نام پژوهشگر: علی شکویی

بررسی گرایش های موضوعی استفاده کنندگان کتابخانه مرکزی و کتابخانه های اقماری آستان قدس رضوی در مشهد
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1378
  ایرج رداد   علی شکویی

هدف پژوهش بررسی گرایش های موضوعی استفاده کنندگان کتابخانه مرکزی و کتابخانه های اقماری آستان قدس در مشهد است که در آن از روش تحقیقی پیمایشی استفاده شده است . جامعه پژوهش 3100 نفر از مراجعه کنندگان کتابخانه مرکزی و کتابخانه های اقماری که به صورت تصادفی انتخاب شدند و کتابهای باقیمانده بر روی میز مطالعه تالارهای قفسه باز در پایان هر روز و کتابهائی که به امانت رفته اند، می باشد. از مجموع 3100 پرسشنامه توزیع شده 96 درصد تکمیل و برگردانده شد. برای تحلیل داده ها از شاخص های آماری نظیر درصد و میانگین و نیز از آزمون ضریب همبستگی برای توصیف و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که از مجموع کتابهای استفاده شده موضوعات ادبیات ، علوم عملی و دین پر استفاده ترین و موضوعات هنر و زبان کم استفاده ترین موضوعات را تشکیل داده اند. با این وجود با توجه به میزان استفاده نسبت به موجودی هر یک از موضوعات مشخص شد بعضا در موضوعاتی نظیر هنر، زبان، علوم عملی و علوم خالص با ضعف کمی مجموعه مواجه بوده و از سوئی دیگر در موضوع دین با تراکم مجموعه روبرو هستیم. نتایج تحقیق بیانگر آنست که اکثر افراد مراجعه کننده به کتابخانه را افراد دیپلمه قبل از کنکور تشکیل می دهند و نزدیک به 70 درصد مراجعه کنندگان جهت مطالعه کتب درسی خود و کتب دسترسی به تمامی منابع مورد نیاز خود در کتابخانه ناموفق می باشند. همچنین با استفاده از آزمون ضریب همبستگی مشخص شد که بین مجموعه کتابخانه و گرایش های موضوعی استفاده کنندگان به طور میانگین کمتر از 70 درصد همبستگی وجود دارد. در نهایت با توجه به داده ها و نتایج بدست آمده، پیشنهاداتی جهت بهبود وضعیت و انجام تحقیقات بعدی ارائه گردیده است .

تعیین نشریات هسته لاتین دانشکده علوم انسانی در کتابخانه مرکزی دانشگاه تربیت مدرس با استفاده از قانون برادفورد و نظرات اعضاء هیات علمی دانشکده
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1378
  جابر مظفری زاده   علی شکویی

گسترش تکنولوژی های نوین اطلاع رسانی سبب رشد سریع انتشارات در زمینه های مختلف شده است . رشد روزافزون دامنه علوم و حجم سرسام آور و لحظه به لحظه اطلاعات ، نیازهای تحقیقاتی، محدودیتهای مالی و نیاز به مجموعه های تخصصی و علمی، ما را مجبور به گزینش و ارزیابی در دنیای بیکران اطلاعات می کند. بنابراین انجام پژوهشهای علمی بر اساس روشهای اصولی و عینی، امری حیاتی می باشد. در این راستا پژوهشی جهت تعیین نشریات لاتین هسته علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس با استفاده از قانون پراکندگی برادفورد و نظرات اعضای هیات علمی انجام شد. در این پروژه ابتدا با تجزیه و تحلیل آمار استفاده از نشریات و به کمک قانون پراکندگی برادفورد نشریات هسته تعیین شدند و از طرف دیگر نشریات هر رشته توسط اعضای هیات علمی همان رشته رتبه بندی شدند و در نهایت نشریات هسته با نشریات رتبه بندی شده مطابقت داده شدند. جامعه آماری شامل 160 مجله لاتین علوم انسانی و 71 نفر از اعضای هیات علمی دانشکده علوم انسانی بود. اطلاعات پژوهش از طریق آمار کپی از مقالات نشریات در یک دوره 6 ماهه به دست آمد و نظرات اعضای هیات علمی از طریق پرسشنامه جمع آوری گردید. یافته ها نشان داد که میزان پاسخگویی نشریات موجود به نیازهای اعضای هیات علمی کمتر از 25 درصد بوده است . 31/87 درصد نشریات برای مجموعه نقش حیاتی داشته اند و تداوم اشتراک آنها ضروری تشخیص داده شده اند. 37/5 درصد مجلات فقط یکبار استفاده شده اند و یا اصلا استفاده نشده اند. تنها 47/5 درصد از نشریات اولویت داده شده توسط اساتید با نشریات پراستفاده (هسته) تعیین شده از طریق قانون برادفورد مطابقت داشت . غنی کردن مجموعه نشریات کتابخانه از طریق حذف مجلات کم استفاده و اشتراک نشریات جدید و مناسب و مجدید نظر در اهداف و فعالیت های بخش نشریات پیشنهادهای عمده پژوهش می باشد.

تاثیر "آموزش استفاده از کتابخانه" بر میزان بهره گیری نوجوانان از کتابخانه (زمان جستجو، جامعیت و مانعیت)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1378
  رحمت الله فیروزی   علی شکویی

هدف اصلی پژوهش ، بررسی تاثیر آموزش استفاده از کتابخانه بر میزان بهره گیری نوجوانان از کتابخانه بود. مولفه های بهره گیری عبارت بودند از: زمان جستجو، جامعیت و مانعیت سه فرضیه زیر آزموده شد: -1 آموزش استفاده از کتابخانه زمان جستجو را کاهش می دهد. -2 آموزش استفاده از کتابخانه ضریب جامعیت (بازیافت) را افزایش می دهد. -3 آموزش استفاده از کتابخانه ضریب مانعیت (دقت) را افزایش می دهد. جامعه مورد پژوهش ، نوجوانان پسر 14-12 ساله شاغل به تحصیل در مقطع راهنمایی تحصیلی بود. پژوهش به صورت تجربی و با استفاده از گروههای گواه و آزمودنی انجام شد. برای آموزش نظری جزوه ای آموزشی تحت عنوان "راهنمای استفاده از کتابخانه" تهیه و پس از آموزش نظری و عملی گروه آزمودنی، پس آزمون انجام شد، برای تجزیه و تحلیل داده ها و سنجش معنی دار بودن تفاوت مشاهده شده از آزمون t با رعایت درجه آزادی مناسب استفاده و فرضیه صفر و فرضیه تحقیق در سطح 01ˆ0 آزموده شد. بررسی یافته ها وتحلیل آماری نشان داد آموزش استفاده از کتابخانه زمان جستجو را کاهش و جامعیت و مانعیت را افزایش داده است .