چکیده: تحول عمده و اساسی در زمینه نوگرایی ادبی و هنری زبان فارسی با آغاز قرن چهاردهم و شکل گیری انقلاب مشروطه به وجود آمد و برای آنکه بدانیم این جریان نوگرایی در ادبیات و هنر دارای چه ویژگی هایی است، لازم است به مطالعه زندگی و آثار هنرمندان این عصر بپردازیم تا بدانیم اکنون کجا هستیم و بر چه تجربیاتی تکیه زده ایم. پیدایش این تحول تحت تأثیر گرایش های جدید، دیدگاه های تازه و اندیشه های نو در خارج از مرزهای ایران به وسیله هنرمندان ایرانی تحصیلکرده در خارج و یا هنرمندان مهاجری چون یقیکیان به وجود آمده است. گریگور یقیکیان یکی از هنرمندانی است که با آغاز انقلاب مشروطه به ایران مهاجرت و در زمینه های روزنامه نگاری، داستان نویسی و نمایشنامه نویسی فعالیت های چشمگیری انجام داد ولی متأسفانه تاکنون بسیار اندک شناخته شده است. این رساله سعی دارد با بررسی زندگینامه و آثار او، تأثیرپذیری و تأثیرگذاری یقیکیان بر جریان نمایشنامه نویسی ایران را تبیین و ابراز دارد چه عواملی باعث گمنامی و در حاشیه ماندن او در جریان تحولات ادبی و هنری ایران شده است. با بررسی روند آثار او مشخص می شود که در هر برهه از زمان، بنا بر اقتضای سیاسی و اجتماعی عصر خود به خلق آثار متفاوتی پرداخت. گاهی نمایشنامه های تاریخی و گاهی داستان های اخلاقی، اما در تمامی آثار، دیدگاه های حزبی خود را به نمایش گذاشت. اشتهار فکری و سیاسی با جریان های اقلیت و منتقد، شرایط خاص مهاجرت به ایران و تعلق مذهبی اش به دین مسیحیت موجب گردید علیرغم تأثیر زیاد بر هنرمندان عصر خود، تاکنون و همچنان در حاشیه بماند. واژگان کلیدی: گریگور یقیکیان، ارامنه، هنچاک، داشناک، انقلاب مشروطه، سوسیالیست، مهاجرت، روزنامه نگاری، ایران کبیر، ایران کنونی، نمایشنامه، داستان، جنبش جنگل، انقلاب، تئاتر، مدرسه و آموزش، مترجم

جستجوی راهکاری برای بومی نمودن تئاتر تعلیمی تربیتی (تئاتر پداگوژیک) با توجه به افتراقاتی که فلسفه های پشتیبان این نوع آموزشی با مبانی تعلیم وتربیت اسلامی دارد با جستجوی اشتراکات اسلام وپست مدرنیسم که این نوع تربیتی از جمله ابزارهای جامعه ساز دکترین پست مدرنیسم به شمار می رود ازجمله اهداف این پژوهش می باشد که اگرچه در بین جوامع کنونی روشی نوین محسوب می شود اما در میان ادبیات تعلیمی کشور ما که برخوردار از فرهنگ غنی اسلامی می باشد روشی کهن وریشه دار به حساب می آید که این پژوهش با معرفی یک فرامتن حاضر در هزار سال ادب فارسی توانسته به اهداف برشمرده ی خویش دست یابد .

هدف این تحقیق آشنایی و شناخت ظرفیت های نمایشی نو و تازه ی تعزیه ، در بکارگیری نمایشی حوادث و اتفاقات عرفی و موضوعات حماسی غیردینی می باشد. مسأله اصلی این تحقیق شناسایی قابلیت ها ونمونه های عینی از تعزیه به عنوان قالب نمایش ایرانی، برای خلق آثار بدیع در حیطه ی ادبیات نمایشی و پیگیری تجربه های نو و متفاوت و اصیل ایرانی بر مبنای تئوری گوبینو در امر خلق نمایش ایرانی تاثیرگذار بوده است. پروسه ی نسخه نویسی تعزیه را می توان بر مبنای تئوری« کنت دوگوبینو» شامل پیش واقعه و گوشه تا رسیدن به زبانی عرفی و دراماتیک بررسی کرد. پیش واقعه، اپیزودی مستقل از اصل داستان تعزیه است که موضوع آن ارتباطی با مسایل اصلی تعزیه که داستان مظلومیت اهل بیت پیامبر(ص) است، ندارد. در تایید پیش بینی دوگوبینو«شبیه مالیات گرفتن جناب معین البکا» و « تعزیه ی ناصرالدین شاه» با شکل و مضمون مستقل، بدون اشاره مستقیم به واقعه ای مذهبی با آدم هایی معاصر و موضوعاتی انتقادی و تاریخ معاصر بر اساس پیش واقعه نگاشته شده اند.