سرانه منابع آبی جهان رو به کاهش است، بنابراین نیاز به ایجاد شیوه های نوین آبیاری احساس می شود. آبیاری ناقص ریشه یک شیوه جدید آبیاری است که روی بسیاری از گونه های زراعی آزمایش شده است. در پژوهش حاضر تاثیر آبیاری کامل، کم آبیاری سنتی(di) و آبیاری ناقص ریشه(prd) روی محصول گیاه ذرت رقم 704 در شرایط مزرعه بررسی شد. این آزمایش در فصل زراعی 90-89 در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آبیاری شامل آبیاری کامل(fi)، آبیاری ناقص ریشه در سطح 75%(prd75) و 55%(prd55) و کم-آبیاری معمولی در دو سطح 75%(di75) و 55%(di55) بود. میزان آب آبیاری، رطوبت خاک، عملکرد دانه، کارایی مصرف آب، وزن هزار دانه، طول و قطر بلال، تعداد دانه در ردیف و ستون بلال و درصد پروتئین محصول دانه ذرت در انتهای فصل رشد و پارامترهای فیزیولوژیکی، میزان کلروفیل برگ در طول دوره رشد اندازه گیری شد. نتایج تجزیه آماری و مقایسه میانگین ها بر اساس آزمون دانکن در سطح معنی داری 5 درصد نشان داد که اختلاف معنی داری در میزان عملکرد دانه بین تیمارهای prd75 و آبیاری کامل وجود نداشت. در حالی که اختلاف کارایی مصرف آب بین تیمارهای مختلف معنی دار بود، به طوری که دو تیمار آبیاری کامل و آبیاری ناقص ریشه75% به ترتیب دارای بالاترین عملکرد دانه بوده و دو تیمار آبیاری ناقص ریشه75% و کم آبیاری معمولی75% دارای بیشترین میزان کارایی مصرف آب بودند. به طور کلی نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد که بیشترین و کمترین مقدار برای صفات طول بلال، قطر بلال، تعداد دانه در ردیف و ستون و وزن هزاردانه به ترتیب مربوط به تیمارهای آبیاری کامل و کم آبیاری معمولی در سطح 55% بوده است .بیشترین میزان درصد پروتئین محصول دانه در تیمار آبیاری ناقص ریشه75% و کمترین مقدار آن در تیمار ج کم آبیاری معمولی در سطح 55% مشاهده شد. به طور کلی نتایج حاکی از آن است که اعمال تیمار آبیاری ناقص ریشه در سطح 75%، علیرغم صرفه جویی 25% در مصرف آب، کاهش معنی داری در مقدار محصول بوجود نمی آورد. علاوه بر این، این روش آبیاری سبب افزایش کارایی مصرف آب نسبت به آبیاری کامل می شود. همچنین دو روش کم آبیاری معمولی و آبیاری ناقص ریشه علاوه بر ذخیره 25% آب آبیاری باعث افزایش معنی داری در کیفیت محصول نسبت به تیمار آبیاری کامل می شود. بنابراین به منظور صرفه جویی در آب آبیاری و افزایش کیفیت محصول، استفاده از روش آبیاری ناقص ریشه و کم آبیاری معمولی 75% برای گیاه ذرت توصیه می شود.

زهکشی عملی است که به منظور خارج کردن آب اضافی از زمین زراعی صورت می گیرد. در پژوهش حاضر به بررسی روند کار زهکش ها در اراضی زراعی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری پرداخته شده است. در این اراضی نحوه کار زهکش ها در دو حالت مورد ارزیابی قرار گرفته است. حالت اول، مربوط به زهکش هایی است که به خوبی عمل زهکشی را انجام می دهند و قادرند تمامی اشکال جریان، اعم از جریانات افقی، عمودی و شعاعی را از زمین خارج کنند. حالت دوم، مربوط به زهکشی است که از قسمت فوقانی به طور مصنوعی مسدود شده است. در این حالت زهکش تنها قادر است جریانات افقی و شعاعی را زمین خارج کند. به منظور بررسی نحوه حرکت آب زیر زمینی در این اراضی و چگونگی ورود آب به هر یک از این زهکش ها شبکه جریان به طور جداگانه برای هر یک از زهکش ها ترسیم گردید. معادله لاپلاس به عنوان معادله حاکم بر جریان آب در نظر گرفته شد. داده های مربوط به روند تغییرات سطح ایستابی که در واقع مسیر جریان آب را در زیر زمین مشخص می کردند به کمک چاهک های مشاهده ای که در فواصل معینی از زهکش ها حفر شده بودند ثبت گردید. مدت داده برداری شش ماه بود. ثبت داده ها یک روز قبل از بارندگی آغاز شده و تا رسیدن سطح ایستابی به حالت پایدار (دائمی) ادامه می یافت. سپس داده ها وارد نرم افزار اکسل می گشت تا نمودار های مربوط به هر ردیف از چاهک های مشاهده ای ترسیم گردد. همچنین داده ها برای تحلیل ریاضی وارد نرم افزار معادلات مشتقات جزیی شدند و بر اساس معادله لاپلاس تحلیل های ریاضی بر روی داده ها انجام شد و شبکه جریان برای زهکش ها ترسیم گردید. علاوه بر این، حل آنالاتیک (دستی) انجام گرفت. در نهایت، با ترسیم شبکه جریان برای زهکش مسدود و سالم و همچنین تعیین توابع حاکم بر جریان آب می توان به دید کلی درباره روند حرکت آب زیر زمینی دست یافت.

یکی از مخاطرات ژئوتکنیکی شناخته شده که موجب خسارات زیادی روی سازه های مختلف شده است، وجود خاک های فروریزشی رمبنده در زیر سازه ها است. این مشکل زمانی که امکان نفوذ و نشت آب وجود داشته باشد، به مراتب بحرانی تر خواهد شد. هم چنین یکی از مسایلی که در بهره برداری از کانال ها می تواند مشکل زا باشد افتادگی سطح آب است. افتادگی سطح آب در کانال به دلیل ایجاد فشار حفره ای معکوس در بدنه و زیاد شدن فشار هیدرواستاتیکی باعث خرابی در شیب کانال می شود. بنابراین برای جلوگیری از تخریب کانال باید افت آب در کانال کنترل شده باشد. هدف اصلی این پژوهش مدل سازی خاکریز کانال آبیاری دشت بناب که روی زمین های شوره زار دریاچه ارومیه احداث شده است، با استفاده از آنالیز برگشتی است. برای این کار بعد از مدل سازی هندسه-ی کانال و به دست آوردن مقدار نشست در نقطه ای که ابزار دقیق روی کانال اصلی نصب شده است، این مقادیر با میزان نشست به دست آمده از نرم افزار plaxis تطابق داده شده است. بعد از به دست آمدن مصالح خاکریز، ضرایب اطمینان پایداری شیب کانال در حالت های مختلف به دست آمده است. ضریب اطمینان بعد از مرحله ی پایان خاکریزی برابر 46/1، بعد از آب گیری اولیه یا همان بیش ترین سطح آب برابر 67/1، بعد از افت سریع سطح آب برابر 09/1 و بعد از افت آرام سطح آب برابر 28/1 حاصل شده است. هم چنین برای آشنایی بیش تر با نرم افزار و شناخت قابلیت های آن، هندسه ی کانالی که از دو نوع مصالح مجزا تشکیل شده بود مدل سازی شده و تاثیر خاک زیرین مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده نشان می دهد هرچه ضریب هدایت هیدرولیکی (نفوذپذیری) خاک زیرین کاهش پیدا می کند ضریب اطمینان پایداری شیروانی کانال در حالت افت آرام افزایش یافته و برای افت سریع تقریباً ثابت می ماند. در طی یک مطالعه موردی و برای کاربرد بیش تر نرم افزار plaxis کانال انتقال آب دشت نکا نیز با استفاده از تحلیل برگشتی (داده های آزمایش سه محوری) مدل سازی شد. برای این کانال نیز ضرایب اطمینان در حالت های مختلف به دست آمد که در حالت بیش ترین سطح آب 80/2، برای افت آرام سطح آب برابر 73/1 و برای افت آرام برابر 59/1 به دست آمده است.

آگاهی از میزان تأثیر تنش کم آبی بر عملکرد کمی و کیفی پرتقال، برای مدیریت محصول در شرایط کم آبی، ضروری می باشد. در این راستا پژوهش حاضر در سال 1390، در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تیمار و 5 تکرار در شهرستان بابل اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری کامل، کم آبیاری تنظیم شده و آبیاری ناقص ریشه در دو سطح 75 و 55 درصد بودند. رطوبت ناحیه توسعه ریشه به وسیله رطوبت سنج های tdr قرائت شد. میزان آب آبیاری از اختلاف رطوبت خاک محدوده توسعه ریشه قبل از آبیاری و رطوبت نقطه ظرفیت زراعی تعیین شد. صفات کمی و کیفی نمونه میوه های مورد مطالعه شامل وزن تازه و خشک، رطوبت، حجم، ابعاد، مواد جامد محلول و اسیدیته قابل تیتراسیون بودند. عمق آب مصرفی در تیمار آبیاری کامل برابر 44/169 میلی متر و صرفه جویی آب در تیمارهای کم آبیاری 75% و 55% نسبت به آبیاری کامل به ترتیب برابر 44/17% و 39/31% در طول فصل زراعی بود. مقایسه میانگین ها بر اساس آزمون دانکن در سطح 5% انجام شد. نتایج نشان داد اختلاف بین مشخصه های ابعاد، وزن تازه و خشک، رطوبت و حجم میوه بین تیمارهای آبیاری کامل و آبیاری ناقص ریشه معنی دار نبوده است. مقایسه مقدار مواد جامد محلول و اسیدیته قابل تیتراسیون در مرحله رسیدگی میوه، در تیمارهای کم آبیاری، افزایش معنی داری در مقایسه با آبیاری کامل نشان دادند. نتایج نشان داد، اعمال تیمارهای کم آبیاری تنظیم شده و آبیاری ناقص ریشه باعث افزایش معنی داری در کیفیت میوه نسبت به تیمار آبیاری کامل می شود. به منظور صرفه جویی در آب آبیاری و افزایش کیفیت محصول، استفاده از تیمارهای کم آبیاری در سطح 75% توصیه می شود.

چکیده ندارد.