نام پژوهشگر: روانبخش شیردم

بهینه سازی روش استخراج و اندازه گیری ترکیبات آلیفاتیک و آروماتیک چندحلقه ای (tphs) در رسوبات دریای عمان با استفاده از تکنیک های gc و gc-ms
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم پایه 1389
  سمانه هداوند   زهره مدرس تهرانی

. در این پژوهش، از روش استخراج ترکیبات آلیفاتیک وآروماتیک چندحلقه ای (pahs) با استفاده از دستگاه اولتراسونیک استفاده شده است. این روش در مقایسه با سایر روش ها امتیازاتی دارد که آن را برای تجزیه مقادیر زیاد نمونه مناسب کرده است. این مزایا عبارتند از: کارایی بالای استخراج، کاهش زمان استخراج، کاهش حلال مصرفی و تجهیزات نسبتاً ارزان قیمت. در بخش استخراج، هدف اصلی پژوهش، بهینه سازی نوع و نسبت حلال-های مصرفی است. برای شناسایی و اندازه گیری ترکیبات مورد نظر از دستگاه های gc-ms و gc-fid استفاده شده است. در این مرحله، بهینه سازی برنامه دمایی دستگاه های تجزیه انجام شد و سپس طبق همین برنامه دمایی، مخلوط استانداردهای آلیفاتیک و pahs به gc-fid و gc-ms تزریق شدند. در پایان، از شرایط بهینه شده برای استخراج، شناسایی و اندازه گیری آلاینده های موجود در رسوبات 28 ایستگاه سواحل شمالی دریای عمان استفاده شد.

اندازه گیری هیدروکربنهای نفتی درپسماندهای آلوده به نفت با دستگاه gc-fid
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم پایه 1390
  سعیده نورین   زهره مدرس تهرانی

چکیده تمام نما : یکی از پسماندهای پتروشیمی که آلوده کننده محیط زیست و سمی می باشد، پسماندهای حفاری آلوده به گل حفاری است .طیف وسیعی از تکنیک های استخراج آلودگی های نفتی ، از پسماندهای جامد وجود داردکه ازجمله می توان تکنیک های مرسوم مثل سوکسله، رفلاکس با متانولیک، آلتراسونیک تا تکنیک های مدرن مثل استخراج با روش سیال فوق بحرانی (super critical fluid extraction)حلال شتاب داده شده( accelerated solvent extraction)و روش استخراج ماکروویو را نام برد. هر تکنیک شایستگیهای خود را دارد و انتخاب تکنیک بستگی به چندین فاکتور مثل هزینه ، سادگی اجرا و زمان استخراج ، میزان حلال مصرفی و فاکتورهای دیگر دارد . هدف از این کار تحقیقاتی شناسایی و اندازه گیری آلودگی های نفتی سه نمونه از پسماندهای گل حفاری با پایه نفتی مربوط به آزادگان شمالی استان خوزستان و مقایسه ارزش های عددی به دست آمده با استانداردهای تعیین شده توسط epa ، می باشد. روش استخراج در این کار آلتراسونیک می باشد. در این کار تحقیقاتی نشان داده شد که دمای آلتراسونیک و میزان رطوبت پسماند در کارایی استخراج موثر می باشند. آنالیز کمی با gc-fid نشان داد میزان آلودگی ها ی نفتی از 339 تا 21490 میلی گرم بر کیلو گرم می باشد فقط در یک مورد میزان آلودگی ها ی نفتی از استاندارد تعیین شده توسط epa ( کوچکتر از 10000 میلی گرم بر کیلو گرم )بیشتر می باشد

راه اندازی روش جستجو و آنالیز بعضی ترکیبات هورمونی در مکمل های ورزشی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم پایه 1391
  مریم اخوان   سهیلا حقگو جهرمی

چکیده: امروزه بسیاری از ورزشکاران در رشته های مختلف ورزشی به منظور بالا بردن توانایی و انرژی بدنی خود، کسب تناسب اندام دلخواه و رشد عضلانی از مکمل های ورزشی متعددی استفاده می کنند. این مکمل ها در انواع مختلفی موجود است، از جمله: ویتامین ها، مواد ترکیبی و ساختگی، کراتین و ...، که برخی حاوی ترکیبات هورمونی و پروهورمون هایی هستند که علاوه بر داشتن عوارض جانبی بر روی سلامت انسان موجب مثبت شدن تست دوپینگ در رقابت های معتبر ورزشی خواهد شد. دسته ای از ترکیبات هورمونی استروئیدهای آنابولیک هستند که باعث افزایش بافت ماهیچه ای می گردند و دارای عوارض متعددی هستند که از سوی کمیته ی بین المللی المپیک و سازمان جهانی مبارزه با دوپینگ ممنوع اعلام شده اند. بنابراین جامعه ی ورزشی باید از خطر مکمل های ورزشی که حاوی استروئیدهای آنابولیک ممنوعه هستند و روی برچسب مکمل ذکر نشده است، آگاه باشند. به دلیل فقدان یک روش استاندارد و معتبر برای آنالیز و جست و جوی ترکیبات دوپینگی ممنوع شده توسط کمیته های بین المللی ورزشی در کشور، در این پژوهش برای اولین بار، در تنها آزمایشگاه مرجع کنترل غذا و داروی وزارت بهداشت، یک روش معتبر جهت تعیین مقدار و جست و جوی برخی از این ترکیبات راه اندازی گردید و مکمل های ورزشی متعددی مورد بررسی قرار گرفت. این روش شامل استخراج آنالیت از مکمل ها با استفاده از استونیتریل و تزریق مستقیم آن به دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (hplc) است. تاثیر متغیرهای مختلف مانند فاز متحرک، ستون ، دمای ستون، ph و برخی تداخل ها نیز بررسی گردید. شرایط بهینه ی بدست آمده به صورت فاز متحرک آب-استونیتریل با نسبت 70:30 ، ستون ods، دمای ستون 35 درجه سانتیگراد، حجم تزریق 100 میکرولیتر، طول موج دتکتور 280 نانومتر و سرعت جریان فازمتحرک 1.2 ml/min می باشد. هیچ تداخلی با ترکیباتی که از نظر ساختاری با آنالیت مشابه هستند، کراتین، ویتامین های محلول در آب و چربی و اسید آمینه هایی که ممکن است در مکمل ها وجود داشته باشند، مشاهده نگردید. در این تحقیق یک روش معتبر، ساده، ارزان قیمت و انتخاب پذیر برای اندازه گیری برخی استروئیدهای آنابولیک به مراجع نظارتی برای انجام آزمایش های کنترل کیفی مکمل های ورزشی ارائه می گردد.

اثرات غلظتهای مختلف نیکل بر جوانه زنی و چند فرآیند بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی گیاه کلزا
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1383
  سودابه هزارخانی   مه لقا قربانلی

چکیده ندارد.

استخراج جداسازی و اندازه گیری tph و pahs در خاکهای آلوده به نفت با استفاده از دستگاههای gc و hplc
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم پایه 1387
  حمیده السادات هندی زاده نائینی   زهره مدرس تهرانی

مطالعه ترکیبات هیدروکربنهای آروماتیک حلقوی (pahs) به دلیل ایجاد مشکلات متعدد برای انسان، همچون ناراحتی های پوستی، چشمی و تولید بافتهای سرطانی، دارای اهمیت فراوانی می باشد که در این کار تحقیقاتی به بررسی استخراج، جدا سازی و اندازه گیری این ترکیبات از خاک پرداخته شده است. امروزه استخراج این ترکیبات با روش های مختلفی چون سوکسله، اولتراسونیک، میکروویو، spe و ... انجام می گیرد. که در این پروژه از روش استخراج بااستفاده از دستگاه اولتراسونیک به عنوان روش انتخاب شده جهت خارج کردن هیدروکربنهای نفتی اعم از tph (کل هیدروکربنهای نفتی) و pahs (هیدروکربنهای آروماتیک حلقوی) از ماتریکس خاک، استفاده شده است. دلایل استفاده از این دستگاه به دلیل مزایایی چون کاهش زمان استخراج و کاهش حلال مصرفی، همچنین تجهیزات نسبتاً ارزان قیمت، میباشد. در بخش استخراج، به بهینه سازی پارامترهای دستگاهی و غیر دستگاهی چون نوع حلال مصرفی، میزان حلال مصرفی، زمان استخراج و قدرت دستگاه با استفاده از دستگاه اولتراسونیک پرداخته شده است. که اندازه گیری آنها با استفاده از دستگاه gc انجام گرفته است. پس از بهینه سازی پارامترهای مختلف استخراج و همچنین دست یافتن به یک استخراج کارا و مناسب جهت خارج ساختن آلودگی ازماتریکس خاک، هدف بعدی ایزوله نمودن و جداسازی pahs از سایر ترکیبات نفتی بوده که جهت این امر، 4 ستون با جاذبهای متفاوت مورد بررسی قرار گرفت که از بین آنها ستون با جاذب سیلیکاژل با مش 230-60 بیشترین میزان بازیابی در عمل جداسازی و تمیزسازی pah از سایر ترکیبات را انجام داد که اندازه گیری این ترکیبات با استفاده از دستگاه hplc انجام گرفت.

اندازه گیری کل هیدروکربن های نفتی(tph)در خاک های آلوده به نفت با دستگاه gc-fid
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم پایه 1387
  سمیه حاجی پور   زهره مدرس تهرانی

چکیده: آلودگی های نفتی، از جمله رایج ترین و خطرناک ترین آلاینده هایی هستند که ناشی از صنایع مختلف نفتی و منجر به آلودگی محیط زیست می شوند. میزان کل هیدروکربن های نفتی ((tph که یکی از شاخص های مهم شناسایی و اندازه گیری آلودگی های نفتی می باشد، برابر مجموع هیدروکربن های تجزیه شده و مشتقات تجزیه نشده است. هدف اصلی از اجرای تحقیق حاضر، تدوین و بهینه سازی برنامه ای بود که میزان tph نمونه های آزمایشی را در طی فرایند گیاه پالایی خاک های آلوده به نفت، در کم ترین زمان ممکن اندازه گیری کند. برای این منظور، هم زمان با آماده سازی و استخراج نمونه ها با دستگاه التراسونیک، تجزیه های مختلفی با امتحان کردن برنامه های مختلف انجام شد. موفقیت چشم گیر تحقیق، گسترش برنامه جدید با شرایط کروماتوگرافی بهینه بود که زمان تجزیه برای شناسایی و اندازه گیری هم زمان هیدروکربن های تجزیه شده و مشتقات تجزیه نشده، 5/41 دقیقه تعیین شد. توسط این برنامه، کوهان ucms مربوط به سنگین ترین آلودگی های نفتی تازه یا کهنه موجود در نمونه های خاک و گیاه که از روغن موتور، رزین و آسفالتن حاصل شده اند، اندازه گیری شد. در مرحله نخست اعتباردهی برنامه، 18 ترکیب آلکان و 15 آروماتیک چندحلقه براساس برنامه جدید به دستگاه gc-fid تزریق شد. همه 33 ترکیب فوق، در زمان های بازداری مشخص از ستون خارج شدند و منحنی کالیبراسیون آن ها رسم گردید. در مرحله دوم اعتباردهی، استانداردهای ذکرشده با برنامه بهینه شده توسط دستگاه gc-ms تجزیه شد و همه ترکیبات فوق جداسازی و شناسایی شدند. کاربردهای دیگر برنامه، تجزیه کیفی استرهای فتالات در نمونه های آزمایشی بود که این ترکیبات اثرات خطرناکی روی دستگاه تناسلی و غدد درون ریز انسان و سایر موجودات زنده دارند و از سوی سازمان های منطقه ای هم چون سازمان حفاظت از محیط زیست آمریکا، اتحادیه اروپا و مرکز نظارت محیط زیست ملی چین در دسته آلاینده های متقدم طبقه بندی شده اند.

اندازه گیری tph در گیاهان آلوده به نفت
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم پایه 1387
  کتایون کلانتری   زهره مدرس تهرانی

مقدار کل هیدروکربن های نفتی tph یکی از مهمترین شاخصه های تعیین میزان آلودگی های نفتی است که اندازه آن برابر مجموع هیدروکربن های تجزیه شده rhs و مجموع ترکیبات تجزیه نشده ucms است. تقریبا تمام مطالعات انجام شده درباره اندازه گیری آلودگی های نفتی در گیاهان شامل هیدروکربن های نفتی سبک rhs که شامل آلکانها، pahs و روش استخراج آنها بر اساس نوع ترکیبات ذکر شده، بهینه سازی شده است. بنابراین منطقی به نظر نمی آید که این روش هابرای هیدروکربن های نفتی سنگین به کار گرفته شود،90 درصد آنها شامل ucm هایی هستند که طبیعتی قطبی دارند. بنابراین در تحقیق حاضر،برای اولین بار لازم بود متدی بهینه سازی شود برای استخراج هیدروکربن های نفتی سنگین که ماهیتی قدیمی و هوازده داشتند از ریشه و ساقه گیاهان،برای اندازه گیری دقیق مقدار tph در نمونه های گیاهی پایلوت گیاه پالایی خاکهای آلوده به نفت در پالایشگاه تهران.در مرحله اول نمونه گیاه فستوکای کاشته شده به مدت 60 روز در گلدان pvc حاوی خاک آلوده پالایشگاه نفت تهران انتخاب و نمونه برداری شد. بعد از آماده سازی نمونه ریشه فستوکا، هیدروکربن های نفتی قدیمی با استفاده از اولتراسونیک و 7 ترکیب از حلال های مختلف شامل هگزان- دی کلرومتان (v/v1/1، 1/2 و 2/1)،هگزان- استون (v/v1/1، 2/3)و استون- دی کلرومتان (v/v1/1، 1/4)استخراج شدند.سپس 1 ماکرولیتر از هیدروکربن های استخراج شده به دستگاه gc/fid تزریق شد. غلظت 18 هیدروکربن ذکر شده با استفاده از 34 منحنی کالیبراسیون که قبلا تهیه شده بود اندازه گیری شد. نتایج حاصل از منحنی pahs, ∑rhs, ucms, tphs و آلکانهاتغییراتی را برای 7 نسبت مختلف حلال به کار گرفته شده نشان داد که حلال های دی کلرو متان-هگزان با نسبت (v/v1/1)بهترین بازده را برای ترکیبات pahs, ?rhs و آلکانهادارد در حالیکه هگزان – دی کلرومتان با نسبت (v/v2/1)بازده بیشتری را برای ترکیبات قطبی تر ucm نشان می دهد.