نام پژوهشگر: محمد رضا یزدانی

بررسی اثرات تغییر اقلیم بر منابع آب(آبهای سطحی)حوزه آبخیز زاینده رود
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان 1390
  محمد رضا یزدانی   محمد مهدوی

مدیریت منابع آب از جمله موارد مهم و کلیدی در برنامه ریزی و توسعه پایدار یک منطقه می باشد و بر بسیاری از زمینه های سیاستگذاری مانند انرژی، سلامتی، امنیت غذایی و حفاظت طبیعی تاثیر گذار است. از طرفی یافته های علمی دانشمندان، نشاندهنده افزایش دمای کره زمین و روند افزایشی آن در طی قرن کنونی می باشد. افزایش دما و تغییر اقلیم موجب تاثیر بر اکوسیستمهای زمینی و چرخه آب می شود و می تواند بر سیستمهای تامین آب در یک منطقه تاثیر گذار باشد.حوزه آبخیز زاینده رود که مهمترین حوضه آبخیز در نواحی خشک مرکزی ایران است، تاثیر زیادی بر توسعه اقتصادی و اجتمایی منطقه دارد و تامین آب در این منطقه از جمله چالشهای اساسی در برنامه ریزیهای توسعه در سطوح ملی و منطقه ای می باشد. رشد جمعیت، توسعه شهر نشینی و تغییر کاربری اراضی همراه با تاثیرات محتمل تغییر اقلیم، موجب افزایش تنش بر مدیریت منابع آب منطقه خواهد شد. بنابراین لازم است تحقیقات مناسبی در خصوص شناخت و انجام اقدامات لازم برای کاهش اثرات منفی انجام گیرد.هدف از انجام این تحقیق بررسی اثرات محتمل تغییر اقلیم بر آبهای سطحی حوضه آبخیز زاینده رود(4 زیرحوضه آبخیز) طی قرن کنونی می باشد. برای انجام این تحقیق از 5 مدل گردش عمومی ipcm4، hadcm3، ncccsm، echam5 و cgma با سه سناریوی انتشار a2، a1b و b1 استفاده شد. با توجه به مقیاس بزرگ مدلهای گردش عمومی، از روش ریزنمایی توابع انتقال استفاده شد و ریزنمایی آماری برای دو متغیر دما و بارش انجام گرفت. به این منظور از روشهای خطی شامل رگرسیون چندگانه، رگرسیون چندگانه با تحلیل مولفه های اصلی برای ریزنمایی دمای ماهانه و 6 روش غیرخطی شبکه عصبی مصنوعی شامل پرسپترون چند لایه، شبکه های عصبی ساختاری، شبکه های عصبی مبتنی بر آنالیز مولفه های اصلی، شبکه های خودسازمانده کوهنن، شبکه های بنیادی شعاعی و شبکه های نروفازی برای ریزنمایی دما و بارش ماهانه استفاده شدند. مدلساز ی هیدرولوژیکی از روش های مبتنی بر داده یعنی شبکه های عصبی مصنوعی در 4 زیرحوضه انجام گرفت. روشهای مورد استفاده شامل پرسپترون چند لایه، شبکه های عصبی مبتنی بر آنالیز مولفه های اصلی، شبکه های جوردن المان، شبکه های زمان تاخیری، شبکه های چرخشی یا برگشتی و شبکه های نروفازی بودند. نتایج نشان داد که با استفاده از 7 مولفه اصلی می توان بیشتر از 90 درصد واریانس را دربین متغیرهای تخمینگر تبیین کرد. نتایج حاصل از ریزنمایی آماری نشان داد که ریزنمایی دما در مقیاس ماهانه دارای خطای کمتری در قیاس با ریزنمایی بارش می باشد. همچنین استفاده از سیستم استنتاج فازی در مرحله مدلسازی(نروفازی) و بکارگیری الگوریتم ژنتیکی در کالیبره کردن وزنهای مدلهای شبکه عصبی، تاثیر چندانی در کاهش خطای مدلسازی نداشتند. میزان تغییرات پیش بینی شده دما با استفاده از میانگین سناریوها حاکی از این است که بیشترین افزایش دما در فصل تابستان و کمترین آن مربوط به فصل پاییز خواهد بود. میزان افزایش دما طی دوره اول زمانی(2010 تا2039) نسبت به دوره پایه (1971 تا 2000) 83/0 درجه سانتیگراد،در دوره دوم(2040 تا2069) 81/1 درجه سانتیگراد ودر دوره سوم زمانی(2070 تا 2099)3درجه سانتیگراد پیش بینی می گردد. تغییرات بارش در حوضه آبخیز زاینده رود مبین این است که فصل بهار بیشترین میزان کاهش را خواهد داشت. بطور کلی می توان گفت میزان بارش سالانه در دوره های زمانی اول تا سوم به ترتیب کاهشی برابر با 88/7، 34/23 و24/37 میلیمتر خواهند داشت.بررسی تغییرات دبی در دوره های آتی نسبت به دوره پایه در ایستگاه قلعه شاهرخ بیانگر این است ماههای فصل بهار دارای بیشترین میزان کاهش دبی خواهند بود. میزان کاهش دبی در دوره های زمانی اول تا سوم به ترتیب 1/10،6/22 و 8/30 درصد پیش بینی می شود. در ایستگاه اسکندری در فصل تابستان میزان دبی کاهش بیشتری نسبت به دیگرفصول سال خواهد داشت ومیزان کاهش جریان سالانه در سه دوره زمانی نسبت به دوره پایه به ترتیب 8/3، 7/24 و6/38 درصد پیش بینی می گردد. در ایستگاه مندرجان فصل بهار دارای بیشترین میزان کاهش دبی خواهد بود. بررسی پیش بینی ها در سه دوره زمانی در این ایستگاه حاکی از کاهش دبی به میزان 3/10، 4/30 و 6/43 درصد خواهد بود. در ایستگاه تنگ اسفرجان نیز فصل بهار دارای حداکثر کاهش در میزان دبی و فصل پاییز دارای کمترین میزان کاهش خواهند بود. نتایج بدست آمده بیانگر این است که دبی سالانه در این ایستگاه در طی 3 دوره زمانی به ترتیب کاهشی برابر 19، 7/26 و 7/30 درصد خواهد داشت. نتایج بدست آمده بیانگر این است که ضمن افزایش محتمل دما در حوضه آبخیز زاینده رود، میزان بارندگی نیز کاهش یافته و موجب تاثیر منفی بر منابع آبهای سطحی شده است. بطوریکه در دوره زمانی سوم، میزان جریان بیشتر از 30 درصد کاهش می یابد. بنابراین لازم است تمهیدات مناسبی بر کاهش این اثرات منفی محتمل بر جریانهای سطحی منطقه صورت گیرد.

اثر روش های مختلف پادلینگ بر خصوصیات هیدرولیکی و وضعیت رطوبتی خاک غالب شالیزارهای گیلان
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان - دانشکده کشاورزی 1390
  مریم مرزی نوحدانی   فرهاد موسوی

. نتایج نشان داد، اثر فاکتور آبیاری در مرحله خشک و تر بر همه صفات اندازه گیری شده در سطح آماری 1% معنی دار می باشد. در مرحله خشک، با کاهش وضعیت رطوبتی خاک از w_1 تا w_4تراکم خاک و میزان آب تخلیه شده روند صعودی و رطوبت خاک روند نزولی داشت و در مرحله تر بیشترین تراکم خاک مربوط به تیمار w_3بود. در تیمار? w?_4مقدار تراکم خاک نسبت به تیمار w_3کمتر بود زیرا انقباض خاک در تیمار? w?_4 بیشتر از ? w?_3بود. با افزایش دفعات پادلینگ رطوبت خاک کاهش یافت. در مرحله خشک وزن مخصوص ظاهری خاک از w_1تا w_3 افزایش یافت و میزان آب تخلیه شده از ?p ?_1تا p_3 افزایش یافت. در تیمار t_4 بیشترین نشست و آماس خاک مشاهده شد. نشست خاک از ?p?_1 تا p_3کاهش یافت. بیشترین کاهش و افزایش قطر ستون خاک مربوط به تیمار p_4 بود. در ادوات مرسوم پادلینگ خاک همزن مرسوم تیلری و رتیواتور تراکتوری بیشترین طول ترک مشاهده شد و کمترین طول ترک مربوط به تیمار ? p?_3 بود. بر اساس نتایج بدست آمده از این مطالعه، دو روش جدید مورد استفاده در تیمارهای ?t?_2 و t_3 (خاک همزن دوار تیلری و پادلر مخروطی) باعث افزایش نگهداری رطوبت خاک شدند و زمان رسیدن به ترک را به تعویق انداختند. با استفاده از روش های جدید دفعات پادلینگ کمتر شده که نتیجه آن صرفه جویی در هزینه های کارگری است.

عوامل موثر در شکل گیری وقوع پدیده های گرد و غبار استان کردستان و ارتباط آن با اقلیم منطقه
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سمنان - دانشکده کویر شناسی 1393
  مسلم اسدی   محمد رضا یزدانی

پدیده های گرد و غبار یکی از انواع مخاطرات جوی هستند که در مناطق غربی کشور طی یک دهه¬ی اخیر بارها به وقوع پیوسته اند. بررسی علل افزایش وقوع و سازوکار تشکیل گرد و غبار، همواره توجه محققان را به خود جلب کرده است. هدف پژوهش پیش رو نیز، دست یابی به سازوکار تشکیل گرد و غبارهای استان کردستان براساس عناصر اقلیمی مهم و پیچیده و ارتباط آن با دوره های خشک است. این پدیده در سال های اخیر به دلیل وقوع خشکسالی های گسترده و طولانی مدت تشدید هم شده اند. در این مطالعه اطلاعات 6 متغیر اقلیمی (بارندگی، دما، رطوبت نسبی، باد، تعداد روزهای غبارآلود و روزهای با دید کمتر و یا مساوی 2 کیلومتر در سال) برای دوره آماری 30 سال (2012 – 1983) در ایستگاه های منتخب استان کردستان با استفاده از آزمون های پارامتریک و ناپارامتریک به منظور یافتن درک جامع از تغییرات اقلیم در منطقه، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.از تحلیل همبستگی جهت بررسی ارتباط بین داده های هواشناختی و شاخص غلظت ذرات معلق در ایستگاه سنندج استفاده شد.در ادامه¬ی این بخش، با استفاده از شاخص غلظت ذرات معلق استخراج شده از مدل dream و گزارش های ایستگاه و همچنین داده های هواشناختی منطقه ای (که شامل بخش اعظمی از خاورمیانه است) از طریق بررسی نقشه های سینوپتیک ترازهای مختلف جوی و داده های ماهواره¬ی مودیس به بررسی سیستم های انتقال گرد و غبار به داخل استان پرداختیم. بررسی شاخص های اقلیمی در استان کردستان و نحوه تغییرات داده های هواشناختی طی یک دوره 30 ساله (2012- 1983)، حاکی از ورود منطقه به یک روند خشکی زیست محیطی در 10 سال آخر دوره است. در واقع با گرم تر شدن هوا در ایستگاه ها و کاهش مقدار متوسط بارندگی در سال های اخیر که نقش مهمی در کنترل گرد و غبار دارد، به مقدار متوسط وزش سرعت باد افزوده شده و همین باعث روند روبه رشد تراکم غبار به هوا برخاسته شده گردیده است. از تحلیل همبستگی که بین داده های هواشناختی و شاخص ذرات معلق صورت گرفت، مشخص شد که بارش باران در دوره مورد مطالعه نقش بسزایی را در کنترل ذرات معلق ایفا می¬کند. نتایج تحلیل همبستگی میانگین دمای ماهیانه با شاخص ذرات معلق نشان دادند که همبستگی مستقیمی بین این دو پارامتر وجود دارد (65/0 =r)، طوری کهدر دوره مطالعه، بیشترین میزان ذرات معلق، مربوط به ماه های می تا جولای بوده است. همچنین یک همبستگی معکوس بین میانگین رطوبت نسبی ماهیانه و شاخص ذرات معلق دیده می¬شود (65/0- =r). در ادامه، با استفاده از خروجی مدل dream و نیز بررسی نقشه های سینوپتیک ترازهای مختلف جوی و داده های ماهواره¬ی مودیس مشاهده شد که استان کردستان همواره تحت تاثیر سیستم های انتقال گرد و غباری قرار گرفته است که در اکثر مواقع از یک کانون اصلی منشاء گرفته اند. مهمترین مرکز تولید غبار برای استان کردستان که در تمامی رخدادهای این تحقیق هم مشاهده گردید، منطقه مرزی بین سوریه و عراق است که شرق سوریه و شمال غرب عراق را در بر می¬گیرد. نتایج نشان دادند یک ارتباط مستقیم بین سرعت و جهت بادهای مداری در عراق با شاخص ذرات معلق ایستگاه ها وجود دارد و انتقال گرد و غبار به سمت استان کردستان به وسیله بادهای مداری در سطوح مختلف صورت گرفته است. به نظر می¬رسد روند خشکی حاکم بر منطقه¬ی خاورمیانه، عامل اصلی افزایش گرد و غبار طی سالیان اخیر در استان کردستان بوده است. نتایج تحلیل همبستگی میانگین دمای ماهیانه با شاخص ذرات معلق نشان دادند که همبستگی مستقیمی بین این دو پارامتر وجود دارد (65/0 =r)، طوری کهدر دوره مطالعه، بیشترین میزان ذرات معلق، مربوط به ماه های می تا جولای بوده است. همچنین یک همبستگی معکوس بین میانگین رطوبت نسبی ماهیانه و شاخص ذرات معلق دیده می¬شود (65/0- =r).

تأثیر قارچ صدفی با و بدون افزودن پروبیوتیک برعملکرد، خصوصیات لاشه، پاسخ های ایمنی و برخی از فراسنجه های خونی در جوجه های گوشتی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری - دانشکده علوم کشاورزی 1392
  محمد رضا یزدانی   منصور رضایی

این پژوهش به منظور ازریابی تأثیر پودر قارچ صدفی با و بدون افزودن پروبیوتیک کلوستات بر عملکرد، ویژگی های لاشه، پاسخ های ایمنی و برخی از فراسنجه های خونی جوجه خروس گوشتی در یک آزمایش فاکتوریل 2×2 در قالب طرح کاملاً تصادفی نامتعادل انجام شد. در این پژوهش 180 قطعه جوجه خروس گوشتی یک روزه سویه تجاری راس 308به 4 تیمار و 4 تکرار (تیمار شاهد دارای 3 تکرار) و 12 قطعه در هر تکرار بصورت کاملاً تصادفی به واحدهای آزمایشی اختصاص داده شد. تیمارهای آزمایشی جیره هایی برپایه ذرت و سویا بودند که با 2گرم در کیلوگرم پودر قارچ صدفی، 450 میلی گرم در کیلوگرم پروبیوتیک و ترکیب آنها مکمل شده بودند. صفات مورد بررسی عبارت بودند از خوراک مصرفی، افزایش وزن بدن، ضریب تبدیل غذایی، خصوصیات لاشه، فراسنجه های خونی و پاسخ سیستم ایمنی. افزودن پودر قارچ صدفی و پروبیوتیک کلوستات باعث کاهش وزن بدن و مصرف خوراک در کل دوره آزمایش شد ( 05/0 >p). ترکیب قارچ صدفی و پروبیوتیک کلوستات موجب بهبود ضریب تبدیل غذایی در دوره رشد شد (05/0 >p) ولی در سایر دوره ها تاثیر معنی داری مشاهده نشد. افزودن قارچ صدفی و پروبیوتیک کلوستات تاثیر معنی داری بر طول و وزن بخش های مختلف روده باریک و همچنین خصوصات لاشه جوجه های گوشتی در سن 42 روزگی نداشت. افزودن پودر قارچ صدفی به جیره باعث کاهش غلظت گلوگز، کلسترول، vldl، hdl و ldl سرم خون جوجه های گوشتی در سن 42 روزگی شد (05/0 >p). تیمارهای آزمایش تاثیر معنی داری بر تیتر آنتی بادی جوجه های گوشتی بر علیه srbc در سن 42 روزگی نداشت. ترکیب قارچ صدفی و پروبیوتیک کلوستات باعث کاهش تولید تیوباربیتوریک اسید در روز 7 پس از کشتار شد (05/0 >p). با توجه به نتایج این مطالعه، به نظر می رسد قارچ صدفی و پروبیوتیک کلوستات و ترکیب آنها در سطحی که در پژوهش فوق استفاده شد باعث کاهش ضریب تبدیل غذایی در دوره رشد و همچنین کاهش غلظت گلوگز، کلسترول، vldl، hdl و ldl سرم خون جوجه های گوشتی در سن 42 روزگی شد. ترکیب قارچ صدفی و پروبیوتیک کلوستات باعث کاهش تولید تیوباربیتوریک اسید در روز 7 پس از کشتار شد. افزودن این مقدار از قارچ صدفی و پروبیوتیک کلوستات نتوانست عملکرد رشد و سیستم ایمنی جوجه های گوشتی را تحت تاثیر قرار دهد.

بررسی نحوه ی توزیع اندازه ی ذرات خاک در بند های رسوب‏گیر(سمنان)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سمنان - دانشکده کویر شناسی 1394
  هانیه ببرنژاد زیارت   محمد رضا یزدانی

بررسی توزیع اندازه رسوبات در پشت بندهای رسوب گیر از نظر حفاظت خاک و نحوه استقرار پوشش گیاهی دارای اهمیت است. منحنی توزیع اندازه ذرات کاربردهای فراوانی در برآورد ویژگی های هیدرولیکی و مکانیکی خاک و رسوب دارد. با کمی‏سازی منحنی، توزیع اندازه ذرات رسوب و پیوسته کردن آن با استفاده از مدل های ریاضی مناسب می توان اقدام به برآورد بسیاری از ویژگی های هیدرولیکی رسوبات نمود. توزیع اندازه ذرات نمونه های رسوب در بندهای رسوب گیر متوالی در منطقه ی پرور و سدهای رسوب گیر غیر متوالی منطقه ی پیغمبران، در شهرستان سمنان انجام شد. توزیع اندازه ی ذرات رسوبات با روش هیدرومتری در 53 نمونه در 7 کلاس مختلف بافتی تعیین گردید و منحنی های توزیع اندازه ذرات برای تمام نمونه های رسوبات رسم شد. 19 مدل ریاضی بر داده های psd رسوبات برازش داده شد و پارامترهای مدل ها بدست آمد و مورد تحلیل و بررسی قرارگرفت. همچنین برخی از خصوصیات شیمیایی در بندهای متوالی بدست آمد. نتایج نشان داد ارتباط منظمی بین ترتیب بندهای متوالی و توزیع اندازه ذرات رسوبات وجود ندارد و با حرکت به سمت پایین دست از کارایی بندها کاسته شده است