نام پژوهشگر: منصور رهسپار
خشایار مرشدبهبهانی محمود پاکشیر
از عمده ترین مشکلات فولادهای زنگ نزن حساس شدگی در حین فرایند تولید یا شرایط کاری می باشد و از اهمیت خاصی برخوردار است. به منظور ایجاد درجات مختلفی از حساس شدگی، عملیات حرارتی حساس شدن به مدت 24 ساعت در محدود? دمایی ?800-500 صورت گرفت. در این پژوهش ابتدا با انجام آزمون راکتیواسیون پتانسیودینامیک الکتروشیمیایی دو حلقه ای و پلاریزاسیون آندی بر روی نمونه های حساس شد? فولاد زنگ نزن (محلول سازی شده و بدون محلول سازی) در محیط 5/0 مولار اسید سولفوریک حاوی 01/0 درصد وزنی kscn و در دمای ?25، محدود? پتانسیل مربوط به ناحی? ترانس پسیو در مورد هر نمونه، مشخص گردید. سپس آزمون امپدانس الکتروشیمیایی در پتانسیل های مربوط به هر ناحیه و در محدود? فرکانس hz 100000-01/0 انجام شد. نتایج حاکی از وجود سه ناحی? انحلال آندی لای? پسیو، انحلال مرزدانه و بروز خوردگی حفره ای با تغییر میزان پتانسیل آندی می باشد. اثر بهبودبخشی در دمای بالاتر از ?600 برای آلیاژ بدون محلول سازی مشاهده شد. با انجام آزمون امپدانس الکتروشیمیایی در پتانسیل مربوط به انحلال آندی لای? پسیو در محل مرزدانه ها، امکان تعیین میزان حساس شدگی آلیاژ بررسی گردید. پتانسیل مشخصی که برای تعیین درج? حساس شدن به دست آمد، برای کلی? فولادها یکسان بود. با افزایش میزان درج? حساس شدن، مقدار مقاومت انتقال بار در این پتانسیل مشخص کمتر بود.
بهاره هومهر محمود پاکشیر
خوردگی فولاد در محیط های آبی حاوی دی اکسید کربن، از دیرباز تاکنون همواره یکی از مشکلات موجود در صنایع نفت و گاز بوده است. خوردگی لوله های مغزی و جداری در صنایع نفت و گاز تحت تاثیر عواملی نظیر دما، غلظت دی اکسید کربن محلول و سولفید هیدروژن، شیمی آب، سرعت سیال، میزان ترکنندگی آب یا نفت، ترکیب شیمیایی و شرایط سطح فولاد و غیره قرار دارد. لذا در این تحقیق به بررسی اثر غلظت نمک موجود در الکترولیت، دما و ph به صورت انفرادی و تجمعی بر خوردگی دی اکسید کربن فولاد 80n api پرداخته شده است. در این راستا از سه محلول با شوری کم (کل ذرات محلول< l/mg 3000)، شوری متوسط (کل ذرات محلول~ l/mg 35000 ) و شوری زیاد (کل ذرات محلول ~ 180000) که دارای ترکیبات nacl، 2cacl، 2mgcl، 4so2na و kcl می باشند، استفاده گردیده است. ترکیب شیمیایی و غلظت محلول های به کار برده شده در این تحقیق بر اساس اطلاعات به دست آمده از آب سازندی میدان نفتی یاران (شامل یاران شمالی و جنوبی، واقع در آبادان و در 120 کیلومتری غرب اهواز و در مرز با عراق)، جهت بررسی اثر غلظت های کمتر و بیشتر، انتخاب شده است. جهت بررسی اثر دما و ph، آزمایش ها در 6 دمای متفاوت (35، 45، 55، 65، 75، 85 درجه سانتی گراد) و سه ph مختلف (ph محلول اشباع از دی اکسید کربن، 5/5 و 6/5) صورت پذیرفته است. فرایند خوردگی توسط آزمون های پلاریزاسیون تافل و طیف سنجی امپدانس الکتروشیمیایی مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس نتایج به دست آمده از آزمون های الکتروشیمیایی، افزایش غلظت نمک سبب به تاخیر افتادن واکنش های آندی و کاتدی و در نتیجه کاهش نرخ خوردگی می گردد. افزایش دما در تمامی شوری ها ابتدا سبب افزایش نرخ خوردگی و سپس کاهش نرخ خوردگی می گردد. افزایش ph نیز در هر سه شوری منجر به کاهش نرخ خوردگی گردیده است. سطح خورده شده نمونه ها و محصولات خوردگی تشکیل شده بر روی آن توسط میکروسکوپ الکترومی روبشی (sem) مورد بررسی قرار گرفته است و وجود فازهای کلسیت و آراگونایت بر روی آن ها آشکار است. جهت بررسی دقیق تر تاثیر انفرادی و تجمعی فاکتورها از روش های آنالیز کمی (به روش آنالیز واریانس از نوع دومرحله ای) و کیفی (جهت تعیین برهمکنش ها و نیز مشخص نمودن جهت تغییرات سرعت خوردگی) نیز جهت آنالیز داده های به دست آمده استفاده شده است.
سپهر علی آبادی محمد جعفر هادیان فرد
آلیاژ آلومینیوم 5083 و 6061 به دلیل داشتن نسبت استحکام به وزن بالا به عنوان آلیاژهای پر کاربرد در صنایع و سکوهای دریایی استفاده می شوند. عناصر اصلی آلیاژی در آلیاژهای 5083 و 6061 به ترتیب منیزیم و سلیسیوم می باشد. با توجه به کاربردهای این دو آلیاژ لزوم اعمال عملیات سطحی مناسب جهت افزایش مقاومت به خوردگی آن ها اجتناب ناپذیر است.