این پژوهش با عنوان « بررسی وضعیت دستیابی دختران به آموزش عالی در ایران » ودر پاسخ به سئوالات زیر انجام گرفته است : 1. آیا شمار دانشجویان دختر نسبت به پسران در نظام آموزش عالی ایران افزایش یافته است ؟ 2. افزایش شمار دختران دانشجو چه روند وفرایندی را طی می کند ؟ 3. علل آموزشی که موجب تشدید فزاینده ، فرایند دسترسی دانشجویان دختر شده کدامند ؟ 4. داده های آماری چه واقعیت های دیگری در زمینه دسترسی دختران را نشان میدهد ؟ روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش ، روش تحلیل توصیفی – آماری با توجه به شاخص های پذیرفته شدگان دست کم پنج سال اخیر وآمار پیش دانشگاهی وتحلیل جنسیتی جمعیت کشور است. سپس نتایج این تحقیق پس از استخراج و بررسی داده های آماری آموزش و پرورش و آموزش عالی در ایران و مقایسه آن با شرایط آموزش عالی در جهان و همچنین دلایل آموزشی (برنامه ریزی آموزشی ) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از نتایج پژوهش مبین این امر است که : حضور دختران در آموزش عالی یک پدیده جهانی است، بنا بر این ما با یک پدیده جهانی و نه یک پدیده ملی روبرو می باشیم. از طرف دیگر در بررسی رشته ها و مقاطع تحصیلی گوناگون علیرغم اینکه در برخی گروه های تحصیلی نظیر: علوم پایه (مقطع کاردانی ، کارشناسی)، کشاورزی و دامپزشکی (مقطع کارشناسی)، علوم پزشکی ( مقطع دکترای حرفه ای ) و گروه هنر (مقطع کارشناسی ارشد) تعداد پذیرفته شدگان دختر از افزایش برخوردار بوده است ولی در کل عدم توازن جنسیتی عمده ای مشاهده نگردیده است و جامعه ایرانی به رغم افزایش دختران در آموزش عالی برای آنچه که پیشی گرفتن دختران دانش آموخته نسبت به پسران دانش آموخته خوانده می شود هنوز راه طولانی در پیش دارد وحتی در صورت فرض بر ادامه همین روند ( افزایش نسبت پذیرفته شدگان دختر) حداقل تا سال 1395 نسبت کل دانش آموختگان دختر به پسران افزایش نخواهد یافت که با توجه به این مسئله روند فعلی نباید بعنوان یک بحران تلقی گردد.

این رساله با عنوان عوامل اجتماعی موثر بر قانون گریزی به ریشه یابی علل بی اعتنایی و عدم رعایت مقررات توسط مسافران درون شهری در محیط اجتماعی مترو تهران درسال1388 می پردازد. مترو که سامانه زیرزمینی جدیدی در تهران بزرگ، باهدف کاهش مشکلات آلودگی هوا و ترافیک در سطح خیابانها به حساب می آید، نیازمند رفتارهای اجتماعی قانون گرایانه مسافران در قالب احترام به مقررات تعیین شده جهت برقراری نظم، سهولت و سرعت در جابجایی است؛باوجود این بارها مشاهده شده است که مسافران از توجه و رعایت چنین مقرراتی بویژه در ساعات پرتردد خودداری می کنند.؛ بر این اساس کاوش عوامل حقیقی و تبیین کننده موضوع فوق ،هدف اصلی این پژوهش است. دیدگاههای نظری تحقیق ازآنجا آغاز شده است که طبق دیدگاه کارکردگرایی ساختاری، علت بروز قانون گریزی بعنوان یک پدیده اجتماعی نه فقط یک عامل بلکه زنجیره ای از عوامل است که دریک ساخت کلی و شبکه ای عمل می کند؛ ضمناً این پدیده کارکردهایی منفی برای جامعه و کارکردهایی مثبت برای فرد قانون گریز زمانی که فواید ناشی از رعایت قانون بسیار کمتر از محسنات عدم اجرای آن برای فرد است، بدنبال دارد. در ادامه مباحث نظری از دیدگاههای نظریه پردازان بزرگی چون دورکیم،ماکس وبر، پارسونز، مرتون، گیدنز و...... بهره بردیم و متغیرهایی نظیرآنومی،آموزش توسط بخش های رسمی و غیررسمی جامعه و پایگاه اجتماعی(تحصیلات، شغل و درآمد) را ازمیان آنها و با مطالعه تحقیقات گذشته، استنباط کردیم. روش تحقیق حاضر بصورت پیمایشی و کمی بوده و جامعه آماری آن شامل کلیه مسافران درون شهری در ایستگاههای مترو تهران در فاصله سنی 14 تا 68 ساله است. روش نمونه گیری از نوع خوشه ای دومرحله ای بوده که طبق محاسبات حجم نمونه، تعداد 318 نفر، 184 نفر مرد و 134 نفر زن، منتخب و مورد آزمون قرار گرفتند. تکنیک جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه ای حاوی 25 سوال و گویه بوده که اطلاعات جمع آوری شده از آن با استفاده از نرم افزار آماری spss نسخه 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. کلیه متغیرها در سه سطح اسمی، ترتیبی و فاصله ای قرار داشتند که برحسب مورد از آماره های متفاوتی برای آزمون رابطه متغیرها استفاده شده است. طی یافته ها ونتایج حاصله حدود 27 درصد از مسافران مترو در حد زیاد ،حدود 52 درصد در حد متوسط قانون گریزند و نسبت به رعایت مقررات بی اعتنا هستند و فقط 21 درصد از آنها درحد کمی قانون گریزند وبه مقررات تعیین شده احترام می گذارند.از این میان به ترتیب وجود احساس آنومی و ناهنجاری در مترو، پایین بودن آموزش قانون پذیری توسط بخش غیررسمی نظیر شرکت مترو، نهاد خانواد و گروه همسالان، سطح تحصیلات رسمی و پایین بودن سطح آموزش قانون پذیری توسط نهادهای رسمی نظیر سازمان آموزش و پرورش و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بیشترین تاثیر را بر قانون گریزی و متغیر پایگاه شغلی کمترین تاثیر را بر میزان قانون گریزی مسافران دارد که به تفصیل به شرح آنها می پردازیم.

پژوهش پیش روی ، بررسی و هم سنجی جامعه شناختی فرقه های اهل حق، قادریه ونقشبندی در منطقه اورامانات کردستان است. افزون بر چالش های ناشی از کارکرد فرقه های یاد شده ، با اجتماعات دینی بزرگ تر وحکومت ، و نگرش های نوین شماری از خاندان ها ی اهل حق ، وجود زیست بوم هم سان اما باورها ، فرهنگ و آداب ورسومی به نسبت نا همسان ، چالش هایی را برای هرسه جامعه در پی داشته است. روش و ابزار گردآوری اطلاعات . تاریخی تطبیقی ، با شیوه استفاده از منابع کتابخانه ای است. به دلیل محدودیت شرایط حاکم بر ساختار اجتماعی موجود در منطقه مبنی بر نبود امکان پیمایش ، از چارچوب عمومی روش تحقیق کیفی با توجه به کار میدانی ومشاهده مشارکتی پیش بینی شده برای پرکردن کمبود داده ها نیز استفاده شده است. هرسه جامعه کرد ، مرد سالار و دارای جوامعی با اقتصاد کشاورزی ودامداری اند. وبه اعتبار سرزمین میزبان اقلیت قومی وبه اعتبار طریقت وصوفی گری اقلیت مذهبی ، ایستا ، خرد گریز و، نهاد ستیز و گاه حکومت ناگرا به شمارمی آیند. پیکره وساختار نخستین هر سه فرقه در میانه سده های (8-5ق) ، پی گرفته و بالیده است ، قادریه به شیخ عبدالقادر گیلانی در بغداد ، نقشبندیه به بهاالدین نقشبند در آسیای میانه ، واهل حق به سلطان اسحاق برزنجی در اورامانات کردستان ایران منسوب اند. هر چند دو طریقت پیش گفته سپس در کردستان باز تولید شده اند. . هرسه جامعه مناسک گرا هستند و دارای حلقات ذکر و سرسپردن می باشند. با این حال مناسک دو جامعه بسته و وابسته به لایه های پایین قادری و اهل حق ، گاه با کنش های فراهنجار همراه است. گسترش و پایایی بیشتر جامعه محافظه کار و تکثر گرای وابسته به لایه میانه نقشبندی وارون بر دوجامعه دیگر در شکستن انحصار جابجایی قدرت در میان خاندان های وابسته به لایه های بالا و بسیار مرفه رهبران سادات وشیوخ می باشد. پژوهش دلیل جامعه شناختی ماندگاری و باز تولید این سه جامعه مذهبی در کردستان را که با توجه به چارچوب نظری فرقه می شناسد ، جدای از چالش های پیش روی آنان ایستادگی مردم کرد در برابر سلطه های بیگانه ، زیست بوم ویژه این سرزمین ، و نقش وکارکرد آموزه طریقت های صوفی یاد شده ، به ویژه رهبران فرهمند آنان می داند. از سوی دیگر پژوهش با توجه به چارچوب نظری ، شماری از جنبش های جوامع صوفی یاد شده را در تراز جنبش هزاره ای (مهدویت) و جنبش اجتماعی بر شمرده است . پژوهش کوشیده است ، تا با شناخت درست این جوامع وبدست دادن واقعیت ها ومسایل موجود چالش های تاریخی در کردستان ، به ویژه منطقه مور پژوهش ، در اندازه ممکن آسیب شناسی و ساماندهی گردد.

این مطالعه در جستجوی پاسخی ست به این پرسش،که در جهان های داستانی چگونه جامعه و فرد داستانی، عقلانی بودن و عقلانی شدن خود و جامعه را تجربه می کند. این تجربه همان فرایندی از عقلانیت است که نویسنده و جامعه پیرامون او در حال مشاهده و درک و از سرگذراندن هستند و در جهان رمان به نحو خلاقانه و پیچیده ای بازسازی می شود. روش تحقیق در این پژوهش با رویکرد کتابخانه ای و متکی بر روش تحلیل محتوا انجام شده است. همچنین، با در نظر گرفتن پیچیدگی بازنمایی جامعه در متن ادبی، از بکار گیری روش های کیفی مانند تاویل متن و روش تفسیری در روشن شدن سویه های پنهان متن، بهره گرفته ایم. روش نمونه گیری در این تحقیق، نمونه گیری انتخابی است. با کمک نظرکارشناسانه صاحب نظران، و مجلات و متون معتبر ویژه ی نقد و بررسی ادبیات و رمان، از میان فهرست رمان های مطرح معاصر، هفت رمان انتخاب شده است. حاجی آقا نوشته صادق هدایت، سال 1330، تنگسیر نوشته صادق چوبک، سال 1342، شازده احتجاب نوشته هوشنگ گلشیری، سال 1348، اسرار گنج دره ی جنی ابراهیم گلستان، سال 1353، همسایه ها نوشته احمد محمود سال 1353 مدار صفردرجه نوشته احمد محمود 1372، انگار گفته بودی لیلی نوشته سپیده شاملو، سال 1379 این پزوهش در حوزه مفهومی عقلانیت گسترده می شود و در راستای تحقیق دو فرضیه به پیش می رود: 1- رمان فارسی در سیر تکوینی خود با روند درک وتجربه ی مفهوم مدرنیته تلاقی هایی داشته و هم در صورت و هم در محتوا، از امکانات و اقتضائات فکری و فرهنگی جریان مدرنیته تاثیر گرفته است؛ و لذا مفهوم عقلانیت، خرد ورزی، و اندیشه ی جدید در رمان ها باز نمایی شده است. 2- مفاهیم خردورزانه در جهان داستان وکنش های اندیشه ورزانه قهرمان یا شخصیت های رمان، در بافت پیچیده داستانی، با مولفه هایی چون فهم کودکانه، سلطه ناپذیری از جهان خارج و مسوولیت (کانت)، رویکرد نقادانه نسبت به خود و جهان ، آزادی درونی، افسون زدایی از جهان (وبر)، حسابگری و مساله ی زندگی پولی (زیمل)، مساله ی ایجاد ارتباطات آزاد و مطلوب (هابرماس) و دیگر بیانگر های جامعه شناختی عقلانیت مرتبط وتبـیین می شود. فصل مشترک همه رمان های بررسی شده را می توان نوعی جهت گیری مثبت به سوی مدرنیته و عقلانی تر شدن جهان و زندگی دانست . نقد سنت و شرایط موجود، واکاوی علل و عوامل ناکامی و پیامدهای مسوولیت ناپذیری و پذیرفتن قیمومیت، معایب انسداد و بسته بودن راه های گردش سرمایه و دانش، در این رمان ها به تفصیل دیده می شود. این نگرش ها بازگوی تبعیت از آموزه های روشنگری و روشنفکری است که بین هفت رمان مورد بررسی، ویژگی مشترک همه آن هاست. با توجه به مبانی نظری حوزه مفهومی عقلانیت می توان گفت: رمان اسرار گنج دره جنی عقلانیت فرهنگی را به عقلانیت سیاسی، اقتصادی و عقلانیت نظام شخصیت پیوند می زند و بیان می کند که بدون توسعه مبانی عقلانی و اندیشه های جدید در معرفت فرهنگی نمی توان انتظار رشد اقتصادی معقول و همگانی و همه جانبه ای داشت. رمان تنگسیر عقلانیت نظام فرهنگی را به عقلانیت نظام شخصیت و عقلانیت نظام اجتماعی پیوند می زند و بیان می کند که وجود شکاف فرهنگی و اقتصادی میان حاشیه ها و مرکز موجب اصطکاک های توانفرسا میان سنت ها و فرهنگ های متفاوت جوامع کوچک پیرامونی و جامعه مرکزی بزرگتر می شود. در رمان های همسایه ها و مدارصفردرجه، عقلانیت اقتصادی و اجتماعی با پیوند در هم تنیده ای عقلانی شدن نظام های شخصیتی را تحت تاثیر قرار می دهند. رمان شازده احتجاب عقلانیت نظام فرهنگی را با عقلانیت نظام سیاسی و نظام شخصیتی پیوند می زند و بیان می کندکه در فضای جمعی یک گروه محدود، ممکن است نامعقولیت نظام فرهنگی، نظام سیاسی، نظام اجتماعی، و نظام شخصیتی در یک دور بسته تکرار و تشدید شود. رمان حاجی آقا عقلانیت فرهنگی را با عقلانیت ساختار بروکراتیک و اداری مستقر در نظام سیاسی جامعه پیوند می زند و تاثیر نامعقولیت نظام های شخصیتی را بر ساختارهای کلان سیاسی و اجتماعی و اقتصادی نشان می دهد. و رمان انگــار گفته بودی لیلی، عقلانیت نظام اجتماعی و فرهنگی را با عقلانیت نظام شخصیتی پیــوند می زند.

در آستانه ورود به هزاره سوم میلادی که جهان حرکت پویا و رشد یابنده علمی و فنی نیاز به تحرک جامعه زنان را نیز بیشتر احساس و ابراز می کند، ضرورت همکاری و مشارکت آحاد افراد یک جامعه بخوبی موجه است. دوران کنونی از سوی صاحبنظران، عصر اطلاعات نام گذاری شده است و این امر گویای اهمیت بسزای دانش، اطلاعات و شبکه های اطلاعاتی و ارتباطی در آن است. در این شرایط، نه تنها توسعه اجتماعی و اقتصادی و سیاسی جوامع به توانایی و ظرفیت علمی و اطلاعاتی آنها بستگی دارد، بلکه اساساً بقای آنها در شبکه های اطلاعاتی منوط به همین امر است. 1- امروزه زنان در کشور ما، همچون دیگر کشورهای در حال توسعه ، تلاش می کنند نقش موثری در جامعه داشته باشند. باتوجه به نقش زنان در توسعه کشور و نظر به اینکه، توسعه هر جامعه ای را باید به چگونگی وضعیت زنان و جایگاه همه جانبه آنان از نظر آموزشی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی دانست، لذا میزان تحصیلات زنان می تواند به رشد دانش و آگاهی و بالابردن توان علمی نیروی انسانی جامعه کمک کند2-. به علاوه، زن در جامعه ما هویتی است «انسان ساز» که از دامنش والاترین انسان ها به جامعه انسانی تقدیم می شود. (بنابراین زن در چنین جامعه ای لازم است تا با ابزار آگاهی و ایمان در تلاش برای توسعه کشور ظاهر شود). 3- کشور ما ایران، در مسیر تغیییراتی قرار دارد که این تغییرات کم و بیش محسوس می باشد. با توجه به اینکه در موقعیت کنونی توجه بیشتری به جوانان که 50 درصد جامعه ما را تشکیل می دهند، ابراز می شود و با توجه به اینکه چیزی بیش از 50 درصد از این جمعیت جوان، زنان و دختران جامعه هستند، لذا در راستای توجه به مسئله جوانان بایستی توجه ویژه ای به وضعیت زنان و دختران نیز بشود. . حال که در جامعه ما بستر گسترش آموزش عالی برای زنان فراهم گردیده است و از طرفی زنان نیز علاقه وافری جهت ورود به آموزش عالی را از خود نشان داده اند، قصد محقق آن است که در پایان تحقیق، به این سئوال «علل افزایش گرایش دختران به تحصیلات دانشگاهی» پاسخ دهد. 2- ضرورت و اهمیت موضوع از سوی دیگر پژوهش در مسایل زنان از شاخه های مهم رو به پیشرفت مطالعات جامعه شناختی است و بدیهی است که برآیند تحقیقات تحلیلی در درازمدت به پربار نمودن ادبیات تحقیق جامعه علمی کشور در این زمینه خواهد انجامید. پایان تحقیق، به این سئوال «علل افزایش گرایش دختران به تحصیلات دانشگاهی» پاسخ دهد. 2- ضرورت و اهمیت موضوع آنچه ضرورت اجرای پژوهش حاضر را بیشتر نشان می دهد، تحرکی است که در شرایط فعلی در بخش زنان کشور رخ داد، طبعاً اولین و بارزترین آن در آموزش و پیش از دانشگاه و آموزش عالی، مواجه با یک روند چشمگیر و رو به تزاید از حضور زنان هستیم. امروزه بحث در مورد علل و ضرورت دستاورهای مثبت حضور زنان در آموزش عالی مستلزم موشکافی است و در مجموع، کسی نمی تواند اثرات مثبت اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی، روانی و تربیتی حضور زنان در حوزه های مختلف اجتماعی - بویژه آموزش عالی- را که در دادگاه اصلی ورود 2- روش تحقیق تحقیق حاضر از نوع تحقیق پیمایشی (survey) می باشد.و در این روش ، ابزار متداول جهت جمع آوری اطلاعات ابزار پرسشنامه می باشد. در این تحقیق پرسشنامه ای با 33 پرسش (بسته) جهت جمع آوری اطلاعات مربوط به موضوع تحقیق (بررسی جامعه شناختی علل افزایش گرایش دختران به تحصیلات دانشگاهی) تهیه و با مراجعه به اعضای جامعه آماری تکمیل شده است. 3- ابزار جمع آوری اطلاعات برای جمع اطلاعات از تکنیک پرسشنامه استفاده شده است که این تکنیک متداول ترین تکنیک جمع آوری اطلاعات در تحقیقات پیمایشی می باشد. جامعه آماری تعداد کل دانشجویان دختر دانشکده مدیریت و علوم اجتماعی واحد تهران شمال 1938 نفر در سال 88 می باشند که تعداد نمونه 153 نفر مشخص گردید. طبق فرمول کوکران که برای سرراست شدن آن و دقت نظر بیشتر 155‍‍~ 153 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده اند. واحد تحلیل واحد تحلیل در این تحقیق فرد است و شامل دانشجویان دختر که بیشترین فراوانی مربوط به رده سنی24-20 رشته علوم اجتماعی است که در دانشکده مدیریت و علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال در سال 88 در حال تحصیل می باشند و نحوه انتخاب آنها به صورت تصادفی بوده است. - تحلیل اطلاعات و انتخاب مدل های آماری جهت پردازش آماری در تحقیق حاضر، پس از جمع آوری پرسشنامه، بانک اطلاعاتی در نرم افزار آماری مخصوص علوم اجتماعی تحت spss، version 12 تشکیل می شود و برای تجزیه و تحلیل داده ها ابتدا نتایج شامل توزیع فراوانی متغیرهای تحقیق و سپس در نتایج تحلیلی به آزمون رگرسیون چند متغیره، کای اسکوئر، و تحلیل مسیر پرداخته می شود. . متغیرهای مستقل در این تحقیق عبارتند از: کارکردهای اجتماعی دانشگاه، کارکردهای فرهنگی دانشگاه، ارتقای آگاهی و توانمندیهای فردی، فشار و کنترل خانواده. نتایج حاصله از تحلیل مسیر فرضیات در مطالعه حاضر، جهت تعیین اثرات مستقیم و غیر مستقیم متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته گرایش به تحصیلات دانشگاهی، از روش تحلیل مسیر بهره گرفته شده است که نتایج حاصل بدین قرار بوده است که از مجموعه این متغیرهای مستقل، کارکرد اجتماعی، کارکرد فرهنگی، فشار و کنترل خانواده تأثیر معنی داری بر متغیر وابسته گرایش به تحصیلات دانشگاهی داشته ضمن آنکه در این میان، متغیرهای فشار و کنترل خانواده تنها به صورت غیر مستقیم و کارکرد اجتماعی و کارکرد فرهنگی هم بصورت مستقیم و هم غیر مستقیم بر متغیر وابسته تأثیر گذاشته. در مجموع با توجه به نتایج حاصل شده از آزمون فرضیات از 4 فرضیه ارائه شده، 3 فرضیه تأئید و 1 فرضیه رد گردید. ادبیات تحقیق امروزه در زمینه های گوناگون مشارکت زنان ، مسائل آن و به طور خلاصه مسائل مربوط به آموزش عالی زنان ، تحقیقات در حال انجام است. این موضوع در جامعه ما ، یک موضوع تقریباً بکر و دست نخورده است. در بررسی های محدودی که در خصوص « نگرش زنان به تحصیلات عالی » شده است ، موارد زیر قابل ارائه است : 1- عنوان تحقیق : نگرش زنان با تحصیلات عالی درباره برخی از عوامل فرهنگی و اجتماعی در میزان مشارکت زنان در آموزش عالی. نام و نام خانوادگی پژوهشگر : سونیا شمس الکتابی 2- عنوان تحقیق : موانع فرهنگی مشارکت اجتماعی زنان در ایران. نام و نام خانوادگی پژوهشگر : سیروس فخرایی 3- عنوان تحقیق : مطالعه گسترش آموزش عالی در ایران با رجوع خاص به مشارکت زنان. نام و نام خانوادگی پژوهشگر : ابراهیم صالحی 4- عنوان تحقیق : تأملی بر پدیده مدرک گرایی در جامعه. نام و نام خانوادگی پژوهشگر : ابوعلی ودادهیر 5- عنوان تحقیق : تأثیر تحصیلات و اشتغال در تأخیر سن ازدواج در تهران. نام و نام خانوادگی پژوهشگر : فیروزه کاری 6- عنوان تحقیق : تحصیلات و اشتغال زنان و کاهش باروری در ایران. نام و نام خانوادگی پژوهشگر : مهریار آقاجانیان تئوریهای جانبی و.دیدگاههای اسلام بااین موضوع مرتبط می باشد که به لحاظ کوتاهی زمان اشاره نمی گردد تئوری جامعه شناسی که رهیافت تحقیق راازتئوری فوق الهام گرفتیم تئوری کنش این فرضیه در چارچوب تئوریکی به عنوان مثال، کنش پارسونز، کنش موجه استفاده شده است. پارسونز معتقد است که در تئوری کنش، فرد را به عنوان کنش گر اجتماعی یا عضوی از یک کل به نام نظام اجتماعی در نظر می گیرد که در حال کنش و فعالیت است. ارزش ها و هنجارهای اجتماعی به نوبه خود جهت تصمیم گیری فرد را تعیین می کند و بر رفتار وی حاکم است و دانشگاه را می توان به عنوان یک نظام کنش و یک سازمان اجتماعی در نظر گرفت. فیش باین و آیزن در کنش موجه معتقدند باید دانست کنش گران اجتماعی (داوطلبان دانشگاه) چه درکی از کارکردهای دانشگاه دارند و عوامل موجود کنش چگونه در این مورد بر آنها تأثیرگذار است و آنها را به تمایل برای راهیابی به دانشگاه سوق می دهد. از سوی دیگر پژوهش در مسایل زنان از شاخه های مهم رو به پیشرفت مطالعات جامعه شناختی است و بدیهی است که برآیند تحقیقات تحلیلی در درازمدت به پربار نمودن ادبیات تحقیق جامعه علمی کشور در این زمینه خواهد انجامید.

در این پژوهش تحت عنوان "بررسی سازگاری/ ناسازگاری زناشویی اساتید دانشگاههای شهر سمنان و عوامل موثر بر آن " تلاش شده تا مهمترین عوامل موثر بر سازگاری زناشویی اساتید دانشگاههای شهر سمنان شناسایی و مورد بررسی قرار گیرند که با استفاده از نظریه هایی که در زمینه سازگاری زناشویی وجود دارد از نظریه های در سطح خرد مانند کنش متقابل نمادین و مبادله و نظریه شبکه که فرد و خلاقیت وی را مرکز توجه قرار می دهد به تبیین این عوامل پرداخته شد . روش تحقیق استفاده شده در این پژوهش روش پیمایشی است و اطلاعات از طریق پرسشنامه جمع آوری گردید . حجم نمونه که همان حجم جامعه آماری را تشکیل داده شامل 397 نفر بود که از میان اساتید دانشگاههای سراسری ، آزاد ،علوم پزشکی و پیام نور شهر سمنان که عضو هیات علمی بودند انتخاب شدند اما به دلیل عدم همکاری برخی اساتید مخصوصاً اساتید دانشگاه علوم پزشکی سمنان به 150 نفر تقلیل یافت. با استفاده از روشهای مناسب آماری شامل رگرسیون خطی و آزمون ضریب همبستگی ارتباط هر یک از متغیر های مستقل با متغیرهای وابسته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین فاصله سنی و درآمد با سازگاری زناشویی رابطه معناداری وجود دارد اما بین سن ، جنس ، تحصیلات ، مدت ازدواج و تعداد فرزندان با سازگاری زناشویی رابطه معناداری مشاهده نشد. همچنین نتایج بدست آمده از تجزیه تحلیلهای چند متغیره رگرسیونی نشانگر این است که بین گستردگی و عمق روابط بین زوجین و نیز منفعت رابطه با سازگاری زناشویی ارتباط مستقیم وجود دارد اما بین گستردگی و عمق روابط برون گروهی با سازگاری زناشویی ارتباط به صورت غیرمستقیم میباشد.

در جهان پیچیده معاصر ، مطبوعات تنها جایگاهی است که آزادی عمومی و بیان، آگاهی بخشی ، پرسشگری از قدرت و تبادل آراء مردم را امکان پذیر می سازد . تحقیق حاضر کوشیده است در سطح محلی یکی از استان های کشور ( استان گلستان ) به بررسی و مطالعه تاریخ و نحوه شکل گیری و ظهور مطبوعات بپردازد و طی سالهای 1215 تا 1370 به توصیف سیر تحولات مطبوعات ، معرفی نشریات منتشر شده ، دست اندرکاران و مدیران این نشریات و تا حد امکان شیوه های نوشتاری و محتوایی آنها نائل شود . مبطوعات محلی بعنوان مقوله ای منحصر و متفاوت از مطبوعات ملی و بین المللی ، کارکردها و ضرورتهای خاص خود را داراست . به این معنا که مطبوعات محلی می کوشد تا با تکیه بر اخبار و مسائل یک اجتماع محلی ، مثلا یک استان یا یک شهرستان ، همان کارکردها و وظایف مطبوعات ملی را به انجام رساند . در حالی که در دهه های پایانی قرن بیستم ، مطبوعات محلی به جایگاه کارکردی و عملی خود در عرصه عمومی اجتماعات محلی رسیدند و اهمیت و ضرورت مطالعاتی خود را ، اثبات کردند ( فرانکلین و مورفی 1998 : 7 ) ، یکی از مهمترین اهداف این تحقیق این بوده است که نخستین مطالعه و بررسی تاریخی و معرفی ویژگی های اندام شناختی و محتوایی مطبوعات محلی استان گلستان را تا حد امکان به انجام رساند . در این تحقیق ، در معرفی ، شناسایی دست اندرکاران و صاحبان این نشریات ، و توصیف چگونگی و تاریخ انتشار هر یک ، از تکنیک های اسنادی و تاریخ شفاهی استفاده شده است . از مجموعه این بررسی ها معلوم شد که بطور کلی تاریخ حضور مطبوعات اولیه در منطقه و انتشار مطبوعات مستقل محلی ، سه دوره تاریخی را طی کرده است . دوره نخست ( 1215 تا 1313 ) ، که تنها مطبوعات سراسری و منتشر شده در سایر استانها و مناطق کشور به منطقه ارسال می شده ، دوره دوم ( 1313 تا 1357 ) که نشریات مستقل محلی منطقه به چاپ می رسد ، و دوره سوم ( 1357 تا 1370 ) است که در نخستین سالهای آن ، تعدادی نشریه با حال و هوای انقلابی و متفاوت از دوره قبل ، منتشر می شود . به هر حال تحقیقاتی از این دست یقینا نقطه آغاز و بستر مطالعات و بررسی های بعدی در حوزه رسانه مطبوعات این استان خواهد بود . برای مثال از مهمترین نتایج این تحقیق ، فراهم آوردن آرشیوی از نشریات تاریخی استان گلستان بوده است ، که به شدت کمبود آن قابل مشاهده است . این مجموعه که اسناد آن ضمیمه این تحقیق است ، از مجموعه آرشیوهای رسمی کتابخانه ها و مراکز رسانه ای و آرشیوهای شخصی بدست آمده است .

امروزه اهمیت رسانه بر کسی پوشیده نیست. رسانه ازطریق ارائهی هنجارها و ارزشهای اجتماعی الگویی را دراختیار مخاطبانشان قرار میدهند و جامعه و ارزشهای آن را دستخوش تغییر میسازند. رسانه به دلیل تاثیر عمیق اجتماعی و فرهنگی به طور عام و سینما به دلیل ابعاد فراگیرش به طور خاص از ارزشهای ویژهای برخوردارند. مطالعه در این زمینه نشان میدهد تصویر ارایه شده از هرگروهی در رسانه هم جنبهی ایدئولوژیک دارد و هم میتواند سبب شکل گیری عقاید عامهی مردم نسبت به آن گروه باشد. از آنجا که زنان و مردان نیز به مثابه دو گروه اجتماعی هستند، بحث کلیشههای جنسیتی به میان میآید. امروزه که رسانه به یکی از مهمترین عوامل جامعهپذیر کردن افراد بدل گشته بازنماییهای جنسیتی در فیلمها اهمیت بیشتری یافته است. در واقع آنها به نوعی نشانگر تصورات فرهنگی از نقشهای مناسب زنان و مردان هستند. اگر زنان به صورت حاشیهای به تصویر کشیده شوند. این تصویر در زندگی زنان تاثیرگذار خواهد بود. نه تنها جامعه آنها را به آن شکل میبیند بلکه توقع زنان از خودشان نیز در آن سطح باقی میماند و این جاست که این جریان به مساله تبدیل میشود. هدف اصلی دراین تحقیق شناخت ویژگیهای بازنمایی زنان درفیلمهای دههی 80 است. تا از این طریق هم به ارزشهای موجود در مورد زنان پیببریم و هم به صحت فرضیات فمنیستها در سینمای ایران. زیرا آنها معتقدند زنها اغلب یا غایبند و یا در نقشهای حاشیهای و با کلیشههای زنانهی موجود بازنمایی میگردند. البته به دلیل تغییر در کلیشهها دراین تحقیق فرضشده که زنان در اکثر مقولهها در سطوح میانی بازنمایی میشوند برای این کار دو فیلم پرفروش هرسال انتخاب شد که جمعا 20 فیلم مورد بررسی قرارگرفت. برای تحلیل فیلمها از روش تحلیل محتوا استفاده شد. در مورد مقوله های موقعیت شغلی- نوع شغل- موقعیت تحصیلی- میزان تحصیلات- سن و فضای کنش فرض تحقیق مبنی بر تصویر زنان در سطوح میانی تایید شد. در زمینهی موضوع دیالوگها نیز که فرض شده بود هنوز زنان به موضوعات شخصی و خانوادگی میپردازند فرض ما تایید شد. اما در مورد متغیرهای خشونت و عکس العملها و وضعیت تاهل فرضها رد شدند. واژگان کلیدی: سینما- بازنمایی- جامعهشناسی- فمنیسم- کلیشه سازی- کلیشههای جنسیتی- تحلیل

مقدمه: تصور وادراک ما از رویدادهای کشور و جهان تا حدود زیادی بستگی به تصویری دارد که از طریق وسایل ارتباط جمعی به مامنتقل می شود. وسایل ارتباط جمعی از جمله مطبوعات با ارائه اخبار و اطلاعات گوناگون آگاهانه و یا ناخود آگاه می کوشند به شکل گیری ذهنیات ما از محیط اطراف کمک کنند. هدف از این مطالعه بررسی کیفی مقالات مرتبط با سلامت در سه روزنامه کثیر الانتشار کشور و مقایسه با داده های حاصل از مطالعه مشابه در سال 1384 می باشد. روش کار: این مطالعه به صورت مقطعی(توصیفی – تحلیلی ( و از نوع مقایسه ای می باشد ، جامعه پژوهش سه روزنامه همشهری، کیهان و ایران بوده اند که به جهت توزیع در سطح کشور و تعداد خوانندگان مشابه و مانند مطالعه سال 1384 انتخاب گردیدند. این روزنامه ها از یک تاریخ مشخص زمانی (فصل زمستان) به تعداد 45 شماره یا دو ماه پیاپی مورد بررسی قرار گرفتند و از لحاظ تعداد مقالات مرتبط با سلامت از طریق تکمیل پرسشنامه بررسی گردیدند و سپس با مطالعه مشابه در سال 1384 مقایسه صورت گرفت. یافته ها: در این مطالعه 638 مقاله مرتبط با سلامت مورد بررسی قرار گرفتند که یک سوم آ نها مقالات تحقیقاتی بوده اند. منبع مقالات در بیشتر موارد نامشخص و بدون ذکر منبع بوده است. (5/33%) متوسط تعداد مقالات تحقیقاتی مرتبط با سلامت در هر نسخه 9/5% بوده و محل درج مقالات در اکثر موارد بخش علم و تکنولوژی بوده و مقالات در بیش از 88% موارد از نوع خبری بودند و در مورد مقالات تحقیقاتی مرتبط با سلامت نیز در 1/51% مقالات مربوط به حفظ و تقویت سلامت عمومی از طریق ارائه اطلاعات عمومی بهداشتی بوده و نیز محل انجام تحقیقات در بیش از 64% موارد کشورهای توسعه یافته خارجی و در 5/12% در داخل کشور بوده است. و جمعیت عمومی بیشترین مخاطبین این تحقیقات را تشکیل میدادند. نتیجه گیری: با توجه به نقش موثر رسانه ها در انتقال اطلاعات سلامت، به نظر میرسد با اینکه توجه رسانه ها و بخصوص روزنامه ها به اهداف آموزشی سیر صعودی داشته است ولی هنوز بسیار پایین می باشد و در واقع نادیده گرفتن نقش روزنامه ها به عنوان یکی از سهل الوصول ترین روشهای اطلاع رسانی سلامت و عدم وجود مکانیسم های ارتباطی مناسب بین تولید کنندگان علم، واسطه های علمی و مصرف کنندگان واقعی آن از علل این امر باشد.

عنوان این تحقیق بررسی اعتماد اجتماعی در بین شهروندان شهرستان پلدختر است.جامعه اماری این تحقیق افراد18 سال و بالاتر می باشند.وتعداد 383 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده است. در این تحقیق متغیر وابسته اعتماد اجتماعی و متغیرهای مستقل جنسیت،سن،تحصیلات، وضعیت اشتغال،احساس امنیت اجتماعی،عدالت اجتماعی وانسجام اجتماعی بررسی شده است. یافته های تحقیق نشان می دهند که بین متغیر های سن و تحصیلات با اعتماد اجتماعی رابطه معناداری وجود ندارد. بین متغیر جنسیت و وضعیت اشتغال افراد با میزان اعتماد اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد،بین متغیر امنیت اجتماعی ،عدالت اجتماعی وانسجام اجتماعی با متغیر اعتماد اجتماعی رابطه مثبت و مستقیمی وجود دارد.

چکیده : این پژوهش با عنوان" اثر وامهای دانشجویی بر افزایش عدالت در دسترسی به تحصیلات تکمیلی: موردکاوی دانشگاه پیام نور شهر تهران" در صدد بررسی میزان اثر وام های ارایه شده در دانشگاه پیام به دانشجویان آن دانشگاه در دستیابی به تحصیلات تکمیلی و افزایش عدالت در بین متقاضیان تحصیلات تکمیلی در این دانشگاه است و همچنین بررسی میزان وام های ارایه شده ،ساز و کار پرداخت و بازپرداخت وامها ،بهره وامها ،مدت زمان باز پرداخت ،زمان آغاز باز پرداخت وامها و ... است. چارچوب نظری این پژوهش بر اساس نظریه ها و اندیشه های دانشمندان در حوزه سرمایه انسانی ،آموزش و اقتصاد آموزش ،پژوهش های پیشین انجام شده در این زمینه و بررسی ارایه وامها در بعضی از کشورهای دیگر تدوین شد. این پژوهش از نوع اکتشاقی توصیفی و روش آن پیمایش و جامعه آماری آن دانشجویان دانشگاه پیام نور تهران می باشند.واحد تحلیل این پژوهش فرد است .برای انتخاب نمونه از روش احتمالی تصادفی و برای تعیین حجم نمونه از جدول مورگان و کرجسای استفاده شد.حجم نمونه این پژوهش 192 نفر می باشد.برای گردآوری اطلاعات این پژوهش از دو تکنیک مطالعه اسنادی و کتابخانه ای و پرسشنامه استفاده شد.داده های کمی در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی مورد توصیف و تحلیل قرار گرفتند . در آمار توصیفی از جدول توزیع فراوانی و در آمار استنباطی از تحلیل عاملی و تحلیل میانگین بهره گرفته شد.اعتبار این پژوهش از نوع اعتبار صوری به کمک متخصصین و مجریان حوزه فعالیت و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ با معیار 5/0 (50 درصد)محاسبه شد. یافته های این پژوهش بیانگر این است که وضع موجود در روش پرداخت، میزان پرداخت، روش بازپرداخت ، روش اطلاع رسانی، چندان با مبانی نظری، با زیست آزموده های نسبتا موفق در سطح جهانی و حتی با آیین نامه های دانشگاه پیام نور همگرایی ندارد.همچنین دیوان سالاری دریافت وام پیچیده، میزان وامهای ارایه شده به نسبت شهریه کم و وام در دسترس همه افراد متقاضی قرار نمی گیرد. واژه های کلیدی: فرصت های برابر، عدالت در دسترسی به آموزش عالی، تحصیلات تکمیلی،دانشگاه پیام نور،شهریه دانشگاه(هزینه ثبت نام در دانشگاه)

فرهنگ مجموع? بینش ها، گرایش ها و توانش های رفتاری هر جامعه است. فرهنگ دارای لایه ها، سطوح و ابعاد مختلفی است. آرمان ها و اهداف در عمیق ترین لایه و سطح آن قرار دارند و شناخت انسان از خود و جهان و معرفت او از هستی و تصویری که انسان از آغاز و انجام خود دارد در مرکز این لایه واقع شده است. هنجارها، قوانین و مقررات اجتماعی در سطح و لایه بعدی قرار گرفته و متأثر و متناسب با لایه پیشین می باشد. نهادها و سازمان های اجتماعی بر اساس آرمان ها، هنجارها و مقررات یادشده و به دنبال آن زبان و نهادها و هم چنین مهارت ها و فن آوری های مختلف در سطوح بعدی قرار می گیرند. نسبیت فرهنگی به معنای ارزشمند بودن همه فرهنگ ها و اعتقاد به این که فرهنگ ها قیاس ناپذیرند؛ زیرا شرایط که فرهنگ ها در قالب آنها شکل می گیرند متفاوت هستند؛ پس فرهنگ هیچ ملتی با فرهنگ دیگر ملل قابل قیاس نیست. ارزش ها در فرهنگ ها متفاوت هستند و معیارهای ارزیابی نیز از فرهنگی تا فرهنگ دیگر تفاوت دارد. بنابراین نمی توان عناصر فرهنگی مردمی را با معیارهای فرهنگی دیگری سنجید، زیرا فرهنگ ها دارای ارزش های درونی هستند، همه فرهنگ ها اصیل و انسانی اند، هیچ فرهنگی بر فرهنگ دیگر برتری ندارد برخی از خطوط اصلی ادعای نسبیت فرهنگی درباره انسان، بدین قرار است: ?. انسان ها ماهیت یگانه ندارند؛ بلکه در جامعه و در متن فرهنگ های متنوع، با ماهیت های متفاوتی ساخته و پرداخته می شوند. زبان، نظام مفهومی و درک آنها از جهان نیز متفاوت می شود. ?. فرهنگ ها قیاس ناپذیرند؛ زیرا زبان ها که فرهنگ ها در قالب آنها شکل می گیرند متفاوت هستند ?. ارزش ها در فرهنگ ها متفاوت است، معیارهای ارزیابی نیز از فرهنگی تا فرهنگ دیگر تفاوت دارد. ?. فرهنگ ها دارای ارزش های درونی هستند، همه فرهنگ ها اصیل و انسانی اند. ?. با ترازوی خرد نمی توان تمام فرهنگ ها را ارزیابی کرد. خرد تنها معیار نیست. در قرآن و روایات نشانه هایی در جهت پذیرش نسبیت فرهنگی وجود دارد و هم آیات و روایاتی هست که این مسئله را رد می کند و باید با استفاده از تفسیر و به کمک خرد نظر نهایی دین اسلام را در این مورد جویا شد. نسبیّت گرایی فرهنگی، ملازم با این ادعای تجربی است که گروه های مختلف اجتماعی به قضایای اخلاقی اساساً مختلفی معتقدند. موضوع بررسی نسبیّت فرهنگی از آن جهت ضروری و بنیادی است که تلاش می کند، برخی از نظریات مطرح در علوم انسانی را مورد کنکاش قرار داده و در صورت درست بودن مورد استفاده قرار دهد و در صورت ناصحیح بودن آن نظریات، ضمن نقد عالمانه، معتقدان به فرهنگ دینی به ویژه فرهنگ اسلامی را از پرداختن و افتادن در آن باز دارد. با تحلیل نظری? نسبیّت فرهنگی و مهم تر از آن نتایج و لوازم و نیز چرایی پیدایش این نظریه در بستر تاریخ اندیشه و نگاه متفکرین غربی، قضاوت مقرون تر به صواب می توان در این مورد داشت. آیا هم? فرهنگ ها از سطح ارزش مندی یکسانی برخوردار هستند؟ اگر به یکسانی ارزش مند بودن فرهنگ ها رای بدهیم و به تعبیر دیگر ترازو و معیاری برای فرهنگ ها پیش نکشیم، در این صورت نسبیّت فرهنگی درست است. و ناگزیر می بایست بدون هیچ پیش-زمین? ذهنی و یا عقیده به هیچ اصل ثابت مطلق فرامکانی و فرازمانی به مطالع? فرهنگ ها بپردازیم و این همان توصیه و خواست نسبی گرایان فرهنگی است. امّا این سوال مطرح می-شود که چگونه می توان هم? رفتارهای آدمیان را اعم از خانواده دوستی یا مثلاً کشتار فرزندان به دلیل فقر اقتصادی همسان هم قرار داد و هردو را پذیرفت؟ هدف اصلی این پژوهش عبارت است از «بررسی نسبیّت فرهنگی با رویکرد دینی از منظر قرآن و سنت و مقایسه آن با دیدگاه معتقدان به آن» در راستای هدف مذکور، چند هدف ویژه به شرح زیر مد نظر است: 1. بازخوانی مفهوم نسبیّت فرهنگی از منظرهای مختلف. 2. بررسی نسبیّت فرهنگی از منظر قرآن کریم و سنت و دیدگاه معتقدان به این موضوع. 3. بررسی و مقایسه ادل? قرآن کریم و سنت نسبت به نسبیّت فرهنگی با معتقدان به این موضوع. 4. بررسی و مقایسه مولفه های فرهنگ مطلوب از منظر قرآن کریم و سنت با معتقدان به این موضوع. سوال هایی که این پژوهش با توجّه به هدف های مذکور، در صدد پاسخ گویی به آنها است، شامل موارد زبر می شود: 1. دیدگاه معتقدین به نسیبّت فرهنگی در این مورد چیست؟ 2. دلایل معتقدین به نسبیّت فرهنگی در این زمینه چیست؟ 3. مولفه های فرهنگی غرب که خاستگاه نسبیّت فرهنگی است کدامند؟ 4. مولفه های فرهنگ مورد نظر قرآن و روایات اسلامی کدامند؟ 5. نظر قرآن و روایات، پیرامون نسبیّت فرهنگی چیست؟ در این پژوهش با توجّه به موضوع تحقیق روش تحقیق تحلیل محتوایی دنبال شده و موضوع بحث با روش توصیفی و تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت. که نتایج حاصل این است که به نظر می رسد عقیده به نسبیّت فرهنگی یا مطلق گرایی به صورت موجب? کلیّه غلط است. اعتقاد به نسبیّت-فرهنگی و یا مطلق بودن در هم? موارد صحیح نیست. بلکه با توجّه به آیات و روایات مذکور به دست می آید که در هر نوع عقیده، ارزش، هنجار و رفتاری که با سعادت و شقاوت اخروی انسان مرتبط است فرهنگ و اصول آن باید مطلق نگریسته شود و در جایی که تنها شیوه های مختلف زندگی بدون تأثیر ایجابی و سلبی آنها بر سعادت و شقاوت انسان ها جریان دارد، نسبیّت قابل پذیرش است. بنابر این فرهنگ به نحو موجب? کلیه نه نسبی است و نه مطلق. آن بخش از عقاید، خلقیات، هنجارها، ارزش ها و بالاخره هم? زوایای فرهنگ که در سعادت یا شقاوت انسان ها موثّر هستند از اطلاق برخوردارند و آن بخش که تنها شیوه های بایست? زندگی آنها را تعیین می کنند و دخالتی در سعادت یا شقاوت ندارند، از نسبیّت برخوردارند. به عنوان نتیجه گیری نهایی، نسبیّت-گرایی فرهنگی را به در پنج شاخه می توان مورد بررسی قرار داد: 1. نسبی گرایی فرهنگی هنجاری یا اخلاقی؛ که مورد قبول اسلام است2. نسبی گرایی فرهنگی نجات بخشی؛ با تذکر این نکته که حق و باطل بودن غیر از نجات یافتن است، این نوع از نسبیت مورد پذیرش اسلام است 3. نسبی گرایی فرهنگی معرفت شناختی؛ به این معنی که فرهنگ در هر جامعه ای نه بدتر و نه بهتر از دیگران است. بلکه همه نسبت به توجیه هنجارها و ارزش های فرهنگی خودشان با هم برابر هستند. این نوع از نسبیت گرایی نیز با توجّه به آیات و روایات مورد قبول نیست. 4. نسبی گرایی فرهنگی حقیقت-شناختی؛ چنین نیست که حقایق دینی و ارزش های موجود در شرایع گذشته و آخرین شریعت یکسان و هم سنگ باشند. آنچه در شرایع گذشته به صورت صحیح و نه محرّف آن، یافت می شود به صورت کامل تر و عمیق تر در اسلام موجود است 5. نسبی گرایی فرهنگی وظیفه شناختی؛ اینکه برای اطاعت از امر الهی و رسیدن به نجات و رستگاری نیازی نیست حتماً فرهنگ خاصّی داشته باشیم. ضمن تصدیق این مطلب که ادیان پیشین و لاجرم فرهنگ مبتنی بر آموزه های راستین آنها در زمان خود حق بوده اند و وظیف? بشریّت ایمان آوردن به آنها بوده است، امّا در موقعیّت فعلی، تنها فرهنگ مورد قبول اسلام است و لو اینکه اکثریّت انسان ها تا قبل از ظهور حضرت حجت (عج) عملاً گرایشی به آن نشان ندهند.

بخش عظیمی از قلمرو فرهنگ عامه در هر جامعه، به اعتقادات و باورها اختصاص دارد که برخی از آنها جنبه منطقه ای و برخی دیگر جنبه ملی یا بین المللی دارد. به عنوان مثال سرنوشت، ذات، بدشانسی، چشم زخم، نحوست عدد سیزده و غیره عقایدی هستند که در سطح گسترده ای در اغلب جوامع بشری حضور دارند. در واقع آرای شکل گرفته ای هستند که نسل به نسل منتقل شده اند و در معبر زمان و مکان تغییر یافته، دچار حذف و اضافاتی شده اند. افراد معمولا به یک نسبت به همه آنها معتقد نیستند این اعتقادات از وابستگی کامل تا بی اعتقادی کامل به اندیشه ها متغیر است. برخی آنان را خرافه می دانند و برخی دیگر سخت بدان پایبندند. جامعه شناسان خرافات را آن دسته از عقاید و باورهایی می دانند که به لحاظ علمی و تجربی، غیرقابل دفاع بوده و می تواند مانعی اساسی در راه توسعه هر کشوری قلمداد شوند.به همین علت، به لحاظ کارکردهای آشکار و پنهان، مثبت و منفیای که این دسته از عقاید در جوامع امروزی دارند، بحث و بررسی پیرامون آنها اهمیت ویژه ای مییابد. هدف این تحقیق، شناسایی میزان گرایش به خرافات در شهرستان ساوه و بررسی رابطه متغیرهای اجتماعی مهم نظیر تحصی?ت، سن، جنسیت، میزان دینداری ، میزان نوگرایی و پایگاه اقتصادی ? اجتماعی خانواده با میزان گرایش به خرافات می باشد. این تحقیق از نوع پیمایش بوده که طی آن به وسیله ابزار پرسشنامه، با 382 نفر از شهروندان 20 ساله و بیشتر شهر ساوه مصاحبه شده است. از نتایج این تحقیقمیتوان به موارد زیراشاره کرد: سن ، مهمترین متغیر مرتبط با میزان گرایش به خرافات می باشد. بدین معنی که با بالارفتن سن میزان گرایش به خرافات نیز افزایش می یابد. – بین جنسیت و میزان گرایش به خرافات رابطه وجود دارد ، به نحوی که زنان بیش از مردان خرافاتی هستند . - بین متغیرهای نوگرایی ، تحصیلات و و پایگاه اقتصادی? اجتماعی با میزان گرایش به خرافات رابطه معکوس و معنی داری وجود دارد. – همچنین بین دینداری و گرایش به خرافات رابطه مستقیم معنی داری یافت نشد.

-

چکیده پدیده ی شهروندی از جمله پدیده هایی است که در عصر تحولات سیاسی – اجتماعی در جهان بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. برای اینکه جامعه بتواند بدون بیان رسمی حقوق به درستی کار کند اما به سختی می توان وجود یک جامعه انسانی با ثبات را بدون وجود حس تعهد میان اعضایش تصور نمود. هدف این تحقیق بررسی نگرش به شهروندی در بین ساکنان شهرستان گیلانغرب است ، جامعه آماری این تحقیق افراد 64-15 ساله این شهرستان بوده که تعداد آنها 46190 نفر می باشد با استفاده از فرمول کوکران تعداد نمونه انتخاب شده برابر با 381 نفر تعیین شد که به صورت تصادفی ساده انتخاب شده اند . در این تحقیق برای سنجش میزان شهروندی از سه شاخص موقعیت ، رفتار و احساس استفاده شده است ، آماره های توصیفی و همچنین میزان هرکدام از آنها در سطح رتبه ای طبقه بندی شده ، برای سنجش میزان آشنایی شهروندان از شاخص موقعیت شهروندی از دو بعد حقوق و وظایف استفاده شده و همچنین برای سنجش میزان آشنایی شهروندان با حقوق و وظایف شهروندی در مرحله رفتار و عمل از دو بعد حقوق و وظایف شهروندی استفاده شده است. شاخص احساس شهروندی دارای دو بعد هویت و تعلق و فضیلت مدنی است . نتایج تحقیق نشان داد که بین سن ، بین تحصیلات ، بین استفاده از رسانه های ارتباط جمعی، پایگاه اجتماعی – اقتصادی، اعتماد نهادی و نگرش به شهروندی رابطه وجود دارد. کلمات کلیدی: نگرش به شهروندی، رسانه های ارتباط جمعی، پایگاه اجتماعی – اقتصادی، اعتماد نهادی.

اینترنت و تکنولوژی های جدید ارتباطی و اطلاعاتی، همۀ فرآیندهای مورد نیاز برای اتخاذ، تدوین و انتقال دانش در به ویژه سازمان های علمی- آموزشی و پژوهشی را متأثر ساخته است. مجموع فرآیندهای سازمانی مورد نظر بخشی از سرمایه فکری در هر سازمان است. سرمایه فکری، به‏طور خلاصه، دارایی های نامرئی و غیرملموس سازمان است که برای رسیدن به اهداف سازمانی به کار گرفته می شود. در تحقیق حاضر (که بر اساس مطالعه پیمایشی، با حجم نمونۀ تحقیقی 310 نفر است) به بررسی اثر تکنولوژی اینترنتی بر سرمایه فکری در دانشگاه های مادر ( شهر تهران) پرداخته ایم. مبتنی بر اصول نظری مطرح در این تحقیق، بهره مندی از اینترنت (در قالب دسترسی و مصرف آن) می تواند عاملی اساسی در رشد سرمایه فکری یک سازمان (در اینجا دانشگاه) باشد. نتایج حاصل از پیمایش نشان می دهد که اثر بهره مندی از اینترنت بر سرمایه فکری کل جامعه مورد مطالعه، معنادار، مثبت و مستقیم است. همچنین دسترسی به اینترنت بر سرمایه انسانی بیشتر از سایر ابعاد سرمایه فکری تأثیر مثبت دارد. سطح سرمایه فکری دانشکده های مورد مطالعه با یکدیگر تفاوت دارد اما سرمایه فکری در میان گروه های آموزشی مختلف، تفاوت معنادار ندارد. در نهایت اینکه، مهمترین عوامل تأثیرگذار بر سرمایه فکری جامعه مورد مطالعه، به ترتیب مصرف اینترنت، مدارج علمی، سن و دسترسی به اینترنت گزارش شده است.

این مطالعه در جستجوی پاسخی ست به این پرسش،که در جهان های داستانی چگونه جامعه و فرد داستانی، عقلانی بودن و عقلانی شدن خود و جامعه را تجربه می کند. این تجربه همان فرایندی از عقلانیت است که نویسنده و جامعه پیرامون او در حال مشاهده و درک و از سرگذراندن هستند و در جهان رمان به نحو خلاقانه و پیچیده ای بازسازی می شود. روش تحقیق در این پژوهش با رویکرد کتابخانه ای و متکی بر روش تحلیل محتوا انجام شده است. همچنین، با در نظر گرفتن پیچیدگی بازنمایی جامعه در متن ادبی، از بکار گیری روش های کیفی مانند تاویل متن و روش تفسیری در روشن شدن سویه های پنهان متن، بهره گرفته ایم. روش نمونه گیری در این تحقیق، نمونه گیری انتخابی است. با کمک نظرکارشناسانه صاحب نظران، و مجلات و متون معتبر ویژه ی نقد و بررسی ادبیات و رمان، از میان فهرست رمان های مطرح معاصر، هفت رمان انتخاب شده است. حاجی آقا نوشته صادق هدایت، سال 1330، تنگسیر نوشته صادق چوبک، سال 1342، شازده احتجاب نوشته هوشنگ گلشیری، سال 1348، اسرار گنج دره ی جنی ابراهیم گلستان، سال 1353، همسایه ها نوشته احمد محمود سال 1353 مدار صفردرجه نوشته احمد محمود 1372، انگار گفته بودی لیلی نوشته سپیده شاملو، سال 1379 این پزوهش در حوزه مفهومی عقلانیت گسترده می شود و در راستای تحقیق دو فرضیه به پیش می رود: 1- رمان فارسی در سیر تکوینی خود با روند درک وتجربه ی مفهوم مدرنیته تلاقی هایی داشته و هم در صورت و هم در محتوا، از امکانات و اقتضائات فکری و فرهنگی جریان مدرنیته تاثیر گرفته است؛ و لذا مفهوم عقلانیت، خرد ورزی، و اندیشه ی جدید در رمان ها باز نمایی شده است. 2- مفاهیم خردورزانه در جهان داستان وکنش های اندیشه ورزانه قهرمان یا شخصیت های رمان، در بافت پیچیده داستانی، با مولفه هایی چون فهم کودکانه، سلطه ناپذیری از جهان خارج و مسوولیت (کانت)، رویکرد نقادانه نسبت به خود و جهان ، آزادی درونی، افسون زدایی از جهان (وبر)، حسابگری و مساله ی زندگی پولی (زیمل)، مساله ی ایجاد ارتباطات آزاد و مطلوب (هابرماس) و دیگر بیانگر های جامعه شناختی عقلانیت مرتبط وتبـیین می شود. فصل مشترک همه رمان های بررسی شده را می توان نوعی جهت گیری مثبت به سوی مدرنیته و عقلانی تر شدن جهان و زندگی دانست . نقد سنت و شرایط موجود، واکاوی علل و عوامل ناکامی و پیامدهای مسوولیت ناپذیری و پذیرفتن قیمومیت، معایب انسداد و بسته بودن راه های گردش سرمایه و دانش، در این رمان ها به تفصیل دیده می شود. این نگرش ها بازگوی تبعیت از آموزه های روشنگری و روشنفکری است که بین هفت رمان مورد بررسی، ویژگی مشترک همه آن هاست. با توجه به مبانی نظری حوزه مفهومی عقلانیت می توان گفت: رمان اسرار گنج دره جنی عقلانیت فرهنگی را به عقلانیت سیاسی، اقتصادی و عقلانیت نظام شخصیت پیوند می زند و بیان می کند که بدون توسعه مبانی عقلانی و اندیشه های جدید در معرفت فرهنگی نمی توان انتظار رشد اقتصادی معقول و همگانی و همه جانبه ای داشت. رمان تنگسیر عقلانیت نظام فرهنگی را به عقلانیت نظام شخصیت و عقلانیت نظام اجتماعی پیوند می زند و بیان می کند که وجود شکاف فرهنگی و اقتصادی میان حاشیه ها و مرکز موجب اصطکاک های توانفرسا میان سنت ها و فرهنگ های متفاوت جوامع کوچک پیرامونی و جامعه مرکزی بزرگتر می شود. در رمان های همسایه ها و مدارصفردرجه، عقلانیت اقتصادی و اجتماعی با پیوند در هم تنیده ای عقلانی شدن نظام های شخصیتی را تحت تاثیر قرار می دهند. رمان شازده احتجاب عقلانیت نظام فرهنگی را با عقلانیت نظام سیاسی و نظام شخصیتی پیوند می زند و بیان می کندکه در فضای جمعی یک گروه محدود، ممکن است نامعقولیت نظام فرهنگی، نظام سیاسی، نظام اجتماعی، و نظام شخصیتی در یک دور بسته تکرار و تشدید شود. رمان حاجی آقا عقلانیت فرهنگی را با عقلانیت ساختار بروکراتیک و اداری مستقر در نظام سیاسی جامعه پیوند می زند و تاثیر نامعقولیت نظام های شخصیتی را بر ساختارهای کلان سیاسی و اجتماعی و اقتصادی نشان می دهد. و رمان انگــار گفته بودی لیلی، عقلانیت نظام اجتماعی و فرهنگی را با عقلانیت نظام شخصیتی پیــوند می زند.

چکیده هدف از انجام این پژوهش تبیین رابطه بین مولفه های سرمایه اجتماعی ونگرش به توسعه است. در این راستا برای تبیین مسئله پژوهش ترکیبی از نظریات گیدنز و پارسونز به عنوان چارچوب نظری تحقیق انتخاب شده است. روش تحقیق پیمایشی و جامعه آماری مورد نظر گروههای سنی25-18 سال شهر پلدختر می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای چند مرحله ای و بر مبنای فرمول کوکران حجم نمونه380 نفر تعیین شد. اطلاعات مورد نظر با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شد که براساس مقیاس پنج درجه ای لیکرت تنظیم گردیده است. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با استفاده از نرم افزارspss صورت گرفته که در سطح آمارتوصیفی از جداول توزیع فرآوانی ونمودارها و در سطح آمار استنباطی از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که بین متغیرهای اعتماد اجتماعی(اعتماد بین فردی، اعتماد عمومی و اعتماد نهادی)، مشارکت اجتماعی، مشارکت سیاسی و در کل سرمایه اجتماعی با نگرش به توسعه رابطه معناداری وجود دارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.