چکیده: انجام ارزیابی از سلامت مرتع، اطلاعاتی راجع به عملکرد فعلی رویشگاه اکولوژیک در اختیار ما قرار می دهد. این روش ارزیابی تأمین کننده اطلاعاتی است که در دیگر روش های ارزیابی قابل دسترسی نبوده و وضعیت سه صفت انتخابی موثر در بیان سلامت منطقه ارزیابی را ارائه می کند. با تعیین ویژگی های سلامت مرتع می توان مناطقی که بصورت بالقوه در خطر تخریب و تنزل قرار دارند را شناسایی نمود. حاصل این ارزیابی کیفی لزوماً بدست آوردن یک رتبه بندی واحد از سلامت مرتع نیست بلکه این ارزیابی از سه جزء صورت گرفت که تحت عنوان صفات سلامت مرتع نامیده می شوند. هدف از این مطالعه، بررسی کارایی روش کیفی سلامت مرتع در تعیین سه ویژگی عملکردی شامل پایداری خاک و رویشگاه، عملکرد هیدرولوژیک و سلامت موجودات زنده از طریق 17 شاخص اکولوژیک بود که عبارتند از شیار، الگوی جریان آب، تراس و ستون فرسایشی، خاک لخت، خندق، فرسایش بادی در مناطق برداشت و رسوبگذاری، جابجایی لاشبرگ، پایداری خاک نسبت به فرسایش، هدررفت سطحی خاک و تخریب، ترکیب گیاهی، فشردگی خاک، گروه های ساختاری-عملکردی در گیاهان، مرگ و میر گیاهان، مقدار لاشبرگ، تولید سالانه، گیاهان مهاجم و توانایی تولید مثل گیاهان چند ساله. این روش طی 6 مرحله در مراتع سوباتان تالش اجرا شد. نتایج این تخقیق نشان داد که در رویشگاه قرق همانند رویشگاه مرجع آثاری از فرسایش شیاری، خندقی، و الگوی جریان آب مشاهده نشد که مجموعه این شاخص ها دلالت بر عملکرد مناسب هیدرولوژیک این منطقه دارد. دراین مطالعه منطقه قرق بیشترین مقدار ویژگی های عملکردی در منطقه را داراست.

تقریباً در تمام مناطق جهان به ویژه در مناطق خشک، موضوع شوری خاک در اثر عوامل طبیعی و انسانی در حال تبدیل شدن به یک مشکل عمده است. رشد سریع جمعیت، کمبود آب و افزایش شوری اراضی، عامل تهدید کننده¬ای برای منابع غذایی محسوب می¬شود. استفاده از گیاهان مقاوم به شوری و خشکی یکی از راهکار¬های مهم مدیریتی در تولید مواد غذایی می¬باشد هالوفیت¬ها از جمله این گیاهان هستند و پتانسیل کاربرد در تولید بذر، روغن و تولید گیاهان دارویی و علوفه را دارند. این پژوهش جهت بررسی ویژگی¬های کمّی و کیفی روغن، از جمله شناسایی اسید¬های چرب اشباع و غیر اشباع در دو گیاه شورپسند suaeda fruticosaو salicornia herbacea صورت گرفت. بدین منظور بذرهای مورد مطالعه از ایستگاه تحقیقات گرمسار و کال¬شور جمع¬آوری شدند. در این تحقیق برای نمونه¬گیری از جامعه مورد مطالعه از روش تصادفی با استفاده از پلات گذاری تکرار¬دار استفاده شد. اندازه¬گیری بازده روغن با استفاده از روش سوکسوله و با استفاده از حلال انجام شد. پس از تهیه متیل استر روغن با دستگاه کروماتوگرافی گازی (gc) مورد تجزیه قرار گرفت. سپس اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم افزار sas مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و بر اساس داده¬های بدست آمده میانگین ¬ها با استفاده از آزمون lsd در سطح پنج درصد مقایسه شدند. میانگین بازده روغن در گیاه suaeda fruticosa برابر 76/30 درصد و درگیاه salicornia herbacea برابر با 88/13 درصد شد. در هر دو نمونه گیاهی اسید چرب اشباع غالب پالمتیک اسید و اسید چرب غیر اشباع غالب لینولئیک اسید می¬باشد. نتایج بیانگر آن است که گیاه suaeda fruticosa با توجه به بازده بالای روغن و همچنین مقدار و ترکیب اسیدهای چرب غیر اشباع قابل رقابت با دیگر دانه¬های روغنی بوده و قابلیت این را دارد که به عنوان منبع جدید روغن خوراکی مورد استفاده قرار گیرد.

بیابان¬زایی عبارت است از تخریب سرزمین در اراضی خشک، نیمه خشک و خشک نیمه مرطوب در اثر عوامل اقلیمی و فعالیت¬های انسانی. تقریباً در تمام مناطق جهان به¬ویژه در مناطق خشک، موضوع شوری خاک در اثر انواع عوامل طبیعی و انسانی در حال تبدیل به یک مشکل جدی است. به¬علاوه در چنین مناطق خشکی که به¬طور طبیعی منابع آبی کمتری دارند، افزایش سریع جمعیت باعث فشار بیشتر بر منابع آب می¬شود. رشد سریع جمعیت، کمبود آب و افزایش شوری اراضی عامل تهدید کننده¬ای برای منابع غذایی محسوب می¬شود. تعداد زیادی از گیاهان هالوفیت ارزش اقتصادی بالایی دارند، در بسیاری از نقاط دنیا و اراضی شور رشد کرده و سازگاری¬های زیادی نسبت به دامنه وسیعی از تنش¬های محیطی نشان می¬دهند. بنابر این استفاده از این گیاهان به¬منظور تولید بیواتانول و کیفیت علوفه دام از اهمیت بالایی برخوردار است. در این تحقیق به بررسی استفاده چند منظوره از گیاهان هالوفیت در اراضی شور منطقه ای از کاشان و طبس پرداخته شد. پارامترهای کیفیت علوفه سه گونه phragmites australis، tamarix ramosissima و nitraria schoberi با استفاده از دستگاه nir اندازه¬گیری گردید و همچنین سه شاخص پتانسیل بیواتانول (لیگنین، سلولز و همی¬سلولز) با روش های آزمایشگاهی و روابط بدست آمد. به¬منظور انجام آنالیز¬های آماری از نرم افزارspss (نسخه 18)، آزمون تجزیه واریانس یکطرفه و دانکن جهت مقایسه میانگین¬ها استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که صفات مختلف کیفیت علوفه به هم مرتبط هستند. گونه¬ها و مراحل فنولوژیک با درصدانرژی متابولیسمی (me)، درصد ماده خشک قابل هضم (dmd) و درصد پروتئین خام (cp) بیشتر که مشخص کنند? ارزش غذایی بالاتر است، درصد دیواره سلولی منهای همی سلولز (adf)، درصد فیبر خام (cf) و الیاف نامحلول در شویند? خنثی (ndf) کمتری دارند. از بین مراحل رشد، مرحل? رویشی بالاترین کیفیت را داشته و بهترین زمان برای چرا و رسیدن به عملکرد مطلوب دام است. گون? n.shcoberi در مرحله اوج رویشی با مقدار لیگنین کمتر از 10 درصد و مقدا سلولز و همی¬سلولز بالاتر از میزان لیگنین دارای شرایط مناسبی برای پتانسیل تولید بیواتانول است و گون? autralis ph. پتانسیل کمی برای این منظور دارد.

به دلیل توسعه شهرها و افزایش مصرف سرانه آب، روزانه حجم زیادی پساب فاضلاب تولید میشود . استفاده صحیح از این منبع عظیم آب در بخش کشاورزی علاوه بر گسترش سطح زیر کشت و افزایش تولید محصولات ، از آلودگی محیط زیست نیز جلوگیری میکند استفاده از فاضلاب در کشاورزی علاوه بر تامین نیاز آبی گیاه ، مواد غذایی مورد نیاز گیاه را نیز تامین می کند. در این تحقیق تاثیر پساب بر روی گیاه توت روباهی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش عبارت بود از: 5 سطح پساب شامل: شاهد، 30%، 60% و 100%. پساب مورد استفاده برای اعمال تیمارها از تصفیه خانه اداره آب و فاضلاب واقع در شهر کیان تهیه شد به این صورت که مخلوطی از نسبت های مختلف پساب با آب شهر تهیه و به گلدان ها اضافه شد. ویژگی های مورفولوژیکی از قبیل (کل ماده تازه، کل ماده خشک، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه و نسبت برگ به ساقه)، ویژگی های فیزیولوژیکی ( محتوی رنگدانه ها) همچنین پارامترهای کیفی گیاه (پروتئین، کربوهیدرات های محلول، فیبرخام و غیره) اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اکثر ویژگی های رشد با افزایش پساب تا 100درصد افزایش یافته اند اما پساب نتوانسته ویژگی های کیفی گیاه را در حد مطلوب ارتقاء دهد لذا به قطعیت نمی توان این روش را برای آبیاری گیاه توت روباهی توصیه نمود و نیاز به تحقیقات بیشتر در این زمینه می باشد.