میرقاسم جعفرزاده

ماهیت حقوقی، شرایط و آثار قرارداد انتقال فنآوری

thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم انسانی 1389
محمد احسنی فروز محمود صادقی

یکی از دغدغه های مطرح در حوز? انتقال فنآوری، برای انتقال گیرندگان، محقق نشدن انتقال، مطابق با اهداف مورد نظر از انتقال فنآوری می باشد. از آنجائی که انتقال فنآوری به روش قراردادی، عمدتاً از طریق قراردادهای مجوز بهره برداری و بعضاً از طریق برخی قراردادهای غیر اختصاصی صورت می گیرد و اصولاً تحقق یا عدم تحقق انتقال فنآوری هم منوط به نتیج? اجرای قراردادی است که برای این امر منعقد می گردد، از منظر حقوقی، غیر اختصاصی بودن قراردادهای مورد استفاده و منطبق نبودن اقتضائات آنها با هدف اصلی از انعقاد قرارداد ، بعلاوه ماهیت حقـوقی مبهم و محتـوای پیچید? امر انتقـال فنآوری، از جمله عوامل تأثیرگذار در محقق نشدن انتقال به نحو مطلوب انتقـال گیرنده و شکـل گرفتن دغدغ? فوق الذکر می باشد. لذا برای رفع این دغدغه، وجود قراردادی اختصاصی با اقتضائات و ویژگی ها و آثار و شرایط معلوم و مشخص که مبتنی بر اصول و قواعد حقوقی باشد و در نتیجـ? اجرای آن، انتقال فنآوری متناسب با هدف انتقال گیرنده، محقق گردد لازم و ضروری است. در نتیج? تلاشهای علمی انجام شده در این رساله که با لحاظ ضرورت و لزوم مورد اشاره و برای رفع دغدغ? مزبور بوده است، علاوه بر روشن شدن ماهیت و مفهوم حقوقی انتقال فنآوری، مختصات چنین قراردادی نیز مبتنی بر اصول و قواعد عمومی و اختصاصی قراردادها و مبانی حقوق مالکیت فکری، شناسائی و تبیین گردید. بعلاوه، مشخص شد در چنین قراردادی هست? اصلی توافق طرفین، بر انتقال فنآوری متمرکز است. لذا عنوان اختصاصی برای این قرارداد « قـرارداد انتقـال فنـآوری » می باشد و اقتضاء ذات آن « استیلای انتقال گیرنده بر فنآوری موضوع قرارداد» است. به موجب همین اقتضاء ذات، اصلی ترین تعهد انتقال دهنده که از نوع تعهد به نتیجه است «تحقق انتقال فنآوری» می باشد. از همین رو هر تعهدی دیگر حول محور تعهد به تحقق انتقال شکل می گیرد و هر چیزی برای این امر لازم باشد به عنوان شروط و تعهدات تبعی، از لوازم این قرارداد تلقی و ناقل باید بر حسب اقتضاء ذات این قرارداد آنها را فراهم نماید. بنابراین تحقق انتقال، باید در مقابل عوض، مطابق شرایط پیش بینی شده در قرارداد به عنوان اثر مستقیم و اصلی عقد، تبلور و در نتیج? اجرای آن ظهور یابد. به همین دلیل مناسبترین روش پرداخت که تأمین کنند? منافع انتقال گیرنده می باشد پرداخت به صورت حق الامتیاز جاری با مدت زمان طولانی، تشخیص داده شد.

نام پژوهشگر: میرقاسم جعفرزاده