برگ بو (laurus nobilis l.) از خانواده lauraceae با برگ های با دوام و ضخیم به رنگ سبز تیره می باشد.گیاهی با بوی خوش و معطر است. به همین علت، از این گیاه در طبخ و آشپزی به عنوان چاشنی استفاده می شود. برگ بو دارای خواص دارویی بسیار فراوانی است و از آن جمله می توان به خواص آنتی اکسیدانی و ضد جهشی آن اشاره نمود. به خاطر داشتن ترکیبات آنتی اکسیدان،از آن در صنایع کنسرو سازی به جای مواد افزودنی سنتتیک استفاده می شود. پژوهش حاضر در مورد بررسی ساختار تشریحی- تکوینی و خواص آنتی اکسیدانی و ضد جهشی گیاه برگ بو(laurus nobilis l.) می باشد. برای بررسی ساختار تشریحی- تکوینی آن از روش های برش گیری دستی و برش گیری با دستگاه میکروتوم استفاده شد. برای برش گیری دستی از اندام های رویشی ریشه، ساقه، برگ و دمبرگ ، از تثبیت کننده الکل- گلیسیرین و رنگ های متیلن بلو و کارمن زاجی برای رنگ آمیزی استفاده شد. برای عکس برداری از برش ها، میکروسکوپ نوری مورد استفاده قرار گرفت.برای برش گیری میکروتومی، نمونه های مورد بررسی که مریستم راس ساقه و گل برگ بو بودند، با تثبیت کننده faa تثبیت شدند. رنگ آمیزی توسط رنگ های هماتوکسیلین- ائوزین انجام شد. عکس برداری توسط میکروسکوپ نوری انجام شد. به منظور بررسی خواص آنتی اکسیدانی و ضد جهشی گیاه برگ بو از روش پیشنهادی پروفسور ames استفاده شد. باکتری به کار گرفته شده، سالمونلا تیفی موریوم موتانت سویه ta100 بود. باکتری مذکور، قدرت سنتز هیستیدین- بیوتین را ندارد و از این نظر نیازمند دو ماده نام برده برای رشد می باشد. این باکتری دارای جهشی از نوع frameshift می باشد. ماده موتاژن به کار رفته، آزید سدیم بود که باعث ایجاد جهش برگشتی در باکتری موتانت و تبدیل آن به باکتری نرمال می شود. برای تهیه عصاره های گیاهی، از 4 حلال استون، متانول %80، اتانول %80 و آب مقطر استفاده شد. نمونه های مورد بررسی، برگ مسن و جوان گیاه بودند. به طور کلی، 8 عصاره گیاهی از برگ بو تهیه شد و خواص آن ها با یکدیگر مقایسه شدند. بیشترین خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد جهشی را عصاره استونی برگ جوان نشان داد و پس از آن به ترتیب عصاره های متانولی برگ جوان و اتانولی برگ جوان، بیشترین خاصیت را نشان دادند. به طور کلی باید بیان کرد که برگ جوان خواص آنتی اکسیدانی و ضد جهشی بیشتری را نسبت به برگ مسن نشان داد. برای محاسبه درصد بازدارندگی رشد باکتری، از فرمول ong استفاده شد. در آزمونی دیگر، میکروزوم کبد موش(s9) نیز به محلول واکنش افزوده گردید. میکروزوم دارای آنزیم هایی مانند سیتوکروم p450 می باشد که دارای خاصیت ضد جهشی می باشند. بدین ترتیب خواص ضد جهشی- ضد سرطانی گیاه برگ بو به اثبات رسید.

توت فرنگی ( fragaria vesca, l.) گیاهی از خانواده ی rosaceae می باشد که خواص دارویی دارد که از آن جمله می توان به خواص آنتی اکسیدانی و پریبیوتیکی آن اشاره کرد. پژوهش حاضر در مورد بررسی ساختار تشریحی-تکوینی و خواص آنتی اکسیدانی و پریبیوتیکی گیاه توت فرنگی می باشد. برای ساختار تشریحی – تکوینی آن از روش های برش گیری دستی و برش گیری با دستگاه میکروتوم استفاده شد. برای برش گیری دستی از اندام های رویشی ریشه ، ساقه، برگ و دمبرگ ، از تثبیت کننده ی الکل- گلیسرین و رنگ های متیلن بلو و کارمن زاجی برای رنگ آمیزی استفاده شد. برای عکس برداری از برش ها ، میکروسکوپ نوری مورد استفاده قرار گرفت. برای برش گیری میکروتومی ،نمونه های مورد بررسی که مریستم رأس ساقه و گل و میوه ی توت فرنگی بودند، با تثبیت کننده ی faa تثبیت شدند. رنگ آمیزی توسط رنگ های هماتوکسیلین – ائوزین انجام شد. عکس برداری توسط میکروسکوپ نوری صورت گرفت. به منظور بررسی خواص آنتی اکسیدانی عصاره های میوه ی رسیده و نارس تهیه شد و 4 حلال اتانول80? ، متانول80? ، استون و آب مقطر مورد استفاده قرار گرفت. سپس با استفاده از معرف فری سیانید پتاسیم توانایی احیاکنندگی یون فریک به فرو در عصاره ها با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر اندازه گیری شد. برای بررسی خواص پری بیوتیکی توت فرنگی درهر دو مرحله ی تکوینی نارس و رسیده عصاره هایی از میوه ی آن تهیه شد. همچنین باکتری باسیلوس کوآگولانس نیز به عنوان پروبیوتیک به این عصاره ها اضافه شد. عصاره ها به محیط کشت مایع و جامد تأثیر داده شد. بررسی اثر آنتی اکسیدانی و پریبیوتیکی توت فرنگی نشان داد که میوه در هر دو مرحله ی تکوینی دارای این خاصیت بود اما اثرات میوه ی رسیده به دلیل بالا بودن میزان رنگیزه ها و دیگر ترکیبات فنولی نسبت به میوه ی نارس قوی تر بود. همچنین در پژوهشی دیگر به شربت توت فرنگیml 1/0 باکتری اضافه شد و بر روی شربت توت فرنگی حاوی باکتری و شربت فاقد باکتری) شاهد) آزمایش فهلینگ صورت گرفت. فقط محیط حاوی باکتری به معرف فهلینگ پاسخ مثبت داد و این آزمایش نیز تأییدی بر وجود خاصیت پری بیوتیکی در میوه ی توت فرنگی بود.

چکیده : گیاهان دارویی جزء ذخایر و منابع طبیعی هستند و بسیاری از کشورها کم یا زیاد از یک چنین منبعی برخوردارند که نوع، تعداد و تنوع گونه های گیاهی بر اساس شرایط و موقعیت جغرافیایی هر منطقه متفاوت است. گیاه اسفرزه با نام علمی plantago ovata از خانواده plantaginaceae یکی از گیاهان دارویی ارزشمند است که به دلیل خواص مفید آن همواره مورد توجه بوده است. کشت این گیاه در برخی نقاط جهان به صورت بسیار وسیع و تخصصی دنبال می گردد . plantago ovata forsk گیاهی دو لپه ای، یکساله، پوشیده از کرک و فاقد ساقه است. گل آذین بصورت سنبله های تخم مرغی یا استوانه ای و دارای 69-45 گل می باشد. گل ها دو جنسی و تترامر هستند. لقاح آن ها توسط باد انجام می شود. دانه های اسفرزه دارای طبعی سرد و آرام بخش بوده و در ردیف مفید ترین، بی ضررترین و در عین حال ملایم ترین ملین های گیاهی به حساب می روند. از اسفرزه برای درمان فشار خون بالا، بیماری های گوارشی، سرطان روده بزرگ و... استفاده می شود. در این پژوهش ساختار تشریحی plantago ovata در مراحل مختلف تکوین با استفاده از برش گیری دستی و میکروتومی مورد بررسی قرار گرفت. برش گیری دستی برای مطالعه ی ساختارهای رویشی برگ، ریشه و محور گل آذین به کمک رنگ آبی متیل و کارمن زاجی، استفاده شد و برش گیری میکروتومی برای مطالعه ی بخش زایشی و راس ریشه به کمک رنگ هماتوکسیلین و ائوزین به کار گرفته شد. برش گیری میکروتومی از اندام زایشی نشان داد که لایه های تشکیل دهنده ی بساک از خارج به داخل عبارتند از: اپیدرم، لایه ی مکانیکی، لایه ی میانی و تاپتوم. تاپتوم از نوع ترشحی و تترادهای موجود در بساک از نوع چهاروجهی می باشند. تخمدان دو خانه ای است. در هر خانه یک تخمک واژگون قرار دارد و به طور هم زمان در دو تخمک یک تخمدان، کیسه ی رویانی تشکیل می شود. در کیسه ی رویانی این گیاه، رویان های کروی، قلبی و لپه ای مشاهده شد. ساختار دانه ی گرده ی این گیاه توسط میکروسکوپ الکترونی sem بررسی شد و مشخص شد که دانه ی گرده فاقد قطبیت، 5 منفذی و دارای برجستگی های پراکنده ی زگیل مانند می باشد. مطالعه ی خواص آنتی اکسیدانی برگ و بذر plantago ovata به روش تعیین قدرت احیا کنندگی آهن (reducing power assay) مشخص کرد که خواص آنتی اکسیدانی برگ بیشتر از بذر است.

چکیده در این پژوهش نمونه های گیاه حرا از دو منطقه بردخون و عسلویه در استان بوشهر جمع آوری شدند. در منطقه عسلویه گیاهان تحت تنش حاصل از آلودگی فعالیت کارخانجات پتروشیمی، نفت و گاز قرار دارند. به منظور بررسی اثرات آلاینده های محیطی بر گیاه حرا در منطقه عسلویه، ساختار تشریحی- تکوینی اندام های رویشی آن با استفاده از روشهای متداول سلول و بافت شناختی با بکار گیری میکروسکوپ نوری بررسی و با نمونه های شاهد در منطقه بردخون مقایسه شد. همچنین سنجش کمی و کیفی پروتئین کل و چندین آنزیم ضد تنشی و بیان ژن آنها مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. علاوه بر این به علت وجود ترکیبات فعال زیستی در این گیاه خواص ضد جهشی و ضد سرطانی عصاره های آبی و اتانولی برگ به ترتیب بر روی باکتری جهش یافته سالمونلا تیفی موریوم 100ta و سلولهای سرطان خون hl-60 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایشها نشان داد که: با توجه به تولیدمثل زنده زایی در گیاه حرا تکوین مریستم های ریشه و ساقه در پروپاگول، هنگام اتصال میوه به گیاه مادری صورت می گیرد. این گیاه دارای تنوع سیستم ریشه ای زیرزمینی و ریشه های هوایی به نام پنوماتوفور می باشد. در هر دو منطقه مورد بررسی در طی مراحل مختلف تکوین تفاوت هایی در ویژگی های ریخت شناسی، ساختار تشریحی مریستم و ریشه های گیاه دیده شد. در منطقه عسلویه عمده تغیرات شامل گسترش سطحی ریشه ها در زیر خاک، پنوماتوفورهای طویل و منشعب، تغییر در ساختار آئرانشیمی پوست، فعالیت مریستم های پسین و تعداد دستجات آوندی می باشد. ساختار تشریحی مریستم راس ساقه با ساختار عمومی گیاهان دولپه مشابه بود. تغییرات ساختاری قابل توجه در منطقه عسلویه شامل افزایش تعداد و شدت رنگ پذیری سلولهای ناحیه مریستم در مرحله دانه رستی، کاهش سطح مریستم و یک جفت مریستم های جوانه های جانبی بسیار رشد یافته بر سطح آن در درختان بالغ نسبت به منطقه بردخون می باشد. به طور کلی ساختار تشریحی محور زیر لپه ای مشابه ساختار ریشه ای بود. در منطقه عسلویه قطر محور زیر لپه ای کمتر و سلولهای ناحیه پوست با اشکال بیضی و کشیده نسبت به سلول های کروی شکل بردخون به یکدیگر متصل شده بودند. ساختار تشریحی محور روی لپه ای مشابه ساختار ساقه گیاهان دو لپه بود. افزایش تعداد لایه های بافت کلانشیم، فیبر، کامبیوم آوندی با فعالیت حلقوی و آوندهای چوبی پسین فراوان از تغییرات مشاهده شده در محور روی لپه در منطقه عسلویه نسبت به بردخون می باشند. ساختار تشریحی میانگره نیز مشابه محور روی لپه ای بوده ولی در سطح اپیدرم کرک مشاهده شد که در طی مراحل تکوین تعداد کرک های بالغ بیشتر به طوریکه در دومین میانگره سلولهای تشکیل دهنده آنها در حال از هم پاشیدگی دیده شدند. تغییرات تکوینی در منطقه پوست و استوانه آوندی میانگره ها وجود فیبر در دور تا دور دستجات آوندی، ساختار حلقوی و پیوسته کامبیوم آوندی و سلولهای پارانشیمی با تزئینات دیواره ای چوبی شده در مغز می باشد. در منطقه عسلویه تراکم کرکها در سطح اپیدرم بیشتر، ضخامت دیواره لیگنینی فیبر کمتر و با فضای داخل سلولی بیشتری دیده شد. گیاه حرا دارای برگهای ساده با پهنک کامل که دارای کرک و کریستال های نمکی بر سطح آن می باشد. ویژگی های کلی ریخت شناسی برگها در هر دو منطقه مشترک ولی در منطقه عسلویه درختانی با برگهای پیچ خورده، ناهنجاری های شکلی، نکروزه و آفت زده دیده شد. ساختار تشریحی برگ مشابه ساختار اکثر گیاهان دو لپه ای بوده که البته با توجه به زیستگاه خاص این گیاهان، ویژگیهای منحصر به فردی در برگ های آنها دیده شد. در طی مراحل تکوین تغییرات ساختار تشریحی برگ شامل افزایش تعداد کرک، کاهش تعداد غده های نمک، افزایش ضخامت کوتین در سطح اپیدرم، افزایش ابعاد پارانشیم ذخیره کننده آب، گسترش فضاهای بین سلولی در پارانشیم اسفنجی و افزایش تعداد دسته های آوندی می باشد. کرک و غده نمکی در حال نمو در طی تمام مراحل تکوین برگ دیده شد. مقایسه ساختار تشریحی برگ نشان می دهد که تغییرات در منطقه عسلویه بیشتر شامل افزایش تراکم کرکها بر سطح اپیدرم تحتانی، کوتینی شدن سلولهای تشکیل دهنده کرک، چوبی شدن سلولهای پارانشیمی تشکیل دهنده غلاف آوندی در رگبرگ اصلی و مشاهده فیبر دور تا دور دستجات آوندی می باشد. ساختار تشریحی دمبرگ تقریبا مشابه ساقه ولی در سطح شکمی آن کرکهای چندسلولی یک ردیفی و غده های نمک فراوان دیده می شود. ساختار تشریحی دمبرگ برگهای جوان و بالغ در هر دو منطقه تقریبا مشابه بوده اما در منطقه عسلویه سلولهای اسکلرانشیمی فراوان در بافت زمینه ای دمبرگ برگهای بالغ دیده شد و همچنین تعداد دسته های آوندی چوب و آبکش بیشتر شده بود. در گیاه حرا در طی مراحل مختلف تکوین انواع کرکهای غیر ترشحی و ترشحی (غده نمک) مشاهده می شود که دارای تنوع زیادی در شکل، اندازه و تعداد سلولهای تشکیل دهنده در اندام های مختلف می باشند. بررسی های بیوشیمیایی نشان می دهند که غلظت کل پروتئین محلول در منطقه عسلویه بیشتر از بردخون و در هر دو منطقه مورد بررسی بالاخص بردخون غلظت پروتئین برگ بالغ بیشتر از جوان می باشد. برگ بالغ منطقه بردخون دارای بیشترین تنوع پروتئینی بوده و باند پروتئینی با وزن مولکولی 42 کیلو دالتون پهن ترین و پر رنگ ترین باند می باشد که شدت و پهنای آن در منطقه عسلویه نسبت به بردخون بیشتر بود. فعالیت آنزیم پراکسیداز برگها در منطقه عسلویه در مقایسه با بردخون کاهش در حالیکه آنزیم های سوپر اکسید دیسموتاز و پلی فنل اکسیداز افزایش فعالیت نشان دادند. نتایج حاصل از اندازه گیری بیان ژن مس-روی سوپراکسید دیسموتاز سیتوزولیcu-zn sod(sod1) در گیاه حرا نشان داد که این ژن تنها در منطقه عسلویه (تحت تنش ) بیان شده و در گیاهان کنترل بردخون بیان نشده است. ژن آسکوربات پراکسیداز پراکسیزومی papx1 با بیان بیشتر در نمونه های برگ بردخون در هر دو منطقه مورد بررسی بیا ن شد. اثر ضد جهشی عصاره های آبی و اتانولی برگ جوان و بالغ گیاه حرا در حضور ماده جهش زا با استفاده از تست ایمز سنجش شد. تعداد کلونی های جهش یافته در حضور هر دو عصاره آبی و اتانولی با و بدون فعال کننده متابولیکی کاهش یافتند. عصاره اتانولی نسبت به آبی فعالیت ضد جهشی بالاتری را نشان داد. هیچ تفاوتی در بود یا نبود مخلوط s9 در بین سنجش ها دیده نشد. بالاترین (%71) میزان بازدارندگی بر روی باکتری جهش یافته سالمونلا تیفی موریوم در عصاره اتانولی برگ بالغ منطقه بردخون دیده شد. فعالیت ضد سرطانی عصاره اتانولی برگ گیاه حرا با استفاده از تستmtt سنجیده شد. نتایج القاء سیتوتوکسیسیتی عصاره در سلولهای hl-60 را با میزانic50 های 600و400 و280 میکروگرم بر میلی لیتر به ترتیب بعد از 24و48 و72 ساعت در یک روش وابسته به زمان و دوز نشان داد. آنالیز فلوسیتومتری القاء آپوپتوز در سلولها را با استفاده از آنکسین v تایید کرد. از نتایج این پژوهش می توان نتیجه گرفت که درختان حرا واقع در منطقه عسلویه تحت تنش بوده و رشد صنعت این اکوسیستم بی نظیر را نابود خواهد کرد. کلمات کلیدی: ساختار رویشی، پروتئین کل، آنزیم های آنتی اکسیدان، بیان ژن، خواص ضد جهشی- ضد سرطانی، حرا

1 - بررسی مقایسه ای ویژگیهای ساختار تشریحی - تکوینی گیاه مامیران بزرگ ‏‎(chelidonium majus l.)‎‏ در نواحی جنگلی و غیرجنگلی. 2 - بررسی اثر عصاره های گیاهان نواحی جنگلی و غیرجنگلی مامیران بر روند تقسیم یاخته های گیاهی در مریستم های ریشه پیاز معمولی ( خوراکی). 3 - بررسی اثر عصاره های گیاهان نواحی جنگلی و غیرجنگلی مامیران در مراحل رویشی و زایشی بر جوانه زنی بذرهای تک لپه (ذرت)و دولپه(نخود). 4 - بررسی اثرات ضدمیکروبی بخش های هوایی و زیرزمینی گیاه مامیران در مراحل رویشی و زایشی .

زنگی دارو ‏‎asplenium scolopendrium‎‏ سرخسی همیشه سبز است که در مناطق سایه دار در جنگلهای شمال ایران می روید. این گیاه متعلق به خانواده ‏‎polypodiaceae‎‏ از شاخه پتریدوفیتا است که مصارف زینتی دارد.

در این پژوهش ساختار تشریحی - تکوینی مریستمهای رویشی، زایشی، اجزای ساختاری گل، نمو بساک و تخمکها تاتشکیل رویان در دو گونه از سرده مریم گلی ‏‎(salvia officinalis l.s sclaren l)‎‏ از تیره نعنا ‏‎(labiatae)‎‏ با استفاده از روشهای متداول سلول - بافت شناختی و با کمک میکروسکوپهای نوری بررسی و مقایسه شد. شمارش کروموزومی و مقایسه وضع کروموزومهای بین دو گونه انجام شد و خواص ضدمیکروبی عصاره های آبی و متانولی 80% با تاثیر این عصاره ها بر سویه هایی از باکتریها و قارچها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در مجموع ساختار تشریحی مریستمها و مراحل تکوین بخشهای مورد مطالعه دراین دو گونه مشابه می باشد. مریستمهای راسی رویشی از نوع برجسته (محدب)، گل آذین نامحدود و از نوع سنبله - گرزن است. تشکیل پریموردیمومهای کاسبرگی و گلبرگی تقریبا همزمان و مقدم بر تشکیل پریموردیومهای پرچمی است. در بساکها سلولهای تاپتومی از نوعی ترشحی، اغلب دو هسته ای تترادها با آرایش چهار وجهی (رومبوئیدیک)، گردها تقریبا کروی و شش منفذی هستند. مادگی دو برچه ای، تمخکها واژگون و دارای یک پوشش کاملا رشد یافته می باشند.رویانها دارای بخش تنه ای گسترش یافته و دولپه بسیار کوچک هستند. بافت آندوسپرم در خارج از لپه گسترش زیادی دارد. بررسی ها عدد کروموزومی را برای گونه ‏‎‏‎s.officinalis‎‏ ‏‎2n=14 ‎‏ و برای گونه ‏‎2n=22 s.sclarea‎‏ نشان داد. بررسی خواص ضدمیکروبی عصاره ها به روش اندازه گیری قطر هاله مهار رشد و تعینی حداقل غلظت موثر نشان داد که عصاره های آبی تنها بر باکتری استافیلوکوکوس اورئوس اثر مهار رشد از نوع باکتری کشی و عصاره های متانولی بر روی همه باکتریها و برخی قارچهای مورد آزمایش اثر مهار رشد داشتند. عصاره ها در مرحله زایشی خواص ضدمیکروبی بیشتری داشتند و حداقل غلظت موثر ‏‎(mic)‎‏ برای عصاره های متانولی بر باکتریها حدود 50 میلی گرم بر میلی لیتر بوده است.