سازمانها برای دستیابی به رشد مطلوب و حفظ آن و نیز افزایش توان رقابت پذیری خود به طرحی جامع و منسجم در چارچوب رسالت و اهداف عالی سازمان با عنوان برنامه ریزی استراتژیک نیازمندند. پژوهش حاضر در جهت دستیابی به استراتژی های مطلوب برای مقابله با نقاط ضعف و تهدیدهای موجود در صنعت سنگ چینی استان اصفهان انجام شده است. به همین منظور ابتدا مراحل عملیاتی صنعت سنگ در واحدهای سنگبری شناسایی شده و بعد طبق الگوی مبتنی بر تجزیه و تحلیل محیط خارجی و داخلی و شناسایی و تشخیص فرصت ها و تهدید ها، استراتژی های عملیاتی در صنعت سنگ چینی برای هر مرحله ارائه و سپس این راهکارها توسط دو تکنیک تصمیم گیری چند شاخصه بنام روش promethee و topsis اولویت بندی شده اند و از روش های average ,borda ,copland و posetبرای تلفیق نتایج حاصل از دو تکنیک استفاده شده است. در نهایت استراتژی منتخب حاصل از اولویت بندی در هر سه مرحله معرفی شده و برنامه های عملیاتی برای سه استراتژی منتخب ارائه شد.

صنعت پرورش گل یکی از مهمترین منابع ایجاد اشتغال و کسب درآمد ارزی برای تعدادی از کشورهای دنیاست که از شرایط اقلیمی مناسبی برای پرورش انواع گل و گیاهان زینتی برخوردارند. موضوع پزوهش حاضر ارزیابی تاثیرات خوشه صنعتی بر توسعه منطقه ای ( نمونه موردی: خوشه گل و گیاه شهرستان محلات ) است. ضرورت انجام این پژوهش؛ نقش صنعت گل و گیاه به ویژه از منظر توسعه خوشه ای و به عنوان یک فعالیت اقتصادی و نیز یک عامل کلیدی در جهت رشد و توسعه برای مناطقی است که پتانسیل ها و زمینه های چنین فعالیتی را در خود دارند ، از شرایط طبیعی گرفته تا عوامل انسانی. پژوهش حاضر یک تحقیق کاربردی ـ توسعه ای است که از دو روش پیمایش و تحلیل ثانویه جهت گردآوری اطلاعات در ان استفاده شده است. در بخش اول با استفاده از ابزار پرسشنامه اطلاعات جمع آوری می شوند و در بخش تحلیل ثانویه، سعی بر آن است که اطلاعات و آمارهای موجود مورد تحلیل و ارزیابی قرارگیرند. با توجه به اینکه در این پژوهش هدف ارزیابی تاثیر خوشه های صنعتی با تاکید بر خوشه گل و گیاه است. جامعه آماری شامل تمامی گلخانه هایی است که در سطح شهرستان محلات فعالیت دارند. جهت تعیین حجم نمونه مورد نظر از روش "نمونه گیری منظم یا سیستماتیک" بهره گرفته شد و حجم نمونه 103 واحد گلخانه ای به دست آمد. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شد به این صورت که با استفاده از آمارهای توصیفی (درصد و فراوانی) وضعیت کلی گلخانه ها بررسی شد و در ادامه نیز به بررسی آزمون فرضیات پرداخته شد و در نهایت نتیجه تحقیق این گونه به دست آمد که هرچه تحقق خوشه در منطقه بالا باشد، میزان توسعه افزایش می یابد. بدین ترتیب فرضیه های پژوهش که "بین خوشه گل و گیاه محلات و توسعه ( اجتماعی و اقتصادی) رابطه معناداری وجود دارد، مورد تایید قرار گرفت.

با نگاهی بر سیر تکاملی توسعه صنعتی در طی دو دهه اخیر می توان دریافت، اهمیت توسعه تمرکزهای صنعتی به عنوان یکی از اصلی ترین اهرم های توسعه اقتصادی و اجتماعی منطقه ای کشورها به شمار می آید. با نگاهی بر ادبیات موضوع این حوزه دریافت می شود که در این دو دهه ایجاد ابزارهای شناسایی چنین تمرکزهای صنعتی به عنوان قدم اصلی توسعه صنعتی صنایع تمرکزیافته مورد بررسی و تحقیق بوده است. لذا با ترکیب علوم متنوعی همچون علوم اقتصادی، علوم منطقه ای، علوم اقتصاد جغرافیایی و کارآفرینی، روش ها و الگوهای متنوع کمی برای اندازه گیری میزان تمرکزیافتگی پدید آمده است. اما آنچه که به عنوان مساله اصلی و وجه تمایز هریک از این روش ها مطرح می گردد، انطباق خروجی مدل ها با ویژگی های مختص تمرکزهای صنعتی می باشد. ویژگی هایی همچون اقتصادبیرونی، سرریز دانش، بازار نیروی کار ماهر، تخصصی شدن تامین کنندگان(بیان شده توسط مارشال با عنوان "سرریز تمرکزهای صنعتی"، 1920) از جمله مزیت های همجواری و محرک های اصلی توسعه پذیری منطقه ای عنوان می گردد. این پژوهش سعی بر آن دارد تا با استفاده از مدل معرفی شده توسط الیسون، 1999 در جهت شناسایی تمرکزیافتگی صنایع تولیدی کشور گام بردارد، مزیت این مدل نسبت به سایر مدل های مشابه در آن است که اندازه گیری ویژگی های مختص تمرکزهای صنعتی و قابلیت توسعه پذیری آنها با لحاظ سه فاکتور اصلی تحلیل آماری تمرکزیافتگی نیروهای اشتغال، مزیت های همجواری(سرریز) و مزیت طبیعی منطقه ای قابل محاسبه بوده است، در حالی که سایر مدل ها جهت تحلیل میزان تمرکز یافتگی صنایع تنها به تحلیل آماری فاکتور تمرکزیافتگی نیروی اشتغال اکتفا می نمایند. اهمیت این امر به آن جهت می باشد که شناسایی تمرکزهای صنعتی با لحاظ فاکتورهای مهم توسعه پذیری، عاملی برای درک نحوه مداخله اقدامات توسعه ای منطقه ای و اولویت بندی صنایع از نظر میزان قابلیت توسعه پذیری نسبت به یکدیگر می باشند. از این رو نتایج این پژوهش منجر به اندازه گیری میزان تمرکزیافتگی صنایع تولیدی کشور با لحاظ پارامترهای اصلی توسعه پذیری صنایع تولیدی تمرکزیافته و شناسایی و اولویت بندی صنایع دارای پتانسیل توسعه منطقه ای در سال 2012 با استفاده از مدل الیسون شده است.

دستیابی به توسعه اقتصادی از جمله اهدافی است که در دنیای امروز به شدت توسط تمامی کشور‏ها دنبال می‏شود. خوشه های صنعتی و کسب وکارهای کوچک و متوسط درون این خوشه ها نیز با توجه به میزان اشتغال و نقش اساسی در اقتصاد هر کشور، یکی از مهمترین فاکتورها برای توسعه اقتصادی کشورها به حساب می آیند. اما برای بهبود وضعیت خوشه ها ابتدا باید شناخت مناسبی از وضعیت این خوشه ها و کسب وکارهای درون خوشه ها پیدا کرد. هدف از این مطالعه ارائه یک روش کاربردی برای شناسایی وضعیت خوشه از طریق ارزیابی کارایی بنگاه های کوچک و متوسط درون خوشه می باشد. برای این منظور خوشه صنعت کفش مشهد با حدود 60 بنگاه فعال ، به عنوان یکی از قطب های تولید کفش کشور به عنوان نمونه اولیه انتخاب شد و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه طی سال مالی 91 جمع آوری گردید. در این پژوهش ابتدا با استفاده از آنالیز زنجیره ارزش معیارهای ورودی و خروجی تعریف شد و سپس کارایی عملکرد بنگاه ها از طریق روش ترکیبی فرایند تحلیل پوششی داده و فرایند تحلیل سلسله مراتبی مورد ارزیابی قرار گرفت. با توجه به نتایج بدست آمده مشخص شده که حلقه تولید در زنجیره ارزش کفش بیشترین تاثیر را در کارایی و یا عدم کارایی یک بنگاه دارد از این رو به نظر می رسد سیاست گذاری ها می-بایست در جهت بهبود وضعیت این حلقه در خوشه تحت بررسی صورت گیرد.

در این پژوهش تاثیر خوشه های کسب وکار، به عنوان یکی از مدل های توسعه بنگاه های کوچک و متوسط، بر توسعه کارفرینی اجتماعی بررسی شده است. روش تحقیق به صورت تلفیقی از روش کیفی و کمی است؛ ابتدا با مطالعه کتابخانه ای و انجام مصاحبه های نیمه ساختار یافته با خبرگان و صاحب نظران, عوامل و شاخص های مهم شناسایی شده اند, سپس شاخص ها و زیر شاخص های به دست آمده به نظرسنجی خبرگان و کارشناسان در قالب ماتریس های مقایسات زوجی گذاشته شده و با انجام محاسبات مطابق تکنیک فرایند تحلیل سلسه مراتبی (ahp), میزان اهمیت و اولویت شاخص ها و زیر شاخص ها، تعیین شده است. بر اساس نتایج این پژوهش مهمترین عامل موثر، «سرمایه اجتماعی شکل گرفته در خوشه کسب و کار» است که دارای بیشترین نقش در جهت توسعه کارآفرینی اجتماعی و ایجاد بنگاه های اجتماع محور می باشد و به دنبال آن, عوامل ذیل به ترتیب از اهمیت و اولویت برخوردار هستند. «مسئولیت اجتماعی بنگاه های موجود در خوشه کسب و کار (csr)»، «رویکرد کاهش فقر، اشتغالزایی و توسعه محلی و منطقه ای خوشه کسب و کار»، «پایداری و مزیت های خاص اقتصادی در خوشه کسب و کار»، «توسعه اقتصادی متناسب با بافت فرهنگی و اجتماعی منطقه» و «جامعه هدف، بازیگران و ذینفعان خوشه کسب و کار»