مقدمه:آسیب عضوی مغز می تواند فرد را مستعد ابتلاء به اختلال روانی نماید. هدف از پژوهش حاضر تعیین ماهیت ، فراوانی و عوامل پیش بینی کنند? بروز اختلالات روانی پس از وقوع آسیب مغزی تروماتیک (tbi) بود. مواد و روشها: در مجموع 238 بیمار دچار tbi‏ (43 زن و 195 مرد) در قالب یک مطالعه توصیفی-طولی به شیوه نمونه گیری غیراحتمالی و پیاپی وارد مطالعه شدند و هریک از آنها تحت معاینات جراحی اعصاب و ارزیابی های روانشناختی قرار گرفتند.پس از گذشت 4 ماه پیگیری 1/65% (155 نفر) از بیماران جهت تعیین ماهیت اختلال روانی ناشی از tbi با استفاده از مصاحبه ساختار یافته بالینی بر پایه ضوابط تشخیصی dsm-iv به یک روانپزشک مراجعه نمودند. یافته ها:نتایج این پژوهش نشان داد که پس از آسیبدیدگی، 48/75%(117 نفر) دارای تشخیص اختلالات روانی ثانوی بر tbiهستند. شایعترین اختلالات روانی ناشی از ‏tbi‏ به ترتیب شامل اختلال تغییر شخصیت (59/58%) و اختلالات خلقی (26/32%) ، اختلالات ‏اضطرابی (20%)، اختلالات خواب (34/19%) ، اختلال آمنزی نوع مزمن (9/12%) و اختلالات جسمانی شکل (29/1%) می شدند. اختلالات ‏دلیریوم، خوردن، و روانپریشی ناشی از ‏tbi‏ نیز هر یک به میزان 64/0% تشخیص داده شدند.‏ نتایج تحلیل رگرسیون لوجستیک دو وجهی برای محاسب? نسبت بخت های مدل(or) با فواصل اطمینان(ci) 95% نشان داد که شدت tbi‏(‏712/9‏- ‏259/1‏ci‏ 95% ، 497/3=‏or‏)‏، وجود آسیب تحت جمجمه ای (‏857/7‏– ‏022/1‏ ‏ci‏ 95% ، ‏834/2‏= ‏or‏)‏ و افت سطح سازش یافتگی عمومی پس از تروما،همانطورکه توسط نسخه مناسب سازی شده 28- ghqسنجیده می شد(‏111/1‏-‏035/1‏ ‏ci‏ 95% ، ‏072/1‏=‏or‏)‏ خطر بروز اختلالات روانی را افزایش می دهند. به عنوان نتیجه گیری کلی می توان گفت فراوانی بالای اختلالات روانی در مرحله حاد پس از آسیب مغزی تروماتیک به همراه بسیاری از موارد جدید تغییر شخصیت ، اختلالات خلقی و اضطرابی ، چشمگیر است و بیماران دچار tbi می بایست، دست کم در مقطع زمانی 4 ماهه پس از تروما از نظر بروز اختلالات روانی مورد پایش و ارزیابی قرار بگیرند . علاوه بر آن می توان به منظور پیش بینی افرادی که در معرض خطر بروز اختلال روانی پس از tbi هستند از مدل پیش بینی کنند? کارآمد ساخته شده در این پژوهش استفاده نمود.اگر چه از این مدل علیت استنباط نمی شود اما بر پایه اطلاعات حاصل از آن می توان مداخلات آموزشی ، روانپزشکی و روان درمانی را به منظور انجام اقدامات پیشگیرانه و مدیریت بهتر نشانگان اختلالات روانی در این بیماران طراحی و اولویت بخشی نمود .

چکیده مقدمه : آزمون بندرگشتالت یکی از معروف‏ترین آزمون‏های نوروپسیکولوژیک است که ساده و سهل الاجرا بوده و می تواند جهت ارزیابی آسیب‏های مغزی مورد استفاده قرار ‏گیرد. .هدف از پژوهش حاضر تعیین میزان حساسیت، ویژگی و نقطه برش این آزمون در تشخیص آسیب مغزی تروماتیک بود. مواد و روشها: آزمودنی‏های پژوهش شامل 240 نفر بودند که در دو گروه 120 نفری بیماران دچارtbi و افراد عادی به شیوه نمونه‏گیری غیراحتمالی و پیاپی وارد مطالعه شدند و در قالب یک طرح علی مقایسه ای جهت اعتبارسنجی مورد بررسی قرار گرفتند. انتخاب گروه سالم با استفاده از روش همتاسازی آنها با گروه بیماران دچار tbi انجام شد. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش آزمون بندرگشتالت، پرسشنامه اطلاعات عصب شناختی و تشریحی، سیاهه متغیرهای جمعیت شناختی بیماران دچار آسیب مغزی تروماتیک(tbi) و آزمون معاینه مختصر روانی(mmse) بودند. یافته‏ها: نتایج این پژوهش نشان داد که بین دو گروه بیماران دچارtbi و افراد سالم از نظر خطاهای 12گانه آزمون بندر گشتالت تفاوت معنی داری وجود دارد. بدین معنا که افراد دچار tbiدر این 12 شاخص خطاهای بیشتری داشتند. در این پژوهش میزان نقطه برش معادل 5/6 به دست آمد که حساسیت، ویژگی و ناحیه زیر منحنی راک آن در تطابق با یافته های مثبت در ct اسکن به ترتیب برابر با ، 8 /55% ،2/81% و 69/0محاسبه گردیدند. همچنین ارزش اخباری مثبت، ارزش اخباری منفی و کارایی به ترتیب برابر با 08/95%، 03/22% و17/59% بود. ضریب اعتبار تشخیصی نشان داد در مجموع 3/98% از آزمودنی‏ها به درستی در دو گروه سالم و بیمار قرار گرفته‏‏اند. ضریب اعتبار همزمان با آزمون mmse53/0- ، ضریب اعتبار سازه 47/0 ، پایایی بین سه ارزیاب از طریق محاسبه ضریب هبستگی درون طبقه‏ای (icc) 81/0 و ضریب آلفای کرونباخ.برای کل نمونه حاضر در پژوهش85/0 و برای بیماران دچار tbi 43/0 و برای افراد عادی 32/0 بدست آمد. نتیجه‏گیری: براساس این یافته ها آزمون بندرگشتالت در بیماران دچارtbi می‏تواند تنها به عنوان یک ابزار غربالگری آسیب مغزی به کار رود و برای مقاصد تشخیصی ضروریست از ابزارهای پاراکلینیکی (نظیرct اسکن و mri) در کنار این آزمون استفاده شود. کلید واژگان: ، آزمون دیداری- حرکتی بندرگشتالت ،حساسیت، ویژگی، نقطه برش ، آسیب مغزی تروماتیک