هدف این پژوهش تاثیر انسجام متن در سطوح خرد و کلان بر بهبود درک مطلب دانش آموزان دارای دانش قبلی کم و زیاد نسبت به موضوع است. بدین منظور،با اجرای آزمون دانش قبلی نسبت به موضوع بر روی 520 نفر از دانش آموزان سال سوم دبیرستان،تعداد 80 دانش آموز سال سوم دبیرستان که شامل19پسر و61دختر بودند به عنوان دانش آموزان دارای دانش قبلی زیاد نسبت به موضوع و80 دانش آموز سال سوم دبیرستان که شامل10پسرو70دختربودند به عنوان دانش آموزان دارای دانش قبلی کم نسبت به موضوع انتخاب شدند. هر کدام از گروههای بالا و پایین به چهار گروه 20نفری به صورت تصادفی انتخاب شدند و اعضای هر کدام از گروهها یکی از نسخه های متن را خواندند.نسخه های متن شامل انسجام خرد و کلان پایین، انسجام خرد بالا و کلان پایین، انسجام خرد پایین و کلان بالا ،وانسجام خرد و کلان بالا بودند. پس از اجرای پیش آزمون دانش آموزان به مدت 30 دقیقه متن آزمایشی را خواندند و در انتها پس آزمون درک مطلب اجرا گردید. با استفاده ار تحلیل واریانس و کوواریانس و آزمون t عملکرد درک مطلب دانش آموزان مقایسه شد و نتایج زیر به دست آمد:بین سطوح انسجام متن و سطوح دانش قبلی در نمرات درک مطلب کنش متقابل وجود دارد.همچنین نمرات درک مطلب دانش آموزانی که نسخه انسجام متن خرد و کلان بالارا خواندند بطور معناداری بالاتر ازنمره دانش آموزانی بود که نسخه انسجام خرد و کلان پایین را خواندند و بین سایر نسخه های انسجام متن در نمرات درک مطلب تفاوت معنادار مشاهده نشد. بین نمرات درک مطلب دانش آموزان دارای دانش قبلی بالا و پایین در متن انسجام خرد و کلان پایین باهم تفاوت معناداری مشاهده شد.یعنی دانش آموزان با دانش قبلی زیاد از متن با انسجام خرد و کلان پایین بهره بیشتری بردند و نمرات دانش آموزان با دانش قبلی کم در متن با انسجام خرد و کلان پایین کمتر از گروه دیگر بود.دانش آموزان با دانش قبلی کم از متن با انسجام خرد و کلان بالا بهره بیشتری بردند.در کل می توان نتیجه گرفت که برای دانش آموزان با دانش قبلی متفاوت، بایستی از متون با انسجام متفاوت بهره گرفت.