نام پژوهشگر: زهرا رحیم زاده
اکبر دسنور محمود علایی طالقانی
سرزمین ایران گرچه در قلمرو خشک کره زمین واقع شده است ولی به دلایل مختلف مانند وجود نهشته های کربناته ادوار مختلف زمین شناسی، تکتونیزه شدن سنگهای کربناته ناشی از همگرایی صفحات مجاور، چین خوردگی سنگهای کربناته که منجر به تشکیل رشته کوههای مرتفع شده است و همچنین بهره مندی کوههای حاشیه ای از بادهای باران آور غربی، از پهنه های کارستی قابل توجه برخوردار است. بطوریکه در ایران علاوه بر غارها، توسعه یافته ترین اشکال کارست یعنی تشکیل دشتهای کارستی یا پولیه نیز مشاهده میشود. یکی از پهنه هایی که از نظر تحول کارست قابل توجه است رشته کوههای حاشیه جنوبغرب و غرب کشور موسوم به زاگرس است. بررسی نقشه های زمین شناسی در مقیاس 100000/1 معلوم می کند که حدود 104537 کیلومتر مربع از پهنه زاگرس را سنگهای کربناته در انواع مختلف اشغال کرده است. در این تحقیق به کمک gis و با استفاده از متغیر های زمین شناسی، ارتفاع، بارش، گسل، شیب، و سپس انطباق آنها با نقشه های پراکندگی غارها و پراکندگی چشمه های کارستی به عنوان شاخص های تحول کارست، مبادرت به پهنه بندی زاگرس به سه پهنه کارست تحول یافته، کارست نارس و کارست بینابین شده است. نتایج این بررسی نشان داده است که حدود 69228 کیلومتر مربع از مساحت زاگرس دارای کارست تحول یافته، حدود 4102 کیلومترمربع کارست نارس و حدود 31207 کیلومترمربع نیز کارست بینابین است.