نام پژوهشگر: زهره زهرایی
الناز قریشی سیده زهرا موسوی نژاد
تئوبرومین (3،7- دی متیلزانتین) و تئوفیلین (1،3- دی متیلزانتین) از ترکیبهای آلکالوئیدی پورینی هستند که در منابع گیاهی وجود دارند. منبع اصلی تئوبرومین دانههای کاکائو و منبع اصلی تئوفیلین برگهای گیاه چای است. امروزه به دلیل اهمیت و کاربرد این ترکیبها در درمان بسیاری از بیماریها به صورت وسیع در داروهای جدید استفاده میشوند. آنها در درمان بیماریهایی از قبیل فشارخون، آسم، سردرد و در شرایط آزمایشگاهی در درمان سرطان موثر هستند. آدنوزین دآمیناز (ada) که آنزیم اصلی در سوختوساز پورینها در بدن انسان است، در تمام بافتهای انسان یافت شده و در انواع بیماریها نیز اهمیت دارد. در این پژوهش سازوکار تئوبرومین استخراج شده از پودر کاکائو و تئوفیلین خریداری شده، روی فعالیت آنزیم آدنوزین دآمیناز بررسی شده است. استخراج تئوبرومین از پودر کاکائو با استفاده از دو روش بازروانی و حمام فراصوت انجام شده است. محصول به دست آمده در هر دو روش با دی اتیل اتر متبلور گردیده و سپس اثر غلظتهای فیزیولوژیک (100 میکرومولار) تئوبرومین و تئوفیلین روی فعالیت آنزیم آدنوزین دآمیناز در بافر تریس هیدروکلراید (15/7ph=) با طیف سنجی فرابنفش - مرئی سنجش شده و نتایج با روش آنزیمی تفسیر گردید. در روش بازروانی حدود 45/0 گرم تئوبرومین خالص و در روش حمام فراصوت حدود 3/0 گرم تئوبرومین از 20 گرم پودر کاکائو به دست آمده است. بازده استخراج در روش بازروانی بیشتر است، اما مقدار حلال مصرفی در روش فراصوت کمتر است. نتایج حاصل از آنالیز آنزیمی نشان میدهد که منحنی اشباع آنزیم ada دو فازی است و از سینتیک میکائیلیس پیروی نمیکند. تئوبرومین و تئوفیلین هر دو فعالیت آنزیم را کاهش میدهند. علاوه بر این، آنها اثر مهار برگشت ناپذیر بر فعالیت آنزیم دارند. آنها هم به طور مستقیم و هم از طریق تغییرکیفیت اثر هموتروپیک، عملکرد جایگاه فعال آنزیم را تحت تاثیر قرار میدهند.
زهره زهرایی کاظم بیدکی
یکی از مکانیسم های فعال شدن پروتوانکوژنها و ایجاد تومور تکثیر ژنی است. بررسی این تغییرات ژنتیکی به فهم ژنتیک تومور کمک کرده و اطلاعات مفیدی در مورد مراقبت بهتر از بیمار در اختیار ما قرار می دهد. ژن int-2 که فاکتور رشد فیبروبلاست (fgf-3)3 را کد می کند، در چندین فرآیند سلولی نظیر تکثیر سلولی، رگ زایی، بهبود زخم، تکامل جنین و پیشرفت جنین تومور نقش دارد و با توجه به اینکه جنبه های ژنتیکی و ملکولی این انکوژن در بیماران ایرانی تحقیق نشده است، این بررسی صورت پذیرفت. برای تعیین ازدیاد ژن int-2 و ارتباط آن با سایر فاکتورهای پیش آگهی از تکنیک سریع، حساس و غیر رادیواکتیو dq pcr در بیماران مبتلا به سرطان پستان و افراد سالم به عنوان کنترل، استفاده شد. پس از استخراج dna از بافت توموری، میزان ازدیاد ژن int-2، بوسیله تکثیر همزمان آن با ژن اینترفرون گاماsingle copy gene) در واکنش pcr تحت شرایط مناسب تعیین شد. محصول pcr روی ژل پلی آکریل آمید برده شد و از نظر میزان تکثیر قطعات ژنی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که ازدیاد ژن int-2 در 33% موارد وجود دارد که با نتایج گزارش شده از جمعیت های دیگر (24%-8) هماهنگی دارد و ارتباط معنی داری بین ازدیاد ژن int-2 و stage بالاتر وجود دارد. بیماران دارای ازدیاد ژن int-2، (disease free survival) dfs پایین تری نسبت به بیماران فاقد ازدیاد ژن int-2 دارند و احتمال عود محلی در آنها بیشتر است. در نتیجه به نظر می رسد تعیین ازدیاد ژن int-2 به عنوان یک فاکتور پیش آگهی مستقل، قبل از درمان می تواند کمک موثری در مراقبت و درمان بهتر بیماری بنماید. همچنین ازدیاد ژن int-2 در بیماران مبتلا به دیابت نیر مورد بررسی قرار گرفت و در 7/90% موارد ازدیاد ژن int-2 مشاهده شد. هر چند مکانیسم دقیق عمل این انکوژن در خصوص بروز دیابت روشن نیست، اما مطالعات نشان داد در بیمارانی دیابتی، ارتباط معنی داری بین ازدیاد ژن int-2 و مصرف انسولین بعنوان دارو وجود دارد که شاید مصرف انسولین به نحوی با ازدیاد ژن int-2 مرتبط باشد و از آنجا که محصول ژن int-2 یم فاکتور رگ زایی محسوب می شود ممکن است در عوارض رتینوپاتی دیابتیک و مراحل رگ زایی در شبکیه چشم افراد دیابتی دخیل باشد.