چکیده تعیین ژن های حدت در سروتیپ های مختلف سالمونلای جدا شده از طیور حدت سالمونلا مربوط به ترکیبی از فاکتورهای پلاسمیدی و کروموزومی می باشد. بنابراین به نظر نمی رسد که یک جایگاه ژنی منفرد مسئول تمام تظاهرات بیولوژیکی در سالمونلا باشد . عوامل ژنتیکی در باکتری سالمونلا همراه با فاکتورهای میزبانی و مدیریت سیستم پرورش، موجب تغییر در برقراری سروتیپ های مطرح در صنعت طیور می گردد. بنابراین مطالعه و بررسی این عوامل ژنتیکی می تواند زمینه را برای توسعه برنامه های کنترل سالمونلا فراهم نماید و نیز از ظهور سایر سرووارها که خطری برای سلامت انسان است، جلوگیری کند. با توجه به اینکه در سروتیپ های مختلف سالمونلا از نظر ژن های حدت تفاوت وجود دارد، بنابراین هدف از این مطالعه تعیین پراکندگی ژن های حدت در سروتیپ های مختلف سالمونلا با منشأ طیور می باشد. در این مطالعه جدایه های سالمونلای جدا سازی شده از طیور گوشتی در استان سیستان و بلوچستان مورد آزمایش سروتایپینگ و pcr قرار گرفت . نمونه های مختلف از لاشه طیور و بستر مرغداری به آزمایشگاه ارسال و بر اساس روش های استاندارد مورد آزمایش بیوشیمیایی، سروتایپینگ و سپس pcr قرار گرفت. با روش سروتایپینگ مشخص گردید که تعداد 13 مورد non typeable و تعداد 43 مورد سروتیپ انتریتیدیس و تعداد 2 مورد سروتیپ کولیندال و تعداد 3 مورد سروتیپ اینفانتیس و تعداد 3 مورد سروتیپ تیفی موریوم و تعداد 1 مورد سروتیپ دایتونا هستند. صرف نظر از سروتیپ تعداد 45 مورد از جدایه ها همه ژن های حدت spvb، lpfc، sifa، sopb، pefa را دارا بوده و تعداد 14 مورد از جدایه ها سه ژن حدت lpfc، sifa، sopb را دارا بوده و تعداد 6 مورد از جدایه ها نیز چهار ژن حدت spvb، lpfc، sifa، sopb را دارا بودند .