نام پژوهشگر: سوسن جعفریان
عاطفه حیدری سوسن جعفریان
چکیده مقدمه: تماس پوستی مادر و نوزاد برای اولین بار توسط ری و مارتینز، در بوگوتای کلمبیا طراحی شد. این مراقبت نوعی مداخله است که به تکامل عصبی و رفتاری نوزاد کمک کرده و با ایجاد پیوند بین مادر و نوزاد سبب افزایش مهارت مراقبت از نوازد و اعتماد به نفس او می شود . از آن جا که این روش تسهیل کننده تغذیه با شیر مادر است سبب بهبود بقاء نوزاد می گردد و روشی بهینه جهت تطابق نوزاد با محیط خارج از رحم است و به ویژه نوزاد را در برابر هیپوترمی وهیپوگلسیمی محافظت می کند .لمس نوزاد در تماس پوستی مادر و نوزاد سبب می شود که دلبستگی بسیارقوی تری بین مادر و نوزاد حاصل شده و باعث افزایش قابل توجه مراقبت مادر از طفل می گردد. روش کار:مطالعه اخیر یک مطالعه توصیفی بود که نوزادان بر اساس معیار های ورود و خروج انتخاب شدند وبعد قسمت اول پرسشنامه که مربوط به اطلا عات دمو گرافیک پدر و مادر وسایر اطلا عات تکمیلی است پر شده و نحوه تماس پوستی با نوزاد به مادر توضیح داده شد.بعد از انجام این کار ضربا ن قلب وتعداد تنفس و اکسیژناسیون و دمای بدن نوزاد اندازه گیری شده و در پرسشنامه ثبت شد.بلا فاصله بعد نوزاد تحویل مادر داده شده و بعد از 5دقیقه ایجاد تماس پوستی بین مادر و نوزاد 4 متغیر مورد نظر اندازه گیری و ثبت شد.بعد از انجام این کار 2 مرتبه دیگر نیز یکی بعد از 5 دقیقه دوم تماس پوستی و دومی 5 دقیقه بعد از جدا شدن نوزاد از مادر متغیر های مورد نظر اندازه گیری و ثبت شدند. یافته ها: در مطالعه ما همه p value های مربوط به ضربان قلب وتعداد تنفس و میزان اکسیژناسیون زیر 0.05 و تفاوت آماری معنی دارداشتند ودر تغییرات دمای بدن نوزاد نیز درهیچ حالتی تفاوت اماری معنی دار نبود. نتیجه گیری:نتایج نشانگر این نکته هستند که تماس پوستی بین مادر ونوزاد حتی به اندازه 5 دقیقه نقش مهمی در تعدیل کردن ضربان قلب و تعداد تنفسی و میزان اکسیژناسیون و در نتیجه کاهش استرس نوزاد دارد،و درحالت کلی یافته های پژوهش بر این نکته اشاره دارد که این روش می تواند گامی مهم و کم هزینه در جهت ثبات معیارهای فیزیولوژیک نوزادان باشد. کلمات کلیدی:تماس پوستی،استرس نوزاد،معیارهای فیزیولوژیک
عطیه امینی سوسن جعفریان
سابقه و هدف: افزایش درجه حرارت طبیعی کودک سالم که بین 36 تا 37 درجه سانتیگراد است، تب نامیده می شود. تب یکی از سیستمهای دفاعی بدن بوده و تظاهر شایعی از بیماریهای عفونی است. عفونتهای ادراری در کودکان یک بیماری بسیار مهم و شایع بوده به طوری که حدود 3 تا 5 درصد کودکان عفونت ادراری را حداقل یکبار تا سن 5 سالگی تجربه می کنند. عفونت ادراری یک بیماری مهم و شایع میان کودکان بوده که گاهاً باعث آسیب های غیرقابل جبران در کودکان خواهد شد. علائم عفونتهای ادراری بسیار متنوع بوده ولی گاهاً به جز تب هیچ علامت دیگری دیده نمیشود.این طرح جهت بررسی میزان شیوع عفونت ادراری بدون علائم لوکالیزه در بین کودکان 6 ماهه تا 5 ساله شاهرود انجام شده است. مواد و روشها: در این طرح که به صورت مقطعی و بر روی کودکان تبدار 6 ماهه تا 5 ساله مراجعه کننده به درمانگاه اطفال بیمارستان خاتم الانبیاء شاهرود در طی سال 90 صورت گرفته وبرای بیماران بعد از معاینه و انجام اقدامات اولیه و تثبیت علائم حیاتی ، آزمایش ادرار به روش استاندارد انجام شده و نمونه جهت آزمایش آنالیز و کشت به آزمایشگاه بیمارستان ارسال شده است. نتایج بدست آمده از آزمایشات ادرار به همراه اطلاعات دموگرافیک هر کودک، وارد رایانه گردیده و به کمک نرم افرار آماری spss نگارش 16 و آزمونهای آماری مرتبط مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این بررسی p<0.05 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: در این پژوهش 4/44 درصد کودکان مذکر و مابقی مونث بودند. میانگین سنی بیماران 11/22 ± 69/24 ماه بدست آمد. شایع ترین گروه سنی بیماران، گروه 24-13 ماهه با 4/35% بود. میانگین مدت زمان ابتلا به تب در بیماران 87/2 ± 95/2 روز بدست آمد. میانگین درجه حرارت بدن 89/0 ±88/38 درجه سانتی گراد اگزیلاری بوده وبی قراری با 8/33 درصد شایع ترین شکایت بیماران بود. از نظر سابقه بیماری مشابه در کودکان ، 4/58 درصد بدون هیچ سابقه ای دچار مشکل فوق شده بودند.میزان شیوع عفونت ادراری در این کودکان 4/8% بوده که این میزان در پسران 3/11% و در دختران 2/6% بود. این تحقیق نشان داد بین مثبت شدن کشت ادرار در بیماران مراجعه کننده با تب و بدون علائم لوکالیزه با سن، میانگین درجه حرارت، وضعیت ختنه پسران رابطه معنی داری وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: هر چند علائم عفونت ادراری در کودکان بسیار متنوع میباشند ولی تعداد زیادی از کودکان فقط با شکایت تب و بدون علائم لوکالیزه ادراری و با علائم غیر اختصاصی مراجعه می نمایند لذا پیشنهاد میشود جهت تشخیص این گونه عفونتها ، کودکان در فواصل زمانی منظم تحت بررسی قرار گرفته و در صورت وجود علائم غیر اختصاصی طول کشیده حتماً به فکر عفونتهای ادراری بود. کلمات کلیدی: تب ، عفونت ادراری ، علائم لوکالیزه
نفیسه بای سوسن جعفریان
مقدمه: اکسیور یا انتروبیوس ورمیکولاریس ، نماتود کوچک و سفید رنگ انسانی با طول عمر محدود است که حدود یک میلیارد نفر در دنیا به آن مبتلا هستند. هدف از این مطالعه تعیین میزان فراوانی آلودگی به انگل اکسیور در دختران مراجعه کننده برای معاینات پیش از دبستان در شهرستان شاهرود و بررسی متغیرهای مختلف و ارتباط آنها با میزان شیوع بدست آمده می باشد. روش کار: پس از تبیین ضرورت انجام آزمایش وانجام آموزش های لازم جهت نمونه برداری به والدین پرسشنامه های مربوطه تکمیل شده و نمونه ها صبح هنگام جمع آوری وسپس به آزمایشگاه برده می شدند و بعد از بررسی میکروسکوپی نتایج حاصله به صورت مثبت یا منفی ثبت می شدند. در این مطالعه از روش نوار چسب اسکاچ (test tape scotch ) یا تست گراهام (test graham) استفاده گردید. یافته ها با استفاده از نرم افزار آماری spss و آزمون های مربع کای و t، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج:ازمجموع 200 نمونه دریافتی، 11 مورد یعنی 5/5 درصد از دختران مراجعه کننده برای معاینات پیش از دبستان به اکسیور یازیس مبتلا بودند. از نظر تعداد فرزندان خانواده و رتبه تولد کودک در خانواده رابطه معنی داری بین دو گروه آلوده به کرمک و سالم، بدست آمد. از نظر تحصیلات مادران، شغل پدران و عادت کودک به خاک بازی، تفاوت معنا داری بین دو گروه دیده شد. بی قراری به هنگام خواب، به طور معنی داری در گروه آلوده بیشتر بود. نتیجه گیری: از آنجا که انتقال تخم انگل به صورت مستقیم انجام می گیرد، لذا بین میزان شیوع انگل و سطح بهداشت جامعه، رابطه تنگاتنگ وجود دارد. در نتیجه پایین بودن میزان شیوع آلودگی به اکسیور در این مطالعه می تواند نشان دهنده بالا بودن سطح بهداشت و میزان آگاهی خانواده ها باشد. کلمات کلیدی:انتروبیوس ورمیکولاریس،دختران مراجعه کننده برای معاینات پیش ازدبستان،تست گراهام.
گوهر شهمیرزادی حسین هراتی پور
مقدمه : تشنج یکی از مهمترین بیماریهای کودکان بوده که علل گوناگونی در بروز و تشدید شدن آن نقش دارند که برخی از آنها به خوبی شناخته نشدهاند. مطالعاتی مبنی بر ارتباط بین آنمی فقر آهن وتشنج ناشی از تب در دنیا انجام شده ولی تاکنون یافتههای اولیه پاسخ قطعی و قانع کننده نداشته است. با توجه به شیوع نسبتاً بالای آنمی و تب و تنشج در کودکان، اهمیت و قابل پیشگیری بودن آنها و درمان پذیری آنمی فقر آهن، در این پژوهش بر آن شدیم تا بررسی مقایسهای سطح سرمی آهن، فریتین و tibc در کودکان یک ماهه تا پنج ساله تب تشنجی با کودکان تب دار مراجعه کننده به بیمارستانهای کودکان شاهرود در سال 1390 را بررسی نموده تا گامی کوچک در جهت رفع این ابهامات برداریم. مواد و روش ها: این پژوهش بصورت مورد-شاهدی و در سال 1390 و در بین بیماران مراجعه کننده به بیمارستانهای کودکان شاهرود با شکایت تب تشنج(گروه مورد) و تبدار تنها (گروه شاهد) اجرا گردید .در این طرح پس از اقدامات اولیه و تثبیت علائم حیاتی و کنترل تشنج (درگروه مورد)، نمونه خون جهت بررسی المانهای خونی به روش استاندارد برای هر دو گروه گرفته شد. در همه بیماران، آزمایش فرمول شمارش سلولهای خونی (cbc) انجام شد. همچنین مقادیر سرمی آهن، tibc و فریتین به روش استاندارد (الیزا) و با کمک دستگاه automatic analyzer ساخت کشور آلمان مورد بررسی قرار گرفت. پس از جمع آوری اطلاعات و ثبت در رایانه به کمک نرم افزار اماریspss نگارش 16 وروش های آماری توصیفی و آزمون های آماری کای مربع و t/test و anova تجزیه و تحلیل صورت گرفت در این مطالعه 05/0p< معنیدار در نظر گرفته شد. یافتهها: از بین کل کودکان مورد مطالعه 75 نفر]36پسر(48 درصد) و 39 دختر(52 درصد)[ در گروه مورد و ما بقی در گروه شاهد قرار گرفتند. در خصوص بررسی المانهای خونی میانگین هموگلوبین در گروه مورد g/dl 74/0±37/10 و در گروه شاهد g/dl82/0±74/10 بود. میانگین سطح سرمی آهن در گروه مورد mcg/dl 22/31±34/58 و در گروه شاهد mcg/dl 14/22±27/49 بود که تفاوت معنی داری در دو گروه دیده نشد. متوسط فریتین در گروه مورد ng/ml 68/74±25/91 و در گروه شاهد ng/ml 56/72±64/67 برآورد شد که به طور معنیداری با هم تفاوت داشتند(p=0.003) و متوسط tibc در گروه مورد mcg/dl43/50±45/324 کمتر از گروه شاهد mcg/dl 21/52±85/335 بود که تفاوت معناداری با هم داشتند(p=0.008).همچنین در گروه مورد 22 نفر دارای آنمی با شدتهای مختلف و در گروه شاهد 29 نفر دارای انواع درجات آنمی بودند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده در تحقیق حاضر، احتمال اثر حفاظتی فقر آهن در مقابل تشنج در بیماران تبدار میتواند به عنوان یک یافته مهم، سر آغاز تحقیقات تکمیلی بعدی باشد.
شیوا مطلبی ریکنده افسانه صادقیان
سابقه و هدف: واکسیناسیون یکی از مهم ترین شیوه های مقابله با عفونت های شدید بوده که با تحریک سیستم ایمنی و تولید آنتی بادی های لازم، باعث مقاومت بدن در برابر تعدادی از میکروارگانیسم ها شده و از میزان مورتالیتی و موربیدیتی بیماریها میکاهد. برنامه واکسیناسیون در هر کشور متفاوت بوده و در کشور ما بصورت روتین بر علیه 9 بیماری اصلی انجام میگیرد. واکسیناسیون در کنار مزایای فراوان، دارای عوارض ناخواسته ای بوده که گاهاً بسیار خطرناک میباشد. این طرح جهت بررسی میزان بروز عوارض واکسیناسیون در بین کودکان واکسینه شده شهرستان شاهرود در سالهای 91- 90 انجام شده است. مواد و روشها: این تحقیق یک مطالعه توصیفی – تحلیلی آینده نگر بوده که به صورت مقطعی و بر روی کودکان واکسینه شده دچار عارضه و مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی، بیمارستانهای سطح شهر و مطب متخصصین کودکان شهرستان شاهرود در طی سالهای 91-90 صورت گرفته است. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه خودتنظیمی استفاده شده که این اطلاعات پس از جمع آوری، وارد رایانه گردیده و به کمک نرم افرار آماری spss نگارش 16 و آزمونهای آماری مرتبط مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این بررسی p<0/05 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: در این پژوهش برای 25850 کودک واکسینه شده در طی سالهای 91-90 حدود 70814 دوز واکسن مختلف مصرف گردید. در بین کل کودکان واکسینه شده 1/52 درصد مذکر و مابقی مونث بودند. میانگین سنی کودکان واکسینه شده دچار عارضه 55/7 ± 16/9 ماه بدست آمد. شایع ترین گروه سنی کودکان عارضه دار، گروه کودکان هجده ماهه با 19/0 درصد بود. تب با 39/0 درصد شایع ترین شکایت کودکان بود. میزان بروز عوارض واکسن در کودکان این تحقیق 53/2% بوده که این میزان در کودکان شهری 02/3 درصد و در کودکان روستایی 7/1 درصد بود.
فرگل یوسفیان سوسن جعفریان
سابقه و هدف: کم کاری مادرزادی تیروئید از شایع ترین علل قابل پیشگیری عقب ماندگی ذهنی در تمام دنیا بوده وتنها درصورت تشخیص و درمان زودرس و به موقع ، قابل پیشگیری است. این نوزادان اکثراً ظاهری طبیعی داشته و علایم بالینی در بدو تولد در آنها کم و غیراختصاصی بوده و در صورت عدم تشخیص به موقع، نوزاد دچار عوارض جبران ناپذیری همچون عقب ماندگی ذهنی خواهد شد لذا انجام تست غربالگری بسیار ضروری و لازم میباشد. با توجه به اینکه بعد از تولد سطح tsh افزایش یافته و حتی ممکن است تا عدد 37 هم افزایش یابد و این افزایش حداکثر تا روز سوم بعد از تولد است، این طرح جهت بررسی سطح tsh در آزمون غربالگری و یافتن نقطه مرجع (focal paint) در نوزادان شهرستان شاهرود در سال 91 انجام شده است. مواد و روشها: مطالعه اخیر یک مطالعه مقطعی بوده که نوزادان بر اساس معیارهای ورود و خروج انتخاب شدند. در این تحقیق نمونه گیری خون از پاشنه ی پای نوزادان طی روزهای 3 تا 5 بعد از تولد انجام و بر روی کاغذ فیلتر (what man bfc 180) توسط پرسنل دوره دیده و مجرب مرکز بهداشت عظیما صورت گرفته و خون خشک شده در پاکت های پلاستیکی نگهداری و به آزمایشگاه مرکز بهداشت شهرستان ارسال گردیده است. اطلاعات هر نوزاد در برگه اختصاصی وی که شامل اطلاعات دموگرافیک مثل سن، جنس و ... ثبت شده و نتایج شرح حال و آزمایشات نیز به آن اضافه گردیده است. کلیه اطلاعات ثبت شده وارد رایانه شده و به کمک نرم افزار آماری spss نگارش 16 و آزمونهای مرتبط مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته است. در این تحقیق p<0.05 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: میانگین سنی نوزادان 41/2 ± 69/5 روز بود. از کل نوزادان 1/59% ساکن شهر و مابقی در روستا ساکن بودند. میانگین وزن نوزادان 88/2 کیلوگرم بدست آمد. میانگین tsh ، 89/7 ±63/8 میلی واحد بین المللی در لیتر بود. در بین این نوزادان 8/51% آنها میانگین tsh کمتر از 5/2 میلی واحد بین المللی در لیتر داشتند. وزن 3/49% نوزادان بین 5/2 تا 3 کیلوگرم بدست آمد. میزان شیوع tsh بالای 20 در این نوزادان 2 در 3512 نوزاد بوده که این میزان در دخترها 18/1 برابر پسران بود. این تحقیق نشان داد بین بالا بودن سطح سرمی ths در نوزادان با وزن نوزاد(p=0.02 )، با فصل تولد نوزاد (p=0.04 )و تغییرات میزان tsh در دو مرحله آزمایش(p=0.03 ) رابطه معنی داری وجود داشته و با سایر عوامل رابطه ای به دست نیامد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشانگر این نکته هستند که بیشترین نوسانات tsh در محدوده کمتر از 10 و بویژه کمتر از 5/2 میلی واحد بین المللی در لیتر بوده و کمتر از 5/4% آنها با داشتن tsh بالای 10 مجدداً تحت بررسی قرار گرفتند که از این تعداد در بررسی مجدد،در 70 درصد آنها tsh کمتر از 10 بدست آمد. در نهایت یافته های این پژوهش بر این نکته اشاره دارد که نقطه مرجع را شاید بتوان از 10 نیز بالاتر در نظر گرفت. کلمات کلیدی: فراوانی، سطح سرمی tsh ، نوزادان ، شاهرود، نقطه مرجع
حدیثه جهان پور حسین هراتی پور
مقدمه و بیان مسئله: مسمومیت یکی از عمده ترین مشکلات عمومی و یک مشکل جدی و مهم و از شایع ترین علل مراجعه به اورژانس بیمارستان ها در بسیاری کشورهاست. بروز انواع مسمومیت ها بر اساس ویژگی های فرهنگی و اقتصادی جوامع مختلف متفاوت است. بنابراین، ما در این پژوهش برآنیم تا طی سال 91-90 ویژگی های اپیدمیولوژیک مسمومیت اطفال مراجعه کننده به بیمارستان های امام حسین (ع) و فاطمیه و خاتم الانبیاء شاهرود را بررسی کرده تا بتوانیم با تعیین الگوی مسمومیت ها در این ناحیه جهت تشخیص زود هنگام و کنترل مسمومیت و متعاقباً کاهش مرگ و میر ناشی از آن قدمی برداریم. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی ـ تحلیلی است که به صورت مقطعی بر روی کلیه افراد کوچکتر از 12 سال مراجعه کننده به بیمارستان های امام حسین (ع) و فاطمیه و خاتم الانبیاء شاهرود از فروردین ماه سال 90 تا پایان اسفند ماه 91 انجام شد. افرادی که به علت مسمومیت به بیمارستان مراجعه کرده بودند و یا ارجاع شده بودند وارد طرح شدند. در ادامه چک لیستی که حاوی اطلاعات دموگرافیک، اطلاعات مربوط به علت و عامل مسمومیت، علائم بالینی، مدت زمان بستری و نتیجه آن تهیه گردید. پس از تکمیل چک لیست ها، اطلاعات حاصل را وارد برنامه آنالیز آماری spss v16 شدند و به آنالیز داده ها پرداختیم. نتایج: در این مطالعه 201 کودک طی 2 سال وارد مطالعه شدند که 110 کودک (7/54 درصد) پسر و 91 کودک (3/45 درصد) دختر و شایع ترین بازه سنی بیماران 5-1 سالگی بود. میانگین مدت زمان بستری این کودکان 2 روز و 148 نفر (6/73 درصد) ساکن شهر، فصل بهار با (3/38 درصد) بیشترین مراجعه را به خود اختصاص داده و شایع ترین ماده مصرفی این کودکان اپیوم با (2/51 درصد) و متادون شایع ترین ماده مصرفی در میان اپیوم ها بوده است. (6/89 درصد) 180 نفر این مسمومیت ها علت اتفاقی و (4/10درصد) توسط والدین یا اطرافیان تجویز شده بودند. از میان بیماران بررسی شده (5/7 درصد) 15 نفر فاقد علامت بودند. نتایج بررسی علایم بیماران نشان داد که (5/5 درصد) 11 نفر با علایم عصبی ـ تنفسی و (3/46 درصد) 93 نفر با علایم بالینی عصبی و (9/12 درصد) 26 نفر با علایم گوارشی و (5/9 درصد) با علایم گوارشی ـ تنفسی و (9/10 درصد) با ضعف و بی حالی مراجعه کردند و 2 کودک فوت نمودند. در این مطالعه مشاهده که ارتباط معناداری بین علت مسمومیت و سن و همچنین بین سطح تحصیلات والدین و نوع مسمومیت و بین نوع مسمومیت و محل سکونت وجود دارد. (p<0.001) ولی رابطه معناداری بین علت مسمومیت و فصل وقوع آن وجود ندارد.(p=0.7) نتیجه گیری: نتایج حاکی از اینست که شایع ترین ماده مسبب مسمومیت در میان کودکان اپیوم می باشد، از این رو می طلبد که آموزش به والدین در خصوص اینکه داروهای مصرفی و شیشه های متادون را جایی دور از دسترس کودکان خود نگهداری نمایند. واژگان کلیدی: مسمومیت ـ کودکان ـ اپیوم.
زهره محمدی سوسن جعفریان
سابقه و هدف: سپسیس نوزادی مهمترین بیماری 28 روز اول زندگی است که تشخیص قطعی وجود آن همیشه بحث برانگیز و به کمک کشت خون است. روش های آزمایشگاهی که جهت کمک به تشخیص زودرس سپسیس بکار میروند; شامل دو گروه روش مستقیم: استفاده از کشتهای خون، ادرار، csf و غیر مستقیم: مانند شمارش لکوسیت ، نسبت نوتروفیل نارس به کل،esr وcrp کمی و کیفی می شوند. crp کیفی علیرغم سادگی چندان مورد استفاده نیست لذا این مطالعه با هدف تعیین ارزش تشخیصی crp کیفی در سپسیس نوزادی انجام گرفته است. مواد و روش ها: این تحقیق یک مطالعه مقطعی بوده که بر روی نوزادان بستری در بخش نوزادان بیمارستانهای شاهرود انجام شده است. 100 نوزاد ترم که با شک سپسیس بستری شده بودند انتخاب و crp کیفی آنها در 6 ساعت اول بستری ، 24 و 48 ساعت بعد با آزمایشات روتین سپسیس اندازه گیری شد. میزان مثبت بودن crp بیشتر و مساوی یک + در نظر گرفته شد.بر این اساس نوزادان به سه گروه سپسیس قطعی، محتمل و بالینی تقسیم شدند. یافته ها: میانگین وزنی نوزادان 5/733 ± 4/2741 گرم به دست آمد که در سپسیس قطعی ، میانگین وزنی به طور معنی داری بالاتر از سایر گروه ها بود(p<0.01) . هم چنین مشخص گردید که بیشترین موارد سپسیس قطعی در محدوده وزنی بالاتر از 2500 گرم قرار داشته است (p<0.01) . میانگین تعداد روز بستری نوزادان 8/4 ± 1/9 روز بدست آمد که در سپسیس قطعی به طور معنی داری کمتر از سایر گروه ها بود (p<0.05) . میانگین سن حاملگی 8/3 ± 1/37 هفته به دست آمد که در گروه سپسیس قطعی این سن به طور معنی داری نزدیک تر به سن حاملگی طبیعی بود (p<0.02). همچنین مشخص شد که در خصوص سن جنین ، 61 درصد نوزادان مورد بررسی ترم بوده که در بین آنها 6/78% مبتلا به سپسیس قطعی بودند که تفاوت معنی داری با سایر گروه های سنی داشتند (p<0.007). در خصوص مقدار crp در نوبت اول، دوم و سوم سنجش رابطه معنی داری بین میزان مثبت شدن crp و سپسیس قطعی به دست آمد و مشخص شد که حساسیت این تست بویژه در 24 تا 48 ساعت اول بستری نوزاد در تشخیص سپسیس قطعی بسیار بالا می باشد. در خصوص ارتباط سایر متغیر های مورد بررسی و تشخیص سپسیس نیز ارتباط معنی داری به دست نیامد. نتیجه : این پژوهش نشان داد که سطح سرمی crp می تواند به عنوان یک تست سریع بویژه در 24 تا 48 ساعت اول بروز علابم سپسیس نوزادی در تائید و یا رد سپسیس با حساسیت بالا کمک کننده باشد. کلمات کلیدی: crp ، سپسیس نوزادی ، حساسیت ، ویژگی
ملیحه راه نورد سوسن جعفریان
چکیده مقدمه: تغذیه یکی از عواملی است که به طور مستقیم بر وضعیت سلامتی افراد موثر است . در این میان تغذیه دوران کودکی و شیرخواری از اهمیت ویژه ای برخوردار است از آنجائیکه شیرمادر کامل ترین و بهترین غذای برای شیرخوار محسوب می شود تغذیه انحصاری با شیر مادر تا پایان 6 ماهگی کمک بسیار موثری به حفظ و ارتقاء سلامت نوزادان می کند. هدف: این مطالعه به منظور بررسی وضعیت تغذیه انحصاری با شیرمادر و عوامل مرتبط با آن در جمعیت تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی شاهرود در سال 1390 انجام شد. روش مطالعه: مطالعه همگروهی به منظور تعیین وضعیت تغذیه انحصاری با شیرمادر و عوامل مرتبط با آن ، با عنایت به اهداف مطالعه و روش نمونه گیری و d=3% , a=5% ، 208 نفر از مادران شیرده که کودک بین 0 ماه تا 6 ماه داشتند و جهت مراقبت به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه می کردند ، انتخاب و پرسشنامه های تهیه شده جهت این افراد تکمیل شده و جهت تحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده گردید. نتایج: در جمعیت مورد مطالعه (208نفر)، 8/66 درصد دارای تغذیه انحصاری با شیرمادر در شش ماه اول تولدو بقیه تغذیه انحصاری با شیر مادر نداشتند. میانگین سنی مادران و پدران بررسی شده مادران 27 سال و پدران 31 سال بود . در جمعیت بررسی شده ، 9/90 درصد مادران که کودکانشان دارای تغذیه انحصاری با شیرمادر بودند خانه دار و 2/9 درصد شاغل بودند. همچنین 2/98 درصد پدران شاغل و فقط 8/1 درصد آنها بیکار بودند. بین شغل پدر و مادر و تغذیه انحصاری با شیرمادر اختلاف آماری معنی داری مشاهده نشده است. در جمعیت مورد مطالعه 1/48 درصد کودکانی که دارای تغذیه انحصاری با شیرمادر بودند دارای جنسیت پسر و بقیه دختر بودند و در نتیجه بین جنس نوزاد و تغذیه انحصاری با شیرمادر نیز اختلاف آماری معنی داری مشاهده نشد. نحوه زایمان 1/47 درصد در جامعه مورد مطالعه طبیعی و بقیه 9/52 سزارین بود 8درصد بیهوشی در سزارین ها از نوع نخاعی بود بین نحوه انجام زایمان و تغذیه انحصاری با شیرمادر اختلاف آماری معنی داری وجود نداشت. 6/81 درصد، جامعه مورد مطالعه در خصوص اهمیت تغذیه با شیرمادر آموزش دیده بودند . نوع بارداری 8/91 درصد این مادرانی که تغذیه انحصاری با شیرمادر داشتند خواسته و بقیه ناخواسته بود همچنین بین نوع بارداری مادر، فاصله تولد تا زایمان قبلی و تغذیه انحصاری با شیرمادر نیز اختلاف آماری معنی داری مشاهده نشد. 9/5 درصد ، این مادران دارای سن کمتر از 20 سال ، 8/83 درصدشان دارای سن 35-20 سال و 3/10 درصد آنها بالای 35 سال بودند. و بین سن مادر و تغذیه انحصاری با شیر مادر اختلاف آماری معنی داری وجود ندارد. وزن 6/5 درصد کودکانیکه دارای تغذیه انحصاری با شیرمادر بودند کمتر از 2500 گرم و 4/94 درصدشان بیشتر از 2500 گرم وزن داشتند. و بین وزن کودک در هنگام تولد و تغذیه انحصاری با شیرمادر اختلاف آماری معنی داری وجود نداشت. پیشنهادات: با عنایت به ضرورت تغذیه انحصاری با شیر مادر ،با برگزاری همایش ها برای رهبران جامعه در مورد چگونگی ترویج سیاست دوستدار کودک در بیمارستانها و زایشگاهها، برگزاری بازآموزی برای کلیه کارکنان بهداشتی و آموزش دختران و مادران باردار،تشکیل گروههای حمایت تغذیه با شیرمادر و ارجاع مادران در زمان ترخیص از بیمارستان به آنها، در نظر گرفتن مکان مناسب در اماکن عمومی برای شیردهی مادران، موظف نمودن رسانه ها به آموزش خانواده ها در مورد فواید شیردهی و مضرات تغذیه مصنوعی ،حمایت مادران کارمند و کارگر (طبق قانون کار) برای استفاده از قانون مرخصی بعد از زایمان و حق استفاده از مرخصی ساعتی شیردادن،ایجاد مرجع حمایتی از مادران شیرده در کلیه جوامع ،تشکیل گروههای حامی توسط مادران جوان و ترغیب مسئولین بهداشتی به آموزش رابطین و حامیان شیرمادر می توان به آینده ای بهتر امیدوار بود. البته مهمترین مسئله برای تداوم شیردهی و انحصاری بودن آن آموزش مادران در دوران بارداری می باشد. کلید واژه ها: تغذیه انحصاری ، شیرمادر ، تولد
طوبی نوریان مهناز نوری
مقدمه: سوء تغذیه مسئول 60% مرگ کودکان زیر پنج سال می باشد که بیشتر از دو سوم این مرگ و میرها به علت عدم تغذیه کافی با شیر مادر طی6 ماه زندگی است. فقط حدود 35% شیرخواران در تمام دنیا طی چهار ماه اول حیات انحصاراً با شیر مادر تغذیه می کنند. شیر مادر، بهترین غذا برحسب تأمین انرژی و تنوع مواد غذایی مورد نیاز کودک است. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی است که به صورت مقطعی بر روی زنان زایمان کرده در بیمارستان خاتم الانبیاء (ص) از سال 1390 تا 1392 با طرح پرسش نامه ضمیمه و مصاحبه یک ماه پس از زایمان انجام گرفته است. نوزادان پره ترم یا بستری شده و مادران مبتلا به بیماری زمینه ای و مشکلات طبی که بر شیردهی اثر منفی دارند از مطالعه حذف شده اند. 462 مادر دارای شرایط بررسی، از نظر سن، پاریتی، شرکت در کلاسهای آموزشی، میزان تحصیلات، نحوه زایمان، مشوقین مادر حین شیردهی و عقیده ی خود مادر نسبت به شیردهی کامل بررسی شده اند. داده های بدست آمده وارد رایانه شده و با نرم افزار آماری spss نگارش 16 و آزمونهای مرتبط، مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. در این مطالعه( 0.05 p < ) معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: در این طرح 462 مادر شیرخواردار مورد بررسی قرار گرفتند. 335 مادر در کودکی از شیر مادر، 29 مادر از شیر گاو، 64 مادر از شیرخشک، و 34 مادر از ترکیب شیر مادر و شیر خشک تغذیه شده بودند. 111 مادر دارای سن زیر 25 سال، 165 مادر سن بین 25 تا 30، و 186 مادر سن بالای 30 سال داشتند. 87 مادر زیر دیپلم، 191 مادر دیپلم، 168 مادر لیسانس، و 16 مادر فوق لیسانس و بالاتر داشتند. 317 مادر خانه دار و 104 مادر کارمند بودند. 41 مادر نیز شغل آزاد داشتند. 220 شیرخوار دختر و 242 شیرخوار پسر بودند. 321 مادر در کلاس آموزشی شرکت کرده بودند و 131 مادر شرکت نکرده بودند. 82 زایمان، طبیعی و 380 مورد دیگر سزارین بود. از این 380 مورد، 286 مورد بیهوشی عمومی و 94 مورد بیهوشی اسپینال بود. 138 شیرخوار از گولزنک استفاده کردند. 315 مادر از حمایت همسر برخوردار بودند و 147 مورد از سوی همسران خود حمایتی دریافت نکردند. 219 مادر اول زا، 181 مادر یک فرزند قبلی داشتند و 62 مادر بیش از یک فرزند قبلی داشتند. مادرانی که فرزند قبلی داشتند، فرزند قبلی آنها در 201 مورد از شیر مادر، و 42 مورد ترکیب شیر خشک و شیر مادر تغذیه کرده بودند. نتیجه گیری: از عوامل بررسی شده، شاغل بودن مادر، شرکت مادر در کلاسهای آموزشی، نوع شیردهی قبلی، سطح تحصیلات، نوع زایمان، نوع بیهوشی سزارین، نحوه تغذیه خود مادر در شیرخوارگی، و تاثیر فرزند قبلی رابطه معنا داری با نوع شیردهی داشتند. سن مادر، جنسیت فرزند، حمایت همسر تاثیری بر نوع شیردهی نداشتند وازگان کلیدی: شیر مادر، نحوه شیردهی، عوامل موثر بر شیردهی
ندا عزالدین سوسن جعفریان
زمینه: وزن هنگام تولد نه تنها یک شاخص عالی برای سلامت و وضعیت تغذیه ای در مادر است بلکه یک شاخص بسیار مهم برای رشد و تکامل کودک می باشد . مطالعه حاضر با هدف مقایسه شاخص های رشد کودکان 4-6 ساله با و بدون سابقه کم وزنی موقع تولد در سال 1392 انجام شد. مواد و روش¬ها: این مطالعه از نوع همگروهی گذشته نگر است که در سال 1392 انجام شد. داده-های مورد نیاز در خصوص وزن، قد، دور سر و bmi توسط فرم گردآوری داده ها با مراجعه به مراکز بهداشتی درمانی شهر شاهرود با استفاده از پرونده بهداشتی خانوار ها جمع¬آوری گردید. در این مطالعه 202 کودک در گروه lbw و 1087 کودک در گروه nbw مورد مطالعه قرار گرفتند. ارتباطات نیز از طریق آزمون های کای دو، t، محاسبه z-score و مقایسه با نمودارهای سازمان جهانی بهداشت و nchc مشخص گردید. یافته ها: در این مطالعه از1289 کودک تعداد 202 کودک (15.7%) دارای وزن کمتراز 2500 گرم و تعداد 1087 کودک (84.3%) دارای وزن نرمال بدو تولد(وزن بالاتر از 2500 گرم ) بودند. فراوانی افراد مذکر 640 نفر (49.7%) و افراد مونث 649 نفر (50.3%) بودند. بیشترین فراوانی در گروه lbw مربوط به جنس مونث (110 نفر) و در گروه nbw مربوط به جنس مذکر( 548 نفر) می باشد. میانگین وزن گروه lbw در بدو تولد 294.2±2175.3 گرم و در گروه nbw 419±3283.5 گرم می باشد. همچنین میانگین کل وزنی گروه lbw در سن 36-72 ماهگی 3.1±17 کیلوگرم و در کودکان nbw 2.8±17.3 کیلوگرم می باشد که نشان می دهد میانگین وزنی کودکان lbw در سن 36-72 ماهگی 7.4 برابر وزن هنگام تولد و کودکان nbw 5.2 برابر وزن هنگام تولد شده است. میانگین وزنی دو گروه nbw و lbw به تفکیک سن و جنس اختلاف معناداری مشاهده نشد. میانگین قد گروه lbw در بدو تولد 3.1±46.4 سانتیمتر و در گروه nbw 3.2±49.3 سانتیمتر می باشد و همچنین میانگین کلی قد گروه lbw در سن 36-72 ماهگی 9.3±104.7 سانتیمتر و در گروه nbw 9±106.3 سانتیمتر می باشد. در میانگین قدی دو گروه nbw و lbw به تفکیک جنس اختلاف معنی داری وجود نداشت.اما به تفکیک سن تنها در سن 48-60 ماهگی اختلاف معنی داری وجود داشت) قد در گروه lbw 100.2 سانتیمتر و در گروه nbw 102.4 سانتیمتر می باشد p=0.0015). میانگین دور سر بدو تولد در گروه lbw 7±33.4 سانتیمتر و در گروه nbw 1.2± 35 سانتیمتر می باشد. همچنین دور سر گروه lbw در سن 18 ماهگی 46.7 سانتیمتر و در گروه nbw 47 سانتیمتر می باشد که اختلاف معنی داری مشاهده نشد همچنین میانگین دور سر به تفکیک جنس اختلاف معنی داری مشاهده نشد. نتیجه¬گیری: در این مطالعه در سنین 4-6 سالگی ، در دوگروه تفاوت معنادای مشاهده نگردید وکودکان با سابقه lbw نسبت به وزن بدو تولد 7.4 برابر افزایش وزن داشته اند در حالی که در کودکان nbw ، 5.2 برابر افزایش وزن داشته اند.گرچه میانگین وزن، دور سر و قد نوزادان در گروه lbw و nbw در بدو تولد متفاوت بوده ولی نتایج نشان داد که درسن 6-4 سالگی در دو گروه با توجه به مراقبتهای بهداشتی انجام شده به وضعیت مطلوب رسیده بودند. لذا بهبود مراقبتهای بهداشتی کودکان، آموزش والدین، پیگیری مراقبتها و آموزش روند رشد کودکان و تغذیه کمکی به مادران می¬تواند به بهبود وضعیت نوزادان با کم وزنی بدو تولد کمک شایانی نماید. . همچنین به دلیل ریسک بالای بیماری های مزمن در بزرگسالی در کودکان با وزن کم بدو تولد باید تدابیری برای پیگیری و حداقل آگاه کردن والدین جهت پیگیری های لازم از نظر این بیماری ها اتخاذ شود. واژه¬های کلیدی: رشد کودکان، نمایه توده بدنی ، نوزادان با وزن کم بدو تولد،lbw، nbw
لعیا السادات عماد سوسن جعفریان
چکیده مقدمه: چاقی از مشکلات مهم بهداشتی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه است که در دهه های اخیر رو به افزایش میباشد. روش بررسی : این مطالعه توصیفی - مقطعی بر روی 270 کودک 6-4 ساله به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی از کودکان مهد کودک شهر شاهرود در سال 92 انتخاب شدند. قد و وزن کودکان اندازه گیری و bmi بین صدک 85-97 به عنوان اضافه وزن و بالاتر از صدک 97 به عنوان چاقی در نظر گرفته شد . نتایج: میانگین سنی کودکان 5/1 ± 3/5 سال و گروه سنی 6 ساله ها با 6/38% فراوان ترین گروه سنی کودکان مورد مطالعه بود. تقسیم بندی bmi کودکان نشان داد که در صدک کمتر از 3 پرسنتال 5/4% ، در صدک 3 تا 85 پرسنتال 8/75% ، در صدک 85 تا 97 پرسنتال 7/14% و در صدک بیشتر از 97 پرسنتال 5% را به خود اختصاص داده است. که تفاوت معنی داری بین آنها دیده نشد. هم چنین مشخص گردید که اندکس توده بدنی بالای 90 پرسنتال و بویژه 97 پرسنتال با برخی پارامتر ها رابطه معنی داری داشته بدین صورت که با سن کودک(p<0.04) که با افزایش سن شیوع چاقی افزایش داشته، با نوع تغذیه دوران نوزادی( (p<0.02 که شیوع چاقی در شیرمادر خوار ها کمتر بوده، با تعداد فرزندان خانواده (p<0.05) که در خانواده های تک فرزند بیشترین شیوع چاقی را داشته ، با bmi مادران (p<0.05) و bmiپدران (p<0.04) که بیشترین شیوع کودکان چاق در والدین چاق بوده ، با محل سکونت (p<0.03) که بیشترین شیوع چاقی در مناطق شمالی شهر بوده ، با میانگین مصرف مواد غذایی (p<0.05) که با افزایش مصرف غلات شیوع چاقی افزایش داشته ، با میانگین میزان فعالیت بدنی ( (p<0.04 که با کاهش فعالیت بدنی شیوع چاقی افزایش داشته است و نیز با میزان تحصیلات والدین (p:ns) که بیشترین شیوع چاقی در والدین با تحصیلات پایین بوده است و با سایر پارامترهای مورد بررسی اختلاف معنی داری بدست نیامد . نتیجه گیری : بر اساس نتایج این تحقیق اگر چه فراوانی اضافه وزن در این شهر و در این گروه سنی در مقایسه با سایر مطالعات چندان بالا نیست ولی نسبت به نمودارهای سازمان بهداشت جهانی (who) آمار بالاتری را به خود اختصاص داده لذا در برنامه ریزیهای بهداشتی جهت پیشگیری از چاقی باید به فاکتورهای مساعد کننده آن توجه بیشتری مبذول داشت. واژه های کلیدی: نمایه توده بدنی، ریسک فاکتور، اضافه وزن، چاقی، کودکان
فاطمه وجودی افسانه صادقیان
چکیده: سابقه و هدف: تب تشنج ، یکی از مشکلات شایع در کودکان در سنین 6 ماه تا 6 سال است. در برخی مناطق جهان از شیوعی معادل 10% برخوردار بوده در حالی که آمار جهانی آن 2 تا 4% است. علت دقیق آن مشخص نیست ولی عوامل متعددی را در بروز عود آن دخیل می دانند. سابقه فامیلی مثبت، شدت و تکرار تشنج، درجه حرارت، سن بروز، مشکلات تکاملی را می توان از عوامل تاثیر گذار در عود تشنج دانست. هدف از این پژوهش بررسی عوامل دخیل در تب تشنج کودکان تب تشنجی مراجعه کننده به بیمارستان های امام حسین(ع) و فاطمیه شاهرود در سالهای 94-93 می باشد. مواد و روشها: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی بوده که بصورت مقطعی انجام شده است. از 120 نفر کودک 6 ماه تا 6 ساله که به علت تشنج با تب در طی سالهای 94-93 به اورژانس و بخش کودکان بیمارستان امام حسین(ع) و فاطمیه شاهرود مراجعه کرده بودند، بر اساس شرح حال، معاینه و بررسی های پاراکلینیکی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل به کمک نرم افزار آماری spss نگارش 16 و روش های آمار توصیفی تجزیه و تحلیل گردیدند. یافته ها: در این پژوهش از 120 کودک مورد بررسی 68 نفر(7/56%) مذکر و 52 نفر (3/43%) مونث بودند. میانگین سنی کودکان با دامنه70-6 ماه بود. میانگین درجه حرارت کودکان 6/1± 4/39 درجه سانتیگراد (با دامنه 2/41-5/38 درجه) و میانگین مدت زمان ابتلاء به تب تا تشنج 5/5± 5/6 ساعت (با دامنه 5/13-5/0 ساعت) بود. میانگین bmi برابر 5/2±1/17 کیلوگرم بر متر مربع بود. در بررسی المانهای مرتبط با تشنج فاکتورهای جنس مذکر (p<0.03)، گروه سنی کودکان (p<0.04) ، سابقه مثبت تشنج در خانواده (p<0.003) ، وجود عفونت همراه (p<0.001) با بروز تب تشنج رابطه معنی داری داشته ولی رابطه ای با سایر متغیر ها یافت نشد. همچنین در بررسی رگرسیون لوجستیک مشخص شد که جنس مذکر، سن بالاتر از 3 سال، عدم کنترل مناسب تب کودک ، وجود عفونت های همراه و وجود سابقه تشنج در خانواده بطور معنی داری شانس بروز تب تشنج در کودک را افزایش می دهند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که سابقه فامیلی مثبت تشنج با تب، طول زمان شروع تب تا بروز تشنج، جنس مذکر و همچنین سن بالا می توانند از عوامل موثر در عود تشنج بیماران بوده و شانس بروز تب تشنج را افزایش دهد لذا ضروری است مورد توجه بیشتر قرار گیرند. کلید واژه: تب تشنج ، عوامل خطر، کودکان 6 ماه تا 6 سال، شاهرود
احمد اکبریان کاخکی سوسن جعفریان
اهداف و زمینه تحقیق: با توجه به اینکه تب و تشنج و ریکتز از نظر شیوع سنی هم پوشانی دارند و در بررسی مقالات و کارهای انجام شده به نظر می رسد که می توان ارتباطی بین این دو پیدا کرد از اینرو برآن شدیم تا در این مطالعه به ارزیابی علائم ریکتز در کودکان زیر 2 سال که با تب و تشنج به بیمارستان های شاهرود مراجعه کردند بپردازیم. مواد و روش ها: مطالعه در فاصله زمانی یکساله در تمام کودکان زیر دو سال مراجعه کننده با تب و تشنج ساده که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند انجام شد در مرحله اول توسط مجری طرح پرسش نامه پرشد و در این کودکان علایم بالینی ریکتز تغذیه ای بررسی شد وتمام کودکان برای ویزیت مجدد به درمانگاه اطفال بیمارستان خاتم ارجاع داده شدند و تایید نهایی ریکتز توسط متخصص کودکان (استاد راهنما ) انجام شد . یافته ها: در مجموع 28 مورد از کودکان مراجعه کننده با تب و تشنج شرایط ورود به طرح را داشتند که از میان با توجه به وجود علائم و نحوه مصرف قطره a+d و احتمال وجود ریکتز برای 12 مورد آزمایش ویتامین d درخواست شد که 9.1 درصد کمبود، 54.54 ناکافی و 36.36 کافی بودند. از میان کودکان شرکت کننده در طرح 7/60 % پسر و3/39% دختر بوده اند. در آزمایشات در مورد کلسیم، بیشترین مقدارmg/dl40/10 و کمترین مقدارmg/dl30/7 بوده و میانگین آنmg/dl07/9 با انحراف معیار 79/0 می باشد. میزان فسفر شرکت کنندگان mg/dl48/5 بوده که کمترین مقدار آن4/70mg/dl و بیشترین مقدار آنmg/dl 30/6 می باشد. میانگین و انحراف معیار ویتامینd کودکان شرکت کننده در مطالعه60/16±80/30 بوده که کمترین مقدار آن8 و بیشترین مقدار آن 50/62 می باشد. میزانalp شرکت کنندگان به طور میانگینiu/l 576 بوده که بیشترین مقدار آنiu/l709 و کمترین مقدار آن502iu/l بوده و انحراف معیار آن 03/73 می باشد. در موردpth بیشترین مقدار آنpg/ml26 و کمترین مقدار آنpg/ml 7 بوده و میانگین و انحراف معیار آن 73/6±33/16 می باشد. بحث ونتیجه گیری: در مطالعه ما علائم ریکتز به عنوان پیامد اولیه مورد ارزیابی قرار گرفت. مهمترین علامت بالینی مراجعه کنندگان تعریق بود که از این میان 7 مورد دارای تعریق بودند( که از علائم مرتبط با ریکتز است) که تنها علامت ریکتز مرتبط با تب و تشنج در بیماران بود. بنابراین 25 درصد از بیماران مراجعه کننده با تب و تشنج علامت مرتبط با ریکتز(تعریق) را داشتند. میزان alp در کودکان شرکت کننده در این مطالعه بالاتر از رنج نرمال بوده که با ریکتز تطابق دارد و همچنین میزان کلسیم در شرکت کنندگان در رنج نرمال قرار داشته و در چندین مورد کاهش یافته بوده که با معیارهای آزمایشگاهی ریکتز تطابق دارد. واژگان کلیدی:تب وتشنج ساده_کودکان زیر دو سال_ریکتز تغذیه ای
سمیه شاهوردی یوسف کلوخی
چکیده ندارد.
الهام ملک زاده سوسن جعفریان
چکیده ندارد.
سارا جعفریان سوسن جعفریان
چکیده ندارد.
آسیه قربانی سوسن جعفریان
چکیده ندارد.
غزال طاهری لادن مقدم
چکیده ندارد.