سواحل جنوب شرقی دریای مازندران در محدوده استان گلستان در یک بررسی یکساله با هدف شناسایی و طبقه بندی استاندارد بوم شناختی زیستگاههای ساحلی استان و همچنین تعیین مناطق حساس و رده بندی زیستگاهها از نظر حساسیت بوم شناختی مورد مطالعه قرار گرفت. پس از بررسی تصاویر ماهواره ای و عکسهای هوایی و بررسی های کتابخانه ای و جستجوی رایانه ای پایگاه های اطلاعات و تحقیقات محلی و میدانی مقدماتی، واحدهای همگن بوم سازگانی شناسایی شدند و منطقه مورد مطالعه به 5 بخش ناحیه بندی گردید. سپس ناحیه های مشخص شده پس از جمع آوری اطلاعات تکمیلی و پیمایش ساحلی و نمونه برداری های موجودات کفزی و رسوبات و اندازه گیری فاکتورهای محیطی و عکس برداری و تکمیل فرمهای مخصوص، بر اساس آخرین نسخه سیستم استاندارد طبقه بندی بوم شناختی ساحلی و دریایی (cmecs iii) پس از بومی سازی و تطبیق با ویژگیهای منطقه مورد بررسی، طبقه بندی شدند . کدهای مربوط به هر ناحیه از نظر اجزای مربوط به زمین شناسی سطحی، پوشش زیستی و ژئوفرم مشخص و جداول مربوط تهیه و سپس با استفاده از نرم افزارهای سیستم اطلاعات مکانی (gis) پایگاه داده ای مربوط تهیه و نقشه های مختلف مربوط به اجزای سیستم برای هر ناحیه استخراج گردید . سپس با بکارگیری معیارهای تعیین مناطق حساس iucn که دربردارنده 5 معیار اصلی و 34 معیار فرعی است و به صورت ارزش گذاری عددی عمل میکند ، درجه حساسیت زیست محیطی سواحل استان تعیین شد. بر این اساس ناحیه تالاب گمیشان با کسب 106امتیاز از حداکثر 136 امتیاز ممکن دارای بیشترین حساسیت و اهمیت زیست محیطی در استان است . همچنین کرانه های پیرامون دهانه گرگانرود و دهانه قره سو نیز دارای اهمیت زیست محیطی بالا با کسب امتیاز به ترتیب83 و71 می باشند . مناطق پیرامون بندر ترکمن (با امتیاز 56) و سواحل جنوبی خلیج گرگان (با امتیاز32) از نظر حساسیت در درجه کمتری قرار دارند.

در دریاها و اقیانوس ها امواج با مشخصات متفاوتی وجود دارند که به وسیله ی عوامل مختلفی همچون جزر و مد، زلزله، آتشفشان، باد و . . . ایجاد شده اند. در دریای خزر تنها امواج ناشی از باد قابل توجه می باشند که این گونه امواج در اثر وزش بادهایی با سرعت های مختلف و جهات گوناگون، به علت تنش ایجاد شده توسط باد روی سطح آب دریا تشکیل می شوند و پس از تشکیل امواج ناشی از باد در آب عمیق، امواج ضمن نزدیک شدن به ساحل، هم زمان با ورود به آب های کم عمق به تدریج بستر را احساس کرده و دچار تغییراتی می شوند که پدیده های مهم خیزش، انکسار و شکست امواج از آن جمله اند. هدف از انجام این تحقیق بررسی یکی از این تغییرات یعنی شکست موج و تعیین محدوده ی شکست امواج در مناطق انزلی و امیرآباد، واقع در سواحل جنوبی دریای خزر می باشد. این تحقیق به دو روش انجام شد، ابتدا با استفاده از مدل موج دریای خزر (caswac) و سپس با کمک گرفتن از عوارض مورفودینامیک رسوبی که نتیجه ی عملکرد امواج و جریانات بر مناطق ساحلی و عکس العمل سواحل در مقابل این نیروها می باشند و بر روی رسوبات نقش بسته اند. در این تحقیق به علت عدم دسترسی به دستگاه های اندازه گیری مستقیم پارامترهای امواج در آب عمیق (ارتفاع و پریود)، به کمک مدل caswac و با استفاده از آمار باد 43 ساله ایستگاه های سینوپتیکی انزلی و امیرآباد، مشخصه های امواج آب عمیق تعیین و سپس با استفاده از مدل caswac امواج از آب عمیق به آب کم عمق منتقل شدند و اثرات خیزش و انکسار بر روی آن ها اعمال و مشخصات امواج در ناحیه ی شکست (شامل ارتفاع موج در نقطه ی شکست، عمق آب در نقطه ی شکست، ضریب خیزش، ضریب انکسار و زاویه ی هجوم موج) محاسبه و با استفاده از نقشه های هیدروگرافی موجود محدوده ی شکست امواج در مناطق انزلی و امیرآباد مشخص و نیز مسیر حرکت امواج از آب های عمیق تا ناحیه ی شکست به صورت گرافیکی نمایش داده شد. سپس طی عملیات میدانی بستر دریا به لحاظ حضور عوارض و شواهد مورفودینامیکی مورد بررسی دقیق قرار گرفت و در ادامه نمونه های رسوبی از بستر دریا در اعماق مختلف در هر یک از مناطق مورد مطالعه برداشت و پس از انجام آزمایشات رسوب شناختی محدوده ی شکست امواج در هر یک از مناطق مورد مطالعه تخمین زده شد. نتایج حاصل از دو روش به کار رفته در منطقه ی امیرآباد توافق بسیاری با هم دارند طوری که هر دو روش محدوده ی عمقی شکست امواج غالب را در اعماق بین 5/0 تا 2 متر و پهنای باند شکست امواج غالب را بین 5/22 تا 90 متر از خط ساحل مشخص نمودند و در انزلی نتایج حاصل از دو روش کمی متفاوت اند طوری که مدل caswac عمق شکست امواج غالب را در اعماق بین 5/0 تا 2 متر و پهنای باند شکست امواج غالب را در فاصله 30 تا 120 متری خط ساحل مشخص می نماید در حالی که بررسی دقیق عوارض و شواهد مورفودینامیکی که به طور طبیعی بر بستر دریا نقش بسته اند، نشان داد شکست امواج در عمق بالاتری اتفاق می افتد طوری که عمق شکست امواج غالب در اعماق بین 70/1 تا 50/2 متر واقع شده است، که این تفاوت مربوط به فراوانی بیشتر بادهای 20 تا 30 نات در منطقه ی انزلی نسبت به امیرآباد و گستردگی بیشتر امواج ناشی از این بادها می باشد. علاوه بر محدوده شکست امواج غالب ، محدوده ی شکست موقتی امواج مربوط به بادهای 16 تا 21 نات و 21 تا 63 نات نیز در هر دو منطقه تعیین شد طوری که پهنای باند شکست امواج ناشی از این بادها در انزلی در فاصله ی بین 90 تا 420 متر و در امیرآباد در فاصله ی بین 120 تا 1230 متر از خط ساحل تخمین زده شد.

تنوع ویژگی های طبیعی منطقه خزری سبب تنوع زیستگاه ها و در نتیجه آشیان گزینی بسیاری از گونه های گیاهی در این گستره رویشی شده است. با توجه به اهمیت اکوسیستم ساحلی ذخیره گاه زیست کره میانکاله، به عنوان زیر مجموعه ای از سواحل جنوبی دریای خزر لازم است تا نقش عوامل اکولوژیکی و تأثیر آن ها در پراکنش و تنوع گونه ای گیاهان مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور این تحقیق با هدف شناخت گیاهان ساحلی، ارائه اطلاعات حاصل از پراکنش جغرافیایی، اشکال زیستی، بررسی تأثیر عوامل محیطی (ارتفاع از سطح دریا، میزان شیب، جهت شیب و نیز فاکتورهای مختلف شیمیایی خاک) بر پوشش گیاهی و تعیین مهمترین خصوصیات محیطی موثر بر استقرار آن ها انجام شد. تنوع زیستی، ویژگی های زیستگاهی و محیطی، در طول سه ترانسکت با استفاده از تکنیک رده بندی twinspan و آنالیز رسته بندی dca مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل از آنالیز رسته بندی dca با انجام آزمون های دقیق آماری مورد ارزیابی قرار گرفت تا بتوان معنی دار بودن یا نبودن آن ها را مورد بررسی قرار داد. به طور کلی در بررسی فلورستیک منطقه، تعداد 314 گونه گیاهی در 212 جنس و 61 تیره شناسایی شده است. از این تعداد 19 گونه اندمیک و نیمه اندمیک ناحیه هیرکانی و اندمیک ایران می باشند. از نظر پراکنش جغرافیایی گیاهان عمدتاً به عناصر چند ناحیه ای تعلق دارند. بیشترین شکل زیستی مشاهده شده مربوط به تروفیت ها با 141 گونه (90/44%) می باشد. در این تحقیق شش زیستگاه به همراه هشت گروه گیاهی تشخیص داده شد. با توجه به آنالیزها، هدایت الکتریکی (ec) و اسیدیته (ph) خاک به ترتیب مهم ترین عوامل تأثیر گذار بر استقرار پوشش گیاهی در زیستگاه های مختلف منطقه می باشند. نتایج حاصل از بررسی گروه های گیاهی تا حد زیادی نشانگر وجود تخریب در زیستگاه های ضلع غربی منطقه می باشد. کلمات کلیدی: ذخیره گاه زیست کره میانکاله، اکوسیستم ساحلی، ترانسکت، twispan، dca

شناخت نواحی مستعد خطرات طبیعی، از گام?های اولیه در مدیریت منابع طبیعی و برنامه?ریزیهای توسعه?ای وعمرانی است. روانگرایی به عنوان یک فرایند طبیعی، خطر ناپایداری زمین، نشست نامتقارن سازه?های مهندسی و کاهش ظرفیت باربری خاک را به دنبال دارد. به این دلیل برای مقابله با آثار مخرب این خطر طبیعی، شناسایی مناطق مستعد آن بسیار ضروری است. روانگرایی یکی از مهمترین پدید?ه?های ژئوتکنیکی است که در خاکهای سست و ماسه?ای اشباع در اثر بالارفتن فشار منفذی و کاهش مقاومت برشی رخ داده و منشا خسارتهای شدید سازه?ای به هنگام وقوع زلزله آستانه ای است. این تحقیق در سواحل جنوب شرقی دریای خزر با هدف پهنه?بندی خطر با مدل تجربی سه پارامتری swm انجام شده است. پارامترهای مدل شامل خاک، عمق آب زیرزمینی و شتاب افقی زمین است. پس از تهیه داده?ها و نقشه?های رقومی پایه، با توجه به نوسان در وضعیت سطح ایستابی، شتاب افقی زمین و سناریوی تغییر مرکز سطحی زمین لرزه، 30سناریوی بروز خطر تدوین گردید و در محیط نرم افزاری arcgis، با همپوشانی لایه ها، نقشه خطر روانگرایی با 5 کلاس تهیه شد و برای خسارت کلی روانگرایی از معادله عمومی ریسک استفاده شد. راهها، ساختمان ها، منبع آب و اراضی زراعی به عنوان عناصر درمعرض خطر انتخاب شدند. آسیب پذیری عناصر براساس درجه اهمیت عناصر و درمقیاس شدت خطر ارزش دهی شد. نقشه خسارت از ضرب 3 نقشه شدت خطر، عناصر درمعرض-خطر و آسیب پذیری عناصر بدست آمد. نتایج نشان داد که 71 درصد از سطح منطقه در کلاس بدون خطر و 82 درصد منطقه در کلاس خسارت خیلی کم قرار دارد. همچنین سناریوی 5 دارای بیشترین احتمال ایجاد خطر و خسارت بوده و به عنوان سناریوی بحرانی خطر و خسارت انتخاب شد. تفاوت فراوانی کلاسهای خطر و خسارت بر اساس آزمون کای اسکور در سطح احتمال 1 درصد معنی?دار بوده و نماینده تفکیک بالایی بین کلاس?های خطر و خسارت است.

آشنایی با صفات مورفولوژیکی دریای خزر از نظر وضعیت پروفیل های توپوگرافی ساحلی ، دانه بندی رسوبات ، ترکیب و بافت رسوبی ، تعیین آسیب پذیری در مقابل عملکرد نیروهای فرساینده ، کنترل فرسایش و رسوبگذاری ، اندازه گیری پارامترهای ریخت شناسی و ژئوتکنیکی و تجزیه و تحلیل داده های حاصله ، از مهمترین اهداف مورد بررسی در این پروژه به شمار می آیند.بدین منظور مطالعه و بررسی پهنه های مختلف سواحل جنوبی دریای خزر (مرز آبی ایران) توسط نقشه های توپوگرافی با مقیاس های مختلف ،انجام بازدیدهای صحرائی و عملیات آزمایشگاهی صورت گرفته است. بطور کلی از جمع بندی مطالب و داده های بدست آمده چنین نتیجه گرفته شد که دریای خزر در ناحیه جنوی دارای ویژگی های زمین ریخت شناسی مختلفی در نواحی ساحلی خود می باشد که تاثیر مستقیم بر رفتار ژئوتکنیکی رسوبات ناحیه ساحلی دارد. تفاوت پروفیل های توپوگرافی ساحلی ، دانه بندی رسوبات ، ترکیب رسوبی ، ساختار زمین شناسی و ژئوتکنیکی همچنین اختلاف نیروهای موثر هیدرولیک رودخانه ها ، و هیدرودینامیک دریا باعث شده است که در مناطق گرگان رود ، لاریم، سرخ رود، و سفید رود کهنه پدپده رسوبگذاری و در مناطق نکارود ، نشتارود ، شفا رود ، لیسار پدیده فرسایش دیده شود.همچنین می توان ذکر کرد در سواحل جنوبی از شرق به غرب با تغییر توپوگرافی و زیاد شدن شیب ( هم مناطق کم ژرفای دریایی و هم مناطق خشک ساحل) رژیم رسوبی و دانه بندی رسوبات از ریز به درشت دانه در حال تغییر می باشد با توجه به پارامترهای زمین شناسی و ژئوتکنیکی منطقه سرخ رود بعنوان منطقه پایدار ساحلی معرفی گردیده است.