چکیده جنگ جهانی دوم، ظهور نظامی را در پی داشت که دو قدرت عمده ی شرق و غرب اساس آن را تشکیل می-داد و سایر کشورها در پیرامون هر یک از این دو قطب به صورت متحدین یا به اصطلاح اقمار آنها قرار داشتند. در این زمان در ایران با وقوع کودتای 28 مرداد 1332، محمدرضا شاه به عنصر تعیین کننده ی سیاست خارجی ایران تبدیل شده بود و در چنین نظام جهانی، شاه به دلایل گوناگون از دولت شوروی رهبر بلوک شرق، دوری گزید و منافع و سیاست های خود را همسو با غرب و رهبر آن ایالات متحده امریکا قرار داد. از این هنگام تاریخ روابط ایران و شوروی را می توان بر اساس تحولات نظام بین المللی، به دو دوره ی عمده تقسیم کرد. دوره ی اول از کودتای 28 مرداد 1332 تا سال 1341 بود که روابط ایران و شوروی تحت تأثیر جنگ سرد و دوره ی تشنج میان دو بلوک شرق و غرب، با بحران های عمده ای روبرو بود. دوره ی دوم از سال 1341 تا سقوط سلطنت در سال 1357، که روابط دو کشور در بعد سیاسی بدون بحران خاصی جریان داشت و در بعد اقتصادی در سطح همکاریهای گسترده ی اقتصادی و فنی بود. شروع این دوره به دلیل تعهد ایران به شوروی مبنی بر عدم واگذاری پایگاه موشکی به قدرتها در شهریور 1341 بود. پذیرش این تعهد تحت تأثیر حوادثی چون تغییر در سیاست خارجی امریکا نسبت به ایران و همچنین مساعد شدن اوضاع بین المللی برای شروع دوران تنش زدایی بود. در این دوره، سیاست خارجی ایران نسبت به شوروی مقاومت در برابر نفوذ سیاسی این دولت و در عین حال برقراری روابط گسترده ی اقتصادی و فنی با آن بود و این روابط برای دولت شوروی، به نوعی تعدیل کننده ی روابط سیاسی عمیق ایران با غرب بود. بنابراین اساس روابط دو کشور را در این دوران همکاریهای اقتصادی تشکیل می داد. واژه های کلیدی ایران، شوروی، امریکا، سیاست خارجی، نظام بین المللی

از اوایل دهه1340، دوره جدید در جامعه ایران آغاز شد. دولت با توسل به اصلاحات- یا «انقلاب سفید»- عرصه های اجتماعی و اقتصادی را دگرگون کرد؛ از سوی دیگر، سیاست های سرکوب گرانه ای را در پیش گرفت که امکان مخالفت با سیاست هایش را محدود می ساخت. تا اوایل دهه40 بازماندگان جبهه ملی و حزب توده همان شیوه های سنتی خود را ادامه می دادند که نمی توانست سیاست های حکومت را به طور جدی به مخاطره اندازد. اما دولت موفق شد که این سازمان ها را به گروههای کوچک بی تاثیر تبدیل کند. در این شرایط، گروه هایی از جوانان که خواهان ایجاد تغییرات ریشه ای بودند، در صدد برآمدند که به شیوه های نوین مبارزه روی نهند. آنها بر تجربه جنگ چریکی در کشورهایی مانند چین، کوبا، ویتنام، و کشورهای آمریکای جنوبی تامل کردند. نظریه پردازان جوان به این نتیجه رسیدند که مبارزه مسلحانه تنها راه ممکن مبارزه با دولت سرکوبگر پهلوی است. آنها به خصوص مجذوب شیوه جنگ چریکی شهری شدند که در برخی از کشورهای آمریکای جنوبی رواج داشت. از اواخر دهه 40 چند گروه کوشیدند تجربه نبرد مسلحانه را در جامعه ایران بیازمایند. بسیاری از اعضای این گروه ها در نبردهای خیابانی جان باختند، یا اعدام شدند یا با محکومیت طولانی به زندان افتادند. به رغم تلفات سنگین، آنان توانستند چهره پر ابهت دولت پهلوی را بشکنند و افسانه قدر قدرتی آن را زیر سوال ببرند. اما آنها نتوانستند محرک جنبش انقلابی گسترده ای بشوند. بنابراین، نتوانستند نظام سیاسی را سرنگون سازند یا سیاست های آن را به طور جدی دگرگون کنند.

یکی از پیامدهای ورد اعراب مسلمان به ایالت فارس تاسیس شهر شیراز بود. مسایلی که قصد داریم در این پژوهش بررسی کنیم به قرار ذیل است. چرا شیراز در برابر استخر تاسیس شد؟ شیراز چه نقشی را در تغییر و تحولات اجتماعی فارس در قرون نخستین اسلامی ایفا کرد و ارتباط شیراز با دیگر نقاط فارس چگونه بود؟ شیراز مرکز سیاسی اداری فارس شد به همین دلیل از وقایع سیاسی دوره ی امویان تاثیر می گرفت و به علت مرکزیت دراوضاع سیاسی این دوره دخیل بود. داشتن مرکزیت سیاسی اداری و موقعیت جغرافیایی ویژه باعث توجه افراد قدرمتند به آن و این توجه سبب افزایش اهمیتش در طول زمان شد، چنان که صفاریان شیراز را مکانی مناسب برای استقرار خود یافتند خلافت عباسی هم از تلاش برای تسلط بر این شهر غافل نبود ورود علی ابن یویه به شیراز آغاز فصل دیگری در تاریخ این شهر بود. شیراز از نظر اجتماعی نقش مهمی را در اسلامی کردن فارس ایفا نمود و از نظر فرهنگی نیز در ایالات فارس قابل توجه بود. تعدادی از دانشمندان علوم اسلامی در آن زندگی می کردند تصوف اسلامی نیز در این زمان در شیراز جایگاه ممتازی داشت . تاسیس شیراز اثر مثبتی بر اقتصاد فارس داشت ارتباط شیراز با دیگر نقاط فارس از اهمیت ویژه ای بر خوردار بود. موقعیت جغرافیایی شیراز آن را به محل تلاقی راه های تجاری فارس تبدیل کرد از این رو شهرهای مختلف ایالات کالاهای خود را برای فروش به این بازار تازه می فرستادند. در مقابل آن چه خود شیراز تولید می شد به شهر های دیگر صادر می گردید.

مجلس شورای ملی یکی از اصلی ترین مراجع قانون گذار در ایران بود. با به سلطنت رسیدن رضاشاه، وی کشور را به سمت مدرنیته پیش برد. اما مجلس در این میان نقش اصلی خود را کاملا از دست داده و مطیع دستورات دربار بود. با گسترش روزافزون تجارت، شیلات و ... آگاهی مردم نسبت به مسایل مناطق ساحلی دریای مازندران تغییر یافت و تحولات صورت گرفته در این منطقه بازتاب خود را در پایتخت نشان داد، چرا که وجود راه ها و جاده های احداث شده، بعد مسافت را از میان برده بود. بعد از شهریور 1320 مردم این خطیه از کشور در ارتباط با نیروی متفقین قرار داشتند و تأمین معاش دغدغه اصلی آنان بود. محمدرضا شاه که تازه ر اریکه سلطنت تکیه زده بود، فرصت کافی برای پرداختن به مسایل شمالی کشور را نداشت در حالی که شوروی از همین خلأ سیاسی بهره برده و تلاش داشت تا از طریق تصاحب امتیاز نفت شمال و گسترش روزافزون قدرت خود در شرکت شیلات به نوعی به نفع خود سودجویی کند. در این پژوهش برآنیم تا عملکرد مجلس شورای ملی را در مناطق ساحلی دریای مازندران در محدوده سال های 1304 تا 1332 مورد بررسی قرار دهیم

در آغاز قرن بیستم جهان شاهد جنگی هولناک بود. رقابت میان دولت های استعمارگر اروپایی برای حفظ موجودیت و تأمین خود منجر به ایجاد دسته بندیهایی تحت عنوان متحدین و متفقین گردید. با کشته شدن ولیعهد اتریش به دست یک جوان صربستانی جنگ جهانی اول به وقوع پیوست و به قسمت های مختلف جهان از جمله ایران سرایت کرد. احمد شاه قاجار سه روز پس از آغاز جنگ جهانی اول با صدور فرمان 12 ذیحجه 1332ه.ق/ اول نوامبر 1914م بی طرفی ایران را در جنگ اعلام کرد. اما به دلیل موقعیت استراتژیکی ایران و همچنین نبودن یک دولت کارآمد و ارتش منظم، دولت های درگیر جنگ بی طرفی اش را به هیچ گرفتند و ایران را صحنه منازعات سیاسی- نظامی و اهداف استعماری خود قرار دادند. روس ها در شمال و انگلیسی ها در جنوب حاکمیت داشتند و در امور داخلی ایران تأثیر به سزایی داشتند. پدیده جنگ علاوه بر ابعاد نظامی و سیاسی اش، آثار اقتصادی خود را بر جامعه جنگ زده ایران تحمیل کرد و ساختارهای اقتصادی و تجاری به نحوی طولانی و گسترده آسیب زد. هم چنین قحط و غلاء را که موجب مرگ بسیاری از ایرانیان شد به وجود آورد. ایران نزدیک سه سال گرفتار اشغال نظامی- مداخله های سیاسی بود. مداخله دولت های روس و انگلیس در امور داخلی باعث شد که آنها عوامل وابسته به خودشان را در کشور ایران تقویت کنند. به علت استیلای دول بیگانه دولت دیگر کارآیی لازم را جهت اداره کشور نداشت و همچنین جنگ باعث شد که فعالان سیاسی ایران دچار پراکندگی و تنش بشوند و وحدت سیاسی لازم جهت مقابله با مشکلات را از دست بدهند و ایران عملاً دستخوش تجزیه سیاسی شود.

در این پژوهش تلاش شده است تا زمینه های پیدایش ارتش نوین در دوره پهلوی اول مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. اصولاً در اوضاع ایران در زمان کودتای سوم اسفند1299 هیچ نیروی نظامی منظم وجود نداشت و نیروهای موجود نیز یا تحت تسلط بیگانگان بودند مثل بریگاد قزاق ،ژاندارمری و پلیس جنوب و یا مانند نیروی عشایر و ایالات تنها در زمان جنگ بسیج می شدند. بنابراین بعد از روی کار آمدن رضاخان ، وی نوسازی ارتش را در رأس امور قرار داد. همچنین به دلیل این که سلسله پهلوی با کمک نظامیان به قدرت رسید و با توجه به نقش آن ها در حفاظت از نظام سلطنتی،ارتش بازسازی و تقویت شد. در این پژوهش چگونگی ایجاد این ارتش و اقداماتی که در زمینه تجهیز ارتش به عمل آمد ،مورد بررسی قرار می گیرد. همچنین در مورد ساختار ارتش نوین و ایجاد نیروی دریایی و هوایی کشور نیز توضیحاتی داده شده است. یکی از دلایل ایجاد ارتش ایجاد امنیت در کشور بود، رضاخان در جهت رسیدن به این هدف در کشور دو اقدام مهم را انجام داد. وی از سویی به سرکوب جنبش ها و شورش های نواحی مختلف پرداخت و از سوی دیگر به یکجانشین کردن و سرکوب عشایر که آن ها را نشانی از عقب ماندگی ایران میدانست پرداخت که بنا بر نتایج این پژوهش در امر سرکوب جنبش ها و ایجاد امنیت در مناطق با اتکا بر نیروهای نظامی موفق بوده است.اما در کل محصول نوسازی رضاشاهی اقتدار و استبدادی شد که بر پایه ی ماهیت نظامی استوار بود ؛ نیز حکومت و سیاست هایش بر همین روال ادامه یافت که تنگنایی برای جامعه ایران پس از مشروطه گردید. واژه های کلیدی:ارتش نوین، امنیه، نیروی دریایی، قشون، نیروی هوایی.

پس از فروپاشی دولت صفوی در سال 1135هـ. (آبان 1101 خورشیدی)، ایران برای بیش از هشت دهه در آشوب و ناآرامی فروافتاد و دولت های افشار و زند هم که یکی پس از دیگری بر تمام یا بخش هایی از کشور سیطره یافتند در گذر از این عصر ناکام ماندند. سرانجام یکی از قبایل قزلباش به نام قاجار با رهبری و فرماندهی آقامحمدخان، پس از غلبه بر دیگر رقبا و مدعیان بر گوشه و کنار کشور مسلط شد و سال های بی ثباتی و جنگ به پایان رسید. نخستین فرمانروای قاجار، تهران را به پایتختی برگزید و با ادعای جانشینی صفویان و در اندیشه ی احیای ارزش های آن دوران زمام امور را به دست گرفت. اما پیامدهای سال های طولانی جنگ های داخلی رفته رفته در سیاست و اقتصاد و فرهنگ آشکار می شد و ایران، آسیب دیده و بدون آمادگی قدم به دنیایی گذاشت که در حوادث دهه های اخیر دگرگون شده بود.

قرن نوزده قرن انقلابات در اروپا بود و سرعت پیشرفت صنعت و علوم باور کردنی نبود ایرانیان مقیم اروپا برای ترویج آنچه دیده بودند شاه و دربار را به فرنگ بردند ناصرالدین شاه اولین پادشاه در تاریخ جدید بود که به فرنگ سفر نمود شاه ایران ظاهرا ترقی خواه بود اما با توجه به شرایط و جامعه سنتی و روحیه استبدادی شاه نتوانست کاری برای جامعه انجام دهد اما سفر فرنگ مظفرالدین شاه نتایج پرباری داشت وچشم اطرافیان را به دنیایی باز کرد که فقط امکانات برایشان جذاب نبود خواسته شان قانون، آزادی اندیشه بود که در همه در مشروطه خلاصه می شد.

این پژوهش چشم¬اندازی است بر اوضاع آموزشی ایران در دوره¬ی مشروطه و می¬کوشد که سیر دگرگونی¬های تدریجی را در نظام آموزشی ایران بررسی کند؛ و به این سوال پاسخ دهد که آیا انقلاب مشروطه توانست نظام آموزشی ایران را از حالت سنتی به صورت جدید درآورد؟ به علاوه، چگونگی وضعیت نظام آموزشی ایران قبل از مشروطه، موانع اجتماعی ـ فرهنگی گسترش نظام آموزشی به سبک جدید و جایگاه نظام آموزشی در اندیشه¬ی پیشروان مشروطه، دیگر مسائلی هستند که این پژوهش در پی پاسخ دادن به آن¬ها است. نظام آموزشی ایران پیش از مشروطه، نظامی سنتی بود که برنامه و مواد آن با مقتضای سنی افراد مناسبتی نداشت. برخورد با تمدن اروپایی سبب تکاپو در ایرانیان و انتقاد از نظام آموزشی شد. این مسأله به اعزام دانشجویان و احداث مدارسی به سبک نوین منجر گردیده و تغییراتی را در نوع نظام آموزشی به وجود آورد؛ اما این جریان با مخالفت¬هایی روبه¬رو شد و تقابل و چالش بین موافقان و مخالفان ورود نظام آموزشی جدید درگرفت. با این حال نظام نوین افتان و خیزان به تکاپوی خود ادامه داد. وقوع مشروطه، بر نظام آموزشی، همانند دیگر جوانب زندگی سیاسی و اجتماعی ایران، تأثیر گذاشت. نهادهای رسمی و غیر رسمی برآمده از مشروطه، مانند مجلس، دولت، احزاب و انجمن¬ها در راستای گسترش و همگانی شدن نظام آموزشی اقداماتی انجام دادند و آن را از حالت پیشین و وابسته به اراده افراد بیرون آوردند و هر چند با مخالفت بخش¬های از جامعه و مشکلات داخلی و خارجی روبه¬رو شدند ولی توانستند به مـرور زمان نظام آموزشی را بر پایه¬هایی بنا کنند، کـه اراده¬ی افراد سبب تزلزل آن نگردد.

گسترش اسلام در ایالت کرمان یکی از مسائل مهم جامعه ایران در قرون نخستین اسلامی است زیرا مردم ایران با پذیرفتن اسلام و دست کشیدن از دین باستانی خود مهم ترین تحول را در تاریخ این کشور به وجود آوردند که آثار این تحول بزرگ تا به امروز ادامه دارد. سرزمین های وسیع ایالت کرمان همانند فارس یکی از پایگاه های استوار دین زرتشت در ایران به شمار می آمد و روند اسلام پذیری مردم، تدریجی و نسبت به سایر نقاط ایران طولانی تر بود که تا زمان خلافت عباسیان به طول انجامید. حکومت صفاریان موفق شد تمام ایالت کرمان را تحت حاکمیت حاکمان مسلمان درآورد اما جریان اسلامی شدن کرمان تا ظهور آل بویه ادامه پیدا کرد و به دلیل وسعت ایالت کرمان گسترش اسلام در هر منطقه از آن متأثر از شرایط زمانی و مکانی خاص خود بود. اسلام پذیری بخش عمده ای از مردم کرمان به دلیل فعالیت مبلغان خوارج و شیعیان صورت گرفت که این عامل مهم ترین ویژگی جریان اسلامی شدن ایالت کرمان است. علاوه بر فعالیت مبلغان اسلامی مهاجرت اعراب و سکونت آنان در این ایالت باعث برچیده شدن نظام سیاسی و ساختار اجتماعی برآمده از حکومت ساسانیان شد. این امر به گسترش اسلام در ایالت کرمان سرعت بخشید.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.