نام پژوهشگر: فرشاد رفیعی
فرشاد رفیعی فریده اشرف گنجویی
امروزه سازمان های مردم نهاد به عنوان مهمترین بخش جوامع مدنی به حساب می آیند. توانایی ها و تأثیرگذاری این سازمان ها در حدی است که به جد می توان سازمان های مردم نهاد را بازوان دولت ها و عاملان توسعه و پیشرفت جامعه قلمداد نمود. یکی از حوزه های مهم که امروزه سازمان های مردم نهاد برای توسعه ی آن تلاش می کنند، حوزه ی ورزش و فعالیت های بدنی است که در چند دهه ی اخیر، توانسته اند در تعامل با دولت، ضمن صرفه جویی بسیار زیاد در هزینه ها، موجب توسعه ی بسیار سریع در ورزش شوند. ولی همیشه این سوال مطرح بود که در ایران نحوه ی همکاری و تعامل سازمان های مردم نهاد با دولت در چگونه است؟ از این رو این پژوهش با هدف بررسی «نقش سازمان های مردم نهاد جوانان در توسعه ی ملّی ورزش» تدوین گردید. روش انجام این پژوهش، از نوع توصیفی بود. جامعه ی آماری این پژوهش را دبیران/ مدیران سازمان های مردم نهاد جوانانی تشکیل می دادند که از سوی وزارت ورزش و جوانان دارای اعتبارنامه ی فعالیت هستند و تعداد آن ها حدوداً 4000 اعلام شد. برای اجرای این پژوهش، کشور به پنج منطقه ی مرکزی، شمال شرقی، شمال غربی، جنوب شرقی و جنوب غربی تقسیم بندی شد و نمونه ها به روش خوشه ای از این پنج منطقه انتخاب شدند. ابزار اصلی این پژوهش پرسشنامه ی محقق ساخته «نقش سازمان های مردم نهاد در توسعه ی ورزش» بود که پایایی کلی پرسشنامه از طریق سنجش آلفای کرونباخ 0.81 ارزیابی شد. پایایی خرده مقیاس های این پرسشنامه در چهار نقش عاملی0.777، نقش شریک 0.932، نقش مشاور 0.702 و در نهایت در نقش ناظر 0.854 ارزیابی شد. جهت اجرای این تحقیق تعداد 500 پرسشنامه ارسال گردید که تعداد 394 پرسشنامه عودت داده شد که از این تعداد تنها 316 پرسشنامه قابلیت استفاده در پژوهش را دارا بود. داده های به دست آمده از طریق نرم افزار spss نسخه 18 تجزیه و تحلیل شدند. تحلیل داده های این پژوهش نشان دادند که سازمان های مردم نهاد جوانان در توسعه ی ملّی ورزش، با میانگین 18.34، نقش شریک دولت را ایفا می کنند و پس از این نقش، به ترتیب نقش نظارتی سازمان های مردم نهاد با میانگین 8.26، نقش عاملی با میانگین 7.29 و در نهایت نقش مشاور با میانگین 6.03 در مراتب بعدی قرار داشتند. بررسی جداگانه ی نقش های سازمان های مردم نهاد در چهار حوزه اصلی توسعه ورزش نیز نشان داد که نقش شریک در تمام حوزه های چهارگانه توسعه ورزش، از میانگین بالاتری برخوردار است. تفسیر نتایج به دست آمده نشان دهنده این موضوع است که سازمان های مردم نهاد جوانان به شدت تمایل دارند منابع مالی مرتبط با طرح های توسعه ملی ورزش را از طریق دولت تأمین نمایند و در اجرای سایر نقش ها ضعیف عمل کرده اند. از این رو پیشنهاد می شود طرح های توانمندسازی مرتبط با توسعه سازمان های مردم نهاد جوانان جهت ارتقاء توانایی اینگونه سازمان ها در ایفای سایر نقش ها از سوی وزارت ورزش و جوانان و سایر دستگاه های متولی تدوین و اجرا گردد