این پژوهش به منظور بررسی تحمل به خشکی فامیل های f3 حاصل از تلاقی بین گونه ای گلرنگ اهلی(carthamus tinctorius) و گلرنگ وحشی(c. oxyacanthus) در سال زراعی 1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان انجام شد. در این آزمایش بذور 41 بوته ی f2 حاصل از تلاقی بین گونه ای گلرنگ اهلی و وحشی همراه با دو والد در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در دو محیط رطوبتی نرمال و تنش خشکی مورد ارزیابی قرار گرفتند. به منظور ارزیابی تحمل به خشکی فامیل ها از شاخص حساسیت به خشکی (ssi) فیشر و مورر، شاخص های تحمل (tol) و متوسط تولید (mp) روزیل و همبلین و شاخص های میانگین هندسی تولید (gmp) و تحمل به تنش (sti) فرناندز استفاده شد. ضرایب تنوع ژنتیکی و فنوتیپی نشان داد که بین فامیل های مختلف برای کلیه صفات تنوع قابل ملاحظه ای وجود دارد. در شرایط تنش ضرایب تنوع فنوتیپی و ژنتیکی، وراثت پذیری عمومی و دامنه تغییرات اکثر صفات کاهش یافت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین فامیل ها برای تمام صفات تفاوت معنی داری وجود داشت. تنش خشکی تمام صفات به غیر از پرولین و نسبت کلروفیل a/b را بطور معنی داری کاهش داد. وجود اثر متقابل معنی دار رقم و محیط، برای برخی از صفات بیانگر واکنش متفاوت فامیل ها در بروز این صفات در محیط های مختلف است. در شرایط بدون تنش رطوبتی تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق و در شرایط تنش رطوبتی صفات تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق و وزن هزار دانه بیشترین همبستگی مثبت و معنی دار را با عملکرد دانه نشان دادند. نتایج تجزیه رگرسیون مرحله ای نشان داد که در هر دو شرایط بدون تنش رطوبتی و تنش رطوبتی صفات تعداد دانه در طبق، تعداد طبق در بوته و وزن هزار دانه بیشترین سهم را در توجیه عمکرد دانه داشتند. بر اساس نتایج تجزیه ضرایب مسیر نیز در شرایط بدون تنش رطوبتی تعداد دانه در طبق و در شرایط تنش رطوبتی تعداد طبق در بوته بیشترین اثر مستقیم را بر عملکرد دانه داشتند. تجزیه به عامل ها در شرایط عدم تنش و تنش منجر به شناسایی شش عامل پنهانی شد که به ترتیب 81 و 83 درصد از کل تغییرات را توجیه کردند. نتایج تجزیه خوشه ای در هر دو سطح رطوبتی فامیل ها را در دو گروه مجزا قرار داد. بررسی شاخص های مختلف و میزان همبستگی رتبه آنها با عملکرد فامیل ها در هر دو محیط تنش و عدم تنش نشان داد که شاخص sti و gmp مناسب ترین شاخص ها برای شناسایی و معرفی ژنوتیپ های متحمل به تنش خشکی بودند. بر اساس این شاخص ها فامیل 6 و 33 متحمل ترین فامیل ها بودند. تجزیه بای پلات بر اساس تجزیه به مولفه های اصلی، فامیل های 6، 33، 36 و 15 را به عنوان فامیل های برتر در هر دو شرایط تنش و عدم تنش رطوبتی معرفی کرد، زیرا این فامیل ها دارای پتانسیل عملکرد بالا و حساسیت کمتر به تنش خشکی می باشند. به طور کلی نتایج نشان داد که در نسل f3 حاصل از تلاقی بین گونه ای گلرنگ اهلی و گونه وحشی c. oxyacanthusامکان گزینش فامیل های مقاوم به تنش خشکی وجود دارد. کلمات کلیدی: گلرنگ اهلی، گلرنگ وحشی، تلاقی بین گونه ای، تنش خشکی، شاخص تحمل

قارچ های اندوفایت وابسته به جنس نئوتیفودیوم با بیشتر گراس های سردسیری رابطه همزیستی برقرار می کنند . این قارچ ها خصوصیات رویشی ، مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاهان میزبان را تغییر داده و باعث افزایش قدرت پایداری آنها می شوند.این مطالعه به منظور مقایسه خصوصیات فنوتیپی گیاهان آلوده و عاری از قارچ های اندوفایت در دو توده فسکیوی بلند ‏‎(featuca arundinancea schreb.)‎‏ و فسکیوی مرتعی ‏‎(festuca paratensis huds.)‎‏انجام گرفت. نتایج نشان داد که بین توده ها در صفاتی نظیر عملکرد علوفه در بوته ، عملکرد بیولوژیکی بوته ، ارتفاع گیاه ، عمق طوقه ، وزن طوقه در بوته ، طول ریشه ، وزن ریشه خشک در بوته و درصد ماده خشک اختلاف آماری معنی داری وجود دارد. همچنین اثر قارچ های اندوفایت در اکثر صفات نظیر تعداد پنجه در بوته ، عملکرد علوفه در بوته ، عملکرد بیولوژیک بوته ، سطح کل برگ بوته، عمق طوقه ، وزن طوقه در بوته ، ارتفاع گیاه و وزن ریشه در بوته معنی دار گردید. اثر متقابل و قارچ فقط برای عمق طوقه و وزن ریشه خشک در بوته معنی دار گردید.مقایسه میانگین بین دو صفات در دو توده نشان داد که مقدار حداکثر در صفات عملکرد علوفه در بوته عملکرد بیولوژیک بوته ، ارتفاع گیاه ، وزن طوقه در بوته و عملکرد علوفه در واحد پنجه متعلق به توده فسکیوی بلند و درصفت درصد ماده خشک متعلق به توده فسکیوی مرتعی می باشد. مقایسه میانگین صفات در گیاهان آلوده و عاری از قارچ نیز نشان داد که در صفات تعداد پنجه در بوته ، عملکرد علوفه در بوته ، عملکرد بیولوژیک بوته ، سطح کل برگ بوته ، عمق طوقه ، وزن طوقه در بوته و وزن ریشه در بوته مقدار حداکثر متعلق به گیاهان آلوده به قارچ می باشد. و فقط در صفات ارتفاع گیاه ، طول ریشه و عملکرد علوفه در واحد پنجه بین گیاهان آلوده و عاری از قارچ اختلاف آماری معنی داری مشاهده نشد. نتایج تجزیه واریانس برای عملکرد علوفه در بوته در سه چین که به صورت فاکتوریل اسپیلیت پلات در زمان تجزیه گردید، نشان داد که ین توده ها گیاهان آلوده و عاری از قارچ و چین های مختلف اختلاف آماری معنی داری وجود دارد . همچنین اثر متقابل چین و قارچ برای عملکرد علوفه خشک در بوته معنی دار گردید. مقایسه میانگین عملکرد علوفه در بوته درچین های مختلف حاکی از بالا بودن میانگین عملکرد گیاهان آلوده به قارچ در هر سه چین بود. همبستگی فنوتیپی عملکرد علوفه با تعداد پنجه ، عملکرد بیولوژیک ، سطح کل برگ بوته عمق طوقه و وزن طوقه در بوته مثبت و معنی دار بود . بر مبنای نتایج رگرسیون مرحله ای صفات عملکرد بیولوژیک نر و تعداد پنجه در بوته 82 درصد از تغییرات عملکرد علوفه خشک را توجیه نمودند.