نام پژوهشگر: سجاد رشیدی منفرد
زینب بهاری عبدالعلی شجاعیان
آگاهی از میزان تنوع ژنتیک و درک روابط موجود بین گونهها و تودههای بومی کشور گام موثری در راستای حفظ ژرمپلاسم گیاهان میباشد. این پژوهش اولین گزارش از کاربرد نشانگرissr در بررسی سطح تنوع ژنتیک درون و بین گونه هفده توده بومی شوید (anethum graveolens l.)، مناطق مختلف ایران میباشد. در این مطالعه 5 نشانگر issr به کار گرفته شد که در کل 29 باند چندشکل ایجاد نمودند. میانگین کلی چندشکل 7/54% برآورد شد. بیشترین و کمترین میزان محتوای اطلاعات چندشکل، به ترتیب 46/0 در آغازگر ca8g و 4/0 در آغازگر ag8t و میانگین کلی 43/0 بود. بر اساس شاخص درصد مکانهای ژنی چندشکل، هتروزیگوسیتی موردانتظار، شاخص اطلاعات شانون و تعداد اللهای موثر، بیشترین تنوع ژنتیک در بین تمام جمعیتها در توده اردبیل و کمترین تنوع ژنتیک در توده آذرشهر، مشاهده شد. ماتریس عدم تشابه نشان داد که جمعیتهای ساری و کرمان بیشترین و جمعیتهای اهواز و نهاوند کمترین فاصله ژنتیک را داشتند. تقسیمبندی تغییرات درون و بین جمعیتها با استفاده از تجزیه واریانس مولکولی، نشان داد که 88% کل تغییرات ژنتیک در رویشگاه وجود داشته است. درختواره upgma ارتباط ضعیف بین تنوع مولکولی و گروهبندی جغرافیایی را در بین تودههای مطالعه شده گیاه شوید نشان داد.
مسعود ملکی عبدالعلی شجاعیان
ملون (.cucumis melo l) یکی از مهم ترین محصولات سبزی ایران با 4/1 میلیون تن تولید در سال است. این محصول به دلیل سابقه کشت طولانی و تغییرات اقلیمی دارای تنوع بالایی است و با وجود ذخایر ژنتیک بسیار عظیم خربزه- طالبی در ایران و وجود بیش از 700 جمعیت خربزه-طالبی در بانک ژن تاکنون تحقیقات اندکی در این زمینه صورت گرفته که این امر باعث عدم آگاهی از میزان تنوع موجود در کشور و در معرض تهدید قرار گرفتن ذخایر ژنتیک آن شده است. این مطالعه با هدف شناسایی، جمع¬آوری و بررسی تنوع ژنتیک برخی از توده های بومی خربزه- طالبی کشور به وسیله نشانگرهای مورفولوژیک و مولکولی انجام شد. تجزیه خوشه ای بر اساس صفات کمی به خوبی نتوانست تفکیک مناسبی از گروه¬های باغبانی خربزه-طالبی داشته باشد. جهت بررسی مولکولی از آغازگرهای issr استفاده شد. محتوای اطلاعات چند شکل و شاخص نشانگر برای ارزیابی قدرت تفکیک نشانگرها محاسبه شد. تجزیه خوشه¬ای داده¬ها با استفاده از نرم افزار ntsys و الگوریتم upgma انجام گرفت که بر این اساس تفکیک گروه¬های باغبانی inodorus، cantalupensis، reticulates و dudaim به خوبی صورت گرفت. جهت ارزیابی ساختار ژنتیکی جمعیت از نرم افراز genalex استفاده شد. به منظور ارزیابی درصد سهم تنوع ژنتیک درون و بین جمعیتی در سطح مولکولی، تجزیه واریانس مولکولی انجام گرفت.تنوع بین جمعیت کمتر از تنوع درون جمعیت ها بود. علت این تنوع کم در بین جمعیت ها را می توان ناشی از هتروزیگوت بودن این گیاه دانست زیرا با تلاقی بین این توده ها میزان تفاوت ژنوم آن ها در طی زمان کم خواهد شد ولی با این حال تنوع درون توده به علت افتراق افراد درون جمعیت بالا است. در کل استفاده از نشانگر issr در بررسی تنوع ژنتیک توده¬های بومی خربزه- طالبی موجود در این پژوهش را می توان خوب توصیف کرد با این حال استفاده همزمان از نشانگرهای مورفولوژیک و مولکولی اختصاصی تر می تواند در تفکیک توده های بسیار نزدیک مفیدتر باشد.
عاطفه ملکی منش احمد معینی
گل محمدی (rosa damascena mill.)، یکی از مهمترین گونههای معطر رز به شمار میآید. سریعترین روش تکثیر گل محمدی ریزازدیادی است که به کمک این روش میتوان گیاهان سالم و عاری از بیماری را به تعداد بسیار زیاد و در مدت زمان کوتاهی تکثیر کرد. زرد شدن برگهای نوساقههای گیاه گل محمدی یکی از مشکلات اصلی ریزازدیادی این گیاه است که میتواند تحت تاثیر عوامل مختلفی مثل کم بودن دو عنصر آهن و کلسیم و همچنین غلظت بالای اتیلن در ظرفهای کشت باشد. در این پژوهش آزمایشاتی به منظور رفع یا کاهش مشکل زرد شدن برگها انجام شد.