یکی از حادترین مسائلی که در سالهای اخیر توجه اکثر محافل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جهان را به خود معطوف داشته است. موضوع افزایش جمعیت تنظیم خانواده و راههای پیشگیری از بارداری می باشد. تنظیم خانواده می تواند از 30-25 درصد مرگ و میر پانصد هزار زنی که همه ساله بعلل مربوط به حاملگی جان خود را از دست می دهد، جلوگیری نماید و نیز از عوارض و معلولیت های رنج آور و نامعلوم میلیونها اسنان که نتیجه مستقیم حاملگی های ناخواسته و پرخطر می باشد، جلوگیری نماید. هدف از انجام این مطالعه تعیین میزان آگاهی پرسنل تنظیم خانواده مراکز بهداشتی-درمانی استان یزد از روشهای جلوگیری از بارداری، نحوه استفاده از آنها، عوارض و موارد منع مصرف روشهای جلوگیری از بارداری و تعیین ارتباط موارد فوق با عوامل نوع مرکز بهداشتی-درمانی، سابقه خدمت، محل خدمت و مدرک تحصیلی بوده است. این مطالع از نوع توصیفی و به روش مقطعی انجام شده است. زمان انجام این مطالعه نیمه اول سال 1380 بوده است. در این پژوهش تمامی پرسنل واحدهای تنظیم خانواده واقع در مراکز بهداشتی-درمانی استان یزد که 155 نفر بودند مورد سنجش میزان آگاهی قرار گرفتند. شیوه اخذ اطلاعات، پرسشنامه بوده است که با مصاحبه چهره به چهره تکمیل و سپس توسط نرم افزارهای آماری نتایج حاصله استخراج گردیده است نتایج این پژوهش نشان می دهد که:1- وضعیت آگاهی 2/34 درصد از جامعه مورد بررسی از روشهای جلوگیری از بارداری در سطح خوب، 6/42 درصد در سطح متوسط و 2/23 درصد در سطح ضعیف بوده است. 2- وضعیت آگاهی 6/31 درصد از جامعه مورد بررسی درباره نحوه استفاده از روشهای جلوگیری از بارداری در سطح خوب، 8/34 درصد در سطح متوسط و 6/33 درصد ضعیف بوده است.3- وضعیت آگاهی 51 درصد از جامعه مورد بررسی در مورد عوارض روشهای جلوگیری از بارداری در سطح خوب، 41 درصد در سطح ضعیف بوده است. 4- وضعیت آگاهی 7/29 درصد از جامعه مورد بررسی درباره منع مصرف روشهای جلوگیری از بارداری در سطح خوب، 1/47 درصد در سطح متوسط و 2/23 درصد در سطح ضعیف بوده است. 5- میزان آگاهی از نحوه استفاده از روشهای جلوگیری از بارداری در پرسنل با سابقه خدمت 9-5 سال به طور معنی داری از سایر پرسنل بیشتر می باشد. 6- میزان آگاهی از موارد منع مصرف روشهای جلوگیری از بارداری در پرسنل با سابقه خدمت 9-5 سال و در پرسنل سایر مناطق به طور معنی داری از سایر پرسنل بیشتر می باشد.7- میزان آگاهی از عوارض روشهای جلوگیری از بارداری در پرسنل با سابقه خدمت 30-10 سال به طور معنی داری از سایر پرسنل بیشتر می باشد.8- میانگین نمره حاصل از آگاهی کلی از روشهای جلوگیری از بارداری 35/ 15 می باشد. با توجه به اینکه سئوالات پرسش نامه همگی درباره مواردی بود که پرسنل بطور معمول با آن برخورد دارند، می توان نتیجه گرفت که میزان آگاهی پرسنل در سطح خوبی قرار ندارد.9- با توجه به نتایج فوق پیشنهاد می گردد دروه های بازآموزی بصورت منظم و مکرر و با کیفیت علمی بالا برای پرسنل تنظیم خانواده تشکیل شود و با ارزشیابی مستمر و دقیق از پرسنل به سطح آگاهی آنها افزوده شود.