نام پژوهشگر: محمد مددپور

سیمرغ و توتمیسم در فرهنگ ایران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1381
  مریم حکمی کرمانی   جابر عناصری

این پایان نامه در پنج فصل تنظیم شده است: در فصل اول ، به نخستین مفاهیم مذهبی و تعاریفی از دین و نماد و همینطور مفهوم اسطوره پرداخته شده است. در فصل دوم به مفهوم توتمیسم ، مظاهر ، منشا و وجوه آن یعنی تابو و مانا و نهایتا به فتیشیسم پرداخته شده و هدف از وارد شدن این مباحث (مانا و فیتیش ) بدین جهت بوده که تاکید دوباره ای گردد بر نوع نگرش انسان بر طبیعت اطراف خود که تقدس بخشی به بعضی از اشیا ملموس، قسمتی از این نگرش را می ساخته است.در ارتباط با توتمیسم ، منشا و ویژگیهای آن ، مردم شناسان متعددی به اظهار نظر پرداخته اند اما در فصل سوم به نظرات برخی و مهمترین آنها پرداخته شده است.در فصل چهارم به توتمیسم و جایگاه آن در فرهنگ ایران می رسیم و بالاخص به یکی از توتم ها شاهین یا عقاب توجه می شود و جایگاه آن در اوستا و آثار هنری و نیز نام شهرها ، کوهها و ... آشکار می گردد.

پژوهشی در قلمرو مفاهیم نقوش حیوانی فرش های ایرانی موزه ای انگلستان (دوره صفویه) با تاکید بر موزه ویکتوریا و آلبرت
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1381
  سالار حسن زاده   محمد مددپور

نقوش حیوانی همواره در ردیف یکی از مهمترین عناصر طراحی در طرحهای شکارگاه ، گرفت و گیر و مناظر حیواندار مطرح می شوند که حامل عمیق ترین معانی و مفاهیم در بین بن نگاره ها و نقوش قالی ایران می باشند. هدف از این تحقیق بررسی و شناخت بررسی و شناخت مفاهیم نقوش حیوانی بکار رفته و تحلیل فضای کلی فرشهای موزه ای دوره صفویه موزه های خارجی بویژه سه قطعه از پنج قطعه فرش بسیار نفیس موجود در موزه ویکتوریا و آلبرت با نامهای چلسی ، گلدارافشان (ختایی افشان)فرش ابریشمی (پلونزی)است. دراین راستا ساختار کلی طرحهای قالی ، نقوش حیوانی و موقعیت قرارگیری آنها نسبت به یکدیگر و همچنین در مجموعه طرح استخراج گردید و با رجوع به منابع و مستندات موجود پیرامون مفاهیم نقوش حیوانی ، کلیت طرح مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و مطابق مستندات موجود موجود مفاهیم مورد نظر طراح تفسیر گردید. تطبیق نقوش حیوانی موجود در فرشهای مورد بررسی با نقوش موجود در آثار نقاشی بر جای مانده عهد صفویه و پیش از آن نیز یکی دیگر از مراحل انجام این تحقیق بود. طراحان قالی در دوره صفویه تغییرات فصول ، اعتراضات ، پیشگویی ها، اثبات توانائیهای فردی و لیاقت افراد را در کسب امتیازات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی به وسیله نقوش حیوانی در قالیهای آن دوران مطرح کرده اند. بطوری که نقوش حیوانی قالی چلسی حامل مفاهیم حفاظتی است. قالی ابریشمی (پلونزی) نشانه تشیع و آمادگی در برابر حمله دشمنان است. همچنین قالی گلدار افشان به نشانه زیبایی، تندرستی و بی آزاری است.