نام پژوهشگر: مهدی سراجی

موسیقی شعر قصاید سروش اصفهانی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زابل - دانشکده ادبیات 1392
  مهدی سراجی   حیدرعلی دهمرده

میرزا محمدعلی متخلص به «سروش» یکی از شاعران بزرگ دوره قاجار و از پیروان سبک خراسانی است. سروش در پیروی از سبک خراسانی استعداد خاصی داشته و طبع خود را درسرودن انواع قالبهای شعری اعم از قصیده ، غزل و مثنوی آزمود و اشعاری بدیع خلق کرده است. دراین پژوهش سعی براین است عوامل گوناگون موثّر در ایجاد موسیقی بیرونی، درونی، کناری و معنوی شعر سروش اصفهانی مورد بررسی قرارگیرد. پژوهش حاضر به بررسی جنبه های چهارگانه موسیقی شعر قصاید سروش اصفهانی پرداخته وتجزیه وتحلیل لازم را پیرامون اطلاعات بدست آمده، ارائه می دهد. به منظور رسیدن به این هدف مطالب مورد نیاز در پنج فصل تنظیم شده است: فصل اول، تحت عنوان کلیات، شامل مقدمه، بیان مسأله، سوالات تحقیق، ضرورت تحقیق، پیشینه تحقیق، فرضیه های تحقیق، اهداف تحقیق، روش انجام تحقیق و تجزیه و تحلیل اطلاعات، تعاریف و مختصری از شرح احوال و آثار سروش اصفهانی می باشد. در فصل دوم، موسیقی بیرونی (عروض) قصاید سروش اصفهانی مورد بررسی قرار گرفته و اطلاعات آماری مربوط به بسامد اوزان مختلف همراه با شواهد مثال استخراج شده به تجزیه و تحلیل اوزان و بحور پرداخته شده است. در فصل سوم موسیقی کناری شعر (قافیه و ردیف) قصاید سروش مورد بررسی قرار گرفته است. فصل چهارم، به تجزیه وتحلیل موسیقی درونی (بدیع لفظی) قصاید سروش اختصاص دارد. برای وصول به این هدف تناسبات لفظی میان حروف واژه های ابیات بدقت مورد کنکاش قرار گرفته است. و در فصل پنجم دیدگاه شاعر در حوزه موسیقی معنوی (بدیع معنوی) مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته است. روش انجام این تحقیق به شیوه توصیفی و تحلیلی بوده و جمع آوری اطلاعات به شیوه اسنادی و کتابخانه ای می باشد.