با افزایش روز افزون جمعیت و نیاز به مواد غذایی بیشتر و همچنین با توسعه علم و فن آوری، رویکرد بشر به نهاده های غیرطبیعی و اغلب شیمیایی برای افزایش تولید محصولات کشاورزی گسترش فراوانی پیدا کرده است. از سوی دیگر یکی از مشکلاتی که امروزه گریبان جوامع بشری را گرفته، افزایش سرطان ها، بیماری های مزمن، اختلالات گوارشی، کبدی و بیماری های تنفسی است که در نتیجه ورود سموم دفع آفات نباتی و دیگر آلودگی های شیمیایی که از خاک وارد مواد غذایی می شوند، می باشد. با بروز انواع بیماری ها و مشکلات زیست محیطی، ارزش و اهمیت کشاورزی ارگانیک و تولید محصولات سالم غذایی بیش از پیش مشخص می شود و آن را به عنوان مهمترین قدم در راستای حرکت به سمت توسعه پایدار معرفی می کند. با توجه به اهمیت بالای تولید محصولات ارگانیک و سالم و مشکلاتی که در تولید و بازاریابی این محصولات وجود دارد، از قبیل: کاهش احتمالی عملکرد این محصولات نسبت به محصولات متداول، عدم وجود بازارهای مناسب و خاص، ایراد در سیستم بازاریابی و کمبود اطلاعات مصرف-کنندگان، سنجش تمایل به پرداخت مصرف کنندگان از اهمیت بالایی در زمینه برنامه ریزی تولیدی و مصرفی برخوردار است.این راستا، هدف تحقیق حاضر شناسائی عوامل موثر بر تمایل به پرداخت اضافی مصرف-کنندگان برای محصولات غذایی سالم نسبت به انواع متداول در شهرستان تبریز می باشد. داده ها و اطلاعات مورد نیاز از طریق پیمایش های میدانی، با طراحی و تکمیل پرسشنامه به روش نمونه گیری تصادفی ساده از 423 پاسخ گو از میان مراجعه کنندگان به فروشگاه محصولات غذایی سالم شهر تبریز واقع در کوی دانشگاه و کارکنان اداره جهادکشاورزی مرکز آذربایجان شرقی، در بهار و تابستان سال 1388 جمع آوری شده است. به منظور شناسایی عوامل موثر بر تمایل به پرداخت مصرف کنندگان از روش ارزشگذاری مشروط و مدل لاجیت ترتیبی که به روش حداکثر راستنمایی برآورد شد، بهره گرفته شده است. نتایج توصیفی نشان می دهند که حدود 95 درصد مصرف کنندگان حاضر به پرداخت مبلغی اضافی برای خرید محصولات سالم نسبت به انواع متداول هستند، در حالی که حدود 60 درصد آنها حاضر به پرداخت نرخ افزوده 5 الی 25 درصد و حدود 10 درصد مصاحبه شوندگان حاضر به پرداخت مبلغ اضافی بالای 35 درصد برای خرید این محصولات هستند. نتایج حاصل از تخمین مدل حاکی است که عواملی چون درآمد افراد، بعد خانوار، تمایلات حفظ محیط زیست، سطح اهمیت معیارهای عمومی خرید در میان افراد، سطح اطلاع افراد از ویژگی های محصولات سالم و ریسک مواد غذایی خطرزا اثر مثبت و معنی-داری بر تمایل به پرداخت آنها برای محصولات غذایی سالم نسبت به انواع متداول نشان می دهند. همچنین خانم ها و افراد متاهل تمایل به پرداخت بیشتری داشته و وجود افراد با بیماری خاص، کودکان زیر ده سال و سالمندان در خانواده سبب افزایش معنی دار تمایل به پرداخت مصرف کنندگان برای محصولات سالم هستند. نتایج حاکی است بیش از 80 درصد مصرف کنندگان « عدم وجود برچسب های تضمینی»، « عدم وجود تبلیغات مناسب» و قیمت های بالا را جزو مشکلات خود در زمینه خرید و مصرف محصولات سالم عنوان کردند.

در این تحقیق به لحاظ اهمیتی که ارقام پرمحصول برنج در اقتصاد تولیدکنندگان و مصرف کنندگان این محصول در شهرستان ممسنی داشته اند، به تحلیل اقتصادی حاشیه بازاریابی این ارقام پرمحصول پرداخته شده است. اطلاعات مورد نیاز در این مطالعه از طریق تکمیل پرسشنامه از 140 تولیدکننده ارقام پرمحصول برنج، 10 عمده فروش و 18 خرده فروش و همچنین مصاحبه با تعدادی از خریداران سیار، خریداران محلی و مراکز خرید تضمینی در سال زراعی 90-1389 جمع آوری شده است. برای مطالعه بازاریابی از معیارهای حاشیه مطلق بازاریابی، حاشیه نسبی بازاریابی، حاشیه درصدی بازاریابی ضریب هزینه های بازاریابی و کارایی بازاریابی در مسیرهای مختلف استفاده شده است. علاوه بر این عوامل موثر بر حاشیه بازاریابی از طریق مدل های اضافه بها، حاشیه نسبی و هزینه های بازاریابی مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که در همه مسیرهای مورد بررسی، حاشیه عمده فروشی بیشتر از حاشیه خرده فروشی می باشد. بیشترین حاشیه کل بازاریابی به میزان5500 ریال، در مسیری مشاهده می شود که در آن کشاورز محصول خود را بلافاصله بعد از برداشت بدون انجام هیچ فرآیند تبدلی به فروش می رساند. نتایج محاسبه ناکارایی نشان می دهد که در همه مسیرها مقدار ناکارایی فنی بسیار بالاتر از ناکارایی قیمتی بوده است. ناکارایی کل در مسیرهای اول و چهارم (به ترتیب برابر 31/0 و 28/0 )، که در آنها کمترین عامل بازاررسانی وجود دارند دارای کمترین مقدار می باشند. در مسیرهای مختلف با افزایش تعداد عاملان بازاررسانی بر میزان ناکارایی کل افزوده شده است. نتایج حاصل بدست آمده از تخمین مدل های حاشیه کل بازاریابی و آزمون f صورت گرفته بین مدل های اضافه بها و حاشیه نسبی نشان می دهد که مدل حاشیه نسبی از قدرت توضیح دهندگی بیشتری برخوردار می باشد. در این مدل عوامل موثر بر حاشیه بازار شامل قیمت خرده فروشی، هزینه های بازاریابی و ارزش کالای فروخته شده بوده اند، در بین این عوامل قیمت خرده فروشی تاثیر بیشتری نسبت به عوامل دیگر بر حاشیه بازاریابی داشته است.

باتوجه به اهمیت جایگاه محصول پرتقال دراشتغال واقتصاد منطقه جیرفت (منطقه جنوب استان کرمان) و مخاطرات و تهدیدات جدی فراروی بازاریابی این محصول محوری اقتصادی منطقه، این پژوهش در سال زراعی 1392-1391به منظور ارائه تصویری کامل تر از ساختار و وضعیت بازاریابی پرتقال این منطقه وفق معیارها و موازین علمی به صورت های مختلف با محوریت عملیات میدانی انجام گرفته است. همچنین با استفاده از الگو اضافه بهاء ، اثر دو عامل مهم درونی سامانه بازار (قیمت خرده فروشی و هزینه های بازاریابی) برحاشیه بازاریابی این محصول تعیین گردیده است. داده های تحقیق باتکمیل پرسش نامه از 192 تولیدکننده و 65 فروشنده واسط، عمده و خرده فروش مسیر بازار محصول که طی فرایند چندمرحله ای خوشه ای از جامعه تولید کنندگان و فروشندگان انتخاب گردیده اند، اخذ گردیده است. نتایج نشان می دهد اصلی ترین مسیر بازاررسانی محصول، مسیر تولید کننده -- دلال واسط – عمده فروش میادین- خرده فروش با اولویت میادین مرکز کشور می باشد. سهم تولیدکنندگان از قیمت پرداختی مصرف کنندگان برای هر چهار گروه پرتقال مورد بررسی(محلی،والنسیا،ناول و سایر ارقام) در حد50 درصد می باشد. ارتباط مستقیم و بدون واسطه تولیدکنندگان با میادین؛ گرچه با ضایعات کمتری از محصول همراه بوده، ولی هزینه بازاریابی بالاتری را موجب گردیده است. ارزش افزوده حاصل از هزینه کرد خدمات و فعالیت های بازاریابی در چهار گروه پرتقال متفاوت و در محدوه 46/95 تا 64/171 قرار می گیرند. دو عامل یا متغیر مورد بررسی بر حاشیه بازار(قیمت خرده فروشی وهزینه بازاریابی) در هر چهار گروه پرتقال مثبت و معنی دار می باشد و بسته به گروه پرتقال، 38 تا 54 درصد تغییرات متغیر وابسته را )حاشیه بازاریابی( توضیح می دهند. هزینه بازاریابی بیشتر از متغیر قیمت خرده فروشی برحاشیه بازار پرتقال منطقه جیرفت اثرگذار می باشد. تأثیر هزینه حمل و نقل به عنوان قسمتی از هزینه بازاریابی بی معنی می باشد.

گوشت طیور یک منبع مهم پروتئین، مواد معدنی و ویتامین هاست. از میان شش فعالیت اصلی صنعت طیور اطلاع از چگونگی نحوه فعالیت مرغداری های پرورش مرغ گوشتی بسیار حائز اهمیت است زیرا محصول اصلی و تولید نهایی این دسته از مرغداری ها گوشت مرغ است که به عنوان ماده پروتئینی مهم و مغذی در تأمین بخشی از پروتئین حیوانی مورد نیاز جامعه سهم بسزایی دارد. از این رو و با توجه به اهمیت تولید گوشت مرغ، ضرورت مطالعه ابعاد اقتصادی این صنعت نمایان می شود. با توجه به تنوع اندازه واحدهای مرغداری در ایران و با توجه به اینکه اندازه مزرعه یکی از مهمترین عوامل اثرگذار بر عملکرد اقتصادی بنگاه های تولیدی محسوب می شود بررسی بهره وری عوامل تولید واحدها و ارتباط آن با اندازه بنگاه های تولیدی در راستای بهره گیری مطلوب و اقتصادی از منابع، در استان و کشور ضروری به نظر می رسد. مطالعه حاضر نیز با هدف بررسی رابطه بهره وری عوامل تولید و اندازه واحدهای مرغداری گوشتی شهرستان تبریز در سال 1393 انجام گرفته است. برای این منظور داده های مورد نیاز از طریق تکمیل پرسشنامه از 47 واحد مرغداری گوشتی فعال شهرستان تبریز جمع آوری گردید. گزینش و برازش تابع تولید درجه دوم تعمیم یافته نشان داد که واحدهای مرغداری گوشتی شهرستان تبریز از نهاده ی نیروی کار بیش از حد نیاز و از نهاده های دان، خدمات بهداشت و درمان و سوخت به صورت اقتصادی استفاده می کنند. همچنین جهت محاسبه بهره وری کل عوامل تولید از دو شاخص کندریک و ترنکوئیست- تیل بهره گرفته شده است. تحصیلات مدیر، تجربه مدیر، تعداد دوره های تولید در سال، فاصله از مرکز شهرستان و تعداد جوجه یکروزه واحدهای مورد مطالعه، مهمترین عوامل موثر بر بهره وری کل عوامل تولید می باشند. تحلیل رگرسیونی وجود رابطه u معکوس بین بهره وری کل عوامل تولید و اندازه واحدهای مرغداری گوشتی شهرستان تبریز را تأیید نمود. بدین ترتیب می توان استنباط نمود که افزایش تعداد دوره های تولید در سال و گسترش اندازه واحدهای تولیدی کوچک با پیش شرط رفع ضعف های مدیریتی می تواند به بهره گیری اقتصادی از منابع موجود در منطقه کمک نماید.