حمل و نقل در سیستم های اقتصادی اعم از تولیدی و خدماتی از جایگاه مهمی برخوردار است و بخش قابل توجهی از(تولید ناخالص ملی) هر کشوری را به خود اختصاص می دهد. به همین جهت محققان نسبت به بهبود مسیرها، حذف سفرهای غیرضروری و یا ایجاد مسیرهای کوتاه جایگزین، اقدام نموده اند. مباحثی مانند فروشنده دوره گرد، مسیریابی وسیله نقلیه و غیره در همین راستا توسعه یافته اند. در این پایان نامه پس از بیان کلیات تحقیق، مرور کاملی بر روی تاریخچه مسأله مسیریابی وسایل نقلیه و آشنایی با انواع مدل های موجود در این زمینه انجام شده است. با رجوع به ادبیات موضوع و توجه به مشکلات و محدودیت هایی که در دنیای واقعی امکان رخداد آن برای هر شرکت توزیع یا تولیدکننده انبوه وجود دارد، محدودیت های عملیاتی را در نظر گرفته و براساس آن مسأله مورد نظر تعریف و مدل سازی شد. برای حل مدل پیشنهادی، به منظور دستیابی به بهترین جواب ممکن جهت کاهش هزینه به عنوان تابع هدف مسأله و بودن آن، از میان روش های فراابتکاری موجود، الگوریتم کلونی مورچه -با توجه به سابقه این متد در حل مسایلی از این دست- را انتخاب کرده ایم. با توجه به ساختار پایه ای این روش، الگوریتم مورچه چندگانه را به فراخور پیچیدگی مسأله ، طراحی و ضمن آزمون نمودن صحت نتایج الگوریتم پیشنهادی، یک الگوریتم ابتکاری کوتاه ترین مسیر اصلاح شده ای را ارایه و از آن به عنوان یک حد بالا برای اعتبارسنجی نتایج، مورد استفاده قرار داده ایم. نتایج به دست آمده نشان می دهد که الگوریتم پیشنهادی از کارایی مناسبی برخوردار است

در عصر حاضر و با توسعه روزافزون روش های مدیریتی، زنجیره تأمین، مدیریت و بهبود عملکرد آن به عنوان مبنای تجارت شناخته شده است. بهبود عملکرد زنجیره تأمین که از طریق هماهنگ سازی تصمیمات اعضای زنجیره میسر است، نه تنها منجر به کاهش هزینه ها می شود، بلکه رضایت اعضا را نیز به همراه خواهد داشت. تحقیق حاضر ضمن معرفی زنجیره تأمین و مدیریت آن، به بررسی سیستم های مختلف موجودی می پردازد و لزوم هماهنگی و تبادل اطلاعات در میان اعضای زنجیره را مطرح می کند. علاوه بر این، به تفکیک و مطالعه سیستم های موجودی شامل موجودی مدیریت شده از سوی فروشنده، موجودی امانی مدیریت شده از سوی فروشنده و موجودی امانی پرداخته می شود که در ادبیات اغلب هم معنی در نظر گرفته شده و حتی گاهی به جای یکدیگر مورد استفاده قرار گرفته اند. همچنین سیستم موجودی امانی بر اساس مدت تأخیر در پرداخت دسته بندی شده و تحقیقات انجام شده در این سیستم بررسی می شود. در این تحقیق مسئله موجودی امانی با در نظر گرفتن دو حالت برای تأخیر در پرداخت- که در تحقیقات گذشته کمتر مورد توجه قرار گرفته است- در زنجیره تأمینی متشکل از یک تأمین کننده و چند خرده فروش و با در نظر گرفتن کمبود در سطح خرده فروش مدل سازی و حل شده است. از آنجایی که امکان یافتن جواب بهینه حاصل نشد، از برنامه ریزی چند هدفه کمک گرفته و با استفاده از الگوریتم ترکیبی ژنتیک- بهینه سازی اجتماع ذرات در صدد حل تقریبی مدل برآمدیم. در الگوریتم ایجادشده از خاصیت پراکندگی الگوریتم ژنتیک برای جستجوی کل فضای جواب و از الگوریتم بهینه سازی اجتماع ذرات به منظور همگرا کردن جواب ها به سمت نقطه بهینه استفاده شده است. در انتها نیز به تحلیل نتایج و مقایسه جواب های به دست آمده از حل مدل در دو حالت تأخیر در پرداخت و نیز مقایسه جواب های به دست آمده از حل مدل با دو الگوریتم ژنتیک و الگوریتم ترکیبی پرداخته شده است.

یکی از اهدافی که در بهبود زنجیره تأمین دنبال می شود، هماهنگ سازی بخش های مختلف زنجیره به منظور کاهش هزینه ها و سرعت بخشیدن به خدمت رسانی به مشتری است. سیستم موجودی امانی یکی از مکانیزم هایی است که تأمین کنندگان و خرده-فروشان را به همکاری هر چه بیشتر جهت افزایش بهره وری تشویق می کند. در سیستم موجودی امانی کالاها در انبار مشتریان قرار می گیرد ولی مالکیت آن ها تا زمانی که کالاها به فروش نرسند ویا مصرف نشوند، به عهده فروشنده می باشد. سیستم موجودی امانی همواره در ادبیات همراه و هم معنی دو سیستم موجودی مدیریت شده از سوی فروشنده و سیستم موجودی امانی مدیریت شده از سوی فروشنده بوده است، لذا در این تحقیق سیستم موجودی امانی منحصراً مورد مطالعه قرار گرفته است و همچنین دسته بندی برای زمان های تأخیر در پرداخت که یکی از خصوصیات سیستم موجودی امانی می باشد، ارائه شده است. مسئله مورد نظر شامل سه سطح می باشد. در سطح اول یک تولید کننده قرار دارد که با نرخ تولید یکنواخت کالاها را تولید کرده سپس به سطح دوم (توزیع کننده) می فرستد. توزیع-کننده نیز کالاها را به چندین خرده فروش در سطح سوم که دارای تقاضای قطعی هستند، می فرستد. خرده فروش ها و تولید-کننده تحت قرارداد موجودی امانی با یکدیگر همکاری دارند. بدین ترتیب که دو حالت برای تأخیر در پرداخت به تولید-کننده در نظر گرفته شده است. در حالت اول، خرده فروش ها بلافاصله بعد از به فروش رساندن کالاها به مشتریان نهایی و در حالت دوم در زمان صدور سفارش دوره بعد، هزینه مربوط به خرید کالاها را به تولید کننده پرداخت می کنند. جهت بهینه سازی تابع سود از برنامه ریزی دو هدفه استفاده شده است و به دلیل اینکه حل مسئله از طریق روش های تحلیلی ممکن نبوده، الگوریتم فوق ابتکاری ممتیک برای حل ارائه شده است. در این الگوریتم فوق ابتکاری که ترکیبی از الگوریتم ژنتیک والگوریتم جستجوی محلی تپه نوردی است ، کیفیت نتایج به دست آمده بهتر از الگوریتم ژنتیک می باشد.

محدودیت تقاضا و ظرفیت کالا و خدمات در اغلب کسب و کارها و وجود رده های قیمتی مختلف متقاضی این ظرفیت از سوی دیگر، تعریف مسأله مدیریت درآمد را به منظور تعیین سیاست مناسب تخصیص این ظرفیت به رده های قیمتی مختلف، ضروری می کند. در همین راستا و با توجه به محدود بودن ظرفیت تبلیفاتی کمپانی های پخش صدا و تصویر و وجود مشتریان مختلفی که قیمت قراردادهای آنها برای یک ثانیه پخش آگهی با یکدیگر متفاوت است، مدیران این کمپانی ها را بر آن داشته است که سیاست های مناسبی را به منظور مدیریت مسائل مالی آن ها در نظر گیرند. در این مطالعه تلاش شده نقش مدیریت درآمد و به طور خاص تر ساختار چند بازه ای آن در مسأله مدیریت درآمد کمپانی های پخش مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا در فصل اول به معرفی مقدمه و شرح کلی از مسأله پرداخته و اهمیت این موضوع و تعاریف مربوط به آن به طور کلی مورد بررسی قرار گرفت. در فصل دوم و پس از شفاف سازی تعریف مدیریت درآمد، به مرورادبی بر مطالعات قبلی و موضوعات مورد بحث در آن نظیر مدل های مختلف در حالت ایستا و پویا پرداخته و کنترل ظرفیت در حالت شبکه و مطالعات قبلی صورت گرفته شده در این زمینه را بررسی و پارامترهای موثر بر مدل نظیر رفتار انتخابی مشتریان، لغو رزرو، رزرو گروهی، مشتریان غایب و غیره و همچنین مباحث مربوط به رزرو مضاعف و حراج در دو فضای غیر شبکه و شبکه مورد مطالعه قرار گرفته شدند. همچنین در این مرور ادبی مطالعات مربوط به مدیریت درآمد در رسانه های دیداری و شنیداری به صورت جداگانه مورد بررسی قرار گرفته شده است. در فصل سوم به بررسی مدل ریاضی پیشنهادی و نحوه حل آن پرداخته و مدل های نمادین در حالت های چند بازه، تک بازه و مدل اصلی مسأله از نقطه نظر علائم اختصاری، تابع هدف و محدودیت های آن شرح و مورد بررسی قرار دادیم. همچنین مراحل الگوریتم حل فراابتکاری scatter search را در مورد هر یک از مدل های چند بازه ای و تک بازه بررسی کردیم. سپس نتایج به دست آمده از محاسبات را در فصل چهارم ارزیابی، و به صحت سنجی مدل و روش های حل آن، که در فصل سوم ارائه شده بود، پرداختیم. نهایتاً در فصل آخر به جمع بندی مطالب و نتایج به دست آمده پرداخته و زمینه ها و موضوعات پژوهشی برگرفته شده از موضوع جهت مطالعات آتی معرفی شده است. ?

در این پایان نامه، مدل تصادفی تک کالایی طراحی شبکه توزیع با در نظر گرفتن مدت تحویل و ذخیره احتیاطی (sspndls) ارائه شده است. این شبکه توزیع، یک زنجیره تامین سه سطحی شامل یک مرکز تولید (کارخانه) و یک یا چندین مرکز توزیع (dc) و چندین خرده فروش را در بر می گیرد. این مدل، علاوه بر در اختیار گرفتن عدم قطعیت موجود در محیط تصمیم گیری، امکان تصمیم گیری در مورد ظرفیت مراکز توزیع را نیز در اختیار تصمیم گیران قرار می دهد. در ضمن، مدل مذکور این امکان را به ما می دهد که در شبکه توزیع موجود، تعادلی بین میزان بهره برداری از ظرفیت مراکز و انعطاف پذیری آن ها در بلند مدت به وجود آوریم. ما در این پایان نامه، عدم قطعیت موجود در محیط تصمیم گیری را از طریق بهره گیری از یک مجموعه سناریو های تصادفی گسسته در اختیار گرفته ایم. همچنین، به منظور ارتقای سطح پاسخ گویی، محدودیت پوشش را برای خرده فروشانی که توسط مراکز توزیع تامین می شوند در نظر گرفته ایم. هدف مدل sspndls، تعیین تعداد، مکان و ظرفیت مراکز توزیع، و همچنین تخصیص خرده فروش ها به مراکز توزیع با در نظر گرفتن محدودیت های ظرفیت و پوشش است. این مسئله به صورت یک مدل غیر خطی به گونه ای فرموله شده است که مجموع هزینه های مورد انتظاری ثابت استقرار تسهیلات، موجودی سیستم و ذخیره احتیاطی مراکز توزیع را مینیمم سازد. در این پایان نامه، یک روش هیوریستیک مبتنی بر آزادسازی لاگرانژ نیز برای حل مدل پیشنهاد داده شده است. همچنین، تعدادی از موارد مربوط به توسعه این مدل شامل برقراری قابلیت اطمینان در برنامه ریزی سناریو های تصادفی و در اختیار گرفتن عدم قطعیت در مدت تحویل را نیز بر شمرده شده است.

هزینه های حمل و نقل با تخصیص دادن بین20% تا 50% از هزینه های عملیاتی به خود شرکت ها را با مساله داشتن یک سیستم حمل و نقل مناسب و مطابق با نیاز دنیای مدرن امروز روبه رو می سازد. لذا هرگونه صرفه جویی در این هزینه ها به شکل عمده ای روی کارایی کل سیستم ساخت و تولید تاثیر گذار می باشد. طراحی مسیر حرکت از موضوعات مهم در طراحی و کنترل سیستم های حمل و نقل اتوماتیک می باشد لذا جزء اولین مسائلی است که مورد بررسی قرار می گیرد. در این تحقیق مفاهیم مختلف مطرح در طراحی یک سیستم حمل و نقل اتوماتیک، تأثیر عوامل مختلف بر روی سیستم حمل و نقل اتوماتیک به ویژه مساله طراحی مسیر حرکت سیستم حمل و نقل اتوماتیک به تفصیل بیان شده و روش حل ابتکاری جستجوی انتشاری برای مساله طراحی پیکر بندی چند حلقه ای معرفی شده است. نتایج حاصله از حل مساله از طریق الگوریتم جستجوی انتشاری با تست های آماری و سایر الگوریتم های موجود در ادبیات موضوع مقایسه شده است.

در این پایان نامه ، هدف یافتن جواب بهینه و تحلیل های لازم ، برای مسأله تخصیص ظرفیت تصادفی تولید به تقاضای دو گروه از مشتریان است که مقادیر ظرفیت و تقاضای آنها، دارای توزیع احتمال یکنواخت پیوسته می باشند . این امر با استفاده از مدل عمومی تخصیص ظرفیت احتمالی تولید با هدف حداکثر نمودن درآمد در یک سیستم سفارشی مبتنی بر مدیریت درآمد صورت گرفته است که در آن فرض های اعمال شده در ارتباط با قیمت و جریمه لغو سفارش ها آزاد گردیده اند. با توجه به این که انجام محاسبات مربوط به یافتن جواب بهینه پیچیده و زمان بر بوده و همچنین امکان تشخیص مهمترین پارامترهای موجود در مسأله با کمک حل تحلیلی مدل وجود ندارد ، از روش رگرسیون برای ساده نمودن این موارد استفاده شده است . نتایج حاصل از بررسی و مقایسه توابع مختلف به کار رفته، نشان می دهد که بهترین برآورد کننده جواب بهینه مسأله ، از نوع مدل غیرخطی است و علاوه بر این ، نتایج به دست آمده از اعتبار سنجی مدل منتخب ، بیانگر درجه بالایی از قابلیت اطمینان می باشد. به همین منظور می توان با تقریب مناسبی از این مدل ، جهت برآورد و تحلیل حساسیت جواب بهینه و همچنین شناسایی مهمترین پارامترهای موثر در مسأله استفاده نمود .

با توجه به فضای رقابتی امروز، استفاده از تمامی منابع به منظور حداکثر نمودن سود و درآمد، مهم ترین دغدغه مدیران و تصمیم گیران است. از این رو مدیریت درآمد به عنوان یک تکنیک کارا و اثربخش در بهره گیری حداکثری منابع و جذب مشتریان، به بیشینه کردن سود می پردازد. مدل ارائه شده در این رساله رزرو اتاق های هتل را در یک دوره برنامه ریزی با در نظر گرفتن اقامت هایی که از دوره قبل شروع شده و به دوره موجود راه پیدا کرده اند، در نظر می گیرد. در این مدل محدودیت هایی نظیر ایجاد تعادل بین تعداد پرسنل مشغول به کار برای افق برنامه ریزی و کسر جریمه لغو رزرو و عدم حضور (غیبت) وجود دارد که آن به فضای دنیای واقعی نزدیک تر می سازد. ضمن معرفی مدل پیشنهادی در این فضا، الگوریتم ژنتیک طراحی شده برای حل مدل ارائه و نتایج کسب شده از آن مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

در این رساله یک مدل یکپارچه جهت زمان بندی و توالی عملیات کلیه تجهیزات جابه جایی و حمل و نقل در یک ترمینال کانتنیری ارایه خواهد شد. هدف این مدل مینمم کردن زمان تکمیل و یا مدت زمان ارایه سرویس به مجموعه مشخصی از کشتی ها می باشد این مساله به صورت یک مدل زمان بندی جریان کارگاه ترکیبی (hfs) در نظر گرفته می شود که علاوه بر محدودیت های فرم استاندارد این مدل محدودیت هایی شامل: ماشین های موازی غیر مرتبط، روابط پیش نیازی، مدت زمان آماده سازی وابسته به توالی، بلوکه شدن و محدودیت انتخاب ماشین را دارا می باشد. با توجه به np-hard بودن مدل بر جواب های نزدیک به بهینه متمرکز می شویم و یک الگوریتم فرا ابتکاری ژنتیک جهت حل این مدل پیشنهاد می گردد. با توجه به اینکه الگوریتم یک الگوریتم تصادفی می باشد و کارایی آن به انتخاب پارامترهای عملکردی بستگی دارد جهت کالیبره کردن الگوریتم یک طرح آزمایشی عاملی کامل با به کارگیری تکنیک آنالیز واریانس اجرا می گردد نتایج نشان می دهد که برخی سطوح پارامترها و عملگرها جواب های بهتری را به دست می دهند در نهایت با انجام یک مطالعه موردی در بند شهید رجایی به بررسی عملکرد الگوریتم طراحی شده در این نمونه واقعی پرداخته شده است.

چکیده ندارد.