نام پژوهشگر: محمدرضا محمودپناهی

بررسی نقش راهبردی رسانه های جمعی بر امنیت ملی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1392
  محسن مصطفایی   محمدرضا حاتمی

چکیده رسانه زبان گویا و غیر قابل کنترل عصر ماست که امروزه در تمامی کشورها نقش حساس و مهمی را در زمینه های مختلف سیاسی، امنیتی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و ... ایفا می کنند. این پژوهش به بررسی نقش راهبردی رسانه های جمعی بر امنیت ملی می پردازد. رسانه های جمعی به مثابه کانال های نوین ارتباطی – فرهنگی نقش مهمی در فرایند اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به افراد جامعه، تقویت یا تضعیف هنجارها، هویت و مبانی فکری – فرهنگی جامعه، تقویت یا تضعیف ثبات و امنیت و ... دارند و یکی از اهرم و بسترهای اساسی و راهبردی برای تحقق اهداف استراتژیک و امنیتی می-باشند. این تحقیق از نوع پژوهش های توصیفی – تحلیلی بوده و اطلاعات مورد نیاز با استفاده از منابع کتابخانه ای، اسناد و مدارک آرشیوی گردآوری و با رویکرد ترکیبی و در سطح ملی تدوین گشته است. تحلیل مبانی و نظریات پژوهش، که بر اساس نظریات کارکردگرایی انجام شده؛ نشان می دهد که رسانه های جمعی از طریق تثبیت و نهادینه ساختن "ثبات سیاسی، هویت ملی، افکار عمومی، جامعه پذیری سیاسی، فرهنگ راهبردی، قدرت ملی، مشارکت سیاسی- اجتماعی، وفاق ملی، آزادی و...،" پیشبرد اهداف دیپلماتیک کشور و مقابله با تهدیدات خارجی، نقش استراتژیک و راهبردی در تقویت، جهت دهی و بحران زدایی امنیت ملی دارند و می توانند فضای همبستگی، وحدت و انسجام ملی را فراهم نمایند. کلید واژگان: رسانه های جمعی، نقش راهبردی، امنیت ملی، ثبات سیاسی

بازاندیشی مفهوم امنیت با توجه به پیدایش عرصه جدیدفضای سایبری ورسانه ای
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی 1392
  حامد کیانی ده کیانی   محمدرضا محمودپناهی

چکیده دیدگاه های متنوع بسیاری درباره مفهوم امنیت و شیوه تحلیل آن وجود دارد و این خود نشانگر عدم توافق بر سر مفهوم امنیت است. نخستین گام برای فهم بحث های فزاینده درباره امنیت، دست کم رسیدن به یک شناخت اولیه از شالوده نظری دیدگاه های مختلف است. بیشتر مباحثات مطرح شده در این زمینه توجهات را به سمت مقولات امنیتی و اهداف نظامی کشانده و آن را از حوزه جامعه شناسی خارج دانسته است. اما آنچه سعی شد در این تحقیق بدان تأکید شود این است، که مفهوم امنیت نیازمند یک باز اندیشی مجدد برای فهم ابعاد آن اعم از بازیگران ،ابعاد وحوزه های درگیر )سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، نظامی و...( و سطوح مختلف )فردی، ملی و فراملی( است.برای دستیابی به امنیت واقعی و پایدار باید در مفاهیم موجود در باب امنیت تجدیدنظر و آن را در فرایندهای بنیادی تری همچون ارتباطات وانواع رسانه ها،فرهنگ و ارزش های فرهنگی جستجو کرد و به عبارتی از منظری جامعه شناسانه به آن نگریست .تحقیق حاضر در صدد ارائه مفهومی جدیداز امنیت است ،مفهومی که اساسا با برداشت سنتی از این واژه بسیار متفاوت است.در حقیقت با ورود به عرصه جهانی شدن بسیاری از مفاهیم پایه ای علوم اجتماعی دچار تحول معنایی شده اند ودیگر با معیارهای سنتی قابل بررسی نیستند. بازاندیشی وتوسعه مفهوم امنیت صرفاً به معنای اضافه کردن وجه توجه به محیط رسانه ای وسایبری به واژه امنیت نیست بلکه این امر مستلزم دقت بیشتر در معنای امنیت و بررسی طیفی از عوامل موثر در این زمینه است که برخی از آن ها اساساً متفاوت با عواملی مثل سیاسی نظامی هستند.سوال - اصلی در این تحقیق این است که: باتوجه به مهم بودن بحث امنیت درحوزه رسانه های جمعی چه تفاوتی میان امنیت دربرداشت کنونی با امنیت درمفهوم سنتی آن وجود داردوهمچنین چه ابزارها وسر چشمه های تهدیدی ممکن است برامنیت در مفهوم جدید آن موثرباشند؟نگارنده در پاسخ به سوال مذکوربه ذکر مطالبی در باب انواع تهدیدات،روشها وابزار های جدید درباب امنیت وچالش های آن پرداخته ودر پایان راهکارهایی را پیشنهاد داده است.

ولایت فقیه و قانون اساسی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی 1393
  حامد عطاری   حسینعلی کریمی فیروزجایی

ولایت فقیه یعنی سرپرستی مجتهد جامع الشرایط در طول ولایت خدا و رسول (ص) و ائمه معصومین- علیه السلام-یعنی کسی که، از دیدگاه اسلام واجد شرایط حکومت است و از نظر علم، تقوا و مدیریت جامعه، شباهت بیشتری به معصوم (ع) دارد و می تواند حکومت تشکیل دهد، در تدبیر امور جامعه همه اختیارات امام معصوم (ع) را خواهد داشت. هیچ قانونی بدون اجازه و اعتبار او مشروعیت ندارد و هیچ کس بدون اجازه او حق اجرای قوانین را نخواهد داشت و تمام شئون حکومت با اجازه او اداره می شود. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز مبین نهادهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعه ایران بر اساس اصول و ضوابط اسلامی است و به عنوان عالی ترین سند حقوقی بر اساس ولایت امر و امامت مستمر، زمینه تحقق رهبری فقیه جامع الشرایطی را که از طرف مردم به عنوان رهبر شناخته می شود (مجاری الامور، بیدالعلماء بالله الامناء علی حلاله و حرامه) آماده می کند تا ضامن عدم انحراف سازمان های مختلف از وظایف اصیل اسلامی خود باشند. لذا پژوهش حاضرکه یک تحقیق توصیفی تحلیل محتوا می باشد به دنبال تبیین جایگاه ولایت فقیه و رهبری در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است که طی بررسی و مطالعه قرآن و روایات، کتب اسلامی فقهی و حقوقی و نظریات مختلف فقها، مراجعه به کتابخانه های دارای منابع مورد نیاز و دسته بندی مطالب در قالب چهار بخش کلیات، مبانی فقهی ولایت فقیه، ولایت فقیه در قانون اساسی و مجلس خبرگان به این نتیجه می رسد که اعتقاد به ولی فقیه با تقید به قانون اساسی تعارضی وجود ندارد. ضمن آنکه شکل رهبری در اسلام و ولایت فقیه در جمهوری اسلامی ایران، بهترین مدل حکومتی می باشد،

بررسی اندیشه های سیاسی مصطفی ملکیان با تاکید بر نظریه عقلانیت و معنویت
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده مدیریت 1393
  جعفر علیان نژادی   محمدرضا محمودپناهی

این پژوهش به دلیل اهمیت نقش اندیشه¬های سیاسی مصطفی¬ملکیان در ادامه حیات مهم¬ترین جریان روشنفکری دینی معاصر، -که در قالب نظریه عقلانیت و معنویت تئوریزه شده است- سامان یافته است. فرضیه اصلی این تحقیق در پی آن است که نشان دهد از مجموع اندیشه¬های مصطفی ملکیان علی¬الخصوص نظریه عقلانیت و معنویت وی می¬توان یک منظومه کامل سیاسی¬اندیشی بر مبنای نوعی گرایش به سکولاریته و دموکراسی¬دینی مدرن استنباط کرد. برای بررسی این فرضیه و نیز سوالات اصلی و فرعی این پژوهش در شش فصل سازماندهی شده است.

بررسی نظریات فوکویاما با تاکید بر لیبرال دموکراسی و شیعه ایرانی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم پایه 1393
  ایمان ساجدی   محمدرضا حاتمی

چکیده فرانسیس فوکویاما بعنوان اندیشمند آمریکائی که نظرات و اندیشه او از سال 1989 با نظریه پایان تاریخ مورد توجه اندیشمندان جهان قرار گرفته است. نظرات متعددی بعد از نظریه پایان تاریخ داشته است. وی مانند استادش هانتینگتون انتظار برخوردتمدن غرب باتمدن اسلامی شیعی در سال 2007 راداشته است. او برنامه ریزی برای رفاه طلبی و رفاه زدگی مردم ایران را بعنوان بهترین راه براندازی نظام سیاسی ایران به سیاست مداران غربی توصیه کرده است. آنچه که در این پایان نامه مورد توجه قرار گرفته است شیعه شناسی فوکویاماست .فوکویاما حکومت شیعی در ایران را رقیب لیبرال دموکراسی میداند و در راس شیعه ایرانی ولایت فقیه را نشانه گرفته و برای تضعیف شورای نگهبان و ولایت فقیه ودر نهایت نظام اسلامی شیعی در ایران نسخه میپیچددر این گفتارشاخصه های منفی و مثبت سرمایه اجتماعی در ایران را بررسی میکنیم تا ببینیم مردم ایران رفاه زده و دین زده شده اند یا خیر . مسئله اصلی اینست که نظام اسلامی یا لیبرال دموکراسی کدامیک ظرفیت لازم برای اداره جهان آینده را دارند.با نگاهی منصفانه نقاط قوت حکومت جهانی اسلام و نقاط ضعف لیبرال دموکراسی را بر میشماریم . موضوعی که غرب را نگران کرده روحانیت سازمان یافته در راس حکومت شیعه در ایران و الگو گرفتن کشورهای منطقه از ایران است.دلیل انتخاب موضوع این پایان نامه بررسی تفکر براندازانه فوکویاما در مورد ایران است ودر وصف ضرورت بررسی نظریات فوکویاما همین بس که بدانیم کتاب پایان تاریخ وی به سی و شش زبان دنیا و در تیراژسی و هفت میلیون نسخه به چاپ رسیده است .این بدان معناست که تفکرات وی مورد توجه قرار میگیرد . فوکویاما یک اندیشمند درباریست به این معنا که تراوشات ذهنیش در خدمت سیاست خارجی سلطه طلبانه آمریکا قرار میگیرد .عنوان پایان تاریخ برای لیبرال دموکراسی و سخنرانی وی در بیت المقدس در جمع صهیونیستها شاهد این مطلب است . او تلاش میکند با عنوان پایان تاریخ چهره مشروع از آمریکا در سطح جهان نشان دهد که گویی بهترین نظام سیاسی در جهان است وبه بهانه صدور لیبرال دموکراسی. آمریکا به کشورهای دیگر حمله نظامی میکند.ویژه نگری انها نسبت به خودشان باعث شده تا نظامی برتراز لیبرال دموکراسیشان را برنتابند و هر نظامی غیر از این را محکوم به شکست میدانند . شیعه اثنی عشری ایرانی که معتقدبه کتاب و منتظر ظهور است پایان تاریخ را نه لیبرال دموکراسی بلکه ظهور مهدی موعود(عج) وپیروزی حق بر باطل در آخرالزمان و غایت تاریخ را معاد میداند . ناکارآمدی لیبرال دموکراسی برای برآورده کردن تمام نیازهای انسان امروز و شکست مهندسی معکوس فوکویاما درباره ایران نشان از ضعف نظام سیاسی غرب برای اداره جهان آینده دارد.ودر مقابل تعالیم انسان ساز اسلام شیعی وتوانایی عظیم آن جهت پاسخگویی به تمام نیازهای بشر باعث شده تا حضرت امام خمینی تئوری حکومت جهانی اسلام را مطرح کنند .

بیداری اسلامی در جهان عرب با محوریت تونس
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده مدیریت و حسابداری 1392
  سید محسن حسینی   محمدرضا محمودپناهی

در این تحقیق سعی شده است علاوه بر ارائه یک دیدگاه کلی نسبت به روند بیداری اسلامی و عوامل موثر در آن به چگونگی شکل گیری آن در جهان عرب و با مطالعه موردی کشور تونس سعی شده است به عنوان یک نمونه کامل و نیز کشوری که این رخداد از آنجا شروع شد پرداخته شود. این تحقیق در صدد است که به نقش و قدرت جنبش های اجتماعی اشاره نماید که تاثیر به سزایی در جابه جایی قدرت داشته اند.

بررسی وضعیت فرهنگ سیاسی ایران در دوران معاصر ( از سال 1368تا 1393 هجری شمسی)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده مدیریت و اقتصاد 1393
  سروش رزمی   محمدرضا محمودپناهی

در این تحقیق سعی می¬شود تا مفاهیم و اضلاع مختلف فرهنگ سیاسی(ساختار اجتماعی) ایران ازسال 1368 الی 1393 شمسیمورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. نگارند? این تحقیق درصدد است تا با شناخت و بررسی نگرشها، باورها و ارزشها و نمادهای فرهنگی جامع? ایرانی در دوران بعد از جنگ تحمیلی به بسط و نسبت آن با تصمیم¬گیری¬های سیاسی در سطح کلان بپردازد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی نقش فرهنگ و بانیان فرهنگی کشور در شکل¬گیری خواسته¬های سیاسی و اجتماعی مردم، بررسی نقش عقلانیت ارتباطی ایرانیان در مناسبات اجتماعی داخلی و چانه¬زنی¬های سیاسی بین¬المللی و همچنین تجزیه و تحلیل این مسئله که چگونه می¬توان از یک فرهنگ سیاسی محدود به سمت یک فرهنگ سیاسی مشارکتیحرکت کرد. در این پژوهش سعی می¬گردد تا با اتخاذ یک رویکرد تحلیلی – توصیفی به بررسی و تجزیه و تحلیل کیفی و عینی مختصات فرهنگ سیاسی ایران معاصر پرداخت. لذا در این تحقیق از تعاریف و مواضع نویسندگان کلاسیک ایرانی و غربی دربار? مفهوم فرهنگ اجتماعی و سیاسی استفاده می-شود تا تصویری جامع از مفهوم فرهنگسیاسی در لایه¬های مختلف جامعه معاصر ایران آشکار گردد. جامع? ایران باید به مسیری هدایت شود که در آن تفکر، متاع عمومی و تخصص، متاع خاص باشد و مرم از قو? عقل خود بیشتر استفاده کنند. مردم ایران باید به گونه¬ای هدایت شوند که به ناخوشایندی¬های زندگی سراسر مادی و نقش مخرب آن بر حوزه¬های اجتماعی، فرهنگی و حتی خانوادگی آگاه شوند. یقیناً این مهم با آموزش صحیح، توجه بیشتر بر اموری نظیر فکر و تأمل و همچنین پررنگ¬نمودن ارزش¬های اخلاقی در مناسبات اجتماعی و سیاسی جامعه، بدست خواهد آمد.