در مطالعه حاضر تلاش شد تا با طراحی و اجرای یک برنامه آموزشی مبتنی بر الگو به ارتقای ترک سیگار اقدام گردد. روش بررسی: این مطالعه در دو بخش مقطعی و مداخله ای انجام شد. در مطالعه مقطعی، سازه های الگوی فرانظریه ای (فرآیندهای تغییر، تعادل تصمیم گیری و وسوسه) در 150 مرد سیگاری در مرحله آمادگی تغییر جهت تعیین سازه های اثر گذار مورد بررسی قرار گرفتند. در مطالعه مداخله ای، که یک مطالعه نیمه تجربی بود 130 مرد سیگاری به صورت تصادفی در گروه شاهد و مورد قرار گرفتند. براساس نتایج حاصل شده از بخش نخست، برنامه آموزشی مبتنی بر الگو برای گروه مورد طراحی و اجرا گردید. گروه شاهد، فقط آموزش ترک ملی را دریافت نمود. بررسی سازه ها و رفتار مصرف سیگار در چهار مقطع زمانی قبل، بلافاصله، سه ماه و شش ماه پس از مداخله صورت گرفت. یافته ها: در مطالعه مقطعی، مدل برازش یافته تقریبا 40 درصد رفتار مصرف را تبیین نمود. شرایط عادت / اشتیاق از سازه وسوسه و افزایش آگاهی از سازه فرایندهای تغییر موثرترین سازه های پیشگویی کننده تعیین شدند. نتایج مداخله نشان داد که در 6 ماه بعد از مداخله 5/61 درصد در گروه مورد و 8/33 درصد در گروه شاهد در مرحله عمل بودند و سیگار خود را ترک کرده بودند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه حاضر به نظر می رسد برنامه آموزشی مبتنی بر الگوی فرانظریه ای می تواند در ارتقای ترک افراد سیگاری موثر باشد.