هدف از این پژوهش بررسی ویژگی های هیدروکربن زایی سازند مبارک (کربونیفر پیشین) در دو منطقه لب نسار و تویه رودبار در شمال و شمال غرب دامغان است. این افق های آهکی و شیلی سیاه رنگ غنی از مواد آلی پتانسیل تولید هیدروکربن، به خصوص گاز را دارا هستند. بر اساس مطالعاتی که بر پایه آنالیز های حاصل از پیرولیز راک– اول2 و آنالیز های کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی – طیف سنج جرمی بر روی نمونه های سطح الارضی جمع آوری شده حاصل گردید، آنالیز های حاصل از راک – اول نشان داد که: کروژن های موجود در دو منطقه ترکیبی از نوع iii وii/iii می باشد. نمونه های مربوط به سازند تویه رودبار، در مرحله بلوغ زیاد و در بعد از پنجره تولید نفت قرار گرفته (متاژنز) و توانایی تولید گاز را دارند. در حالی که نمونه های مربوط به برش لب نسار دارای بلوغ پایین تر و در اوایل پنجره تولید نفت قرار دارند و قادر به تولید هیچ نوع هیدروکربوری نمی باشد. نتایج کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی – طیف سنج جرمی نشان داد که: مواد آلی در یک محیط دریایی باز نهشته شده اند و لیتولوژی غالب این نهشته های رسوبی کربناته و کلاستیک می باشد. آنالیز های تفصیلی نیز بلوغ بالای نمونه های منطقه تویه رودبار را نشان می دهند. و این که از لحاظ تولید پتانسیل هیدروکربوری در مرحله پیشرفته تری نسبت به سازند مبارک در منطقه لب نسار است و این سازند در منطقه تویه رودبار یک سنگ مولد توان مصرف شده است در حالی که در منطقه لب نسار یک سنگ منشاء بالقوه می باشد.

آمفورا به خمره های اژدری شکلی اطلاق می گردد که در سرتاسر مدیترانه دیده می شود و دارای پایه ای نوک تیز و دهانه ای نسبتا باز بوده و ظرفی مناسب برای حمل مایعات در تجارت دریایی بوده است. سفال معادل آمفورا در خلیج فارس ، خمره های اژدری شکل است که دارای فرم قابل مقایسه با آمفورا بوده اما از ویژگیهای محلی نیز برخوردار است. این خمره ها که در ابعاد مختلف ساخته شده اند بصورت قیر اندود در داخل ظرف دیده می شوند تا بدینوسیله از نفوذ مواد خارجی به درون و از خروج مایعات با ارزش داخل ظرف جلوگیری نماید. چیدمان سفال اژدری شکل بدلیل پایه نوک تیز و دهانه باز و فاقد گردن آنها، بسیار آسان بوده و قفل و بست محکمی را در داخل کشتی ایجاد می نمود. براساس مطالعات باستان شناسی خمره های اژدری در خلیج فارس حدود یک هزار سال از آغاز دوره پارت تا اوایل دوره ساسانی و دو قرن اوایل اسلام در تجارت دریایی خلیج فارس جهت حمل مایعات با ارزش همچون روغن، شراب و .... مورد استفاده قرارگرفته اند. در گلالک شوشتر مربوط به دوره الیمائی ها، لایه 17 شوش مربوط به دوره پارت، چندین محوطه در شبه جزیره بوشهر مانند گورستان شغاب ، هزار مردان و محوطه ای نزدیک به آن، و مناطق دیگری همچون بندر مهرویان، سی نیز و سیراف، و در حاشیه جنوبی خلیج فارس قطعاتی از این سفال قابل مشاهده است. البته گستردگی این سفال بدلیل حضور در تجارت دریایی ، در محوطه ها و بنادر تاریخی هند، سریلانکا و شرق افریقا نیز قابل دستیابی است. حضور این نوع سفال تنها در خشکی نبوده و در جای جای خلیج فارس در درون آب دریا نیز می توان گستردگی فراوانی از آن مشاهده نمود. سواحل بندر ریگ ، سواحل جلالی بوشهر و کشتی مغروقه در آبهای سیراف از آن جمله است. پراکندگی این سفال نشان دهنده گستردگی تجارت دریایی در دوره های ساسانی و اوایل اسلام در خلیج فارس است.

چکیده بررسی هیدروکربورزایی سازندمبارک (کربونیفرزیرین) در برش میغان در شمال شرق شاهرود با استفاده از تکنیک های ژئوشیمی آلی به وسیله: مهناز حکمت شعار هدف از این پژوهش بررسی ویژگی های هیدروکربن زایی سازند مبارک (کربونیفر پیشین) در منطقه ی میغان در شمال شرق شاهرود است. سازند مبارک در منطقه ی مورد مطالعه شامل تناوبی از شیل های تیره ضخیم با میان لایه های آهک نازک – متوسط لایه ی میکریتی خاکستری تا نخودی رنگ، آهک های نازک تا متوسط لایه با میان لایه های شیل تیره، آهک های میکریتی ضخیم لایه تا توده ای خاکستری رنگ می باشد. این افق های آهکی و شیلی سیاه رنگ غنی از مواد آلی پتانسیل تولید هیدروکربن، به خصوص گاز را دارا هستند. بر اساس مطالعاتی که بر پایه آنالیزهای حاصل از پیرولیز راک– اول2 و آنالیزهای کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی – طیف سنج جرمی بر روی نمونه های سطح الارضی جمع آوری شده حاصل گردید، نتایج قابل توجهی بدست آمد. آنالیزهای حاصل از راک – اول نشان داد که: کروژن های موجود در نمونه های سازند مبارک مخلوطی از نوع iii وii/iii می باشد. مواد آلی نمونه ها در مرحله بلوغ بالا و عمدتاً بعد از پنجره ی تولید نفت قرار گرفته (متاژنز) و توانایی تولید گاز را دارند. آنالیزهای تفصیلی نیز بلوغ بالای نمونه ها را نشان می دهند. نتایج کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی – طیف سنج جرمی نشان داد که: الگوی توزیع آلکان های نرمال در3 نمونه انتخابی از لایه های مختلف این سازند به صورت توزیع نرمال و همگن می باشد و معرف این است که هیدروکربن های آلکانی موجود در این برش با وجود اختلاف فاصله در نقاط برداشت خصوصیات ژئوشیمیایی یکسانی دارند. افزایش نسبی نسبت آلکان-های 25و27و29 کربنی به آلکان های زوج بعدی نشان می دهد، که افق های پایین این سازند، در محیطی نسبتاً کم عمق (نسبت به افق های بالاتر) راسب شده و ورود مواد آلی با منشأ خشکی به این بخش از رسوبات به صورت بارز دیده می شود. شرایط رسوب گذاری نمونه ها حاکی از وجود شریط احیایی- نیمه احیایی در زمان نهشتگی سنگ منشأ تشکیل دهنده آن ها دارد. مواد آلی در یک محیط دریایی باز نهشته شده اند و لیتولوژی غالب این نهشته های رسوبی کربناته و تخریبی می باشد.