلسترول،تری گلیسیرید، آلبومین، خون بره ها، به صورت ماهانه طی 2 مرحله از تمامی بره ها 3 ساعت پس از مصرف خوراک از رگ گردنی، خونگیری به عمل خواهد آمد و سپس با استفاده از کیت های تجاری غلظت ها تعیین خواهد شد. در طی دوره پروار مصرف ماده خشک با اندازه گیری روزانه اختلاف وزن خوراک توزیع شده با خوراک مصرف نشده در آن روز محاسبه خواهد شد. به منظور تعیین افزایش وزن روزانه، بره ها هر دو هفته یک بار قبل از دسترسی به آب و خوراک توزین خواهند شد. بیومتری به صورت ماهانه از نقاط مختلف بدن حیوان نیز انجام خواهد شد. مصرف علوفه مرتعی با نمونه برداری توسط پلات از مرتع و به دست آوردن بیومس مرتع انجام خواهد شد. میزان مصرف علوفه مرتعی از طریق روش تعیین نیتروژن مدفوعی انجام خواهد شد ( پریپولی و همکاران، 2001)