نام پژوهشگر: حسامالدین ذگردی
سمانه باقری حسامالدین ذگردی
بهبود فرایندهای کسب و کار ، افزایش رضایت مشتری و کاهش هزینه های سازمان از مسائل مهمی هستند که سازمانها همواره با آنها سر و کار داشته و در جستجوی روشی برای حل آن می باشند . در این راستا شش سیگما بعنوان رویکردی نظام مند در جهت دستیابی به اهداف مذکور مورد توجه بسیاری از شرکتها در سراسر جهان قرار گرفته است . اما با توجه به همه ویژگیهای مثبت شش سیگما، بسیاری از شرکتها در بکارگیری آن با موفقیت روبرو نشده اند .دلایل بسیاری در این خصوص مطرح شده که بطور اعم می توان به عدم توجه سازمانها به عوامل موفقیت و شکست پروژه های شش سیگما اشاره نمود . بنابراین لازم است همراه با اجرای شش سیگما، تمرکز بر روی این عوامل بحرانی توام با ارزیابی تاثیر آنها بر بهبود عملکرد سازمانها وجود داشته باشد . مرور ادبیات موضوع نشان می دهد تا کنون تلاشهای آکادمیکی اندکی در خصوص بررسی میزان اثربخشی اجرای برنامه شش سیگما بر عملکرد سازمان صورت گرفته است . هدف از این پژوهش ، بررسی تاثیرات عوامل موفقیت شش سیگما بر بهبود عملکرد شرکتهاست . در این راستا با مرور ادبیات شش سیگما و عملکرد سازمانی ، عوامل کلیدی موفقیت شش سیگما (csf) و ابعاد عملکرد سازمانی تعیین گردید . در ادامه در قالب چارچوب نظری ، روابط بین csf و تاثیر آنها بر عملکرد سازمان بیان گردید و پرسشنامه ای برای تحلیل این ابعاد و شاخصها طراحی گردید . برای اعتبارسنجی پرسشنامه از مصاحبه با خبرگان استفاده شده است. پس از انجام اصلاحات پرسشنامه نهایی تدوین گردید . جامعه آماری در این فاز ، شرکتهای تولیدی بودند که تجربه ای در اجرای پروژه های شش سیگما داشتند. پس از تکمیل پرسشنامه ها، به منظور تحلیل آماری و تبیین اعتبار مدل پیشنهادی از روشهای آماری متعدد استفاده شد. به منظور بررسی های اولیه و پیش بینی اعتبارسنجی مدلهای اندازه گیری (عوامل موفقیت شش سیگما و ابعاد عملکرد سازمانی) از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد . در ادامه تحلیل عاملی تائیدی برای هر یک از مدلهای اندازه گیری انجام گردید . به منظور آزمون فرضیه ها و اعتبار سنجی درستی مدل ساختاری ، از مدلسازی معادلات ساختاری برای اندازه گیری و تائید مدل تئوریک و از شاخصهای آن برای قضاوت نهایی، تعیین میزان اعتبار آماری و اندازه گیری نیکویی برازش مدل پیشنهادی استفاده گردید . بر اساس این تحقیق عوامل کلیدی موفقیت شش سیگما مشتمل بر 10 عامل می باشد که عبارتند از حمایت و تعهد مدیریت ارشد ، آموزش ، پیوند با تامین کنندگان ، تغییرات فرهنگی، فهم و بکارگیری متد و ابزارها ، پیوند شش سیگما با مشتری، پیوند شش سیگما با استراتژی سازمان، مدیریت فرایند ، اولویت بندی و انتخاب پروژه ها، پیوند شش سیگما با مدیریت منابع انسانی ، همچنین عملکرد سازمانی در فاکتورهای عملکرد کیفی ، عملکرد مالی و بازاریابی ، نتایج مشتری و پرسنل مورد ارزیابی قرار گرفت . نتایج تحقیق عناصر شناخته شده موفقیت شش سیگما را تایید و نشان می دهد که ارتباط معنی دار و مثبت بین آنها و عملکرد سازمان وجود دارد که نشان از تاثیرگذاری مثبت اجرای شش سیگما بر بهبود عملکرد شرکتها می باشد. بر اساس فاکتورها و شاخصهای ارائه شده در این تحقیق می توان عملکرد و اثربخشی فاکتورهای مختلف موفقیت شش سیگما در مسیر بهبود عملکرد سازمانی را بررسی و اندازه گیری نمود . همچنین تلاش شده است در قالب مدل اجرایی متناسب با شرایط سازمانهای ایرانی الگویی در اختیار مدیران و برنامه ریزان سازمانها قرار گیرد تا بتوانند با توجه به شرایط و میزان منابع و امکانات موجود در مورد تدوین و اجرای برنامه های بهبود شش سیگما تصمیم گیری کنند.