نام پژوهشگر: جواد علیخانی
جواد علیخانی غلامرضا شریعتی
گاومیش، حیوانی نیمه اهلی است که اغلب در آسیای جنوب شرق و خاورمیانه پرورش می یابد. به طور کلی دو نوع گاومیش در سراسر دنیا وجود دارد یکی گاومیش رودخانه ای و دیگری گاومیش باتلاقی است. گاومیش های باتلاقی از نظر ژنتیکی دارای 48 کروموزوم (48n=2) و گاومیش های رودخانه ای دارای50 کروموزوم (50n=2) می باشند. استان خوزستان یکی از مراکز مهم پرورش گاومیش در ایران است. با توجه به اینکه دسته بندی گاومیش های استان خوزستان از نظر سیتوژنتیک انجام نگرفته بود، بنابراین هدف از این تحقیق تهیه کاریوتایپ و بررسی تعداد کروموزوم های گاومیش های استان خوزستان بوده است. در این مطالعه از 40 راس گاومیش به طور تصادفی از ورید وداج و توسط سرنگ های هپارینه، خون گیری به عمل آمد. برای تهیه گسترش های متافازی، هر کدام از نمونه های خون اخذ شده در محیط کشتrpmi 1640 حاوی سرم جنین گاوی و فیتوهماگلوتینین، داخل بن ماری به مدت 69 ساعت کشت شدند. پس از توقف تقسیم سلولی توسط کلسمید و اضافه کردن محلول تثبیت کننده، از هر نمونه 6 لام تهیه شد. پس از انجام نواربندی g و رنگ-آمیزی لام ها، در زیر میکروسکوپ، از هر نمونه 15 گسترش متافازی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمایشات نشان داد که تعداد کروموزوم های گاومیش های مورد مطالعه 50 عدد (50n=2) به دست آمد. بنابراین گاومیش های خوزستان جزو گاومیش های رودخانه ای محسوب می شوند. از این 25 جفت کروموزوم، 24 جفت کروموزوم های اتوزومی و 1 جفت کروموزوم جنسی بودند. 5 جفت کروموزوم اول، ساب و متاسانتریک، و تمامی 19 جفت کروموزوم اتوزومی دیگر آکروسانتریک بودند. کروموزوم های جنسی از نوع آکروسانتریک بوده به طوری که کروموزوم x بزرگ ترین آکروسانتریک و کروموزوم y کوچک ترین آکروسانتریک بود.