در این آزمایش از درختان جوان زیتون رقم کرونائیکی استفاده گردید. تیمار های آبیاری شامل 100% ، 75% ، 50 % و 25 % میزان نیاز آبی زیتون بود. تأثیر تیمار آبیاری بر صفات ارتفاع نهایی درخت، سطح برگ، نسبت طول به قطر میوه ،درصد تشکیل میوه اولیه، درصد تشکیل میوه ثانویه، میزان روغن و کارایی مصرف آب در رغن، درصد روغن میوه، طول شاخه فصل جاری، کارایی مصرف آب در میوه و درصد تشکیل گل کامل معنی دار بود اما اثر تیمار آبیاری بر درصد ماده خشک میوه ، درصد ماده خشک برگ ، نسبت گوشت به هسته ووزن کل میوه درختان معنی دار نبود.تیمارهای کم آبیاری از طریق تأثیر بر طول شاخه فصل جاری، ارتفاع نهایی درخت و سطح برگ باعث کاهش در رشد درختان شدند. تنش آبی باعث کاهش درصد تشکیل میوه اولیه و میوه ثانویه در تیمارهای کم آبیاری نسبت به تیمار شاهد شد. از نظر نسبت طول به قطر میوه، همه تیمارهای کم آبیاری در گروه a و تیمار 100 درصد که میوه های درشت تری داشت در گروه قرار گرفت.بیشترین و کمترین درصد روغن به ترتیب در تیمارهای 75 و 25 درصد نیاز آبی استحصال شد.

پیش بینی دقیق وضعیت و رفتار جریان به علت پیچیدگی رفتار هیدرولیکی جریان در شبکه ها بدون استفاده از مدلهای ریاضی، بسیار مشکل است. با توسعه روش های عددی و مدل های شبیه سازی هیدرودینامیک امکانات بیشتری برای مدیریت بهینه شبکه های آبیاری در دسترس قرار گرفته است. در این تحقیق به معرفی دو مدل ریاضیrootcanal و icss که به منظور شبیه سازی و مدیریت کانالهای آبیاری توسعه یافته اند، پرداخته شده و به منظور آزمون کارآمدی این مدلها در مقایسه با یکدیگر از داده های واقعی یک کانال درجه یک و یک کانال درجه دو از شبکه آبیاری قوریچای استفاده شده است. این شبکه یکی از شبکه های آبیاری کشور با مساحت 2200 هکتار می باشد که در استان اردبیل واقع شده است. بمنظور انجام این تحقیق با مراجعه به شبکه آبیاری قوریچای، مقادیر عمق آب در نقاط معینی از کانال های درجه یک و دو برداشت گردیده است. برای مقایسه نتایج مدلها، از پارامترهایی همچون عمق و دبی آب در کانال استفاده شده و با تجزیه و تحلیل آماری مقادیر اندازه گیری شده و شبیه سازی شده توسط مدل ها، میانگین مربعات خطا (sse) و انحراف از میانگین (mbe) طی دو روز اندازه گیری برای مدل هیدرودینامیکی icssبه ترتیب 14/5 و 71/4 سانتیمتر، و برای مدل هیدرودینامیکی rootcanal به ترتیب 12/2 و 61/1 تعیین گردید. این مقادیر کارایی بهتر مدل هیدرودینامیکی rootcanal را در شبیه سازی و تخمین پارامترهای جریان نشان می دهد.

براساس آمار و اطلاعات موجود، بخش کشاورزی با 92 درصد به عنوان بزرگترین مصرف کننده آب کشور شناخته شده است. لذا ضرورت استفاده از روش هایی جهت بهبود مدیریت بهره برداری، نگه داری و ارزیابی شبکه های آبیاری با استفاده از اطلاعات متعددی که به اشکال مختلف از منابع گوناگون در بازه های زمانی متفاوت جمع آوری شده اند مطرح می باشد. با توجه به کثرت آمار لازم است بتوان با استفاده از فناوری های پیشرفته کلیه این آمار را در قالب یک بانک اطلاعاتی به صورت منسجم و یکپارچه خلاصه نمود، تا بتوان در مواقع لزوم به راحتی به آنها دسترسی پیدا نمود و با تجزیه و تحلیل و پردازش آنها فرایند تصمیم گیری را به بهترین حالت انجام داد. بدین منظور سامانه اطلاعات جغرافیایی (gis) به عنوان ابزاری کارآمد جهت جمع آوری، ذخیره، مدیریت، پردازش و نمایش اطلاعات مکانی و غیرمکانی می تواند مورد استفاده قرار گیرد. مدل rootcanal یک مدل هیدرودینامیکی است که آخرین نسخه آن در سال 2008 میلادی در دانشگاه یوتا توسعه یافته است و برای شبیه سازی جریان های غیرماندگار یک بعدی بکار می رود. این مدل یکی از جدیدترین مدل های شبیه سازی جریان در کانا ل های باز می باشد. مدل می تواند برای کانال های باز و تحت-فشار با طول و شیب متفاوت در قطعات مختلف مورد استفاده قرار گیرد. سطح مقاطع مختلف کانال نظیر مستطیل، دایره، ذوزنقه و انواع سازه های آب بند و آبگیر موجود در آن با تعیین مختصات دقیق و چگونگی بهره برداری از آنها می تواند در مدل شبیه سازی گردد. در این مدل با وارد کردن داده هایی از قبیل میزان بازشدگی سازه های مختلف و دبی ورودی به سیستم در زمان های مختلف، می توان اطلاعات خروجی مختلفی از قبیل دبی و ارتفاع آب در قسمت های مختلف کانال و محل سازه ها را بدست آورد که نتایج خروجی به دو صورت جدول و نمودار نمایش ارائه می شود. در این تحقیق با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی، اقدام به تهیه بانک اطلاعاتی کانال درجه2، n از شبکه آبیاری دشت مغان گردید. همچنین با استفاده از مدل هیدرودینامیک rootcanal اقدام به شبیه سازی هیدرودینامیکی جریان در این کانال گردید و نتایج شبیه سازی شامل مقادیر حجم تلفات و حجم کمبود در 2 سناریوی مختلف مدیریتی، مقادیر شاخص های راندمان و کفایت محاسبه گردید. که نتایج شاخص راندمان برای آبگیرهای l3,r3,l2,r2,l1,r1 به 97، 1/97، 2/97، 5/97، 100و 100 همچنین برای شاخص کفایت به ترتیب 01/97، 4/96، 08/97،9/96، 100 و 100بوده و ترتیب این نتایج نیز در لایه هایی در محیط gis بر روی نقشه اصلی ارائه گردیده اند.

کشورمان با اقلیم خشک تا نیمه خشک دچار کمبود بارش بوده وعدم توزیع زمانی و مکانی بارش نیز بر آن حکمفرماست. در چهل ساله اخیر بر اثر بروز پدیده تغییر اقلیم و ناهنجاری های اقلیمی، علیرغم کم تر شدن مقدار نزولات جوی، معضلاتی نیز در رژیم بارش و تغییر شکل نزولات جوی از حالت برف به باران ایجاد شده است. در این میان علیرغم محدودیت های برشمرده فوق، در مناطق خشک و نیمه خشک سیلاب های فراوانی به وقوع می پیوندد که هر ساله از دسترس خارج شده و در مناطق پایاب حوضه ها مسائلی همچون تخریب و فرسایش را نیز در پی خواهد داشت. در این مناطق بعلت عدم مدیریت صحیح منابع طبیعی تجدید شونده، نه تنها بهره برداری بهینه از منابع آبی صورت نگرفته بلکه این عامل حیات بخش به صورت یک بلیه طبیعی درآمده و سالیانه سبب خسارات مالی و جانی فراوانی می گردد، در حالی که می توان با اتخاذ راهبردهای کارآمد و با صرف هزینه های پایین برای دستیابی به اهداف چند منظوره از این سیلاب ها استفاده نمود. روش های متعددی جهت کنترل و استفاده از سیلاب ها وجود دارد. در این پژوهش سعی گردیده به بررسی امکان استفاده از سیلاب ها برای آبیاری سیلابی در حوضه آبریز زنجانرود و برخی از سرشاخه های فرعی آن شامل مهتر، رامین و سهرین پرداخته شود. ابتدا وضعیت توپوگرافی، خاکشناسی، هواشناسی، قابلیت اراضی و پوشش گیاهی این حوضه ها بررسی شده و پس از تهیه آمار و اطلاعات مربوط به بارندگی و سیل و همچنین تهیه نقشه های مربوطه، خصوصیات فیزیوگرافی و میزان نفوذپذیری هر منطقه مورد بررسی قرار گرفت. سپس مکان یابی اراضی مناسب جهت آبیاری سیلابی با استفاده از نرم افزار arcgis و با استفاده از فرآیند سلسله مراتبی (ahp) انجام پذیرفت. همچنین مطالعات مربوط به طراحی سامانه های پخش سیلاب شامل برآورد پیک سیلاب با دوره بازگشت های مختلف با استفاده از روش scs و با استفاده از نرم افزار hec-hms، انجام گرفته و متعاقب آن حجم سیلاب قابل استحصال از هر حوضه محاسبه گردید. برای برآورد بار رسوبی در محل ایستگاه های هیدرومتری از روش دبی کلاسه استفاده شد. نتایج حاصل از بررسی ها نشان داد که حوضه آبریز زنجانرود و سرشاخه های مربوطه از پتانسیل سیل خیزی بالایی برخوردار بوده و هر ساله حجم وسیعی از رواناب در این منطقه از دسترس خارج می-شود. در این تحقیق در حوضه آبریز زنجانرود مناطق مناسب برای آبیاری سیلابی حدوداً 291744 هکتار تخمین زده شد که می توان حجمی حدود 1409846 مترمکعب سیلاب را در این مناطق با اولویت بندی پخش نمود. کلمات کلیدی: آبیاری سیلابی، حوضه آبریز زنجانرود، سیلاب، arcgis

شبکه های آبیاری و زهکشی وسیعترین توزیع کننده آب در عرصه کشاورزی به شمار رفته و نقش مهمی در تأمین و توزیع بهینه آب دارند، بنابراین جهت افزایش بهره وری آب کشاورزی، باید بررسی ها و سرمایه گذاری ها در بخش های مدیریتی، فنی، اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و ... این شبکه ها متمرکز شوند. در این تحقیق با مراجعه به شبکه آبیاری دشت قزوین و مشورت و مصاحبه حضوری با مسئولین شبکه و مدیران صنعت آب در بخش بهره برداری از شبکه های آبیاری و همچنین با استفاده از مطالعات قبلی، راهکارهای موثر در افزایش بهره وری آب شبکه از دیدگاه های مدیریتی، فنی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی تعیین شدند. برای اولویت بندی این راهکارها با استفاده از نظرات کارشناسان از روش ahp و نرم افزار expert choice استفاده گردید. نتایج نشان داد که دیدگاه مدیریتی- بهره برداری با وزن 509/0 در بالاترین اولویت قرار داشته و همچنین پس از رتبه بندی معیارها در هر دیدگاه مشخص گردید از دیدگاه مدیریتی- بهره برداری استفاده از سیستم های آبیاری تحت فشار در سطح شبکه، از دیدگاه فنی- سازه ای استفاده از سازه های آبگیر نیرپیک در تمام کانال ها، از دیدگاه اقتصادی دریافت هزینه واقعی آب بها، از دیدگاه اجتماعی توصیه و ترویج سیستم های مدرن آبیاری به کشاورزان و از دیدگاه زیست محیطی جلوگیری از تخلیه فاضلاب های شهری، صنعتی و کشاورزی به داخل کانال ها دارای بیشترین اهمیت می باشند. در این تحقیق به عنوان نمونه بمنظور بکارگیری برترین راهکار افزایش بهره وری از دیدگاه فنی- سازه ای به شبیه سازی کانال l6 از شبکه آبیاری دشت قزوین به کمک مدل هیدرودینامیکی canalman پرداخته شد. نتایج نشان داد که دریچه های آبگیر نیرپیک از عملکرد بالایی برخوردار بوده و موجب کاهش بخش قابل توجهی از تلفات می گردند.

در این پژوهش به منظور تخصیص بهینه آب و افزایش سود خالص کشاورزی و بهره وری آب اقدام به مدل سازی تخصیص آب کشاورزی در محیط matlab گردید. بدین منظور از تابع استوارت جهت تعیین عملکرد محصولات و معادله رطوبتی خاک جهت برآورد تبخیر- تعرق واقعی گیاهان و بیلان حجم مخزن استفاده شده است. نتایج حاصل از اجرای مدل تخصیص آب کشاورزی با عملکرد واقعی محصولات در شبکه آبیاری تلفیقی در سال 89 مقایسه و واسنجی گردید. مدل مورد نظر با همبستگی بالایی (r2=0.95) از دقت مناسبی برخوردار میباشد. برای بررسی دقیقتر و جامعتر بحران کم آبی در این منطقه سناریوهای مختلفی از جمله روش های برآورد تبخیر- تعرق گیاه مرجع، داده های پایه دبی و بارش ورودی، درصدهای مختلف آورد رودخانه، حجم اولیه مخزن و الویت تخصیص آب در مدل مورد نظر تعریف گردید. با استفاده از نتایج اجرای مدل در سناریوهای نامبرده سطح زیر کشت محصولات با هدف دستیابی به حداکثر سود خالص کشاورزی توسط الگوریتم ژنتیک در محیط matlab بهینه سازی گردید. به منظور بهینه سازی سطح زیر کشت محصولات محدودیت های حداکثر سطح قابل کشت، حجم آب در دسترس شبکه آبیاری تلفیقی و حد مرزی حداقل و حداکثر سطح زیر کشت هر یک از محصولات با توجه به اقتصاد معیشتی و اهداف احداث سد ستارخان در نظر گرفته شد. در مدل بهینه سازی الگوریتم ژنتیک تابع هدف و قیود در قالب معادلات و نامعادلات ریاضی گنجانده شده است. جهت رسیدن به هدف تحقیق (بیشینه سازی سود خالص کشاورزی) و استفاده از حداکثر سطح قابل کشت در پایاب سد ستارخان و افزایش بهره وری آب، مدل بهینه سازی الگوریتم ژنتیک در شرایط موجود و شرایط توسعه اجرا گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد در صورتی که شبکه دچار بحران کم آبی گردد و الویت تخصیص آب بر اساس قیمت محصولات انجام گیرد، سود به مقدار قابل توجهی افرایش می یابد. نتایج حاصل از بهینه سازی سطح زیر کشت توسط الگوریتم ژنتیک نیز رضایت بخش و عملی بوده و باعث افزایش سود می گردد.

شبیه سازی رسوبزدایی مخازن، هم در مرحله طراحی و هم در مرحله بهره برداری، کمک بسیاری به طراحی اولیه و مدیریت بهره برداری خواهد نمود. این کمک می تواند شامل پیش بینی رفتار رسوبی مخزن، پیش بینی نیاز های سازه ای و کمک به تنظیم دستورالعمل های اجرایی مدیریت رسوب و تخلیه در زمان بهره برداری باشد. اکنون تمامی محققان مدل های عددی می دانند که مدل های سه بعدی علی رغم دقت بالا، بسیار وقت گیر و پرهزینه هستند و به اطلاعات ورودی زیادی نیز نیاز دارند. با توجه به پیشرفت های سریع تکنولوژی در دنیای امروز، اینکه ما به دلیل نداشتن اطلاعات کافی و سیستم های قدرتمند رایانه ای در مدل های یک بعدی و دو بعدی متوقف شویم منطقی به نظر نمی رسد. به خصوص در زمینه مدلسازی فرآیند رسوبشویی با توجه به سه بعدی بودن این فرآیند و اهمیت استراتژیک مدیریت منابع آب در ایران، ما را بر آن می دارد تا به جای قانع شدن به مدل هایی با دقت های پایین، به سوی رفع نقیصه کمبود داده ها و ارتقای سطح سخت افزاری در مجامع علمی کشور حرکت نماییم در این تحقیق سعی شده است، علاوه بر آغاز این حرکت کمبود های اینگونه تحقیقات بهتر شناخته شده و در حد امکان در رفع آنها کوشیده شود که در بخش پیشنهادها به آنها پرداخته خواهد شد. از اینرو با نگرشی جامع به مدیریت رسوب در مخازن و استفاده از توانایی های سیستم اطلاعات مکانی((gis و با تلفیق آن با مفاهیم مدیریت رسوب در مخازن و مدل عددی سه بعدی flow3d عملیات رسوبشویی مخازن شبیه سازی گردید. اهداف کلی حاصل از این پژوهش را می¬توان در نگرشی جامع به مدیریت رسوب و مخازن، شناخت بهتر کاربرد های gis در ایجاد اطلاعات مربوط به مخزن سد، شناخت بهتر مدلسازی های سه بعدی flow3d (توانایی ها و مشکلات)، اجرای مدل عددی سه بعدی flow3d (شناخت نرم افزار، قابلیت ها و محدودیتهایش)، هموار نمودن شرایط برای مدیریت جامع رسوبشویی مخازن کشور با استفاده از مدل عددی flow3d، صحت سنجی نتایج با استفاده از مطالعات موردی بر روی مخزن سد سفید رود به همراه آمار و اطلاعات لازم برای اجرای مدل در بخش-هایمختلف این مطالعه ارائه شده است. نتایج حاصل از این پژوهش می¬تواند اطلاعات مفیدی در زمینه رسوبشویی مخازن در اختیار مهندسان هیدرولیک قرار دهد.

امروزه ملاحظات اقتصادی یکی از عوامل مهم انتخاب طرح های منابع آبی بوده و طراحی و اجرای سدها نیز به عنوان پروژه های کلان کشور از این قاعده مستثنا نمی باشند. از این رو تلاش برای کاهش هرچه بیشتر هزینه های طرح و اقتصادی نمودن آن ها امری ضروری است. به طور معمول هزینه ساخت سدهای بتنی وزنی بیشتر از سدهای دیگر می باشد، بنابراین بهینه سازی شکل مقطع این گونه سدها به منظور کاهش در حجم بتن مصرفی باعث اقتصادی تر شدن طرح می گردد. در این تحقیق، به منظور بهینه نمودن ابعاد سد بتنی وزنی کوینا به منظور کاهش در حجم بتن مصرفی در ساخت سد، از روش بهینه سازی الگوریتم جفت گیری زنبورهای عسل استفاده شده است که با توسعه این مدل بهینه سازی با استفاده از برنامه نویسی در محیط نرم افزار متلب، بهینه ترین حالت ابعاد سد بتنی وزنی کوینا معرفی گردید. حجم بتن مصرفی در ساخت این سد در حالت مقطع موجود برابر با 3633 مترمکعب و در حالت مقطع بهینه با استفاده از توسعه مدل بهینه سازی جفت گیری زنبورهای عسل برابر با 3312/52مترمکعب شده است. این نتایج نشان دهنده کاهش 8/82 درصدی مقدار تابع هدف(حجم بتن مصرفی در ساخت سد) بر اساس پارامترهای بهینه نسبت به پارامترهای موجود می باشد. نتایج حاصل نشان داد که با بهینه کردن مقطع سد، حجم بتن مصرفی برای ساخت سد به مراتب کاهش می یابد و موجب صرفه جویی در هزینه های طرح و اقتصادی تر شدن طرح می گردد.در نتیجه، مدل بهینه سازی جفت گیری زنبورهای عسل دارای همگرایی به جواب بهینه می باشد و از جمله موارد موفقیت این مدل، میزان نزدیکی به جواب بهینه مطلق است.

در این تحقیق به بررسی پارامترهای بیلان آب حوضه رودخانه آق چای در شمال استان آذربایجان غربی، با مساحت 1440.89 کیلومتر مربع پرداخته شده است. مدل سازی بارش-رواناب با گام زمانی روزانه و با استفاده از مدل نیمه توزیعی swat و بهینه سازی پارامترهای حوضه، بررسی عدم قطعیت مدل و پارامترها با برنامه swat-cup انجام گرفته است. کاربرد الگوریتم sufi-2 در بررسی عدم قطعیت نشان داد مقدار ضریب ناش برای دوره واسنجی 0.86 و در سطح خیلی خوب است. مقدار p-factor در دوره واسنجی17 درصد و r-factor 0.1 بودند. کم بودن مقادیر به ترتیب بیانگر وجود عدم قطعیت زیاد در پیش بینی ها و واسنجی خوب رواناب در این حوضه است. این مقادیر برای دوره اعتبارسنجی به ترتیب برابر بود با 0.52، 29 درصد و 0.24 که با توجه به مقدار ضریب ناش به دست آمده در سطح رضایت بخش می باشد. این مقادیر با استفاده از الگوریتم glue به این شرح به دست آمده اند: مقدار ضریب ناش برای دوره واسنجی 0.81 و در سطح خیلی خوب، مقدار p-factor در دوره واسنجی 0.08 درصد و r-factor 0.4 که نتایج روش قبلی را تأیید می کند. البته این روش در واسنجی رواناب از دقت کمتری برخوردار است. این مقادیر برای دوره اعتبارسنجی به ترتیب برابر بود با 1.21-، 17 درصد و 0.64 که با توجه به مقدار ضریب ناش به دست آمده در غیرقابل قبول می باشد. بررسی پارامترها با استفاده از الگوریتم pso نشان داد مقدار ضریب ناش برای دوره واسنجی 0.82 و در سطح خیلی خوب، مقدار p-factor در دوره واسنجی46 درصد و r-factor 0.77 می باشد. این الگوریتم نسبت به دو روش قبلی عدم قطعیت بیشتری را محاسبه کرده است و واسنجی خوبی از میزان رواناب حوضه ندارد. این مقادیر برای دوره اعتبارسنجی به ترتیب برابر بود با 2.61-، 38 درصد و 1.21 که با توجه به مقدار ضریب ناش به دست آمده در غیرقابل قبول می باشد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که می توان از الگوریتم sufi-2 در بررسی عدم قطعیت پارامترهای بیلان آب حوضه آق چای با دقت خوبی استفاده کرد.

با توجه به شرایط اقلیمی خشک و نیمه خشک ایران و نیاز کشور به مهار و ذخیره آب¬های سطحی، احداث سدها جهت تأمین آب شرب، کشاورزی، صنعت، تولید برق، کنترل سیلاب و... ضروری می¬باشد. ساخت سدهای خاکی، به عنوان یکی از مهم¬ترین سازه¬های عمرانی، هزینه¬های زیادی را می¬طلبد. در احداث این¬گونه سدها، عموماً حجم قابل توجهی از مصالح که بعضاً به چندین میلیون متر مکعب می¬¬رسد، مورد استفاده قرار می¬گیرد. هزینه احداث سدهای خاکی تناسب مستقیمی با حجم عملیات خاکی مورد نیاز برای احداث آن¬ها دارد که خود به سطح مقطع سدهای خاکی وابسته است. اصل کلی در طرح سدهای خاکی این است که از یک سو حداقل هزینه در ایجاد آن به کار رفته باشد و از طرف دیگر، ضمن داشتن ایمنی لازم به بهترین وجه برای رسیدن به هدف¬های اولیه طرح، قابل استفاده باشد. بنابراین در این مطالعه، به منظور کاهش هزینه¬ها، طراحی سدهای خاکی به صورت یک مسأله بهینه¬سازی تعریف گردیده است. در این مسأله حداقل نمودن سطح مقطع عرضی سد (حجم مصالح مصرفی در واحد طول سد) به عنوان معیار بهینگی طرح منظور شده و ارتفاع و عرض سکوها در شیروانی بالادست و پایین¬دست سد و شیب نواحی مختلف بدنه به عنوان متغیرهای تصمیم در نظر گرفته شده است. همچنین ضرایب اطمینان پایداری شیب¬های بالادست و پایین¬دست به عنوان قیود در نظر گرفته شده است. در این پژوهش به منظور تعریف روابط ریاضی قیود مشخص شده، مدل¬های رگرسیونی جدیدی تهیه گردید. پس از تعیین بهترین عملکرد الگوریتم sce، برنامه¬ای برای تعیین ابعاد بهینه سدهای خاکی در محیط matlab توسعه یافت. سپس صحت سنجی مدل بهینه¬سازی به دست آمده با استفاده از مطالعه موردی سد خاکی برزک انجام گردید. نتایج نشان داد که برنامه تهیه شده قادر به بهینه نمودن ابعاد اولیه طراحی بدنه سد با توجه به خصوصیات فیزیکی، مکانیکی و هندسی سد با در نظر گرفتن محدودیت¬های موجود می¬باشد که منجر به کاهش هزینه¬های احداث سد به میزان 38 درصد می¬شود.

محدودیت منابع آب و پایین بودن عملکرد اغلب شبکه های آبیاری ، ضرورت توجه بیش از پیش به بازنگری و بهبود عملکرد شبکه ها و بهره برداری بهینه از منابع آب موجود را ایجاب می¬کند . با توجه به ثابت ماندن منابع آب و رشد جمعیت، مهم¬ترین مسأله، ارتقاء عملکرد بخش¬های مرتبط با آب در کشاورزی و از جمله بهبود عملکرد بهره برداری از شبکه ¬های آبیاری می¬باشد. از آنجایی که جریان در شبکه¬های آبیاری از نوع غیرماندگار بوده و با توجه به پیچیدگی معادلات هیدرولیکی حاکم بر این جریان-ها به منظور شبیه سازی باید حتما از مدل¬های ریاضی استفاده نمود. تاکنون مدل¬های ریاضی گوناگونی در مطالعه و شبیه سازی شبکه¬های ابیاری به کار رفته است که از آن جمله می¬توان به مدل¬های icss، modis و canalman اشاره نمود. مدل هیدرودینامیک icss یکی از مدل¬های شبیه سازی جریان در کانال¬های باز است. در این تحقیق با استفاده از مدل icss به شبیه سازی هیدرولیک جریان غیرماندگار در شبکه¬های آبیاری پرداخته شده است. بدین منظور از کانال e1r1 شبکه آبیاری دز استفاده شد و عملکرد این کانال در شرایط ورود موج مثبت و منفی به علت افزایش یا کاهش نیاز آبگیری محاسبه شد و جمعا ده سناریو تعریف گردید. با توجه به نتایج به دست آمده از شبیه سازی جریان در کانال¬های آبیاری و مشخص شدن زمانبندی حرکت امواج درون کانال که در اثر بهره برداری و تغییرات نیاز در کانال به وجود می¬آید می¬توان دستورالعمل مناسب بهره برداری از کانال و سازه¬های آن را به منظور کاهش حجم تلفات آب تحویلی به آبگیرها تعیین نمود. با ارائه راهکارهای به دست آمده از نتایج شبیه سازی به مسئولان و مدیران بهره برداری از شبکه¬های بهره برداری می¬توان موجبات الگوی مناسب و بهینه مصرف آب در بخش کشاورزی را فراهم نمود و سالانه حجم قابل توجهی از آب را ذخیره کرده و برای توسعه و بهبود کشاورزی استفاده نمود.

با تحلیل های هیدرولیکی و مطالعه ی موردی تأثیر آرایش لوله های آبده در مقادیر درصد تغییرات فشار و یکنواختی توزیع فشار در زیرواحد لوله ی درجه چهار بررسی شد. با بررسی اقتصادی و ارزیابی مسائل اجرا و بهره برداری، زاویه ی بهینه ی اتصال لوله های آبده به لوله ی درجه چهار و نحوه ی مناسب آرایش لوله های آبده سنجیده شد.از آنجائی که در عمل تعریف هر یک از لوله های آبده به صورت زیرواحد مجزا صورت نمی گیرد، این تغییرات نمی تواند تأثیر معنی داری در سطح زیرواحد لوله درجه چهار داشته باشند. بر این اساس و با بررسی مسائل اقتصادی، اجرا و بهره برداری زاویه ی بهینه ی اتصال لوله های آبده به لوله درجه چهار، زاویه ی قائم تعیین شد. همچنین با تغییر نحوه آرایش لوله های آبده و ایجاد حلقه هایی با اتصال انتهای آن ها به هم درصد تغییرات فشار یا یکنواختی توزیع فشار در لوله های آبده در مقایسه با حالت اولیه-ی آن ها بررسی شد. نتایج حاصل نشان داد با وجود این تغییرات می توان قطر لوله های آبده را کاهش داد بدون اینکه تغییرات فشار و یکنواختی توزیع فشار در هر یک از لوله های آبده اختلاف معنی داری با حالت اولیه ی آن داشته باشد. بررسی اقتصادی صورت گرفته نشان داد با ایجاد حلقه در لوله های آبده امکان کاهش قطر و کاهش هزینه مقدور می باشد.