رهبران بهداشتی در سرتاسر جهان و از جمله در کشور ما، با وظیفه خطیر و دلهره آور مدیریت کیفیت خدمات بهداشتی برای بیماران مبتلا به دیابت مواجه هستند. در همین راستا انجام مطالعاتی برای کمک به شناخت ابعاد مختلف پدیده مدیریت دیابت و مبتنی بر آن طراحی مدل ها و راهبردهایی برای کمک به مدیران در ارتقاء کمیت و کیفیت خدمات ضروری به نظر می رسد. هدف از مطالعه حاضر، تبیین فرایند مدیریت دیابت و ارائه الگویی کاربردی مبتنی بریافته ها بوده است. روش: این مطالعه کیفی و با رویکرد نظریه زمینه ای انجام شده است. جمع آوری داده ها بصورت هدفمند از آذر ماه 1388 آغاز شد و بصورت نظری از طریق مصاحبه های بدون ساختار و عمیق و مصاحبه گروه متمرکز، مشاهدات غیرساختارمند، و یادداشت های عرصه، با تنوعی از مشارکت کنندگان از برنامه ریزان در سطح وزارت بهد اشت درمان و اموزش پزشکی، تا مسئولان بهداشت و درمان، پزشکان و پرستاران مراکز دیابت، و پزشکان خانواده استان اصفهان تا دی ماه 1390 ادامه یافت. تحلیل داده ها مبتنی بر رویکرد گلیزری انجام شد. با ظهور تئوری زمینه ای، مدل کاربردی مبتنی بر یافته ها با بکارگیری روش ساخت نظریه، واکر و اوانت طراحی شد. یافته ها: در تحلیل داده ها، ناکارآمدی فرایند ارجاع به عنوان مهم ترین دغدغه مشارکت کنندگان، بود راهبردی که مستمراً توسط مشارکت کنندگان برای غلبه بر ناکارآمدی فرایند ارجاع مورد استفاده قرار گرفته بود یا در واقع متغیر مرکزی مطالعه تصمیم گیری های اقناعی بود. در تبیین روابط متغیر مرکزی با سایر طبقات، نقص برنامه ریزی به عنوان علت، محدودیت های سیستم مراقبت بهداشتی اولیه، به مثابه زمینه، مدیریت نامناسب منابع انسانی و کنترل ناکافی بر فرایند اجرایی برنامه، به عنوان شرایط ظهور و مراقبت غیریکپارچه به عنوان پیامد متغیر مرکزی، ظاهر شدند پس از ظهور نظریه تصمیم گیری های اقناعی، با بهره گیری از مفاهیم و عناصر مدل های تصمیم گیری، مدل کاربردی "ارتقاء کارایی تصمیم گیری های اقناعی"طراحی گردید. نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر، نشان دهنده آن است که در عرصه مدیریت دیابت تعاملات جاری متمرکز بر تصمیم گیری های اقناعی نتوانسته به اصلاح فرایند ارجاع کمک مناسبی بنماید. امید است کاربرد مدل پیشنهاد شده بتواند به اصلاح فرایند ارجاع کمک نماید.