نام پژوهشگر: علی اصغر آریانی

بررسی بایواستراتیگرافی سازند کلات در شرق کپه داغ
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم 1376
  مریم بهره مند   علی اصغر آریانی

منطقه مورد مطالعه در شمال شرق ایران در حوضه رسوبی کپه داغ واقع شده است . کاملترین رسوبات ایران در این ناحیه و به ویژه در مشرق کپه داغ وجود دارد که سازند کلات جوانترین سازند کر تا سه فوقانی (مائس تریشتین فوقانی) در این حوضه می باشد. جهت مطالعات بایواستراتیگرافی و شناخت رخساره ها و رسوب شناسی سازند کلات در شرق کپه داغ 5 برش انتخاب گردید. مناطق مورد مطالعه بین 57، 54، 60 و 18، 04، 59 طول شرقی و 17، 10، 36 و 54، 13، 37 عرض شمالی با روند کلی شمال غرب - جنوب شرق واقع می شود، از ضخامت سازند در جهت شمال غرب کاسته می شود. از مطالعه مقاطع نازک ، سنگواره های ذیل شناسایی و گزارش شده اند، که با توجه به آنها سن مائس تریشتین فوقانی را می توان برای این سازند در نظر گرفت فسیل های فرامینفرا عبارتند از: siderolites calcitrapoiides, orbitoides media, orbitoides apiculata, fissoeliphidium operculiferum, laffitteina mengaudi, lepidorbitoides socialis, sulcopercolina globosa, hellenocyclina beotica, dorothia oxycona فسیل های غیرفرامینفرا: آلگ : ethelia alba - microcodium sp; استراکد: acanthocythereis reticulata - schizocythere triebeli با توجه به تلفیق نتایج بدست آمده از شواهد روی زمین و مطالعه سیستماتیک رخساره ها، مدل رسوبی حوضه قدیمه سازند کلات در حالت کلی بصورت یک رمپ (ramp) با شیب کم و وسعت زیاد در نظر گرفته شده است . بخش پیشانی و بالایی این رمپ کربناته متاثر از مواد آواری می باشد. بیشتر مناطق مورد مطالعه حاوی سدهای بایولتیک محلی بوده و یک محیط لاگونی با انرژی متوسط تا نسبتا زیاد را در پشت خود تشکیل می داده است . بایواسترومهای رودیستی در این لاگون ها به وفور وجود داشته اند. شلف کربناته کم عمق شامل زیرمحیطهای ذیل می باشد. -لاگون کم عمق با انرژی متوسط تا نسبتا زیاد -سدهای بایولیتیک -سوپر اتایدال -اینتراتایدال -ساب تایدال -دریای باز. با مطالعه فاسیس ها و تکرار آنها به این نتیجه می رسیم که چندین سیکل کم عمق شونده بطرف بالا (shallowing-up ward) وجود داشته است که در مجموع یک مکانیسم پس رونده را ایجاد کرده است ، که رفته رفته به رسوبات قرمز رنگ آواری سازند پستلیق تبدیل می شود.