پیشینه و هدف تحقیق: چویل (ferulago angulata) گیاهی پایا به طول 60 تا 150 سانتی متر می باشد و در شرق ترکیه، شمال عراق و ایران پراکنش دارد. در کشورهای مختلف مطالعات متعددی جهت بررسی اثرات ضد سرطانی گیاهان بومی انجام گردیده و اثر ترکیبات گیاهی بر انواع رده های سلول های سرطانی مورد ارزیابی قرار گرفته است. هدف این تحقیق تشخیص خواص ضد سرطانی این گیاه از طریق بررسی تأثیر کشندگی و ضد تکثیری عصاره های برگ و گل گیاه چویل بر رده سلولی آدنوکارسینومای معده (ags) و القای آپوپتوز در این سلول ها، می باشد. روش تحقیق: گیاه چویل از کوه های شاهو و نواکوه در استان کرمانشاه، غرب ایران، جمع آوری شد. به منظور تعیین کشندگی غلظت های مختلف عصاره های اتانولی برگ و گل گیاه چویل بر روی رده سلولی ags، از تست های تریپان بلو و نوترال رد استفاده شد. جهت ارزیابی وقوع آپوپتوز، تکنیک های تشخیص الگوی نردبانی dna و بررسی میکروسکوپی و فلوسیتومتری رنگ آمیزی آنکسین-v نشان دار شده با فلورسین، مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج: نتایج تست های تریپان بلو و نوترال رد نشان داد عصاره چویل در رفتاری وابسته به غلظت و زمان سبب مرگ سلول های ags می گردد (t-test, pvalue<0.05). بر اساس این نتایج، سلول های ags به عصاره اتانولی برگ چویل (نسبت به گل) حساس تر می باشند(two-way anova, pvalue<0.05). تأثیر عصاره اتانولی برگ و گل در بروز الگوی نردبانی dna به صورت وابسته به غلظت بود به طوریکه پس از گذشت زمان انکوباسیون 48 ساعت، در الکتروفورز ژل آگارز نمونه های تحت تیمار با غلظت های 160، 200 و 240 میکروگرم بر میلی لیتر عصاره گل چویل و در غلظت های 120، 160 و 200 میکروگرم بر میلی لیتر عصاره برگ چویل، الگوی نردبانی dna مشاهده شد. براساس نتایج رنگ آمیزی آنکسین-v نشان دار شده با فلورسین، در نمونه های تحت تیمار با غلظت های 40، 80 و 120 میکروگرم بر میلی لیتر عصاره گل و برگ بیشتر سلول ها در مراحل اولیه آپوپتوز قرار داشتند. در نمونه های تحت تیمار با غلظت های 160 میکروگرم بر میلی لیتر عصاره گل و برگ بیشتر سلول ها در مراحل انتهایی آپوپتوز قرار داشتند. همچنین براساس نتایج حاصل از فلوسیتومتری، در گروه های تحت تیمار با غلظت ای 80 و 160 میکروگرم بر میلی لیتر عصاره اتانولی برگ و گل گیاه چویل، با افزایش غلظت عصاره افزایش قابل ملاحظه ای در میزان سلول های آپوپتوزی در مراحل اولیه و انتهایی در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد. بحث: در این تحقیق برای نخستین بار تأثیرات قابل ملاحظه ی کشندگی و القای آپوپتوز توسط عصاره های اتانولی برگ و گل گیاه چویل بر روی رده سلولی ags، گزارش شد. بنابراین، با توجه به اهمیت القای آپوپتوز در سلول های سرطانی، عصاره چویل گزینه مناسبی به عنوان ترکیب گیاهی با خواص بالقوه ضد سرطانی برای تحقیقات آتی می باشد. مطالعات بیش تری جهت شناسایی ترکیبات فعال و بررسی مکانیسم اثر عصاره بر مسیرهای سیگنالی آپوپتوز، مورد نیاز است.

رادیکال آزاد گونه ی اتمی یا مولکولی است که بتواند به صورت مستقل وجود داشته باشد و حاوی الکترون منفرد در یکی از اربیتال های مولکولی خود باشد. رادیکال های آزاد موجود در بدن شامل گونه های فعال اکسیژن دار (ros) و گونه های فعال نیتروژن دار (rns) می باشند. تنش اکسایشی عبارت است از شرایطی که در آن تولید گونه های فعال اکسیژن ) ros ( بیشتر ازآنتی اکسیدان های دفاعی است و منجر به صدمات اکسایشی مولکول های سلول می شود. رادیکال های آزاد باعث پراکسیداسیون لیپیدها، اکسیداسیون پروتئین ها و صدمات به dna می شوند و در نهایت منجر به مرگ سلولی می گردند. ازجمله بیماری هایی که توسط ros ایجاد می شوند می توان به سرطان، پارکینسون و آلزایمر اشاره کرد. گیاهان، سیستم بسیار کارآمد و بهینه ای را برای برداشت ros دارا می باشند. ترکیبات آنتی اکسیدانی گیاهان شامل انواعی از مولکول ها )فنول ها،کاروتنوئیدها و ویتامین ها( چکیده پایان نامه های دانشگاه رازی کرمانشاه دانشکده : علوم و آنزیم ها )سوپراکسید دیسموتاز،کاتالاز وگلوتاتیون پراکسیداز( می باشد. از جمله گیاهانی که می تواند کاندیدای مناسبی برای مطالعات آنتی اکسیدانی باشد، گیاه باریجه (ferula gummosa boiss) است. گیاه باریجه، گیاهی است که عموماً درکوهستان ها و ارتفاعات مناطق زنجان، تهران، دماوند و چهارمحال و بختیاری رویش دارد. برخی از ترکیبات شیمیایی مربوط به میوه این گیاه شناسایی شده اند که از آن جمله می توان به ترکیبات فنولی و فلاوونوئیدی اشاره کرد. در این پژوهش، با توجه به محتوای شیمیایی گیاه باریجه، خاصیت آنتی اکسیدانی عصاره های آبی وآلی و همچنین اسانس آن با روش های frap ، dpph ، orac و caa مورد بررسی قرار گرفت. داده های به دست آمده از سنجش frap نشان داد که عصاره ی 5 % متانولی برگ باریجه بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی را دارد. بعد از آن، عصاره ی 5 % متانولی گل باریجه و عصاره ی ??? % اتانولی برگ باریجه بیشترین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی را داشتند. عصاره ی اتانولی 5 % گل باریجه کمترین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی را دارا بود. سنجش frap برای اسانس گل و برگ گیاه باریجه به دلیل مشکل حلالیت اسانس ها انجام پذیر نبود. داده های به دست آمده از سنجش fc نیز نتایج مشابه با سنجش frap را نشان داد. اما این آزمون، به دلایل مشابه با آنچه در مورد آزمایش frap وجود داشت، روی اسانس گیاه انجام نگرفت. تست dpph به صورت سینتیکی و غیر سینتیکی روی عصاره ها و اسانس گل و برگ گیاه باریجه انجام شد. نتایج این تست نیز مشابه با نتایج به دست آمده از تست frap بود. تست orac نیز به صورت سینتیکی روی عصاره های متانولی و اتانولی برگ و گل گیاه باریجه انجام شد. محاسبه ی ضریب همبستگی بین روش ها نشان داد که روش های frap ، dpph و fc بیشترین میزان همبستگی را با یکدیگر دارند. ارتباط بسیار پایینی بین روش های frap ، dpph و fc با روش orac وجود دارد. علت این امر می تواند به این دلیل باشد که روش orac به صورت سینتیکی عمل آنتی اکسیدان ها را مورد بررسی قرار داده و مکانیسم آن نیز مبتنی بر انتقال هیدروژن می باشد. در این پژوهش، روش caa که برای اندازه گیری فعالیت آنتی اکسیدانی در محیط سلولی به کار می رود، برای اندازه گیری فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره ی متانولی 5 % گل باریجه روی سلول های k562 انجام شد. داده ها حاکی از آن بود که احتمالاً ترکیبات فعال عصاره یا در غشای سلولی نفوذ کرده و واکنش های زنجیری رادیکال در سطوح غشا را قطع کرده است، یا اینکه به گونه ای توسط سلول جذب شده اند و با رادیکال های فعال اکسیژن در درون سلول واکنش داده اند. در نهایت می توان این گونه نتیجه گیری نمود که ارزیابی فعالیت آنتی اکسیدانی یک ترکیب )یا عصاره یک گیاه( با استفاده از یک روش به منظور معرفی آن به عنوان یک آنتی اکسیدان نامناسب است. همچنین هیچ یک از روش ه ای شیمیایی مرسوم، فعالیت ترکیبات آنتی اکسیدانی در in vivo و پیچیدگی های متابولیسمی آن ها را در نظر نمی گیرد. از این رو، روش caa با لحاظ کردن برخی از پیچیدگی های متابولیسمی )از قبیل نفوذ ترکیب فعال به درون سلول و در امان ماندن از سیستم دفاعی سلول( می تواند روش مفیدتری برای ارزیابی و تعیین کمی فعالیت آنتی اکسیدانی ترکیبات کاندیدا باشد.

در این تحقیق با استفاده از شبیه سازی دینامیک مولکولی به توجیه افزایش نشر ذاتی فلورسانس آنزیم کربنیک انیدراز در حضور توپیرامات و کاهش آن در حضور فیورزماید پرداخته شد. نتایج شبیه سازی ها نشان دهنده فاصله گرفتن آمینواسیدهای تریپتوفان از یکدیگر و همچنین از هیستیدین ها و آرژنین اطراف خود در کمپلکس آنزیم-توپیرامات بود که این امر می تواند باعث افزایش سهم فلورسانس تریپتوفانها شود. نتایج عکس در مورد کمپلکس آنزیم-فیورزماید مشاهده شد.

تنش اکسایشی(oxidative stress) عبارت است از عدم توازن بین تولید گونه های فعال اکسیژن (ros)و سیستم دفاعی آنتی اکسیدانی که منجر به صدمات اکسایشی می شود. تنش اکسایشی یا بدلیل فقدان آنتی اکسیدانت ها ایجاد می شود یا حاصل افزایش زیاد رادیکال های آزاد می باشد. رادیکال های آزاد می توانند با ماکرومولکول های مهم سلول شامل لیپیدها، پروتئین ها و dna واکنش داده و موجب صدمات سلولی شوند. از جمله بیماری های ایجاد شده توسط رادیکال های آزاد، سرطان می باشد. آنتی اکسیدان ها ترکیباتی هستند که عمل رادیکال های آزاد را یا به تأخیر می اندازند یا مهار می کنند. میوه ها و سبزیجات سرشار از آنتی اکسیدان های طبیعی می باشند. در این پژوهش خاصیت آنتی اکسیدانی اسانس و عصاره های متانولی و اتانولی برگ و گل گیاه ferulago angulata (چویل) با استفاده از روش های frap، dpph، orac، fc و caa شناسایی و اندازه گیری شد. داده های به دست آمده از سنجش frap نشان داد که عصاره ی متانولی 50% برگ چویل بیشترین میزان خاصیت آنتی اکسیدانی را دارا است. بعد از آن، عصاره ی اتانولی 100% برگ و عصاره ی متانولی 50% گل چویل به ترتیب بیشترین میزان آنتی اکسیدانی را دارا بودند. عصاره ی اتانولی 100% گل چویل کمترین میزان خاصیت آنتی اکسیدانی را دارا بود. اسانس برگ نیز در مقایسه با اسانس گل قدرت آنتی اکسیدانی بیشتری را نشان داد. داده های به دست آمده از سنجش fc نیز نتایج مشابه با سنجش frap را نشان داد. تست dpph به صورت سینتیکی و غیر سینتیکی روی عصاره ها و اسانس گل و برگ گیاه چویل انجام شد. نتایج این آزمایش نیز مشابه با نتایج به دست آمده از تست frap بود. روش orac نیز به صورت سینتیکی روی عصاره های متانولی و اتانولی برگ و گل گیاه چویل انجام شد. محاسبه ی ضریب همبستگی بین روش ها نشان داد که روش های frap، dpph و fc بیشترین میزان همبستگی را با هم دارند ولی این روش ها کمترین همبستگی را با روش orac دارا بودند. علت این امر می تواند به این دلیل باشد که مکانیسم عمل روش های frap، dpph و fc براساس انتقال الکترون است در حالی که مکانیسم عمل روش orac براساس انتقال هیدروژن می باشد. روش caa خاصیت و قدرت آنتی اکسیدان ها را در داخل سلول بررسی می کند. در این پژوهش اثر عصاره ی متانولی 50% گل چویل روی سلول های k562 با استفاده از تست caa انجام شد. نتایج نشان دادند که این عصاره از غشای سلول عبور کرده و از تولید ros در درون سلول و در غشای سلول جلوگیری به عمل می آورد. روش مقایسه ای به کار رفته در این پژوهش و داده های حاصل از آن نشان می دهد که برای بررسی خاصیت آنتی اکسیدانی یک نمونه و تایید آن به عنوان یک آنتی اکسیدانت، نمی توان تنها به یک روش اکتفا کرد و باید روش های مختلف برای این بررسی استفاده شود تا بتوان نتایج روش ها را با یکدیگر مقایسه نمود و میزان ارتباط بین نتایج را سنجید. همچنین از بین روش های frap،orac ، fc و dpph، روش orac نسبت به بقیه، روش مناسب تری است. زیرا در این روش از یک رادیکال زیستی استفاده می شود که شباهت بسیاری به رادیکال های موجود در بدن انسان دارد و به این ترتیب می توان به نتایج این روش بیشتر از روش های دیگر تکیه کرد.

داتوره یکی از گیاهان اعضای خانواده سولاناسه است که از گیاهان دارویی بومی ایران محسوب می¬شود و دارای یکی از مهمترین لکتین¬ها است. این لکتین دارای اولیگومرهای n-استیل گلوکز آمین با اتصالات (4-1) ? است. به¬منظور بررسی اثر لکتین خالص شده بر سلول¬های بنیادی پوست و pc12، لکتین مورد نظر به¬کمک ستون کروماتوگرافی تمایلی بر مبنای اووموکوئید خالص گردید. بررسی قدرت آگلوتیناسیون لکتین خالص شده توسط گلبول قرمز 0/5% حاصل از گروه خونی o انسانی انجام شد که نشان داد لکتین مورد نظر در مدت زمان کمتر از 30 دقیقه گلبول قرمز را آگلوتینه خواهد کرد. تست ایمنوسیتوشیمی نشان داد که لکتین خالص شده در غلظت 10 تا 100 میکروگرم بر میلی لیتر باعث تمایز سلول¬های بنیادی مشتق از پوست به سمت سلول عصبی خواهد شد. نتایج تست ایمنوسیتوشیمی و ایمنوپراکسیداز نشان دادند که لکتین خالص شده همین اثر را بر سلول¬های pc12 دارد اما در غلظت 80 میکروگرم بر میلی لیتر باعث تمایز عصبی خواهد شد . نتایج شمارش سلول¬ها با لام نئوبار نشان داد که تعداد سلول¬های pc12در نتیجه اثر ماده خالص شده با افزایش غلظت تا 100 میکروگرم بر میلی لیتر قدرت بقا سلول¬ها به نصف تعداد سلول¬ها در حالت کنترل منفی کاهش خواهد یافت. رنگ آمیزی سلول¬های pc12 با تریپان بلو بیانگر آن است که غلظت¬های بالاتر از 200 میکروگرم بر میلی لیتر این لکتین برای سلول سمی است. بنابراین، لکتین گیاه داتوره باعث کاهش تکثیر و افزایش تمایز عصبی خواهد شد. طبق بررسی¬های ما ، این اولین گزارشی است که لکتین خالص شده می¬تواند سلول¬های بنیادی مشتق از پوست و سلول¬های pc12 را به سمت سلول¬های عصبی تمایز دهد.