نام پژوهشگر: جلال الدین مجتبوی

شکاکیت
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تهران 1370
  محمود الله وردی   جلال الدین مجتبوی

رساله حاضر نوشتاری است حتی المقدور جامع و شامل که مسئله مهم شکاکیت را مو بحث قرار داده است . موضوعی که در طول تاریخ چهره ها عوض کرده و هم اینک در نظریه ای معقول و مورد پذیرش بسیاری از نحله های فکری غرب قرار گرفته است . مباحثی که این رساله به توضیح درباره آنها خواهد پرداخت بقرار ذیل می باشد سونیسم و تاریخچه آن - شکاکیت و رابطه آن با سونیسم . تاثیر عوامل مختلف اجتماعی در پیدایش شکاکیت - عوامل نظری در پیدایش شکاکیت - سیر تاریخی در ت غرب : الف) نقش دکارت دراین مسلک ب) نقش تعیین کننده آمپریسم در شکل گ تثبیت شکاکیت جدید . ج) کانت و شکاکیت . د) پوزیتیویسم و شکاکیت . ه) نئپوزیتیویسم و دفاع از شکاکیت مطلق . نتایج اجتماعی شکاکیت - پاسخ فلسفی به شکاکیت .

نظریه سعادت در فلسفه ارسطو
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1378
  محسن جوادی   جلال الدین مجتبوی

نظریه اخلاقی ارسطو تاثیر چشمگیری بر اندیشه اخلاقی در طول قرن های متوالی داشته و هنوز دارد. آخرین نمود این تاثیر را می تواند در نظریه اخلاقی موسوم به "اخلاق فضیلت مدار" که در فلسفه اخلاق جدید رواج دارد، یافت . ارسطو، اودایمونا (سعادت) را اصل دوم اخلاق می داند و نظام اخلاقی خود را بر محور آن سامان می دهد. فهم عرف برای او مهم است و بحث سعادت را هم از فهم عرف شروع و با استفاده از تحلیل لغوی نشان می دهد که سعادت ، نوعی فعالیت است . برای تبیین نوع فعالیت اودایمونیا، ارسطو از برهان کارکرد استفاده می کند. نتیجه برهان کارکرد آن است که سعادت فعالیت دوگانه است : اخلاقی ونظری (تامل). درباره تفسیر ارسطو دو دیدگاه وجود دارد: جامع که در این رساله از آن دفاع می شود و غالب (عقل گرایانه) که در این رساله رد می شود. عمل اخلاقی از حالت نفسانی راسخ (ملکه) که متمایل به رعایت اعتدال است ، ریشه می گیرد. تامل عبارتست از فعالیت عقل و شهودی (نوس) برای مطالعه عالم ملکوت و امور متعالی مانند افلاک . تامل مربوط به فلسفه است . خیرات بیرونی مانند ثروت و دوست در سعادت به صورت ابزار انجام عمل اخلاقی و یا فراهم کننده زمینه لازم برای تامل سهم دارند. سعادت لذت را هم با خود دارد زیرا لذت برآمده از فعالیت است و چون سعادت برترین فعالیت است ، برترین لذت را دارد. فیلسوفان مسلمانان و مسیحی در قرون وسطی به نظریه سعادت ارسطو، علاقمند شدند، زیرا فکر می کردند مفهوم تامل که ارسطو بر آن تاکید دارد، محتوای دینی دارد و نیز نظام اخلاق ارسطو با مبانی دینی سازگار است . ما در فصل آخر رساله ضمن تاکید بر مزایای نسبی نظریه اخلاقی ارسطو، تفاوت ساختاری آن با مبانی اخلاق دینی را مورد تایید قرار داده ایم.