نام پژوهشگر: محمود بختیاری

بررسی پیکرک های انسانی غرب ایران از هزاره دهم تا چهارم قبل از میلاد
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده هنر و معماری 1390
  ملیحه آرمان   حسین مهرپویا

هنر پیکره سازی،از جمله هنرهای کهن و با سابقه ی طولانی است که در مناطق باستانی ایران به گونه های متنوع خلق می شده است.پیشینه ی این هنر در ایران، به دوران نوسنگی(حدود هزاره ی دهم ق.م) می رسد. پیکرک های بدست آمده از نواحی باستانی غرب ایران،بیانگر تفاوت در فرم و نحوه ی بازنمایی آنهاست که در زمینه ی بررسی و شناساندن این نمونه های ارزشمند هنری تاکنون پژوهش قابل توجهی ازدیدگاه هنرمجسمه سازی صورت نگرفته است؛ لذا این پژوهش، پیکره سازی در نواحی غرب ایران از لحاظ پیشینه، فرم و شکل، دلایل ساخت، شیوه های اجرایی و جنبه های کاربردی، از هزاره ی دهم ق.م(دوران نوسنگی) تا هزاره ی چهارم ق.م(آغاز شهرنشینی) مورد مطالعه و بررسی قرار داده است و در خصوص شناخت مواد و مصالح کاربردی و روش های معمول در مناطق مختلف باستانی غرب ایران ،به تکمیل اطلاعات پرداخته و نهایتا به تطبیق و مقایسه ی وجوه هر یک اقدام نموده،تا نکات روشنی ازواقعیات موجود، تثبیت ومستند گردد. برای دسترسی به اهداف پژوهش که دستیابی به اطلاعات، شناخت و معرفی نمونه هایی که کمتر مورد مطالعه قرار گرفته اند به عنوان نخستین نمونه های هنر مجسمه سازی در ایران، از روش پژوهشی،تاریخی، توصیفی – تحلیلی، مقایسه ای استفاده شده است. نمونه گیری بر اساس ساختار و فرم پیکرک ها به صورت تصادفی انجام شد و از هر دسته از آثار موجود در پنج محوطه ی مورد بررسی، چند نمونه مطالعه شد. جامعه ی آماری در این رساله، شامل تمام تصاویر نمونه های قابل دسترسی در موزه ی ملی، کتب و مقالات لاتین می باشد. نتیجه ی بدست آمده این است که، پیکرک ها در پاره ای از موارد کاربرد آیینی داشته و با وجود تشابه در مواد و مصالح و تکنیک های ساخت از نظر فرم، شکل و نحوه ی کارکرد، اغلب پیکرک ها دارای ویژگی های منحصر به فرد هستند.