تحقیق حاضر به منظور تعیین پارامترهای تخمیری 5 گونه مرتعی کما ساورزی، استراگالوس آنگوستی فلوروس، استراگالوس کورویروستریس، چمن پیاز دار و گل راعی در سه مرحله فنولوژی رویشی، گلدهی و بذردهی در منطقه سارال کردستان با استفاده از روش تولید گاز انجام شد. برای این منظور از سه رأس گوسفند فیستولا گذاری شده استفاده شد. میزان تولید گاز نمونه ها در 2، 4، 8، 12، 24، 36، 48، 72 و 96 ساعت پس از انکوباسیون اندازه گیری شد. داده های به دست آمده به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با استفاده از نرم افزار sas رویه glm مورد آنالیز قرار گرفتند. مقایسات میانگین، با آزمون t تست صورت گرفت. نتایج حاصل نشان داد که ترکیب مواد مغذی، در بین گونه های مورد مطالعه، و در مراحل مختلف فنولوژی تفاوت معنی داری نشان دادند (05/0> p). با توجه به نتایج حاصل از روش تولید گاز تفاوت معنی داری در گونه های مرتعی و در مراحل مختلف فنولوژیک برای میزان گاز تجمعی در طی ساعات مختلف انکوباسیون و پارامترهای تولید گاز مشاهده گردید (05/0> p). میزان تولید گاز، انرژی متابولیسمی و قابلیت هضم ماده آلی در گونه مرتعی استراگالوس آنگوستی فلوروس نسبت به سایر گونه های مرتعی بیشتر بود. ناپدید شدن ماده خشک و بازدهی تخمیر در بین گونه ها و در مراحل مختلف فنولوژی تفاوت معنی داری را نشان داد (05/0> p). گونه کما ساورزی بیشترین میزان ناپدید شدن ماده خشک را طی 24 ساعت انکوباسیون نشان داد و گونه چمن پیاز دار بهترین بازده تخمیر را در بین گونه ها به خود اختصاص داد.

به مجموعه فعالیت افرادی که به مکان‏های خارج از محل زندگی و کار خود به قصد تفریح، استراحت، دید و بازدید و غیره سفر می‏کنند و حداقل یک شب و حداکثر یک سال متوالی در آن جا اقامت می‏کنند، گردشگری می‎گویند. که از دو جهت حائز اهمیت است، اولا موجبات آشنایی مردم با دیگر فرهنگ‏ها، اقوام و سرزمین‏ها را فراهم می‏نماید، ثانیا از نظر اقتصادی یکی از منابع کسب درآمد و ارز محسوب می‏شود یکی از ویژگی‏های صنعت گردشگری رشد سریع آن از دهه‏ی ???? به بعد بوده است، آمارهای سازمان جهانی گردشگری (wto) حاکی از افزایش روزافزون تعداد گردشگران در جهان و اهمیت صنعت گردشگری در بسیاری از کشورها بویژه کشورهای در حال توسعه می‏باشد، صنعت گردشگری از لحاظ اقتصادی پدیده نسبتا جدیدی در مبادلات بین‏المللی می‏باشد و در بسیاری از کشورها یکی از منابع مهم درآمد ارزی تلقی می‏گردد و به عنوان یک فعالیت اقتصادی، فرهنگی و زیست‏محیطی برای توسعه‏ی کشورها اهمیت بسزایی یافته است. و در صوررت برنامه‏ریزی صحیح می‏تواند منجر به افزایش تولید، ارتقاء سطح زندگی رفاه عمومی و اشتغال بسیاری از عوامل تولید از جمله کار، سرمایه و زمین گردد از آن جا که نیازهای انسان غالبا با ایجاد تغییرات محیطی تامین می‏شود. انسان‏ها از دیرباز کوشیده‏اند برای رفع نیازهای خود طبیعت را به خدمت گیرند. در این راستا، ماهیت فعالیت‏های گردشگری به گونه‏ای است که توسعه‏ی این صنعت مستلزم ارتباط نزدیک با محیط زیست است، به طوری که محیط‏زیست یکی از منابع اصلی گردشگری است. طبیعت و محیط فیزیکی که شامل گونه¬های گیاهی، جانوری، شرایط اقلیمی و حیات‏وحش و دست ساخته¬های بشری است، در تامین نیازهای بشری همواره نقش موثری دارد و نقش مهمی در شکل دادن به گردشگری و تأثیر پذیرفتن از آن دارد. پس صنعت گردشگری، را می‏توان مجموعه‏ی فرآیندها، فعالیت‏ها و نتایج حاصل از ارتباط و تعامل میان گردشگران، فعالین صنعت گردشگری، زمامداری و جامعه‏ی محلی و محیط پیرامونی دانست که موجبات جلب و پذیرش گردشگر در مقصد را فراهم می‏سازد . از منظر دیگر صنعت گردشگری کلیه‏ی فعالیت‏هایی که گردشگران در هنگام سفر انجام می‏دهند و به ایشان مرتبط می‏شود را در برمی‏گیرد، این فعالیت‏ها می‏تواند برنامه‏ریزی برای سفر، جابه‏جایی میان مبداء و مقصد، اقامت و کلیه‏ی فعالیت‏هایی که گردشگر در مقصد انجام می‏دهد را شامل شود در دهه‏ی پایانی قرن بیستم این نکته مدنظر قرار گرفت که گردشگری تا حد زیادی به محیط زیست وابسته است چرا که محیط زیست به خودی خود، جاذبه‏ای عمده در صنعت گردشگری محسوب می‏شود و بستری است که فعالیت گردشگری در آن بوقوع می‏پیوندد رابطه بین گردشگری و محیط‏زیست رابطه ی پیچیده ای است؛ این پدیده در بردارنده ی فعالیت های زیادی است که می تواند اثرات زیان باری بر محیط‏زیست داشته باشد. آلودگی هایی از قبیل آلودگی آب، مانند فاضلاب ها، تولید زباله توسط گردشگران، زیان های زیست‏محیطی حاصل از تخریب زمین ها و آلودگی هوا و صدای ناشی از حرکت هواپیماها و ماشین ها از جمله ی این اثرات می باشند. سفر به مناطق مختلف بیش از هرچیز نیازمند توسعه ی زیربنایی همچون راه سازی، ایجاد رستوران‏ها و امکانات مشابه می باشد که اجرای این برنامه ها موجب بهره برداری بیشتر از منابع طبیعی و نیز آلودگی آب، هوا و در کل محیط‏زیست خواهد شد. همچنین رشد گردشگری باعث افزایش میزان تقاضای انرژی شده و معمولا تخریب محیط‏زیست را در بردارد. به هم خوردن تعادل اکولوژیکی محیط، تغییر کاربری اراضی به خصوص اراضی کشاورزی، کاهش ارزش های زیبایی و معماری، از بین رفتن چشم اندازها و توسعه ی شهری نیز از دیگر عوارض گسترش گردشگری می باشد. یکی از روش های مهم اصلاح بخش گردشگری و سازگاری آن با محیط‏زیست، توجه به خودنظمی و استفاده از ضوابط داوطلبانه در خصوص مسایل زیست محیطی در این صنعت است. در حال حاضر محیط طبیعی به عنوان عامل کلیدی در گردشگری شناخته شده و از طرف دیگر توسعه صنعت گردشگری با محیط طبیعی و اجتماعی و فرهنگی در تعامل است. توسعه صنعت گردشگری یک شمشیر دولبه است که در آن نه تنها به ایجاد اثرات مثبت (مانند ایجاد اشتغال و زیباسازی محیط‏زیست) بلکه همچنین باعث تاثیرات منفی بر محیط‏زیست بیوفیزیکی (مانندآلودگی آب، آلودگی هوا تخریب اکوسیستم) و محیط اجتماعی و فرهنگی (مانند از دست دادن فرهنگ سنتی) می‏شود بنابراین اگر چه صنعت گردشگری اثر قابل ملاحظه‏ای بر محیط زیست و توسعه‏ی پایدار دارد ولی توسعه آن می‏تواند خسارت‏های جبران‏ناپذیری را بر محیط‎زیست به بار آورد. در عصر جدید مسائل و مشکلات زیست‏محیطی به عنوان یک مسئله جهانی تلقی می‏شود که در مرکز برنامه‏ریزی‏های سیاست‏گذاران قرار دارد بطوریکه در این راستا کنفرانس‏ها و نشست‏های منطقه‏ای و جهانی زیادی زیر نظر سازمان ملل در خصوص توسعه پایدار و محیط زیست برگزار شده است. اهمیت گردشگری از یک سو و لزوم توجه به توسعه پایدار در گسترش فعالیت¬های گردشگری از سوی دیگر، مطالعه حاضر را از سایر مطالعات مشابه متمایز می¬کند، زیرا این پژوهش رابطه علی میان دو متغیر گردشگری و محیط‏زیست، به ویژه اثر گردشگری بر محیط زیست در کشورهای منتخب را بررسی خواهد کرد.