چکیده: عموما" بزرگترین ریسک در بازار سرمایه یا در یک پرتقوی (بازارسرمایه ، بانک و ...) زمانی اتفاق می افتد که تغییرات بزرگ ناگهانی درجهت نامطلوب آن سبد رخ دهد. بنابراین دانستن احتمال رخ دادن چنین مواردی که بسیار نادر هستند و تخمین ضررهای ناشی ازآن در مدیریت ریسک مالی ضروری است. این مقادیر(مقادیر انتهایی) در دنباله تابع توزیع قرار دارند و به همین منظور به آنها "مقادیر حدی" گفته می شود. در این تحقیق ما به بررسی دنباله تابع توزیع بازده بورس اوراق بهادار(شاخص قیمت و بازده نقدی و شاخص صنایع) در دو بازه زمانی مختلف پرداختیم و وجود دنباله پهن را مورد آزمون قرار دادیم. نتایج تئوری تعمیم داده-شده مقدار حدی نشان دهنده وجود دنباله پهن در تابع توزیع بازده سهام برای دو شاخص برای هر دو بازه زمانی می باشد. در نهایت نتایج آزمون بازگشت برای مقدار var محاسبه شده با این رویکرد نشان دهنده این است که این مدل برای افق زمانی 100روزه عملکرد بهتری نسبت به افق زمانی 50 روزه دارد. از آماره لوپز برای مقایسه عملکرد این تئوری در مدل سازی var با عملکرد مدل های ریسک متریک با فرض توزیع نرمال و توزیعt در سطوح اطمینان مختلف استفاده نمودیم و به این نتیجه رسیدیم که مدل های رویکرد تئوری مقدار حدی با توجه به اینکه به دنباله تابع توزیع نسبت به دیگر رویکردها توجه بیشتری دارند، عملکرد بهتری دارند. واژگان کلیدی: بورس اوراق بهادار تهران، دنباله پهن، مدیریت ریسک، ارزش در معرض خطر، رویکرد مدل های پارامتریک، رویکرد مدل های ناپارامتریک

در تحقیقات بسیاری که در زمینه ی سری های زمانی بازارهای مالی صورت گرفته آشوبناک بودن رفتار این سری های مورد تایید گرفته است. علاوه بر این پژوهش های بسیاری نیز در زمینه پیش بینی سری های زمانی آشوبی انجام شده است که به این منظور ابزارهایی همانند شبکه عصبی ، منطق فازی و یا از الگوریتم های برگرفته از بیولوژیک به تنهایی و یا به صورت ترکیبی از این روشها به کار رفته است . در این پژوهش نیز ما تصمیم داریم با استفاده از یک الگوریتم جدید بر مبنای بهینه سازی کلونی مورچگان به پیش بینی شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران بپردازیم. روش کار بدین صورت است که ابتدا با استفاده از بهینه سازی کلونی مورچگان به تحلیل نقاط جاذب می پردازیم و با استفاده از دنباله های اعداد منتهی به نقاط جاذب به پیش بینی سری زمانی می پردازیم. درنهایت نشان می دهیم که الگوریتم مبنی بر بهینه سازی کلونی مورچگان داده ها را به خوبی تخمین می زند. جامعه آماری این تحقیق شامل داده های شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1/12/ 87 تا 07/02/ 92 می باشد.

هدف از این تحقیق مشخص کردن رابطه احتمالی بین تغییر در ترکیب ترازنامه و ریسک سیستماتیک سهام عادی شرکت های پذیرفته شده تهران و شناسایی همبستگی احتمالی آنها می باشد و سوال اصلی این است که آیا ممکن است رابطه ای بین تغییرات در ترکیب ترازنامه و ریسک سیستماتیک بتا وجود داشته باشد؟ روش جمع آوری اطلاعات مورد نظر از طریق مطالعه صورتهای مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران است که در این تحقیق حدوداً 60 شرکت از شرکت هایی که در بورس فعالیت داشته اند مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. مباحث در پنج فصل تنظیم گردیده است که در فصل اول کلیات و طرح مسئله بیان می شود، فصل دوم به پیش بینی وضعیت مالی شرکتها می پردازد، فصل سوم به تبیین روش تحقیق اختصاص دارد و فصل چهارم تجزیه و تحلیل اطلاعات را بر اساس مدل رگرسیون مورد بررسی قرار می دهد و در نهایت فصل پنجم به بررسی نتایج می پردازد و پیشنهاداتی برای تحقیقات آینده می دهد. نتایج حاصل از تحقیق، نشان می دهد رابطه معنا داری بین ریسک سیستماتیک و تغییر در ترکیب ترازنامه، تغییر در ساختار سرمایه و تغییر در ترکیبی دارائی ها وجود دارد. بنابراین با استفاده از اطلاعات ترازنامه با سهولت بیشتری می توان ریسک سیستماتیک سهام عادی را محاسبه نمود و همچنین نتایج نشان می دهند که در شاخه مالی برای محاسبه ریسک سیستماتیک به جای استفاده از شاخص بازار و متغیرهای دیگر که با محدودیت های زیادی به خصوص در بورس اوراق بهادار تهران با آن مواجه هستند، می توان از ارزش های اطلاعاتی ترازنامه استفاده نمود و همچنین با توجه به آزمون های انجام شده مشخص گردید که به جای استفاده از میانگین ساده در صورتی که از میانگین وزنی اهرم مالی به جای آن استفاده شود، نتایج بهتری به دست می آید.

تغییرات شدید قیمت، نه تنها برای سفته بازان بلکه برای تمامی فعالان بازار و تمامی محققین حوزه ی تحلیل بنیادی موضوعی بسیار مهم است. مدیریت ریسک مالی یکی از مهم ترین موضوعات در علوم مالی است و به منظور خلق ارزش اقتصادی در یک شرکت با بهره گیری از ابزارهای مالی مدیریت ریسک، به خصوص ریسک بازار می باشد. مدیریت ریسک مستلزم شناسایی منابع ریسک، اندازه گیری آن و برنامه ریزی برای آنهاست. ارزش در معرض ریسک به آرامی در حال جایگزینی با انحراف استاندارد و نوسان پذیری به عنوان عمومی ترین معیار سنجش ریسک است. از زمانیکه این معیار توسط بانک بین المللی تسویه و دیگر آژانسهای رسمی آمریکا در سال 1988 پذیرفته و توصیه شد، به صورت یک معیار محبوب سنجش ریسک در آمده است. ارزش در معرض ریسک بیانگر بدترین زیان احتمالی در یک دوره زمانی و در سطح اطمینانی مشخص می باشد و از آنجاکه تمامی ریسکهای پیش رو را در یک مقدار کمّیِ واحد خلاصه می کند رویکردی بسیار محبوب است. مدیریت ریسک مالی با رویدادهای کم احتمال که در دنباله توزیع قیمتها قرار دارند، سروکار دارد. رویکرد واریانس-کوواریانس یکی از رایج ترین روشهای پیش بینی var است و فرض مهم آن، این است که بازده سهام به صورت نرمال توزیع شده است، اما تحقیقات نشان می دهد که سریهای زمانی مالی دارای دنباله ای پهن هستند. روش رایج دیگر در پیش بینی var، رویکرد شبیه سازی تاریخی است که به هیچ فرض صریحی در مورد توزیع بازده احتیاج ندارد، اما از آنجاکه محاسبات آن بر اساس تعداد محدودی مشاهده صورت می گیرد فرآیند تخمین قابل اتکا نبوده و دستیابی به تخمینی بالاتر از بزرگترین مشاهده غیر ممکن است. نوسانات شدید با دنباله توزیع در ارتباط هستند، که این مساله به علت وجود خصوصیت دنباله پهن در سریهای زمانی مالی بسیار اهمیت دارد. بنابراین، مدلهای سنتی مدیریت ریسک به علت تمرکز بر کل توزیع، که دنباله ها تنها بخش کوچکی از آن هستند، ممکن است در سنجش دقیق و پیش بینی دنباله ها دچار اشتباه شوند. تئوری مقدار فرین مستقیما بر دنباله توزیع تمرکز می کند و در نتیجه توانایی تخمین مناسبتر ریسک را دارد. در حالت کلی ما نه تنها به بزرگترین مشاهدات بلکه به بررسی مشاهدات بزرگتر از یک آستانه ی بزرگ علاقه مندیم. یک روش جهت استخراج داده های فرین در یک نمونه در نظر گرفتن مشاهداتی است که از یک آستانه u –که از پیش تعیین شده است- بزرگتر باشند، که به روش فراتر از آستانه معروف است. تعیین آستانه موضوع مهمی در تئوری مقدار فرین است. در تعیین آستانه با مصالحه ای میان اریبی و واریانس مواجه ایم و روش بهینه ای برای انتخاب این آستانه وجود ندارد. در این مطالعه روشی جدید مبتنی بر الگوریتم های فراابتکاری جهت انتخاب آستانه را مطرح کرده ایم. به منظور مقایسه قدرت روش معرفی شده نتایج حاصل از شبیه سازی این رویکرد را با نتایج رویکرد فراتر از آستانه مبتنی بر روشهای سنتی تعیین آستانه، همچون تابع میانگین فزونی و شکل هیل ، رویکرد تئوری مقدار فرین بر اساس ماکسیمم بلوکها، شبیه سازی مونت کارلو مقایسه کرده ایم. همچنین مقایسه ای را با روشهای سنتی پیش بینی ارزش در معرض ریسک مانند شبیه سازی تاریخی و واریانس-کوواریانس (با فرض نرمال بودن توزیع بازده) انجام داده ایم. جهت پیاده سازی این روشها از سر یهای زمانی بازده شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران و همچنین ده سهم نمونه در بازه ی زمانی فروردین 86 تا اردیبهشت 91 استفاده کرده ایم و به کمک شبیه سازی پنجره غلتان ، نرخ موفقیت هر یک از روشها را در سطح اطمینان 95 و 99 درصد محاسبه نمودیم. نتایج حاصل، نشان دهنده ی بهتر بودن میانگین نرخ موفقیت روش مبتنی بر الگوریتم های فراابتکاری نسبت به سایر روشها، به ویژه در سطوح اطمینان بالا است.

چکیده ندارد.

این تحقیق به بررسی و آزمون اریب رفتاری تمایلی - گرایش سرمایه گذاران به فروش (شناسایی) زودهنگام سهام سودآور و نگه داری بلندمدت سهام زیان ده - در بورس تهران از طریق تحلیل عملکرد معاملاتی 50 شرکت سرمایه گذاری فعال تر طی سال های 1381 تا 1384 می پردازد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که این سرمایه گذاران تمایل زیادی به شناسایی سود نسبت به زیان دارند. نتیجه به دست آمده دیگر این تحقیق، عدم بروز این اریب رفتاری به میزان بیش تر در ماه پایانی سال مالی در مقایسه با سایر ماه ها در رفتار معاملاتی این سرمایه گذاران است.

کسانی که در سهام عادی شرکتها سرمایه گذاری میکنند سعی دارند که بتوانند بگونه ای قیمت سهام شرکتها را قبل از تحقق آن پیش بینی کنند و با استفاده از این مهارت منافع خود را افزایش دهند. آنچه که موضوع بحث این تحقیق می باشد ، در واقع امکان سنجی پیش بینی قیمت سهام در بازار بورس اوراق بهادار تهران است . بنابراین هدف از انجام این تحقیق رسیدن به این پاسخ است که آیا می توان با این روش ها و با در نظر گرفتن این متغیرها اقدام به پیش بینی قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران نمود یا خیر؟

امکان پیش بینی قیمت سهام بستگی به فرآیند مولد قیمت سهام دارد. در یک تقسیم بندی کلی این فرآیند را می توان به سه دسته 1 - تصادفی ، 2 - خطی و 3 - غیرخطی تقسیم نمود. تحقیقات انجام شده نشان می دهد که قیمت سهام در بورس تهران به صورت تصادفی تغییر نمی کند. بلکه این رفتار به صورت غیرخطی و آشوب گونه است و لذا برای پیش بینی قیمت نیاز به ابزاری وجود دارد که بتواند این رفتار را تحت مدل آورده و شبیه سازی کند.

هدف از این تحقیق بررسی وضع موجود شرکتهای تولید برق و نقشی که مراکز هزینه در امر برنامه ریزی و کنترل در شرکتهای فوق ایفا می نمایند، شناسایی صحیح مراکز هزینه، طبقه بندی مناسب اطلاعات استفاده کنندگان را در جهت برنامه ریزی دقیق تر و کنترل هزینه ها یاری می نماید. دانش حسابداری نیز در این راستا جایگاه خاص خود را دارد به طوریکه با استقرار نظام کنترلی و تهیه اطلاعات مناسب، به موقع و قابل اتکا در سیستم حسابداری و بررسی اثرات مالی کنترلی عوامل مختلف در ساختار کنترلی و تصمیماتی سازمانها، زمینه را جهت ارتقا آنها فراهم می نماید. محقق با بررسی سیستم حسابداری شرکتهای مذکور ، نظرسنجی از جامعه آماری و آزمون فرضیات به این نتیجه رسید که بین مراکز هزینه و امر برنامه ریزی و کنترل در شرکتهای تولید برق رابطه معنی داری وجود ندارد. در نهایت پیشنهاداتی جهت رفع برخی از مشکلات این شرکتها در انتهای تحقیق ارائه گردیده است.

سرمایه گذاران امروزه بیش از هر زمان دیگر خواهان ارزش سهام هستند. تئوری مالی از مدتها پیش هدف نهایی شرکتها را حداکثر کردن ارزش سهام بیان داشت است. این مساله از زمانی که سهامداران مالک شرکت و موسسه شده وسرمایه گذاران منطقی بازده بلند مدت مناسبی از سرمایه گذاری خود طلب نمودند ، بصورت یک امر طبیعی و بدیهی در آمد. در گذشته ، این هدف نهایی اغلب بدرستی فهمیده نشده بود و مورد توجه قرار نمی گرفت و به طور سنتی معیارهای اندازه گیری نظیر بازده سرمایه گذاری و سود هر سهم با وجود اینکه از لحاظ تئوری با افزایش سهامدار بدرستی همبستگی ندارند، اما بعنوان مهمترین معیارهای اندازه گیری عملکرد وحتی پایه و مبنایی برای پاداش دراکثر شرکتها مورد استفاده قرار می گرفت. یکی از متداول ترین معیارهای مبتنی بر ارزش که در سالهای اخیر به شدت مورد توجه واقع شده است ارزش افزوده اقتصادی ‏‎eva‎‏ می باشد. در این تحقیق توانایی ‏‎eva‎‏ را در ارائه اطلاعات مناسب درخصوص بازده سهام بررسی و آن را با یکی از معیارهای قدیمی تر ( سود عملیاتی ) مقایسه کردیم. با توجه به نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل آماری اطلاعات جمع آوری شده ، دریافیتم که از دو معیار فوق الذکر فقط سود عملیاتی ‏‎oi‎‏دارای بار اطلاعاتی در زمینه توضیح تغییرات بازده سهام می باشد و ‏‎eva‎‏ در این زمینه دارای بار اطلاعاتی نمی باشد . بهرحال تحقیق حاضر این ادعا که ‏‎eva‎‏ بهترین معیار ارزیابی است را تایید نمی کند. لازم به ذکر است اگر چه براساس نتایج این تحقیق معیار تعیین کننده در بازار سهام ایران‏‎oi‎‏ است اما این مساله به معنی ضعف ‏‎eva‎‏ نیست بلکه ایراد به بازار سهام وارد است زیرا که بدلایل عدم کارایی وهمچنین توجه بیشتر بازار به معیارهایی که عملکرد واقعی را نشان نمی دهند باعث شده است که این نتایج حاصل شود.

شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران نقش چشمگیری در بازارسرمایه و اقتصاد کشور ایفا می نمایند، سرمایه گذاران دراین شرکتها می بایست عوامل متعدد تاثیرگذار بر آنها را ارزیابی نمایند. البته این شناسایی و ارزیابی مستلزم به کارگیری سرعت و دقت لازم می باشد چرا که در جهان امروزی تصمیم گیریها شتاب زیادی به خود گرفته است . فرآیند تحلیل سلسله مراتبی که در این پایان نامه در خصوص آن بحث شده است ، یکی از معروفترین فنون تصمیم گیری است که در آن همه معیارهای کمی و کیفی که در اخذ تصمیم به کار می روند، در نظر گرفته شده است . این فرآیند با انجام یکسری مقایسات زوجی انجام گرفته و این مقایسات وزن هر یک از فاکتورها را در راستای گزینه های رقیب مشخص می سازد. در نهایت منطق ‏‎ahp‎‏ به گونه ای ماتریسهای حاصل از مقایسات زوجی را با همدیگر تلفیق می سازد که تصمیم بهینه حاصل آید. در این تحقیق 33 معیار انتخاب گردیده که اغلب آنها عملکرد مدیریت را نشان می دهند.این 33 معیار برای 19 شرکت متعلق به صنایع موتوری و حمل و نقل محاسبه گردید.میزان اعتبار مقایسات از طریق نرخ سازگاری مورد ارزیابی قرار می گیرد. برای انتخاب چند نسبت از بین نسبتهای ارائه شده از تکنیک تجزیه عاملی استفاده گردید.

پیش بینی عنصری کلیدی برای تصمیم گیری های مدیریتی است. اطلاعاتی که از سیستم و فرآیند پیش بینی حاصل می شود ، برای بهبود فرآیند تصمیم گیری به کار می رود. روش های پیش بینی را می توان بر حسب اینکه به چه میزان از روش های ریاضی و آماری استفاده می کنند به دو روش کمی و کیفی طبقه بندی نمود.پیش بینی در مسایل مالی و بویژه در مورد قیمت اوراق بهادار از اهمیت خاصی برخوردار است. موضوع رفتار قیمت اوراق بهادار و ارزشیابی دارایی های مالی ، از آغاز شکل گیری بازارهای متشکل سرمایه ، همواره مورد توجه محافل علمی و سرمایه گذاران بوده است. با مطالعه و بررسی نوشتارهای موجود در حوزه مدیریت مالی چهار رویکرد مختلف در مورد پیش بینی قیمت سهام قابل تفکیک است: 1-رویکرد تکنیکی. 2-رویکرد اساسی یا بنیادگرایانه. 3-رویکرد مبتنی بر نظریه های مدرن مالی. 4-رویکرد بی نظمی و پویایی غیرخطی.