نام پژوهشگر: محمد حسن مرتضوی

: مدیریت تلفیقی کیفیت پس از برداشت نارنگی (پرتانجلو) با استفاده از پرتو فرا بنفش و اسانس اکالیپتوس
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده کشاورزی 1389
  محدثه رمضان نژاد درزی   محمد حسن مرتضوی

ضایعات پس از برداشت بویژه در اثر حمله قارچ ها، یک عامل مهم در کاهش عمر انباری بسیاری از میوه ها و سبزی ها به حساب می آید. در این پژوهش به منظور کنترل بیماری پوسیدگی سبز (penicillium digitatum)، حفظ کیفیت و افزایش عمر انباری میوه های نارنگی رقم پرتانجلو از تیمار اسانس اکالیپتوس و پرتو فرابنفش استفاده گردید. غلظت اسانس مورد استفاده در آزمایش درون شیشه ای صفر (شاهد)، 150، 300 و 400 پی پی ام به روش دیسک کاغذی و در شرایطin vivo، شامل صفر (بعنوان شاهد) و 400 پی پی ام بود. پرتو فرابنفش در هر دو آزمایش با شدت kw/m2300 اعمال گردید. نتایج آزمایش درون شیشه ای نشان داد که هر دو تیمار (در سطح 1%) اثرات معنی داری روی بازدارندگی رشد قارچ داشته اند. نتایج آزمایش in vivo بر روی میوه ها نیز نشان داد که تیمار با اسانس اکالیپتوس و پرتو فرابنفش گسترش بیماری را کاهش داد. تیمار های اعمال شده به ترتیب سبب کاهش و افزایش در میزان اسیدیته قابل تیتراسیون و ph میوه ها گردید. تفاوت معنی داری در مواد جامد محلول مشاهده نشد. میزان درخشندگی (l*) و زاویه هیو هر دو آزمایش تحت پرتو فرابنفش، کاهش قابل توجه ای را نشان دادند.

بررسی تغییرات بیوشیمیایی رسیدن میوه خرما در ارقام رایج استان خوزستان
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده کشاورزی 1390
  فاطمه عزیزالهی   محمد حسن مرتضوی

خرما (phoenix dactylifera l) یکی از مهمترین محصولات باغی ایران است و ایران با تولید نزدیک به 1000000 تن خرما (15% تولید جهانی خرما)، یکی از بزرگترین تولیدکنندگان این محصول به شمار می رود. بیش از 3000 رقم خرما در سراسر دنیا گزارش شده است و ایران با داشتن حدود 400 رقم، از غنیترین منابع ژرم پلاست خرما برخوردار است. شناسایی بهتر ارقام خرما نیازمند مطالعه ویژگی های گیاهشناسی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی هر رقم می باشد. ترکیبات شیمیایی که در حقیقت ارزش غذایی میوه خرما را تشکیل میدهد به رقم، مرحله رشد، شرایط آب و هوایی، منطقه کاشت و ... بستگی دارد. در پژوهش حاضر تغییرات بیوشیمیایی میوه ارقام رایج خرمای استان خوزستان در سه مرحله نموی خلال، رطب و تمار مورد بررسی قرار گرفت و فاکتورهای مختلفی شامل غلظت مواد جامد محلول کل (tss)، ph، اسیدیته قابل تیتر (ta)، نسبت اسید/قند (tss/ta)، ظرفیت آنتی اکسیدانی، غلظت مواد فنولی، پرولین، کلروفیل، کارتنوئید کل، آنتوسیانین، کدورت بافت میوه، میزان پروتئین و فعالیت آنزیم پراکسیداز اندازهگیری شد. مطابق نتایج بدست آمده، مراحل مختلف نمو میوه و همچنین ارقام مختلف از نظر میزان مواد جامد محلول تفاوت معنی داری نشان دادند. ph در مرحله ی رطب بیشتر از مراحل خلال و تمار بود و بین ارقام برحی، بریم، خضراوی و گنطار تفاوت معنی داری از این نظر وجود نداشت. اسیدیته قابل تیتر در مرحله ی تمار به بیشترین مقدار (15/116 میلی گرم بر صد گرم وزن تر) رسید و بیشترین و کمترین اسیدیته قابل تیتر به ترتیب در ارقام زاهدی و شکر مشاهده شد. به طور کلی ظرفیت آنتی اکسیدانی و غلظت مواد فنولی از مرحله ی خلال به رطب کاهش و سپس در مرحله ی تمار افزایش یافت اما ارقام دیری و برحی روند متفاوتی را نسبت به سایر ارقام نشان دادند. در تمامی ارقام مورد بررسی طی رسیدن میوه غلظت پرولین افزایش یافت. در بررسی رنگیزه های میوه در مرحله ی خلال، بیشترین میزان کلروفیل در رقم دیری مشاهده شد و ارقام خضراوی، دیری و استعمران از لحاظ میزان کارتنوئید اختلاف معنی داری نشان ندادند. در تمامی ارقام مورد بررسی میزان پروتئین بدست آمده در مرحله ی تمار بیشتر از مرحله ی رطب بود. بیشترین فعالیت آنزیم پراکسیداز در مرحله ی تمار رقم بریم مشاهده شد در حالی که در رقم زاهدی هیچ گونه فعالیت آنزیمی مشاهده نگردید. همچنان که میوه ی خرما رسیده تر شدن میزان کدورت بافت میوه نیز افزایش یافت.

مقایسه بستر کشت باگاس و کوکوپیت بر عملکرد و خصوصیات کیفی چهار رقم گوجه فرنگی گلخانه ای تحت شرایط کشت هیدروپونیک
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده کشاورزی 1394
  سپیده دالوند   ناصر عالم زاده انصاری

رشد و عملکرد گیاهان به طور مستقیم و غیر مستقیم تحت تأثیر مواد تشکیل دهنده بسترکشت قرار می گیرد. دستیابی به بستر کشت مناسب و ارزان قیمت باعث کاهش هزینه های ارزی برای خرید بستر کشت های وارداتی می شود. این پژوهش با هدف بررسی برخی شاخص های مورفولوژی، فیزیولوژی و بیوشیمیایی چهار رقم گوجه فرنگی در پاسخ به چهار بستر کشت متفاوت در سیستم کشت بدون خاک انجام شد. به طور کلی در بستر کشت هایی که در آن کوکوپیت وجود داشت رشد رویشی و عملکرد بیشتری مشاهده شد و کاربرد بستر کشت باگاس موجب کاهش رشد رویشی و عملکرد بوته شد. وجود تخلخل کافی، تهویه مناسب و بالا بودن قدرت نگهداری آب و عناصر غذایی در بستر کشت کوکوپیت می تواند دلیل رشد بهتر و عملکرد بیشتر گیاهان در این بستر باشد.